Η παραβολή του ασώτου υιού ειπώθηκε από τα χείλη του Χριστού, όχι μόνο για να δείξει την απροϋπόθετη αγάπη του Θεού Πατέρα, αλλά και για να καταδικάσει την πνευματική τυφλότητα, την στενότητα του πνευματικού ορίζοντα και την εγωιστική διάθεση των «ηθικά τέλειων» ανθρώπων. Τα νοήματα της παραβολής είναι εκπληκτικά σε αριθμό και σε σπουδαιότητα. Πολλά σημεία της ιστορίας προκαλούν έντονες εντυπώσεις και διεγείρουν ποικίλα συναισθήματα. Θα σταθούμε μόνο σε δύο ενέργειες του Πατέρα, οι οποίες άνετα μπορούν να χαρακτηρισθούν σκανδαλώδεις, όχι μόνο με τα δεδομένα της τότε εποχής, αλλά και με της σημερινής.
1Η σκανδαλώδης ενέργεια
Η παραβολή αρχίζει με μια σοκαριστική απαίτηση από τον νεότερο υιό προς τον πατέρα του: «πάτερ, δός μοι τὸ ἐπιβάλλον μέρος τῆς οὐσίας (περιουσίας)».[1] Υπάρχει κάτι απρεπές στην απαίτηση αυτή; Δεν είναι φυσιολογικό ένας υιός να ζητάει το μέρος της περιουσίας που του ανήκει; Με τα σημερινά δεδομένα η απαίτηση αυτή δεν είναι τόσο προβληματική. Με τα δεδομένα της εποχής του Χριστού όμως η απαίτηση αυτή προκαλεί κατάπληξη και οργή.
Ωστόσο,
αυτή η απαίτηση της περιουσίας από έναν υιό μπορεί να συμβεί μόνο όταν πεθάνει
ο πατέρας. Στην παραβολή, ο μικρότερος υιός ζητά μέρος της περιουσίας εδώ και τώρα,
ενώ ο πατέρας του ζει, πράξη εξαιρετικά ασεβής. Η απαίτηση του υιού ισοδυναμεί
με το να εύχεται να πεθάνει ο πατέρας του. Ο μικρότερος υιός στην ουσία έλεγε,
ότι θέλει τα πράγματα του πατέρα του, αλλά όχι τον πατέρα του.[2]
Από
το σημείο αυτό αρχίζει η σκανδαλώδης ενέργεια του πατέρα. Η απάντηση του πατέρα
είναι ακόμα πιο εκπληκτική από το αίτημα του υιού του. Μην ξεχνάμε ότι
βρισκόμαστε σε μια έντονα πατριαρχική κοινωνία, στην οποία οι ηλικιωμένοι και
οι γονείς απολάμβαναν το σεβασμό όλων. Ένας παραδοσιακός πατέρας της Μέσης
Ανατολής θα ήταν αναμενόμενο να ανταποκριθεί σε ένα τέτοιο αίτημα του υιού του,
απλά διώχνοντάς τον από το πατρικό σπίτι, ακόμα και με βίαιο τρόπο. Αυτός ο
πατέρας όμως δεν κάνει κάτι τέτοιο. Απλά μοιράζει την περιουσία του και
αποδίδει στον νεότερο υιό το μέρος που του αναλογεί.
Ο μικρότερος αδελφός, λοιπόν, απορρίπτοντας την αγάπη του πατέρα του, στην ουσία, του καταστρέφει τη ζωή. Και ο πατέρας το κάνει, καταστρέφει τη ζωή του, για την αγάπη του υιού του. Οι περισσότεροι από τους ακροατές του Χριστού δεν θα είχαν δει ποτέ έναν «πάτερ φαμίλια» της Μέσης Ανατολής να απαντά έτσι. Ο πατέρας υπομένει υπομονετικά την απώλεια της τιμής του καθώς και τον πόνο της απόρριψης της αγάπης από το παιδί του. Συνήθως, όταν η αγάπη μας απορρίπτεται, θυμώνουμε, ανταποδίδουμε και κάνουμε ό,τι μπορούμε για να μειώσουμε τη στοργή μας για το άτομο που μας απορρίπτει, για να μετριάσουμε τον πόνο. Αλλά αυτός ο πατέρας, ανεξήγητα, διατηρεί τη στοργή και την αγάπη για τον άσωτο υιό του, παρότι βιώνει στιγμές έντονης αγωνίας και ψυχικού πόνου.
2Η σκανδαλώδης ενέργεια
Η πλοκή της ιστορίας είναι
πασίγνωστη. Ο νεότερος υιός σπαταλά την περιουσία του, καταρρέει κοινωνικά,
σωματικά και ψυχικά και λαμβάνει τη σωτήρια απόφαση να επιστρέψει στην ασφάλεια
της γονεϊκής στέγης. Φτάνει σε τέτοια απόσταση από το σπίτι του, που μπορεί να
ιδωθεί από μακριά και τότε αρχίζει η δεύτερη σκανδαλώδης ενέργεια του πατέρα. Ο
πατέρας τον βλέπει και αρχίζει να τρέχει-ναι, αρχίζει να τρέχει. Στην
κοινωνία της εποχής του Χριστού ένα παιδί μπορεί να τρέχει, ένας έφηβος μπορεί
να τρέχει, ένας δούλος μπορεί να τρέχει, μια γυναίκα μπορεί να τρέχει, αλλά ο
αρχηγός της οικογένειας απλά δεν τρέχει. Είναι σουρεαλιστική η σκηνή να τρέχει
ένας «πάτερ φαμίλιας». Κι όμως ο πατέρας της παραβολής τρέχει!!!
Τρέχει προς το παιδί του και,
δείχνοντας ανοιχτά τα συναισθήματά του, πέφτει πάνω του και το φιλάει με πάθος.
Ο νεότερος υιός ξαφνιάζεται. Ανήσυχος, προσπαθεί να αναπτύξει την ομιλία της
μετάνοιάς του, που την είχε προβάρει, αλλά ο πατέρας τον διακόπτει. Δεν θέλει
να ακούσει δηλώσεις μετανοίας, δεν επιθυμεί να δει λίστες αμαρτιών, δεν θέλει
κλάματα και δραματικές σκηνές.
Η αγάπη και η ευσπλαχνία του Θεού
μπορούν να συγχωρήσουν και να αποκαταστήσουν κάθε είδους αμαρτία ή αδικία. Δεν
έχει σημασία ποιος είσαι ή τι έχεις κάνει. Ο Θεός περιμένει. Και όταν ο
μετανοημένος κάνει το πρώτο βήμα, τότε ο Θεός τρέχει να τον αγκαλιάσει. Ο
μικρότερος αδερφός ήξερε ότι στο σπίτι του πατέρα του υπήρχε άφθονη τροφή, αλλά
τελικά ανακάλυψε ότι υπήρχε επίσης αγάπη και συγχώρεση. Δεν υπάρχει κακό που η
αγάπη του Πατέρα δεν μπορεί να συγχωρήσει και να καλύψει, δεν υπάρχει αμαρτία
που δεν εξαλείφει η χάρη Του.
Αφού έχουμε έναν τέτοιο Θεό-Πατέρα, που
μας αγαπά σκανδαλωδώς, ποιός ο λόγος να ζούμε πνιγμένοι σε αμαρτίες και
ασυνείδητες ενοχές; Ας «ἐλθουμε εἰς ἑαυτὸν» και μετά βεβαιότητος θα απολαύσουμε
« τὸν μόσχον τὸν σιτευτόν».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου