«Ἡ Χάρις, κἄν χάρις ᾖ, τούς
θέλοντας σώζει»!!
π. Θεοδόσιος Μαρτζούχος
περιοδικο Σύναξη τευχ.161 Ιανουάριος -Μάρτιος 2022
Εἰς τήν πρός Ρωμαίους
Νηπιοβαπτισμός αθέλητος και φυσικά... "ανομολόγητος".
Σύμβολα είναι μικρές και
ευσύνοπτες διατυπώσεις-ανακεφαλαιώσεις του περιεχομένου της Χριστιανικής
Πίστεως. Υπάρχουν αρκετά.
Κατά πρώτον τα διαφαινόμενα μέσα
στα κείμενα των επιστολών του Αποστόλου Παύλου (Ρωμ. 6, 17· Α΄ Τιμ. 6, 20· Β΄
Τιμ. 1, 13) και το, για κάποιους, σύμβολο των αποστολικών χρόνων(!) από την Α΄
Τιμ. 3, 16: «Ὁμολογουμένως μέγα ἐστί τό τῆς εὐσεβείας μυστήριον, Θέος ἐφανερώθη
ἐν σαρκί, ἐδικαιώθη ἐν πνεύματι, ὥφθη ἀγγέλοις, ἐκηρύχθη ἐν ἔθνεσιν, ἐπιστεύθη ἐν
κόσμῳ, ἀνελήφθη ἐν δόξῃ», και βέβαια το Σύμβολο της Νίκαιας.
Η λέξη Σύμβολο πάρθηκε από τον
χώρο των στρατιωτικών, οι οποίοι καθόριζαν μια έκφραση ή λέξη που έπρεπε ο
εισερχόμενος στο στρατόπεδο να προφέρει και ο φύλακας-σκοπός να γνωρίζει, ώστε
να διακρίνει τους οικείους από τους εχθρούς και κατασκόπους.
Την λέξη Σύμβολο πήρε λοιπόν η Εκκλησία για να διακρίνει τα παιδιά της από τους «ἀλλέως πιστεύοντας». Γι’ αυτό ήδη από το 511 μ.Χ. ο Τιμόθεος Κωσταντινουπόλεως όρισε να απαγγέλλεται σε κάθε ευχαριστιακή σύναξη «ἡ τοῦ θείου Συμβόλου τῆς Πίστεως γινομένη πάρα πάντων ὁμολογία».
Το Σύμβολο αρχίζει με την
λέξη-ρήμα πιστεύω που επαναλαμβάνεται στα επόμενα άρθρα μέχρι
και το ένατο. Το δέκατο άρθρο έχει βάση το ομολογώ και τα
επόμενα, ενδέκατο και δωδέκατο, το προσδοκώ. Τα τρία αυτά ρήματα
είναι σε πρώτο ενικό πρόσωπο γιατί καθένας επιμέρους χριστιανός πρέπει να
εκφράσει με το σύμβολο-σύνθημα την πίστη ομολογία και προσδοκία του,
προκειμένου να ενωθεί με το Σώμα της Εκκλησίας «ὡς οὐκ ἀλλότριος».
Ομολόγω, εν προκειμένω πριν βαπτιστώ,
την πίστη στον εν Τριάδι Θεό [ύπαρξη του Πατρός· γέννηση και ενσάρκωση του Υιού
με όλα τα διατρέξαντα (Σταύρωση-Ανάσταση-Ανάληψη)· και την θεότητα του Αγίου
Πνεύματος, εκπορευομένου εκ του Πατρός] και την αποδοχή της διδασκαλίας του
Σωτήρος για την άνωθεν αναγέννηση (κυριολεκτικά) διά του
Βαπτίσματος.
Για να βαπτισθεί κάποιος έπρεπε
(φυσικά και τώρα πρέπει... εἴπερ ποτέ καί ἄλλοτε...) να έχει ολοκληρώσει ένα
κύκλο βιωματικής κατήχησης. Διδασκαλία και συμμετοχή στην κοινή προσευχή και
"μετοχή" στην Ευχαριστία, στην Λατρεία μέχρι το κήρυγμα. Το χρονικό
διάστημα αυτής της κατήχησης ήταν συνάρτηση του... μεγέθους της πόλης. Μικρή
πόλη μικρότερο διάστημα καθώς οι άνθρωποι είναι μεταξύ τους γνωστοί. Μεγάλη
πόλη, χαοτική άγνοια των προσώπων, και εξ αυτού ανάγκη για μεγαλύτερο διάστημα
κατήχησης-γνωριμίας.
Την ημέρα της Βαπτίσεως (Πάσχα ή
Χριστούγεννα) καθένας εκ των βαπτισθησομένων έκανε δημόσια ομολογία της πίστεώς
του. Η ακολουθία εἰς τό ποιῆσαι κατηχούμενον εξελισσόταν
βεβαίως πριν, ακριβώς κατά το διάστημα κατήχησης, κατά το οποίο του διαβάζονταν
και οι, άκαιροι όπως χρησιμοποιούνται και διαβάζονται σήμερα, εξορκισμοί!
Φυσικά "διαβαζόντουσαν" σε ενήλικες που καταλάβαιναν την παρακλητική
προσευχή της Εκκλησίας για αποτροπαϊκή εξασφάλιση του μέλλοντος χριστιανού από
τις δαιμονικές "συμβουλές". Σήμερα οι εξορκισμοί... νηπίων ακούγονται
ως στοιχεία θρίλερ και κάνουν το Μυστήριο... αψυχολόγητο και αντιμετωπίζουν τον
μέλλοντα βαπτισθήναι ως... κατοικητήριο δαιμόνων! Όχι απλώς έκθετο στις
"συμβουλές" τους...
Η Εκκλησία, όπως είναι λογικό,
κατηχούσε διδάσκοντας την πίστη της σ’ όσους ήθελαν να γίνουν μέλη της,
αρχίζοντας έτσι μια σχέση, που αφορούσε τον σύνολο άνθρωπο, το μυαλό του και την
καρδιά του. Απευθυνόταν στο μυαλό κατ’ αρχάς (ἐξ ἀκοῆς ἡ πίστης, Ρωμ. 10, 17)
προκειμένου ο άνθρωπος να μπορεί να δίνει λόγο «περί τῆς ἐν ἡμῖν ἐλπίδος» (Α΄
Καθ. Επιστ. Πέτρ. 3, 15) και στη συνέχεια σε συλλειτουργία με την καρδιά να
αγωνίζεται να αυξήσει την πίστη του. Γι’ αυτό έγραφε ήδη τον πρώτο αιώνα ο
μάρτυρας Ιουστίνος: «Σωστό πρέπει να θεωρούμε, το να μη δεχόμαστε
βιαστικά και πρόχειρα αυτούς που προστρέχουν στο βάπτισμα, αλλά με κάποια
περίσκεψη και προφύλαξη, και μετά από κατήχηση που τους έγινε επί πολύ χρόνο». Πρέπει
να ΜΑΘΟΥΝ τι πιστεύουν, γιατί πριν το βάπτισμα θα
κοινοποιήσουν την πίστη τους (με το Σύμβολο) στην Kοινότητα που τους δέχεται.
Η πίστη είναι μεν προφανής
προϋπόθεση του κοινού βίου, όμως πλέον ο κοινός βίος πολλάκις την έχει αρνηθεί
και οι χριστιανοί δεν θέλουν να... το πιστέψουν! Ορθόδοξοι και Καθολικοί
απαριθμούμε τις ίδιες δικαιολογίες και σχολακιστικά επιχειρήματα για να
αναιρέσουμε τις αντιρρήσεις όσων σωστά λένε ότι «Χριστιανός δεν
γεννιέσαι, γίνεσαι». Τους λέμε ότι βαπτιζόντουσαν (στη Γραφή) και ολόκληρες
οικογένειες (οίκος Στεφανά) λες και έχουμε τα πιστοποιητικά οικογενειακής τους
κατάστασης! Αξιολογήσεις κατ’ εκτίμηση με αυταπάτη επιχειρηματολογίας...!
Όμως το θέμα δεν είναι να βρεθεί
στήριγμα σε κάποιο Γραφικό χωρίο, αλλά να αντιμετωπίσουμε κατάματα τον
εκφυλισμό που έχει επέλθει, και που εμείς οι κληρικοί το ομολογούμε συζητώντας
αποκλαιόμενοι για τον ακατήχητο λαό μας, ενώ δεν θέλουμε να δούμε κατάματα την
πραγματικότητα. Ο νηπιοβαπτισμός ήταν για μας τους Ανατολικούς μια κατ’
οικονομία σύμβαση η οποία ίσως και να λειτουργούσε στον Βυζαντινό Πολιτισμό,
που στόχευε στην κοινότητα και έβλεπε την Εκκλησία ως το μόνο μυστήριο της
όντως ύπαρξης. Και όχι αδίκως.
Όμως σήμερα σε μια μεταμοντέρνα
κοινωνία της οποίας ακόμα και τα νεαρά της μέλη είναι εφοδιασμένα με
"έξυπνα" τηλέφωνα που παρέχουν "σοφία" παγκόσμιας αποδοχής
και τα οποία μέλη, μέσα σε ένα κυριαρχούντα δικαιωματισμό, έχουν γνώμη και
αντίρρηση ακόμα και για τα αυτονόητα του τρόπου διαβίωσης, [φυσικά πολύ
περισσότερο για ενέργειες σαν το Βάπτισμα («Με ρωτήσατε που με βαπτίσατε;»)]
είναι αφελές και θεολογικά τραγικό η Εκκλησία να επιμένει σε πρακτικές και
σχήματα του παρελθόντος θεωρώντας τα καθιερωμένα και αδιαμφισβητήτως
"αναλλοίωτα"!! Να μη θέλει να σκεφτεί ότι η πρακτική του
νηπιοβαπτισμού υπεισήλθε όταν οι γονείς ήταν "εξασφαλισμένα"
χριστιανοί και συνεπώς φορείς και μεταδότες στα παιδιά τους της πίστης και των
κριτηρίων συμπεριφοράς στην καθημερινότητα, μαζί με το γάλα! Η παρεμβληθείσα
Τουρκοκρατία και η επελθούσα νέα πραγματικότητα της κοινωνικής αθεΐας άλλαξαν
τα δεδομένα. Η παντελής έλλειψη κατήχησης, η αβάσιμη λογική της παραδοσιακής
συνήθειας και ο εφησυχασμός στα κοινωνικά αυτονόητα, δημιούργησαν μια κοινωνία βαπτισμένων, που όμως δεν είναι επί της ουσίας χριστιανοί!
Ο νηπιοβαπτισμός ἐν τῇ πράξει
αποδείχτηκε φθορά και εσωτερική "κούφωση" της Εκκλησίας, γιατί
συντηρούσε σχήματα πραγμάτων και πραγματικοτήτων, τα οποία δεν είχαν
περιεχόμενο. Η Εκκλησία που "φώναζε" από την αρχή σχεδόν της
ιστορικής της παρουσίας ότι είναι semper reformanda, φοβάται και στις δύο της
πλευρές (Ρωμαιοκαθολικοί-Ορθόδοξοι) να αναμορφώσει το θέμα. Οι Καθολικοί
προσπάθησαν να μπαλώσουν την υπόθεση χωρίζοντας το Χρίσμα από το Βάπτισμα
(βέβαια και για λόγους τεχνικούς... τα μωρά δεν μπορούν να καταπιούν όστια)
όμως παρεισάγοντας κατήχηση ως προαπαιτούμενο του Χρίσματος, που το δίδουν στην
ηλικία των 12 ετών. Είναι κάτι κι αυτό. Στους Ορθοδόξους, όχι απλώς δεν υπάρχει
αγωνία για την διακωμώδηση του Βαπτίσματος και την μετατροπή του σε παιδικό
πάρτυ, αλλά τελούμε στα μωρά το Βάπτισμα των ενηλίκων και... όποιος
καταλαβαίνει τι λέμε και κάνουμε... εξίσταται!
Υπαινιγμός νηπιοβαπτισμού
διαφαίνεται σε κάποιους λόγους του Ειρηναίου Λυώνος, γιατί προφανώς ίσχυε
σιωπηρώς και ἐν τῇ πράξει όταν μια ολόκληρη οικογένεια γινόταν χριστιανοί. Με
την κοινωνική διάρθρωση των "ρόλων" στην τότε οικογένεια και την
απόλυτη πατρική εξουσία, κάτι τέτοιο ήταν απολύτως φυσιολογικό. Για το τότε! Ο
Άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος (μαζί με τους αυταδέλφους Βασίλειο Καισαρείας και
Γρηγόριο Νύσσης) στον μακρύ προτρεπτικό του λόγω για το Βάπτισμα (ΜΣΤ’
Κεφάλαια!) είναι από τους ελάχιστους ασχολούμενους με το θέμα πατέρες.
Εκδηλώνει προφανέστατη την αγωνία για την ακατανόητη(!) αναβολή του Βαπτίσματος
από τους... κατηχουμένους! Υπερβάλει πολλές φορές και φτάνει, αφού σωστά πρώτα
πει ότι θα βαφτίσουμε κάθε νήπιο που... αποβλέπει προς θάνατον, να θεωρεί
επαρκή ηλικία βαπτίσματος τα τρεισήμισι χρόνια! Ηλικία κατά την οποία, όπως ο
ίδιος λέει, μπορείς να συνεννοηθείς μαζί τους έστω διά... χειρονομιών («...εἰ
καί μή συνιέντα τελείως, ἀλλ’ οὖν τυπούμενα»)! Ένας σοφώτατος άγιος υπερβάλει
εξ αγάπης και ποιμαντικής αγωνίας. Δεν νομίζω ότι μπορεί κάποιος να εκλάβει ως
αυτοβούλως αποφασίζον ένα τριετές νήπιο!!
Το θέμα του νηπιοβαπτισμού έλαβε
εκρηκτικές διαστάσεις στις αρχές του τέταρτου αιώνα κατά την διαμάχη
Αυγουστίνου-Πελαγίου. Ο Αυγουστίνος αναζητούσε στον νηπιοβαπτισμό επιχείρημα
υπέρ της ύπαρξης προπατορικού αμαρτήματος. Οι Πελαγιανοί αρνιόντουσαν
κληρονομικότητα οποιουδήποτε αμαρτήματος, χωρίς να αρνούνται την συνήθεια του
νηπιοβαπτισμού. Η διαμάχη εξώκυλε και τις δύο πλευρές στα άκρα και ο
Αυγουστίνος έγινε κύριος εκφραστής της αντιλήψεως ότι το βάπτισμα συγχωρεί την
προπατορική αμαρτία.
Ο Αυγουστίνος εκφράζοντας την
προσωπική του πνευματική διαδρομή και την αντίληψη του απολύτου προορισμού
δίδασκε ως σημείο ελπίδας το γεγονός ότι οι χριστιανοί γονείς βαφτίζουν τα
παιδιά τους (Πολιτεία του Θεού, 8,3)! Η συναύξηση της αντιλήψεως για συγχώρεση
του προπατορικού αμαρτήματος μέσω Βαπτίσματος με τις μυθολογικές
"θεολογικές" απόψεις, που φύτρωσαν στον... "γεωγραφικό"
χάρτη της Βασιλείας των Ουρανών(!!) για limbo[1] σε όσους πεθαίνουν αβάφτιστοι, έκανε
γενικώς αποδεκτή τοποθέτηση την συγχώρεση της προπατορικής αμαρτίας μόνο διά
του Βαπτίσματος. Ο νηπιοβαπτισμός βρήκε θεολογικό έρεισμα! Η ερμηνευτική άποψη
του Αυγουστίνου στο 20ό Κεφάλαιο της Αποκάλυψης ότι ο διάβολος είναι λυτός (δεν
είναι δεμένος!) και άγριος, μαζί με το άγχος, όχι της μετανοίας, αλλά της
συγχωρήσεως της αμαρτίας, καθιερώθηκαν στη Δυτική Εκκλησία στην Σύνοδο του
Τριδέντου (Trent 1545-1563) με δόγμα περί προπατορικού αμαρτήματος, που
επαναλαμβάνεται στον 20ό αιώνα και από τον πάπα Παύλο τον ΣΤ΄ στην Εγκύκλιο του
«Πιστεύω των ανθρώπων του Θεού»!
Ο Αυγουστίνος περιβαλλόταν από το
"θαύμα" των χιλιάδων ανθρώπων που γινόντουσαν χριστιανοί. Ένα πλήθος
αμαθών και αμαρτωλών ασπάζονταν τον Χριστιανισμό. Δεν υπάρχει σύγκριση μεταξύ
της εποχής του Αυγουστίνου, που η απόδειξη των θαυμάτων επιβεβαίωνε την πίστη,
και της σημερινής, κατά την οποία «η Εκκλησία μοιάζει με ένα μικρό
παιδί που σώζεται από πνιγμό»! Ο Αυγουστίνος έλεγε: «Το πιο φανερό θαύμα
είναι ότι οι ναοί σας και τα θέατρά σας είναι άδεια, ενώ οι Εκκλησίες είναι
γεμάτες από κόσμο». Σήμερα συμβαίνει κατά κυριολεξία το αντίθετο!
Είναι απορία και αγωνία, πώς, στα
σημερινά δεδομένα, θα μπορέσει η Εκκλησία να λευτερωθεί από αυτόν τον
τραγέλαφο, και να γίνει το βάπτισμα θέμα βούλησης και συνείδησης. Στον Μεσαίωνα
ο πόλεμος των φτωχών αγροτών (1524–1533) συμπεριέλαβε στα θέματα και το γιατί
του λόγου καθώς και το πότε, του Βαπτίσματος και τα συνέχισαν οι Αναβαπτιστές
(Μεννονίτες και λοιποί) μέχρι σήμερα. Αν θέλουμε να είμαστε η Εκκλησία του
Χριστού και όχι κάποιο κόμμα που έχει αντιπάλους (επαναλαμβάνοντας τα λάθη της
Καθολικής Εκκλησίας που αποφάσιζε στην Σύνοδο του Τριδέντου, κατ’ αντιδιαστολή
προς τις απόψεις–"θεολογίες" των διαμαρτυρόμενων), τότε με αυτό το εκ
του παρελθόντος ερχόμενο ερώτημα και σε συνδυασμό με την τραγικότητα της
τωρινής πραγματικότητας (κατ’ όνομα και τυπικό Βάπτισμα και ακατήχητοι
χριστιανοί) θα πρέπει κατεπειγόντως να πάρει Εκκλησία ως σώμα (συναπαρτιζόμενο
από λαϊκούς και κληρικούς) αποφάσεις. Δυστυχώς το συλλογικό μας σθένος έχει
καταστραφεί εντελώς από τον ατομοκεντρισμό και εν προκειμένῳ από την
θρησκευτική του "ανάγνωση" και συνιστώσα που έχει "ευσεβή"
παντιέρα το: «Καθένας για τον εαυτό του και ο Θεός για όλους», αναιρώντας αυτό
που είναι η Εκκλησία! Σώμα απαρτιζόμενο από τα συνυπάρχοντα μέλη. Όλοι μαζί
στον παράδεισο (σωτηρία μέσω της Εκκλησίας) ή ένας-ένας στην κόλαση, όταν
αποδεχτώ την δαιμονική αυτονομία: «Είμαι όλος δικός μου».
Και τι χρειάζεται λοιπόν αυτή η
σοβούσα κακή επαναληπτικότητα προκειμένου να διορθωθεί; Αυτό που χρειάζεται
κάθε αρρώστια! Πρώτα να γίνει η σωστή διάγνωση της ασθενείας και μετά να
μελετηθεί ο τρόπος θεραπείας. Ο νηπιοβαπτισμός φθείρει διπλά την Εκκλησία. Κάνε
το Βάπτισμα προσωπική φιλοτιμία (όσον αφορά το πότε της πραγματοποίησής του)
και αφήνει σε διαλυτική άγνοια το ενοριακό σώμα, αφού κάποιος μπορεί να
βαπτισθεί οπουδήποτε! Μια ενορία και μια Εκκλησία που αγνοούν ποια είναι τα
μέλη τους τι να αποφασίσουν και τι να διδάξουν;
Το θέμα έπασχε εξ αρχής και τώρα
πλέον έχει γίνει πληγή που αποσυνθέτει το σώμα. Η εποχή ούτε αναιτιολόγητα
δέχεται, ούτε αυτονόητα, ούτε μη συμμετοχικά. Η οικογενειακή εξουσία, και με
την καλή και με την κακή έννοια, έχει αναιρεθεί. Ο κάθε νεαρούλης είναι ένα
αυτόνομο... Γιατί; Αν είμαστε εμείς οι κληρικοί ποιμένες, και όχι τελετουργοί,
τότε πρέπει να πορευθούμε «ἐπί τά ὄρη ζητεῖν τό πλανόμενον» (Λουκ. 15, ). Οι
συνήθειες τελείωσαν. Είναι χρήσιμο να αφουγκραστούμε με «αυτιά που είναι για να
ακούνε» (Λουκ. 8, 8) δυο φωνές. Μία "κοντινή" του 1862 και μια αρχαία
του 240 μ.Χ..
Η πρώτη είναι του Αβραάμ Λίνκολν:
«Τα διδάγματα του ήρεμου
παρελθόντος είναι ανεπαρκή στο καταιγιστικό παρόν. Οι περιστάσεις είναι
φορτωμένες με δυσκολίες και πρέπει να αρθούμε στο ύψος τους, μαζί
τους.
Δεν έχουμε ξαναζήσει τέτοιες
καταστάσεις γι' αυτό πρέπει να σκεφτούμε με νέο τρόπο και να δράσουμε με νέο
τρόπο. Πρέπει να απελευθερώσουμε πρώτα τους εαυτούς μας και στη συνέχεια να
σώσουμε τη χώρα μας.»
Δεν λέει να αρθούμε στο ύψος των
περιστάσεων αλλά μαζί τους.
Η δεύτερη, του μεταποστολικού
συγγραφέα Σεπτίμιου Τερτυλλιανού:
«Ο Κύριος πράγματι είπε "μην εμποδίζετε τα παιδιά να έρθουν σε μένα". Ας έρθουν όταν μεγαλώσουν, όταν μάθουν, όταν διδαχτούν σε
τι έρχονται. Ας γίνουν χριστιανοί όταν είναι ικανά να γνωρίσουν τον Χριστό. Γιατί να βιαστεί η ηλικία της αθωότητας να λάβει άφεση αμαρτιών; Είμαστε πιο συνετοί στα υλικά παρά στα πνευματικά; Πώς και εμπιστευόμαστε ουράνια περιουσία σε κάποιον που δεν μπορούμε να εμπιστευτούμε επίγεια; Ας μάθουν πρώτα πώς να ζητήσουμε την σωτηρία, κι εμείς μετά ας "δώσουμε σ’ αυτόν που ζητά"».
(Περί Βαπτίσματος, σελ. 90, Εκδ.
ΟΡΟΣ)
Σκοπιμότητες κοινωνικού στάτους
δεν επιτρέπεται να εμποδίσουν την Εκκλησία, αφενός να νοιαστεί τα μέλη της, και
αφετέρου να αποδέχεται περισσότερο την ασάφεια, για το ποιοι είναι τα μέλη της,
εν ονόματι... πλασματικής φαντασιακής ισχύος εκ του αριθμού τους!
Η πρώτη κίνηση πρέπει να είναι ο
σχηματισμός σαφούς (ποιοι και πόσοι) ενοριακής κοινότητας και ο θεολογικός
καταρτισμός, των ήδη, εξ αποφάσεώς τους, μελών της, πράγμα που θα θέσει το
υγιές βάθρο εποικοδομήσεως των νέων μελών «ἵνα ἡ Ἐκκλησία τοῦ Θεοῦ αὔξει».
Η είσοδος νέων συνειδητοποιημένων μελών θα έχει διπλή προοπτική. Η δική τους
απόφαση και η, εκ των ήδη χριστιανών, φροντίδα (φυσικά με την ποιμαντική
μέριμνα των κληρικών) θα συνεργάζονται στη δημιουργία, κατά το ανθρωπίνως
δυνατόν, «υγιούς περιβάλλοντος» με... αυτονόητα ιεραποστολικά αποτελέσματα!
Σήμερα πλέον [που επαφίεται ακόμα
και ο βιολογικός προσδιορισμός (έμφυλες ταυτότητες) στην ατομική
"φιλοτιμία"] χρειάζεται να αποδεχτούμε ένα ηλικιακό όριο (12; 14; με
την εφηβεία) ως ιδιότυπο διάστημα κατήχησης (από μέρους φυσικά της Εκκλησίας
και όχι του σχολείου) και ως προϋπόθεση βαπτίσματος, που θα είναι βεβαίως
εκκλησιαστική ενοριακή υποδοχή μελών, και όχι αυτονομημένη διαδρομή.
Μέχρι τότε η συνύπαρξη με τους
ήδη χριστιανούς γονείς, και τα υπόλοιπα μέλη της ενορίας, και η διδασκαλία των
γονέων με την ποιότητα της ζωής τους και το λόγο και τα κριτήρια τους, θα κάνει
γοητευτική ή, ας μη φοβόμαστε να το πούμε, απευκταία, την προοπτική να γίνουν
και τα παιδιά τους χριστιανοί!
Άλλωστε η θεολογική λογική του αποστόλου
Παύλου στην Α΄ προς Κορινθίους 7,14 «...εἰ τις ἔχει ἄνδρα ἄπιστον και συνευδοκεῖ
οἰκεῖν... μή ἀφιέτω...» θα μπορούσε να λειτουργήσει ακόμη και για παιδιά
άπιστα. Αφού, όπως λέει πάλι ο Τερτυλλιανός: «Δεν βαπτιζόμαστε για να σταματήσουμε να αμαρτάνουμε, αλλά γιατί έχουμε ήδη σταματήσει να αμαρτάνουμε»
(Περί Μετανοίας 6, 16).
«Ο άνθρωπος (και
σήμερα) δέχεται να υποστεί τα πάντα αρκεί να μην πεθάνει. Διαρκώς φοβάται ότι η ζωή του δεν έχει νόημα. Εξ
αυτού προσπαθεί απεγνωσμένα να αποδεικνύει στον εαυτό του και στους άλλους ότι έχει αξία. Αγαπά τις κολακείες και φοβάται την απόρριψη. Θέλει τα πάντα δικά του και ζηλεύει τις επιτυχίες των άλλων. Αγαπά αυτούς που τον αγαπούν και μισεί αυτούς που τον εχθρεύονται. Ψάχνει την ασφάλεια και την ευτυχία στα πλούτη, στην δόξα, στις σωματικές απολαύσεις και ακόμα-ακόμα φαντάζεται ότι προορισμός του είναι μια ατομική και ιδιοτελής ευδαιμονία και "αδιάφορη" απόλαυση της παρουσίας του Θεού, άσχετη με κάθε εκδήλωση πραγματικής και ενεργά αφίλαυτης αγάπης για τους άλλους. Από την αγωνία και τον φόβο όλων αυτών ο άνθρωπος γίνεται ατομιστής.
..........................................................................
(Ι. Ρωμανίδης
Το προπατορικόν αμάρτημα, σελ. 163, Εκδ. Δόμος)
Απ’ όλα αυτά, μας απλώνει το χέρι
να μας αποσπάσει και να μας απαλλάξει διά του Βαπτίσματος ο Χριστός! Πιστεύουμε
στ’ αλήθεια ότι υπάρχει δυνατότητα ανταπόκρισης, χωρίς να συνειδητοποιούμε το
θέμα;
[1] Limbo (Limbus Infantium=παρυφή νηπίων,
θύσανος αλάλων). Λαϊκή αντίληψη για τη μετά θάνατον θέση και κατάσταση των
αβαπτίστων. Όσων δηλαδή δεν είχαν λάβει το μυστήριο του Βαπτίσματος ή έστω το
Βάπτισμα της Επιθυμίας ή του Αίματος. Θεολογικές παραποιήσεις των αντιλήψεων
για το προπατορικό αμάρτημα, τις συνεπαγωγές του Βαπτίσματος και την Πίστη, που
με τις παραπάνω διδασκαλίες καταντάει γκραν γκινιόλ δεισισαιμονία.
1 σχόλιο:
«Κρεῖσσον γὰρ ἀναισθήτως ἁγιασθῆναι, ἢ ἀπελθεῖν ἀσφράγιστα καὶ ἀτέλεστα.»
Ἅγιος Γρηγόριος ὁ Θεολόγος (περί νηπιοβαπτισμοῦ).
Ἄν ὁ Χριστός εἶπε «ἄφετε τὰ παιδία καὶ μὴ κωλύετε αὐτὰ ἐλθεῖν πρός με» (Ματθ. ιθ΄14), ἐμεῖς μέ ποιά δικαιολογία θά τά στερήσουμε τῆς ἀγάπης Του;
Μέ ποιά δικαιολογία θά τά στερήσουμε τῆς πνευματικῆς ἀναγέννησης διά τῆς ἀπαλλαγῆς τους ἐκ τοῦ προπατορικοῦ ἁμαρτήματος;
Μέ ποιά δικαιολογία θά τά στερήσουμε τῆς συμμετοχῆς τους στή Θεία Ευχαριστία ὅταν «τῶν γὰρ τοιούτων ἐστὶν ἡ βασιλεία τῶν οὐρανῶν.» (Ματθ.ιθ΄14);
Ἡ Ἁγία Γραφή εἶναι γεμάτη ἀπό παραδείγματα νηπιοβαπτισμῶν.
Ξεχνᾶμε ἄραγε τόν Κορνήλιο στήν Καισάρεια;
«ὁ δὲ Κορνήλιος ἦν προσδοκῶν αὐτοὺς συγκαλεσάμενος τοὺς συγγενεῖς αὐτοῦ καὶ τοὺς ἀναγκαίους φίλους.» (Πραξ. ι΄ 24).
Ξεχνᾶμε τή Λυδία στούς Φιλίππους;
« καί τις γυνὴ ὀνόματι Λυδία, πορφυρόπωλις πόλεως Θυατείρων, σεβομένη τὸν Θεόν, ἤκουεν, ἧς ὁ Κύριος διήνοιξε τὴν καρδίαν προσέχειν τοῖς λαλουμένοις ὑπὸ τοῦ Παύλου. ὡς δὲ ἐβαπτίσθη καὶ ὁ οἶκος αὐτῆς,» (Πραξ. ιστ΄14-15).
Ξεχνᾶμε τό δεσμοφύλακα;
«καὶ παραλαβὼν αὐτοὺς ἐν ἐκείνῃ τῇ ὥρᾳ τῆς νυκτὸς ἔλουσεν ἀπὸ τῶν πληγῶν, καὶ ἐβαπτίσθη αὐτὸς καὶ οἱ αὐτοῦ πάντες παραχρῆμα,» (Πραξ. ιστ΄33).
Ξεχνᾶμε τόν Κρίσπο στήν Κόρινθο;
«Κρίσπος δὲ ὁ ἀρχισυνάγωγος ἐπίστευσε τῷ Κυρίῳ σὺν ὅλῳ τῷ οἴκῳ αὐτοῦ, καὶ πολλοὶ τῶν Κορινθίων ἀκούοντες ἐπίστευον καὶ ἐβαπτίζοντο.» (Πραξ.ιη΄8).
Ξεχνᾶμε τόν Στεφανά;
«ἐβάπτισα δὲ καὶ τὸν Στεφανᾶ οἶκον·» (Α΄ Κορ. α΄16).
Τούς ἀρνήθηκαν οἱ ἀπόστολοι τήν ἐπιθυμία τους νά βαπτίσουν τούς ἴδιους καί τίς οἰκογένειές τους;
Πῶς λοιπόν ἐμεῖς θά πράξουμε τἀναντία καί θά ἀφήσουμε τά παιδιά μας, ὡς πιστοί καί ὑπεύθυνοι γονεῖς, ἀβάπτιστα μέ τό πρόσχημα ὅτι λειτουργοῦν δῆθεν ὡς «μέλη, μέσα σε ένα κυριαρχούντα δικαιωματισμό, έχουν γνώμη και αντίρρηση ακόμα και για τα αυτονόητα του τρόπου διαβίωσης»;
Μήπως κάτω ἀπό αὐτόν τόν «κυριαρχούντα δικαιωματισμό» «μέ ρωτήσατε πού μέ γεννήσατε;» νά παραλείψουμε καί τό ἐνδιαφέρον μας γιά τίς βασικές τους ἀνάγκες, ὅπως παροχή τροφής, στέγης, οἰκογενειακῆς θαλπωρῆς καί ἀσφάλειας, ὑγειονομικῆς φροντίδας καί περίθαλψης, ἐμβολιασμῶν κλπ.ἐφόσον δέν ἔχουμε ζητήσει τήν θέλησή τους, ἤ τήν συγκατάθεσή τους προκειμένου ἔρθουν στή ζωή;
Μή γένοιτο.
Ὅσο δέ γιά τήν «συναύξηση της αντιλήψεως για συγχώρεση του προπατορικού αμαρτήματος μέσω Βαπτίσματος με τις μυθολογικές "θεολογικές" απόψεις, που φύτρωσαν στον... "γεωγραφικό" χάρτη της Βασιλείας των Ουρανών(!!) για limbo σε όσους πεθαίνουν αβάφτιστοι» μήπως ξεχνᾶμε τόν 121ο Κανόνα τῆς Συνόδου τῆς Καρθαγένης :
«Ἦρεσεν ἵνα, ὅστις δήποτε τά μικρά καί νεογέννητα ἐκ τῶν γαστέρων τῶν μητέρων βαπτιζόμενα ἀρνεῖται, ἤ λέγει, εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν αὐτά βαπτίζεσθαι, μηδέν δέ ἐκ τῆς τοῦ Ἀδάμ ἕλκειν προγονικῆς ἁμαρτίας, τό ὀφεῖλον καθαρθῆναι τῷ λουτρῷ τῆς παλιγγενεσίας, ἀνάθεμα εἴη, ...»
Μέ λίγα λόγια, ὅποιος ἀρνεῖται νά βαπτίζονται τά βρέφη μέ τήν πεποίθηση ὅτι δέν κληρονομοῦν τίποτε ἀπό τό προπατορικό ἁμάρτημα τοῦ Ἀδάμ, αὐτός νά ἀναθεματίζεται.
Κατόπιν τῶν ἀνωτέρω ὁ νηπιοβαπτισμός ὄχι μόνο δέν φθείρει τήν Ἐκκλησία ἀλλά τοὐναντίον μέ τήν πλήρη εὐθύνη τῶν γονέων θωρακίζει καί σώζει τά παιδιά παρά τήν θέλησή τους, μέ τό λουτρό παλιγεννεσίας πού προσφέρει τό βάπτισμα, κατά παρόμοιο μέ τήν περιτομή τρόπο, ἀλλά ἀσύγκριτα καί περισσότερο ὠφέλιμο πνευματικά:
«Ἡ δέ ἡμετέρα περιτομή, ἡ τοῦ βαπτίσματος λέγω χάρις, ἀνώδυνον ἔχει τήν ἰατρείαν, καί μυρίων ἀγαθῶν πρόξενος γίνεται ἡμῖν, καί τῆς τοῦ Πνεύματος ἡμᾶς ἐμπίπλησι χάριτος, καί οὐδέ ὡρισμένον ἔχει καιρόν, καθάπερ ἐκεῖ , ἀλλ' ἔξεστι καί ἐν ἀώρῳ ἡλικίᾳ» (Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος).
Τί πλέον τούτου;
Μέ ἐκτίμηση καί σεβασμό.
Θεόδωρος Σ.
Δημοσίευση σχολίου