Οἱ φιλοδοξίες τῶν χριστιανῶν - π. Γρηγορίου Μουσουρούλη

Κυριακή Ε´Νηστειῶν,
(Μαρίας τῆς Αἰγυπτίας)
Λόγος εἰς τό Εὐαγγέλιον

Οἱ φιλοδοξίες τῶν χριστιανῶν

 «Οὐκ οἴδατε τί αἰτεῖσθε» (Μάρκ. ι΄ 38)

Του μακαριστού

Αρχιμανδρίτου π. Γρηγορίου Μουσουρούλη

(†11/01/2021)

Ἀρχιγραμματέως  Ἱεράς Συνόδου

τῆς Αὐτοκεφάλου Ἐκκλησίας τῆς Κύπρου

          Ὁ Κύριος μέ τούς δώδεκα Μαθητές Του πλησιάζει στήν πόλη τῶν Ἱεροσολύμων. Τό Πά­θος Του βρίσκεται πλέον πολύ κοντά. Σέ λίγες μέρες θά βρίσκεται στά χέρια τῶν ἐχθρῶν Του. Γιά νά προετοιμάσει λοιπόν τούς Μαθητές Του, τούς προλέγει, καθώς προχωροῦν, τά ὅσα δρα­ματικά καί μεγάλα γεγονότα πρόκειται νά  συμ­βοῦν.

          Ὅμως κατά ἕνα παράδοξο τρόπο, τά λόγια τοῦ Διδασκάλου δέν βρίσκουν ἀνταπόκριση στίς ψυχές τους. Οἱ Ἀπόστολοι νομίζουν ὅτι τώρα πρόκειται νά ἀνακηρυχθεῖ βασιλιάς τοῦ Ἰσραήλ. Γι'αὐτό καί οἱ δύο ἀδελφοί Ἰάκωβος καί Ἰωάννης τοῦ ζητᾶνε, ὅταν καθίσει στό θρόνο Του, νά τούς βάλει δεξιά καί ἀριστερά του στίς πιό τιμητικές θέσεις.

          Δέν ξέρετε τί ζητᾶτε τούς ἀπάντησεν ὁ Κύριος. Τό ἴδιο ὅμως λέγει καί σ'ἐμᾶς, κάθε φορά πού τόν πλησιάζουμε λανθασμένα ὅπως οἱ Μαθη­τές. Ἄς δοῦμε ὅμως: Ποιό εἶναι τό λανθα­σμέ­νο καί ποιό εἶναι τό σωστό πλησί­ασμα τοῦ Κυρίου μας.

*******

«Οὐκ οἴδατε τί αἰτεῖσθε»

          Ἡ συμπεριφορά τῶν Μαθητῶν τοῦ Κυρίου μας, ὅσο κι ἄν μᾶς κάμνει ἐντύπωση, ὅσο  ἴσως καί νά μᾶς σκανδαλίζει, ἐξηγεῖται. Ἐξηγεῖται, ἄν λάβουμε ὑπ' ὄψη μας ὅτι οἱ ἄδολοι ἁλιεῖς τῆς Γαλιλαίας βρίσκονται ἀκόμη πρό τῆς Πεντηκο­στῆς, πρό τῆς καθόδου δηλαδή τοῦ Ἁγίου Πνεύ­ματος. Καί κατά συνέπεια στεροῦνταν τόν φωτι­σμό τοῦ Παρακλήτου. Τό Πανάγιο Πνεῦμα δέν εἶχε ἀκόμη διανοίξει τά μάτια τοῦ νοῦ καί τῆς ψυχῆς τους, δέν τούς εἶχεν ὁδηγήσει "εἰς πᾶσαν τήν ἀλήθειαν". Γι' αὐτό καί τό λάθος τῶν μαθητῶν δέν ἔχει τήν ἴδια βαρύτητα πού ἔχει σήμερα.

Ἄν δηλαδή ἐμεῖς κάνουμε τό ἴδιο λάθος μέ τόν Ἰάκωβο καί τόν Ἰωάννη, στούς ὁποίους προ­στέθηκαν στή συνέχεια καί οἱ ἄλλοι δέκα μέ τίς γκρίνιες, τίς φιλονικίες καί τίς προστριβές μεταξύ τους γιά πρω­τοκαθεδρεῖες, τό λάθος αὐτό ἔχει πολύ μεγαλύ­τερη βαρύτητα. Θάπεῖτε καί πότε ἐμεῖς οἱ χριστιανοί διαπράττουμε τό ἴδιο λάθος μέ τούς Μαθητές τοῦ Χριστοῦ μας; Τήν ἀπάντηση μᾶς τήν δίνει ὁ Ἀδελφόθεος Ἰάκωβος λέγοντάς μας "αἰτεῖτε καί οὐ λαμβάνετε, διότι κακῶς αἰτεῖ­σθε, ἵνα ἐν ταῖς ἡδοναῖς ὑμῶν δαπανήσητε" (Ἰακ. δ΄3). Προσέυχεσθε, λέγει ὁ Ἀπόστολος καί ζη­τᾶτε ἀπό τόν Θεό, ἀλλά δέν παίρνετε τίποτε ἀπ' αὐτά πού ζητᾶτε, διότι τά ζητᾶτε γιά κακό σκοπό. Τά ζητᾶτε γιά νά τά ξοδεύσετε σέ ἀπο­λαύσεις καί ἡδονές ἄξιοκατάκριτες. Σέ κατα­στάσεις πού καταδικάζει ὁ ἠθικός νόμος τοῦ Εὐαγγελίου.

Αὐτό ἀκριβῶς τό λάθος, πολλές φορές βέβαια ἀπό ἄγνοια, τό κάμνουν καί ἀρκετοί χριστιανοί, ἄνθρωποι πού ἀγωνίζονται καί θέλουν στό βάθος τῆς ψυχῆς τους νά εὐαρεστήσουν στόν Θεό. Ὑπάρχουν δυστυχῶς πιστοί πού ζη­τοῦν ἀπό τόν Θεό νά τούς ἱκανοποιήσει ἀκόμη καί καθαρά ἁμαρτωλές ἐπιθυμίες. Μερικές φορές μάλιστα κάμνουν καί τάματα γι' αὐτό τόν σκοπό. Βρισκόμαστε δηλαδή μπροστά σέ φαινόμενο πλή­ρους διαστροφῆς.

Ἀλλά καί ὅσοι πλησιάζουν τόν Θεό μέ τήν ὑστερόβουλη σκέψη νά ἔχουν κέρδη καί ὠφελή­ματα ὑλικά, διαπράττουν παρόμοιο σφάλμα.

Μέ λανθασμένο τρόπο πλησιάζουν τόν Θεό καί ὅσοι τοῦ ζητοῦν νά τούς χαρίσει πλοῦτο πο­λύ, κάποιες φορές μάλιστα μέ τήν πλανεμένη ἰδέ­α, πώς ἄν γίνουν πλούσιοι θά βοηθᾶνε ὅσους ἔ­χουν ἀνάγκη. Τό ἴδιο λανθασμένη εἶναι καί ἡ κίνηση ἐκείνων πού πᾶνε νά παίξουν στό Χρημα­τιστήριο τούς κόπους δεκαετιῶν καί ὑποθη­κεύ­ουν ἀκόμη καί τήν ἴδια τήν οἰκογένειά τους, ἐπικαλούμενοι ἐνδόμυχα τήν εὐλογία τοῦ Θεοῦ σ' αὐτή τους τήν κίνηση.

Λανθασμένα ἐνεργοῦν κι ἐκεῖνοι πού ζητοῦν ἀπό τόν Θεό νά τούς χαρίσει δόξα κοσμι­κή ἤ ἀκόμη καί ὑψηλά πολιτικά ἤ καί ἐκκλησια­στικά ἀξιώματα.

Καί οἱ γονεῖς ἑπομένως, πού ζητοῦν ἐπίμονα ἀπό τόν Θεό νά βοηθήσει νά καταλάβουν τά παι­διά τους θέσεις μεγάλες καί ὑψηλές καί νά ἱκα­νοποιηθεῖ ἔτσι ὁ οἰκογενειακός ἐγωϊσμός τους, τό ἴδιο σφάλμα διαπράττουν. Ἤ γιά νά ποῦμε τά πράγματα καθαρά καί χωρίς περιστορφές, ἀκρι­βῶς στό ἴδιο σφάλμα πέφτουν, διότι, ὅπως μᾶς πληροφορεῖ ὁ ἱερός Εὐαγγελιστής, τό αἴτημα αὐτό τῶν δύο ἀδελφῶν, τοῦ Ἰακώβου καί τοῦ Ἰωάννου, πῆγε καί ἡ ἴδια ἡ μητέρα τους νά τό ὑποστηρίξει ἐνώπιον τοῦ Κυρίου.

Πόσες φορές, ἀδελφοί μου, ζητοῦμε ἀπό τόν Θεό πράγματα, τά ὁποῖα ἐμεῖς τά νομίζουμε ὅτι εἶναι εὐχάριστα γιἀ ἐμᾶς καί ὅτι ἀποτελοῦν τίς καλύτερες λύσεις στά σχέδιά μας, καί τελικά, ἄν ὁ Ἅγιος Θεός ἐπιτρέψει μέσα στήν ἄπειρη σοφία καί τό ἔλεός Του γιά τήν σωτηρία τοῦ ἁμαρτω­λοῦ ἀνθρώπου, νά ἱκανοποιηθοῦν μᾶς φέρνουν μόνο θλίψη καί καταστροφή; Πόσες φορές νέοι ἄνθρωποι ὑπό τό κράτος ἑνός συναισθηματικοῦ δεσμοῦ ἐπιμένουν σέ ἀταίριαστα συνοικέσια, γιά τά ὁποῖα περισσότερο ψύχραιμοι καί νηφάλιοι ἄν­θρωποι, γονεῖς, φίλοι, ὑπεύθυνοι πνευματικῶς ἄνθρωποι τούς λένε "οὐκ οἴδατε τί αἰτεῖσθε"καί ὅμως τυφλωμένοι ἀπό τό πάθος δέν ἀκοῦνε κα­νένα. Ἀγνοοῦν τούς πάντες καί στό τέλος θρη­νοῦν πάνω στά ἐρείπια τῆς χαμένης εὐτυχίας τους.

Πόσα σφάλματα γίνονται ὅταν οἱ ἄνθρωποι δέν ξέρουν τί ζητοῦν! Ἔφθασαν οἱ ἄνθρωποι νά σταυρώσουν τόν Χριστό, διότι "οὐκ οἴδασι τί ποιοῦσι". Καί ὁ Ἀπόστολος Παῦλος θά μᾶς εἰπεῖ ὅτι "εἰ ἔγνωσαν οὐκ ἄν τόν Κύριον τῆς δόξης ἐσταύρωσαν" ( Α΄Κορ. β΄8). Ἄν οἱ ἄρχοντες τοῦ Ἰσραήλ γνώριζαν τήν σοφία τοῦ Θεοῦ, δέν θά κάρφωναν στόν Σταυρό τῆς ἀτιμίας τόν Κύριο, πού εἶναι χορηγός τῆς δόξας.

          Σέ ὅλες αὐτές τίς περιπτώσεις πού ἀναφέραμε καί σέ πλῆθος ἄλλες παρόμοιες ὁ ἴδι­ος ὁ φιλανθρωπότατος Κύ­ριός μας μᾶς λέει: "οὐκ οἴδατε τί αἰτεῖσθε". Δέν ξέρετε τί ζητᾶτε. Ἐγώ, μᾶς λέγει,  σᾶς ἑτοιμάζω μιά δόξα ἀσύλληπτη καί μιά χαρά αἰώνια στήν βασιλεία μου καί σεῖς μοῦ ζητᾶτε τίς φευγαλέες καί ἀσήμαντες ἀπολαύσεις καί τίς δόξες τῆς γῆς. "Οὐκ οἴδατε τί αἰτεῖσθε". Οὕτως ἐχόντων τῶν πραγμάτων λοιπόν τί πρέπει νά κάνουμε;

*******

Στό ἐρώτημα ἀπορία μας ὁ Κύριος μᾶς ἀπαντᾶ μέ ἀπόλυτη σαφήνεια. "Ζητεῖτε", λέγει, "πρῶτον τήν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ καί τήν δικαιο­σύνην αὐτοῦ καί ταῦτα πάντα προστεθήσετε ὑ­μῖν" (Ματθ. στ΄33). Νά ζητᾶτε πρῶτα-πρῶτα τήν βασιλεία τοῦ θεοῦ καί τήν ἀπόκτηση ὅλων τῶν οὐράνιων ἀρετῶν, καί μαζί μέ αὐτά θά σᾶς δώσει ὁ Θεός καί ὅλα τά ἀναγκαῖα ἐπίγεια ἀγαθά.

Ἑπομένως αὐτά τά ὁποῖα πρέπει νά κυρι­αρχοῦν σάν αἰτήματά μας πρός τόν Θεό, σάν ἐπι­διώξεις τῆς ζωῆς μας, σάν ὁράματα τῆς ψυχῆς μας, εἶναι, σύμφωνα μέ τήν παραγγελία τοῦ Κυ­ρίου, τά οὐράνια ἀγαθά. Νά ζητᾶμε ὁπωσ­δήποτε καί "τόν ἄρτον ἡμῶν τόν ἐπιούσιον", τά ἀπο­λύτως ἀπαραίτητα καί ἀναγκαῖα γιά τήν συντήρη­σή μας ἐπίγεια ἀγαθά· πρωτίστως καί κυρίως ὅ­μως νά ζητοῦμε τά αἰώνια ἀγαθά, τήν ἀσύλ­ληπτη δόξα τοῦ οὐρανοῦ, πού ἔχει ἑτοιμάσει γιά μᾶς ὁ Θεός "πρό καταβολῆς κόσμου". Αὐτά γιά τά ὁποῖα ὁ Ἀπόστολος Παῦλος λέγει: "τά ἄνω ζητεῖ­τε… μή τά ἐπί τῆς γῆς" (Κολ. γ΄1-2).

Ἑπομένως καί ὅταν τόν πλησιάζουμε τόν Κύριό μας, σ' αὐτό θά πρέπει νά ἀποβλέπουμε:ὄχι στό νά ἀποσπάσουμε τήν βοήθειά του γιά τήν πραγματοποίηση τῶν δικῶν μας ἰδιοτελῶν ἐπί­γει­ων σχεδίων, ἀλλά στό νά νά πραγματο­ποιεῖται τό δικό Του αἰώνιο σχέδιο γιά ἐμᾶς.

Πρακτικότερα αὐτό σημαίνει νά παρακα­λοῦμε θερμά τόν Θεό νά καθαρίζει τίς ψυχές μας ἀπό τά ἀκάθαρτα πάθη, νά τίς στολίζει μέ τίς ἅγι­ες ἀρετές τοῦ Εὐαγγελίου καί νά τίς κά­νει κα­τοι­κητήριό Του. Νά τόν παρακαλοῦμε ἐπί­σης, τό ἴδιο θερμά, νά παραβλέψει τά ἀναρί­θμη­τα ἁμαρ­τή­μα­τά μας καί νά μᾶς ἀξιώσει νά εἰσέλ­θουμε στόν ὁλόφωτο νυμφώνα τῆς θείας δόξας Του, νά κλη­ρονομήσουμε τήν οὐράνια βασιλεία Του.

*****

«Οὐκ οἴδατε τί αἰτεῖσθε»

          Οἱ δόξες καί οἱ χαρές τοῦ κόσμου, πού θαμβώνουν, ἀδελφοί μου, τά μάτια μας καί αἰχ­μαλωτίζουν  τήν καρδιά μας, θά ἔλθει μία ἡμέρα πού θά σβήσουν γιά μᾶς. Θά φύγουμε ἀπό τόν κόσμο αὐτό. Θά τά ἐγκαταλείψουμε. Κι αὐτά ἀκόμη πού ἀποταμιεύαμε μέ τήν φιλότιμη καί εἰλικρινή ἐκ ψυχῆς ἐργασία μας, μέ τόν τίμιο ἱδρώτα μας. Ὅλα, ὅλα θά τά ἐγκαταλείψουμε, ὅλα θά τά ἀφήσουμε πίσω φεύγοντας. Δέν ξέρουμε πότε θά ἔλθει αὐτή ἡ ἡμέρα. Ξέρουμε ὅμως ὅτι ἐκείνη τήν ὥρα μέ καμμιά ἀπολύτως δύναμη δέν θά μποροῦμε νά κρατηθοῦμε στόν κόσμο αὐτό. Καί ἑπομένως ὅλα αὐτά, τά ὁποῖα προηγουμένως τόσο πολύ μᾶς τραβοῦσαν, ξαφνικά θά γίνουν ἕνα πελώριο μηδενικό.

          Ἄς μή δινόμαστε, λοιπόν, σέ  αὐτά, πού σάν "ἀτμίς ἡ πρός ὀλίγον φαινομένη ἔπειτα δέ καί ἀφανιζομένη" (Ἰακ. δ΄14 ) σάν ἀτμός χάνονται σέ μιά στιγμή. Ἀλλά ἄς δινόμαστε στά αἰώνια, στήν ἀσύλληπτη δόξα, τήν ὑπέροχη ὀμορφιά καί τήν ἄπειρη χαρά τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ. Μέ τόν τρόπο αὐτό καί τά ἀπαραίτητα ὑλικά ἀγαθά θά ἐξασφαλίζουμε, ἀλλά καί θά ἀξιωθοῦμε τήν ἡμέ­ρα  "τῆς δικαίας ἀνταποδόσεως" νά ἀπολαύ­σουμε καί τά αἰώνια ἀγαθά.