Πίστη και πατρίδα - Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

Πίστη και πατρίδα

Μητροπολίτου Φλωρίνης π. Αυγουστίνου Καντιώτου

«…Τῇ γὰρ χάριτί ἐστε σεσωσμένοι διὰ τῆς πίστεως» (Ἐφ. 2,5,8)

Ἡ πίστι σῴζει, ἀγαπητοί μου ἀδελφοί· αὐ­τὸ ἀκοῦμε καὶ αὐτὸ μάθαμε μέσα στὴν Ἐκκλησία ἀπὸ τὰ παιδικά μας χρόνια. Ἡ πίστι κάνει θαύματα. Ἡ πίστι ἀνοίγει τὴν πόρτα τοῦ παραδείσου. Ἡ πίστι… – ὤ ἡ πίστι!
Γιὰ τὴν πίστι ὁμιλεῖ καὶ ὁ σημερινὸς ἀπόστολος (βλ. Ἐφ. 2,4-10). Γιὰ τὴν πίστι πρέπει κ᾽ ἐμεῖς νὰ μιλήσουμε· γιατὶ σήμερα περισσότερο ἀπὸ κά­θε ἄλλη φορὰ ἔχουμε ἀνάγκη ἀπὸ πίστι.
Δὲν θὰ χρειαστῇ νὰ πᾶμε μακριὰ γιὰ νὰ δοῦ­με τὰ θαύματα ποὺ κάνει ἡ πίστι· ἀρκεῖ νὰ ῥίξουμε μιὰ πιὸ προσεκτικὴ ματιὰ στὴν Ἱστορία, στὴν ἱστορία τοῦ ἔθνους μας. Ἐπιτρέψτε μου λοιπὸν σήμερα μὲ τὸ κήρυγμά μου νὰ δώ­σω ἀ­φορμὴ νὰ δοῦμε πῶς ὁ θεόπνευστος λόγος φωτίζει καὶ τὴν πορεία τῆς πατρίδος μας μέσα στὸν σύγχρονο κόσμο τῆς ἀπιστίας.

* * *

● Τὸ Ἑλληνικὸ ἔθνος, ἀδελφοί μου, ἐὰν μέ­χρι τώρα πολλὲς φορὲς σώθηκε ἀπὸ ὁλοσχε­ρῆ ἀφανισμό, ἐὰν καὶ σήμερα ἀκόμη σῴ­ζεται παρὰ τὴν κακοδαιμονία ποὺ ὑφίσταται, ἐὰν καὶ στὸ μέλλον τὸ γένος μας θὰ σω­θῇ ἐν μέ­σῳ σκιᾶς ἀν­τιχρίστου ἀπὸ τὴν ὁποία θὰ διέλθῃ, νὰ τὸ ξέρουμε καλά, σώθηκε καὶ θὰ σωθῇ ὁριστικῶς χάρις στὴν πίστι τοῦ Χριστοῦ.

Τί συμβαίνει μ᾽ ἐμᾶς; Ἡ μακρὰ ἱστορία μας βεβαιώνει, ὅτι τὸ γένος τοῦτο, τῶν ὀρθοδόξων Χριστιανῶν Ἑλλήνων, ἀφ᾽ ὅτου γνώρισε καὶ ἀσπάστηκε τὸ Εὐαγγέλιο τοῦ Κυρίου ἡ­μῶν Ἰησοῦ Χριστοῦ, ἔθεσε προθύμως τὸν ἑ­αυ­­τό του στὴν ὑπηρεσία τοῦ Σωτῆρος Χριστοῦ· ἔγινε στὰ ἄλ­λα ἔθνη κήρυκας τῆς ἀληθείας καὶ τῆς χάριτος ποὺ γεύθηκε.

Εἴμαστε ἕνα μικρὸ φρούριο ποὺ βρίσκεται διαρκῶς κυκλωμένο ἀπὸ διαφόρους ἐ­χθροὺς ποὺ τὸ ἐπιβου­λεύονται. Αὐτοὶ μεταξύ τους ἔ­χουν ἀ­σφαλῶς διαφορές, ὅλοι τους ὅμως συμ­φωνοῦν καὶ συμμαχοῦν στὸ νὰ περισφίγγουν καὶ νὰ ὑπονομεύουν ἀπὸ κοινοῦ τὸ φρούριο τοῦ­το. Τὸ μαρτυρικὸ γένος μας παρὰ τὴν ἀ­νάγ­­κη του νὰ ἐπιβιώσῃ καὶ παρὰ τὴν πολεμική του ἑ­τοιμότητα γιὰ νὰ ὑπερασπίζεται τὰ δίκαια καὶ τὴν ἐλευθερία του, κανένα δὲν μίσησε καὶ δὲν ἐ­πιβου­λεύθηκε. Τήρησε καὶ τηρεῖ στά­σι εὐγενῆ, φιλειρηνική, εὐεργετική. Κανέ­να δὲν ἐ­χθρεύε­ται καὶ δὲν θέλει νὰ ἀδικήσῃ ἢ νὰ βλάψῃ. Ἀγαπᾷ νὰ βασιλεύῃ παντοῦ ἡ εἰ­ρήνη καὶ ἡ δικαιοσύνη. Ἐν τούτοις δέχτηκε καὶ δέχεται ἀ­πὸ ἄλλους λαούς, Ἀνατολῆς καὶ Δύσεως, ἀγνωμοσύνη καὶ ἀδικία.
Ὑπῆρξε ἐποχή, στὰ χίλια χρόνια τῆς χριστι­­ανικῆς αὐτοκρατορίας τῆς Κωνσταντινουπόλεως, ποὺ τὸ γένος μας πολέμησε ὄχι μὲ ἔνα ἀλλὰ μὲ δύο καὶ τρεῖς ἐ­χθρούς· καὶ μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Χριστοῦ καὶ τὴν σκέπη τῆς Παναγίας τοὺς νίκησε. Ἦρθε ὅμως καὶ ἐποχὴ πού, γιὰ τὶς ἁμαρτίες μας, τὸ γένος μας ὑποδουλώθηκε ἐπὶ 400 καὶ 500 χρόνια στοὺς ὀ­θω­μανοὺς Τούρκους. Ὅλοι τότε νόμιζαν, καὶ τὸ ἔλεγαν, ὅτι τὸ ἔθνος τῶν Ἑλλήνων ποτέ πιὰ δὲν θὰ σηκώσῃ κεφάλι, ποτέ δὲν θὰ ἐλευθερωθῇ· οἱ ἐχθροί του εἶχαν ἀνοίξει ἕνα λάκκο βαθὺ καὶ μέσα ἐκεῖ τὸ εἶχαν θάψει.
Ἀλλὰ μέγας ὁ Θεὸς καὶ θαυμαστὰ τὰ ἔργα του! Τὸ γένος μας, ποὺ ἦταν ἐπὶ τόσους αἰ­ῶνες ὑπόδουλο, τὸ κράτος αὐτὸ ποὺ εἶ­χε σβή­σει ἀπὸ τὸ χάρτη τῆς Εὐρώπης, ὁ λα­ὸς αὐτὸς ποὺ φαινόταν νεκρός, μία ὡραία πρωία, τὴν ἡ­μέρα τοῦ Εὐαγγελισμοῦ τῆς Θεο­τόκου, στὶς 25 Μαρτίου 1821, ἀναστήθηκε ἀ­πὸ τὸν τάφο δουλείας τεσσάρων αἰώνων!
Πῶς ἔγινε αὐ­τό; Ἔγινε, διότι ὅλοι οἱ Ἕλληνες πολέμησαν μὲ πίστι. Τὸ θαῦμα ἔγινε, διότι, ὅπως εἶπε σὲ ἕνα λόγο του ὁ Κο­λο­κοτρώνης, ἡ Παναγία ἔβαλε τὴν ὑπογραφή της γιὰ τὴν ἐλευθερία μας, καὶ ἡ Μεγαλόχαρη δὲν εἶ­νε σὰν τοὺς μεγάλους καὶ τρανοὺς τὴς γῆς ποὺ κάνουν διπλω­ματία, ἀθετοῦν ὑποσχέσεις ποὺ ἔχουν δώσει, ἐξαπα­τοῦν καὶ ἀδικοῦν ἀδυνάτους. Ἐκείνη δὲν παίρνει πίσω τὸ λόγο της.
Ἔτσι ἀναστήθηκε ἡ νεκρὴ Ἑλλάδα. Ἡ ἐ­λευ­­θερία της εἶνε ἱερά· ὅ,τι καὶ ᾶν ἰσχυρίζωνται κατόπιν ἀπὸ τὰ γραφεῖα τους κάποιοι ὑλισταὶ καὶ ἄθεοι, εἶ­νε καρπὸς τῆς πίστεως.
Ἀλλὰ γιατί νὰ πηγαίνουμε τόσο πίσω; Ἡ πίστι στὸ Θεὸ θαυματούργησε καὶ σὲ νεώτερα χρόνια· μᾶς βοήθησε ἐπίσης στοὺς Βαλκανικοὺς πολέμους. Διότι στὴ μνήμη ἀκριβῶς τοῦ πολιούχου τῆς Θεσσαλονίκης, τὴν ἡμέρα τῆς ἑ­ορτῆς τοῦ ἁγίου Δημητρίου, 26 Ὀκτωβρίου 1912, ὁ Ἑλληνικὸς στρατὸς μπῆκε στὴν πόλι καὶ ὕψωσε στὸ Λευκὸ Πύργο τὴν ἑλληνικὴ σημαία. Εἶνε τυχαῖο αὐτό;
● Μᾶς βοήθησε ἡ πίστι τοῦ Χριστοῦ στὰ παλαιὰ χρόνια, μᾶς βοήθησε στὰ νεώτερα χρόνια, μᾶς βοήθησε καὶ στὰ δικά μας χρόνια, στὸν Ἀλβανικὸ πόλεμο τοῦ ᾽40.
Αὐτὸ ποὺ ἔγινε τότε, ἀδελφοί μου, δὲν εἶ­νε δικό μας κατόρθωμα· εἶνε δῶρο τοῦ Θεοῦ, τὸ ὁποῖο μᾶς χάρισε τότε μὲ τὴν ἔναρξι τοῦ πολέ­μου τὸν Ὀκτώβριο τοῦ 1940 στὴν Ἀλβανία.
Εἶνε προστασία τῆς Θεοτόκου. Ἦλθε τὶς ἡ­μέρες ἐκεῖνες μιὰ ἁπλῆ γυναίκα τοῦ λαοῦ, ποὺ εἶχε πάει νὰ προσκυνήσῃ στὸν Προυσσὸ τῆς Εὐρυτανίας, στὸ περίφημο μοναστήρι τὸ ὁποῖο ἔχει τὴ θαυματουργὸ εἰκόνα τῆς Παν­αγίας τῆς Προυσσιωτίσσης, καὶ μοῦ λέει· –Ἡ Προυσσιώτισσα δὲν βρίσκεται στὸ μοναστήρι. –Ποῦ βρίσκεται; τῆς λέω. –Εἶνε στὸ μέτωπο, τὴν εἶ­δαν οἱ στρατιῶτες!… Δὲν εἶχε ἄδικο, δὲν ἔκανε λάθος ἡ γυναίκα αὐτὴ τοῦ λαοῦ. Διότι ἡ Παναγία μας βρέθηκε πράγματι ἐκεῖ μαζὶ μὲ τοὺς στρατιῶτες μας.
Ἡ Παναγία ὡς «ὑπέρμαχος Στρατηγός», ὡς ἀρχιστράτηγος, κυβερνοῦσε καὶ κατηύθυ­νε τὸ ἔ­θνος. Αὐτὴ τιμώρησε τοὺς ἀσεβεῖς οἱ ὁ­ποῖοι τὴν ἡ­μέρα τῆς Κοιμήσεώς της, στὶς 15 Αὐ­γούστου 1940, ἔστειλαν στὴν Τῆνο τὸ ὑποβρύ­χιο «Ντελφῖνο» καὶ αὐτὸ τορπίλλισε ἔ­ξω ἀπὸ τὸ λιμάνι τῆς ἱερᾶς νήσου τὸ εὔδρομο πο­­λεμικὸ πλοῖο μας «Ἕλλη», τὸ ἑλληνικὸ καράβι ποὺ εἶχε πάει ἐκεῖ γιὰ νὰ τιμήσῃ σημαιο­στολισμένο τὴν ἑορτὴ τῆς Παναγίας. Ἡ μία ἀ­πὸ τὶς τορπίλλες ποὺ ἔρριξε χτύπησαν θανάσιμα τὴν «Ἕλλη» καὶ τὴ βύθισε. Ἡ Παναγία ὅ­μως δὲν λησμόνησε, δὲν ἄφησε ἀ­τιμώρητη τὴν ἀ­σέβεια αὐτή· μετὰ ἀπὸ τρία χρόνια τὸ ἰ­ταλικὸ ἐκεῖνο ὑποβρύχιο βυθίστηκε κον­τὰ στὸν Τάραντα μαζὶ μὲ ὅλο τὸ πλήρωμά του.
Ἡ Παναγία καὶ ὅλοι οἱ ἄγιοι συνοδεύουν τοὺς μαχητάς μας στοὺς ἡρωικοὺς ἀγῶνες των στὴ στεριὰ καὶ στὴ θάλασσα διαρκῶς, σὲ ἀμέτρητες περιπτώσεις.
● Καὶ δὲν τελειώνει ἐκεῖ, ἀδελφοί μου, στὸ 1940, ἡ εὐεργεσία τῆς πίστεως. Ἡ πίστι στὸ Χριστὸ συνεχίζει νὰ μᾶς βοηθῇ· μᾶς βοηθεῖ καὶ τώρα, παρ᾽ ὅλο ποὺ δὲν τὸ ἀξίζουμε.
Εἴμαστε ἁμαρτωλοί, δὲν εἴμαστε ἄξιοι γιὰ τὴ βοήθεια τοῦ Θεοῦ. Μὲ μύριες παραβάσεις τῶν θεί­ων ἐντο­λῶν, μὲ ὀλιγοπιστίες καὶ χλιαρότητες, μὲ ἀσέβειες καὶ ἀρνήσεις, μὲ ὕβρεις καὶ βλασφημίες, ἔχουμε πολλὲς φορὲς λυπήσει καὶ ἐξακολουθοῦμε ἀκόμη νὰ λυποῦμε τὸν Κύριό μας. Ἂν δὲν ἦταν πατέρας πανάγαθος, μὲ ἀγάπη ἄπειρη καὶ ἔλεος ἀνεξάντλητο, θὰ μᾶς εἶχε ἐκτρίψει ἀπὸ προσώπου τῆς γῆς.
Ὁ Θεὸς εἶνε μεγάλος. «Οἰκτίρμων καὶ ἐλεήμων Κύριος, μακρόθυμος καὶ πολυέλεος» (Ψαλμ. 144,8). Ἐνῷ ἔπρεπε νὰ μᾶς ἔχει τιμωρήσει, γιατὶ ἀμέτρητες φορὲς τὸν ἔχουμε προδώσει κ᾽ ἔχουμε φύγει ἀπὸ τὸ δρόμο του, ἐ­κεῖ­νος συγχωρεῖ καὶ ἐλεεῖ. Παραγράφει τὴν ἐχθρικὴ συμπεριφορά μας, παρατείνει τὸ ἔλεός του καὶ δίνει νέες εὐκαιρίες νὰ τὸν πλησιάσουμε καὶ νὰ συμφιλιωθοῦμε πάλι μαζί του.
Αὐτὸ γίνεται. Καὶ αὐτὸ ἰσχύει γιὰ τὸν καθέ­να μας προσωπικὰ καὶ γιὰ τὴν πατρίδα μας ὡς σύνολο. Ἁμαρτάνει ὁ Ἕλληνας, ἁμαρτάνει καὶ ἡ Ἑλ­λάδα· καὶ ὅπως μπορεῖ ὁ καθένας νὰ μετανο­ήσῃ, ἔτσι καὶ ὅλο τὸ γένος μας μπορεῖ ν᾽ ἀλ­λά­­ξῃ πορεία, νὰ βρῇ πάλι τὸ δρόμο τοῦ Θεοῦ. Ὑ­πάρχει, λοιπόν, ἐλπίδα σωτηρίας, ὑπάρχει ἀ­­­κό­μη χρόνος γιὰ μετάνοια καὶ ἐπιστροφή. Ὁ Χριστὸς μᾶς περιμένει, γιατὶ θέλει νὰ σωθοῦ­με καὶ ὄχι νὰ τιμωρηθοῦμε καὶ νὰ χαθοῦμε.
Ἐδῶ στηρίζεται ἡ ἐλπίδα ποὺ μᾶς χαρίζει ἡ πίστι μας· πιστεύουμε ὅτι ἡ πατρίδα μας πάλι θὰ δοξασθῇ. Ἡ Ἑλλάδα θὰ σωθῇ καὶ θὰ γίνῃ καλὸ παράδειγμα καὶ γιὰ ἄλλους, θὰ δείξῃ στοὺς γύρω της τί μπορεῖ νὰ κατορθώσῃ ἕνα μικρὸ ἔθνος ὅταν πιστεύῃ στὸ Θεό.

* * *

Ἂς εὐχαριστήσουμε τὸν Κύριο. Καὶ ἂς παρα­καλέσουμε νὰ μᾶς ἐλεῇ καὶ προστατεύῃ. Νὰ τὸν παρακαλοῦμε πρὸ παντὸς νὰ μᾶς δίνῃ πίστι, γιὰ νὰ νικήσουμε τοὺς ὁρατοὺς καὶ ἀοράτους ἐχθρούς μας· ἕως ὅτου διὰ πρεσβει­ῶν τῆς παναχράντου Μητρός του καὶ ὅλων τῶν ἁγίων ἀξιωθοῦμε νὰ εἰσέλθουμε στὴ βα­σι­λεία τοῦ Θεοῦ, ἐκεῖ ποὺ δὲν ὑπάρχει πλέον πόλεμος καὶ θλῖψις ἀλλὰ εἰρήνη καὶ χαρά, ἐ­κεῖ ποὺ ἄγγελοι ψάλλουν τὸ «Δόξα ἐν ὑψίστοις Θεῷ καὶ ἐπὶ γῆς εἰρήνη, ἐν ἀνθρώποις εὐδοκία» (Λουκ. 2,14)· ἀμήν.