Η ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗ ΣΩΤΗΡΙΑ - π. Δημητρίου Μπόκου

Η ΑΝΑΓΚΑΣΤΙΚΗ ΣΩΤΗΡΙΑ

π. Δημητρίου Μπόκου

Ο Χριστός συναντά στην κολυμβήθρα της Βηθεσδά έναν παράλυτο, που ήταν εκεί κατάκοιτος τριάντα οχτώ χρόνια. Στις πέντε στοές γύρω απ’ τη μεγάλη αυτή δεξαμενή, βρίσκονταν πάρα πολλοί ασθενείς από διάφορα νοσήματα. Άγγελος Κυρίου κατέβαινε «κατά καιρόν και ετάρασσε το ύδωρ». Και όποιος μετά την ταραχή του νερού έπεφτε πρώτος σ’ αυτό, θεραπευόταν. Ο Χριστός ρώτησε τον παράλυτο αν θέλει να γίνει υγιής. Εκείνος απάντησε ότι δεν έχει άνθρωπο να τον ρίξει στο νερό, όταν κατεβαίνει ο άγγελος. Και ο Χριστός τον θεράπευσε αμέσως, αν και ήταν ημέρα Σάββατο και κατηγορήθηκε γι’ αυτό από τους τυπολάτρες Ιουδαίους (Κυριακή του Παραλύτου).

Προκαλεί εντύπωση η ερώτηση του Χριστού: «Θέλεις υγιής γενέσθαι;» Γιατί ο Χριστός ρωτάει για το αυτονόητο; Είναι δυνατόν να μην ήθελε ο άρρωστος την υγειά του; Ποιος στραβός δεν θέλει το φως του; Όμως ο Χριστός στέκεται με βαθύ σεβασμό μπροστά στην ελευθερία, στο αυτεξούσιο του ανθρώπου.

Γράφει ο μεγάλος Σέρβος θεολόγος π. Αθανάσιος Γιέφτιτς: «Ο Χριστός εισήλθε στην ανθρώπινη πραγματικότητα χωρίς να καταργήσει τον άνθρωπο. Χωρίς να καταστήσει τον ίδιο τον εαυτό του, ως Θεός, σύστημα για τον άνθρωπο. Ο Θεός ήρθε για τον άνθρωπο και όχι για κάποιο σύστημα. Ο Θεός έγινε άνθρωπος και όχι σύστημα. Είναι απαίσιος και απαράδεκτος ένας Θεός που γίνεται σύστημα». Κάτι υποχρεωτικό δηλαδή για τον άνθρωπο.

Αναφέρει στη συνέχεια τον άνθρωπο (από το «Υπόγειο» του Ντοστογιέσφκι), που διαμαρτύρεται «εναντίον του συστήματος που θέλει να λύσει όλα τα προβλήματα του ανθρώπου, που θέλει να τον σώσει, να τον θεραπεύσει, να τον κάνει πράγματι τέλειο, χωρίς όμως να τον ρωτάει, χωρίς να τον υπολογίζει. Και ο άνθρωπος του Υπογείου ρωτάει: «Καλά, τέλος πάντων, σ’ αυτό το σύστημα που θα ’ναι όλα τέλεια, εγώ δεν θα μπορώ να διαμαρτυρηθώ;» «Όχι, γιατί δεν θα έχεις λόγο να διαμαρτυρηθείς». «Άσχετα από το αν θα έχω λόγο ή όχι, έτσι από πείσμα, από κέφι, από παραξενιά, ούτε στην τσέπη μου κρυφά δεν θα μπορώ να δείξω ότι διαμαρτύρομαι;» «Όχι, όχι, γιατί θα έχει προβλεφθεί εκ των προτέρων, θα έχει λυθεί και θα έχει εκτοπισθεί η διαμαρτυρία σου». «Τότε δεν παραδέχομαι τέτοιο σύστημα, είναι παράλογο, είναι ανόητο και παράξενο. Διαλέγω την κόλαση και γυρίζω το εισιτήριο στον Θεό. Δεν δέχομαι τον κόσμο του»…

Αυτό βέβαια είναι και το τραγικό της υπόθεσης: Ο άνθρωπος είναι ο ίδιος υπεύθυνος για τη μοίρα του. Την ελευθερία του δεν μπορεί να την εξαγοράσει ούτε ο Χριστός. Σώζει ή καταδικάζει μόνος του τον εαυτό του. Θα κριθεί μέσω του εαυτού του, δεν θα τον κρίνει ο Θεός. Μπορεί πράγματι να εκλέξει και την κόλαση, να εκλέξει άρνηση του Θεού. Εάν δεν είχε και αυτή τη διάσταση η ελευθερία, τότε, ναι μεν θα υπήρχε παράδεισος και ευτυχία για όλους, αλλά ο άνθρωπος δεν θα ήταν ελεύθερος, και ο Θεός θα ήταν σύστημα και όχι Θεός ζων… Ο Χριστός προσφέρεται ως πρόταση, ως άνοιγμα, ως δρόμος, ως δυνατότητα σωτηρίας και όχι ως αναγκαστική σωτηρία. Ο Χριστός είναι η μοναδική ελπίδα του κόσμου, αλλά όχι αναγκαστική ελπίδα. Είναι ελευθερία, αλλά μόνο όταν ο άνθρωπος τον δέχεται εν ελευθερία (Από την ελευθερία στην αγάπη, εκδ. ΔΟΜΟΣ, 2012, σ. 52-55).

Μοιάζει καθόλου η στάση του Χριστού με τις «σωτήριες» υποχρεωτικότητες, που εν καιρώ πανδημίας επιβάλλει το σύστημα (η πολιτική, αλλά ενίοτε και η εκκλησιαστική δυστυχώς εξουσία) στον άνθρωπο; Χωρίς ελευθερία δεν μιλάμε για άνθρωπο, αλλά για ζώο με χαλινάρι-θηλειά στον λαιμό. Το άγεις και το φέρεις κατά βούληση, το σφίγγεις όσο θέλεις και το πνίγεις κατά το κέφι σου.

Χριστός ανέστη! Χρόνια πολλά! Καλή εβδομάδα!