Ο ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ ΣΥΜΕΩΝ ΧΑΤΖΗΣ ΩΣ ΚΑΘΗΓΟΥΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ ΓΗΡΟΚΟΜΕΙΟΥ ΠΑΤΡΩΝ ΤΡΙΑΝΤΑ ΠΕΝΤΕ ΕΤΗ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΚΛΟΓΗ ΤΟΥ (1989-2024) - π. Ευαγγέλου Κ. Πριγκιπάκη

 

Ο  ΑΡΧΙΜΑΝΔΡΙΤΗΣ  ΣΥΜΕΩΝ  ΧΑΤΖΗΣ

ΩΣ  ΚΑΘΗΓΟΥΜΕΝΟΣ  ΤΗΣ  ΜΟΝΗΣ  ΓΗΡΟΚΟΜΕΙΟΥ  ΠΑΤΡΩΝ

ΤΡΙΑΝΤΑ  ΠΕΝΤΕ  ΕΤΗ  ΑΠΟ  ΤΗΝ  ΕΚΛΟΓΗ  ΤΟΥ

 (1989-2024)

 

Του

    Πρωτοπρεσβυτέρου

    Ευαγγέλου Κ. Πριγκιπάκη, Δρος Θ. και Δρος Φ.

      Καθηγητού του Προτύπου Γυμνασίου Πατρών

 

       Με βαθιά κατάνυξη πανηγύρισε η αγία μας Εκκλησία τη μεγάλη δεσποτική εορτή της Υπαπαντής του Κυρίου, αλλά και τίμησε γηθοσύνως και πανηγυρικώς τον πρωταγωνιστή του υπερφυούς αυτού γεγονότος της Οικονομίας του Θεού, άγιο και δίκαιο πρεσβύτη Συμεών τον Θεοδόχο και Προφήτη, οπότε εόρτασε και πάλι τα σεπτά του ονομαστήρια ο πολυσέβαστος Γέροντάς μας και πολιός καθηγούμενος της γεραράς και βασιλικής Ιεράς Μονής Παναγίας της Γηροκομιτίσσης Πατρών, Αρχιμ. π. Συμεών Χατζής, ο οποίος μάλιστα το έτος 2024, εκτός του ότι βαδίζει ήδη προς το ογδοηκοστό έβδομο έτος της ηλικίας του, συμπληρώνει και το τριακοστό πέμπτο της συνετής, νουνεχούς, εμπνευσμένης και λαμπράς ηγουμενίας του στο θεομητορικό αχαϊκό Μέγα Παλλάδιο τoυ Γηροκομείου.

           1. Η ένταξη του π. Συμεών στον κλήρο της Ιεράς Μητροπόλεως Πατρών και η ανάληψη της ηγουμενίας της Γηροκομιτίσσης (1975-1989)

     Ο π. Συμεών γεννήθηκε, ως γνωστό, στη Νήσο των Ιωαννίνων το έτος 1937. Την εγκύκλιο παιδεία του προσέλαβε στην πόλη των Ιωαννίνων, όπου και ανδρώθηκε πνευματικά. Μετά το πέρας των σπουδών του στη Θεολογία και τη Νομική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, χειροτονήθηκε και εργάστηκε ποιμαντικά ως ιεροκήρυξ στην Ιερά Μητρόπολη Ιωαννίνων, αλλά και δραστηριοποιήθηκε εύχυμα ως ηγούμενος της Ιεράς Πατριαρχικής Μονής Βελλάς, καθώς και με μεγάλη επιτυχία ως διευθυντής της στεγαζόμενης στο συγκρότημά της περίφημης ομώνυμης Εκκλησιαστικής Σχολής μέχρι το έτος 1972, οπότε μετατέθηκε στην Αθήνα για να συνεχίσει το παιδαγωγικό του έργο στην εκκλησιαστική εκπαίδευση στη νεότευκτη τότε Σχολή Ιερατικών Σπουδών, εφημερεύοντας παράλληλα στο παρεκκλήσιο του Αγίου Νικολάου επί της οδού Ρηγίλλης μέχρι το έτος 1975.

        Τις παραμονές του Πάσχα του 1975 και μάλιστα το Σάββατο του Λαζάρου, ο Γέροντάς μας αφίχθηκε για πρώτη φορά στην πόλη του Πρωτοκλήτου, έπειτα από πρόσκληση του, δια μεταθέσεως από την Ιερά Μητρόπολη Ζιχνών, νεοεκλεγέντος σχεδόν τότε αοιδίμου Μητροπολίτου Πατρών Νικοδήμου (Βαλληνδρά) - του ευγενούς αυτού, διορατικού, έμπειρου, νουνεχούς και διαπρεπούς ιεράρχου - και εντάχθηκε στον ευαγή κλήρο της Αποστολικής Εκκλησίας των Πατρών, στον οποίο θα συμπληρώσει συν Θεώ το Πάσχα του επομένου έτους πενήντα συναπτά έτη. Όντας ήδη γνωστός ο π. Συμεών ως εξαιρετικά πεπαιδευμένος και με ορθόδοξο ιερατικό ήθος περικοσμημένος κληρικός, κατέλαβε εξαρχής θέση ιεροκήρυκος στην Ιερά Μητρόπολη και εγκαταστάθηκε στο επισκοπείο επί της οδού Ευμήλου ως στενός συνεργάτης και αρωγός στο έργο του νέου μητροπολίτου, ο οποίος ωστόσο παροικούσε τότε ακόμη, και κατά το παλαιόν έθος των Ποιμένων των Πατρών, στη Μονή του Γηροκομείου.

       Έπειτα από τέσσερα έτη περίπου, τον χειμώνα του 1979, ο π. Συμεών αποφάσισε να εγκαταβιώσει, όπως και ο μητροπολίτης του, στην παλαίφατο Μάνδρα της Γηροκομιτίσσης, όπου και διαμένει μόνιμα τα τελευταία σαράντα πέντε έτη, εγκαινιάζοντας και ακολουθώντας ως κοινοβιάτης πλέον ένα πολυεπίπεδο έργο ποιμαντικής διακονίας. Την πρώτη περίοδο του κοινοβιακού του βίου ο πολυσέβαστός μας Γέροντας εργάστηκε καρποφόρα ως ιεροκήρυξ, συγγραφέας, εξομολόγος και πνευματικός, συνεργαζόμενος παράλληλα αρμονικά και δημιουργικά με τους καθηγουμένους του, μακαριστούς Αρχιμ. Βαρθολομαίο Γκόλφη και Χριστοφόρο Μεϊντανά, καθώς και για σύντομο διάστημα, επτά μήνες περίπου, με τον πολιό πλέον και λίαν σεβαστό μας προκάτοχό του Αρχιμ. π. Κύριλλο Κωστόπουλο. Ύστερα όμως από δέκα έτη παραμονής, ευόρκου διακονίας και εν υπακοή κατά Χριστόν βιωτής στην Ιερά Μονή, η αδελφότητά της, εκτιμώντας την έως τότε λαμπρή μοναχική του πολιτεία, τη λιπαρή του θεολογική και νομική παιδεία, αλλά και το εξαίρετο του ήθους του, τον εξέλεξε δια παμψηφίας και με βάση τον άρτι εγκριθέντα τότε Εσωτερικό Κανονισμό Λειτουργίας της Μονής από την Ιερά Σύνοδο, αλλά και κατόπιν επινεύσεως και προτροπής του μακαριστού Μητροπολίτου Νικοδήμου, ισόβιο καθηγούμενο τον χειμώνα του έτους 1989, εις διαδοχήν του οικειοθελώς παραιτηθέντος π. Κυρίλλου. Κατά το μεσοδιάστημα από την παραίτηση του προκατόχου του και μέχρι την εκλογή του, η διοίκηση της ιεράς Μονής ανατέθηκε από τον μακαριστό μητροπολίτη Νικόδημο σε Τριμελή Επιτροπή, αποτελούμενη από τον π. Συμεών και από τους προηγουμένους, Αρχιμ. Κωνσταντίνο Οικονόμου και Χριστοφόρο Μεϊντανά.

         «Πειθόμενος τῷ θείῳ βουλήματι» και αποδεχόμενος το τιμητικό αυτό, αλλά σταυρικό επίταγμα της αδελφότητος, ο σεβαστός μας Γέροντας ανέλαβε με συστολή και φόβο Θεού να ασκήσει αξίωμα πολυεύθυνο και βαρύ, καθώς επρόκειτο να διακονήσει την Εκκλησία από μια υψηλότερη σκοπιά, εξαιρετικά υπεύθυνη και απαιτητική, στην οποία εξακολουθεί να παραμένει άγρυπνος (Πρβλ. Εβρ. 13,17) φρουρός και να λειτουργεί επάξια θεραπευτικώς και θυσιαστικώς καρποφόρα επί τριάντα πέντε έτη, εφόσον, ως συνειδητός μοναχός, εγκαταβιώνει και παραμένει αδιάλειπτα και αδιάστατα κάτω από την σκέπη της Παναγίας στην ιερά Μονή της, στης οποίας την πνευματική και υλική πρόοδο εξακολουθεί μέχρι τις μέρες μας να ρίπτει ολόκληρο το βάρος της ανυστάκτως μεριμνώσης διακονίας του ως καθηγούμενος και δεξιός οιακοστρόφος της νοητής θεομητορικής της «Νεώς», αναλώνοντας το σύνολο των δυνάμεών του στην εύρυθμη λειτουργία της και την γαλήνια και ακύμαντη πορεία της, στην εν Χριστώ παρηγορία της αδελφότητός της, αλλά και στον πνευματικό επιστηριγμό των πολυπληθών ευλαβών προσκυνητών της, φροντίζοντας παράλληλα από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 για τη διατήρηση της λειτουργικότητας του οικοδομικού της συγκροτήματος, με την ριζική ανακαίνιση και συντήρηση του συνόλου των χώρων του.   

         2. Η άσκηση της ηγουμενίας ως πνευματική διακονία από τον π. Συμεών, η ποιμαντική καθοδήγηση και παρηγορία της αδελφότητος, αλλά και η εν Χριστώ οικοδομή των προσκυνητών της Μονής

     Ως ηγούμενος της «αρχαιότερης και ιστορικότερης Ιεράς και Σεβασμίας Μονής της Μητροπόλεώς μας» τα τελευταία τριάντα πέντε έτη ο πολιός μας Γέροντάς, έθεσε ως απόλυτη προτεραιότητά του την πεμπτουσία του εν γένει ποιμαντικού έργου, που είναι η εν Χριστώ οικοδόμηση και η ανακαίνιση των αθανάτων ψυχών που του εμπιστεύθηκε ο Θεός, επιδιώκοντας την προκοπή της αδελφότητος, αλλά και την πνευματική ενίσχυση των πολλών προσκυνητών της Γηροκομιτίσσης, φροντίζοντας να καθίσταται πρώτος εκείνος παράδειγμα αδιάλειπτου νηπτικού, λατρευτικού και προσευχητικού βίου, ώστε να αναπαύει με τη γαλήνια μορφή, τον γλυκό του λόγο, την άμεμπτη πολιτεία και το θυσιαστικό του πνεύμα τους «κοπιώντας καὶ πεφορτιμένους» (Μτθ. 11, 28) που καταφεύγουν στη θεομητορική πρεσβεία, αλλά και τα πολλά πνευματικά του τέκνα που προστρέχουμε για αναψυχή και παρηγορία στο έμπειρο και διακριτικό πετραχήλι του.

       Έτσι, ως μέλος της αδελφότητος αρχικά, κυρίως όμως ως καθηγούμενος στη συνέχεια, ο π. Συμεών φροντίζει αδιαλείπτως μέχρι και τις μέρες μας να διατηρεί αλώβητο και αναλλοίωτο τον κοινοβιακό χαρακτήρα της Μονής, συμμετέχοντας ανελλιπώς στην κοινή λατρεία και την κοινή μοναστική τράπεζα, αλλά και καταβάλλοντας κάθε δυνατή προσπάθεια για την αύξηση του αριθμού των μελών της αδελφότητος, με την ενθάρρυνση νέων για εγκαταβίωση και παραμονή στη Γηροκομίτισσα. Παρών σε καθημερινή βάση στον κοινό μοναστικό βίο, προΐσταται σε όλες  τις ιερές ακολουθίες, είτε ως τελετουργός, είτε ως διακονών με απλότητα στο ιερό αναλόγιο, διακηρύσσοντας με τη θερμή του προσευχή, τη μακρόθυμη υπομονή του, καθώς και με την εύγλωττη, αλλά τόσο βροντώδη τις περισσότερες φορές, σιωπή του, ότι κέντρο, αφετηρία, ασφαλής λιμένας και τόπος ασκήσεως και μετανοίας του αληθινού μοναχού είναι μόνον ο χώρος της Μονής ως κοινωνίας δια βίου αγωνιζομένων εν Χριστώ προσώπων, όπου καλλιεργείται με απλότητα η ανυπόκριτη υπακοή, η εγκράτεια, η ακτημοσύνη και η εκκοπή του ιδίου θελήματος.

       Είναι πασίδηλο ωστόσο, ότι εκείνο που οικοδομεί, αναπαύει και γαληνεύει τις ψυχές των εκάστοτε παρεπιδημούντων στη Γηροκομίτισσα είναι η παρουσία του ως πνευματικού πατέρα και προεστώτος της ιεράς θεομητορικής Μάνδρας, ώστε να ισχύει για τον κάθε πιστό που ατενίζει τη γλυκύτατη μορφή του, η απάντηση που έδωσε ο αναχωρητής μοναχός στον καθηγητή της ερήμου Μέγα Αντώνιο, πως «ἀρκεῖ μοι μόνον τοῦ βλέπειν σε͵ Πάτερ». Η χαρούμενη διάθεση, το προσηνές και ευχάριστο της συμπεριφοράς, η απέραντη και ανυπόκριτη αγάπη, αλλά και η ανεκτικότητα και η έμφυτη ευγένεια που τον κοσμεί, δημιουργούν στον κάθε προσκυνητή αίσθηση πατρικής οικειότητας και αποδοχής, καθώς η παραμονή του στη Μονή και η συμμετοχή του στις ιερές ακολουθίες, όπως και η προσωπική του επικοινωνία με τον Γέροντα, του αποκαλύπτει επιπλέον το ακέραιο του ή­θους, την ιε­ρο­πρέ­πεια των τρόπων, την α­σκη­τι­κό­τη­τα της φύσεως, την διαλ­λα­κτι­κό­τη­τα του χαρακτήρα, τη σταθερότητα του φρονήματος, το αμετακίνητο των θέσεων στα θέματα της πίστεως, αλλά και την αειθαλή α­γω­νι­στι­κό­τη­τα του πνεύματός του ως αυθεντικού εκκλησιαστικού άνδρα, ώστε με την όλη στάση του να ε­μ­πνέ­ει και να δι­δά­σκει, εν απολύτω σιωπή κατά το πλείστον, ανεχόμενος συγχωρητικώς τα συνήθως φίλια κύματα του φθόνου, της εχθρότητας, της αγνωμοσύνης και της πνευματικής ανωριμότητας πολλών, πολυμερώς και πολυτρόπως ευεργετηθέντων κατά καιρούς από την αγάπη του, προσώπων, προς τα οποία ωστόσο απαντά δια της απολύτου ησυχίας και της εκκωφαντικής σιγής, της βαθιάς θλίψεως και του κρυφού εσωτερικού οδυρμού, της θερμής προσευχής και της μεγάλης υπομονής, αλλά και της κατανόησης, όπως και της ευσπλαχνίας του Πατέρα της παραβολής προς όλα τα εσωτερικά άτακτα τέκνα του.

 .  Ο Γέροντάς μας δηλαδή, με την όλη βιωτή και πολιτεία του στη Μονή ως καθηγούμενος, συνιστά ένα από τα σύγχρονα πνευματικά αναστήματα της Μητροπόλεώς μας, που, όπως υποστηρίξαμε και άλλοτε [«Ο Αρχιμανδρίτης Συμεών Χατζής ως φορέας του αυθεντικού Ορθοδόξου Εκκλησιαστικού και Ιερατικού Ήθους»,  Ο Εκκλησιολόγος 700/30-01-2021, σ. 1, 8-10 και 701/06-02-2021, σ. 8-9], ενσαρκώνει με απόλυτη και ανεπιτήδευτη φυσικότητα το αυθεντικό ορθόδοξο εκκλησιαστικό και ιερατικό ήθος, διότι είναι πρωτίστως ένας αληθινός, ευθύς, καθαρός και ακέραιος άνθρωπος. Κι αυτό ακριβώς, διότι προβάλλει ως ένας πατέρας ταπεινός, πράος, απλούστατος, σεμνός, διακριτικός, προσηνής, αγωνιζόμενος και, συν-αγωνιζόμενος με τους λοιπούς αδελφούς του, ένας πατέρας που συμπάσχει και συγχαίρει με τον κάθε άνθρωπο. Με τον τρόπο αυτό, αναδεικνύεται νομίζουμε και ως καθηγούμενος, γνήσιος φορέας του απροσποίητου ορθοδόξου αποστολικού ήθους, διότι προτάσσει πάντοτε τον Χριστό και υποτάσσει τον εαυτό του στο άγιο θέλημά Του, δεδομένου ότι εκλαμβάνει την αποστολή του ως ποιμένα και κήρυκα του λόγου του Θεού, ως έναν αγώνα για την εμπέδωση της αγάπης και της καταλλαγής μεταξύ των ανθρώπων και ιδιαιτέρως των μελών της Εκκλησίας, καθώς επίσης και την οργανική τους σύνδεση με το Σώμα του Χριστού και τον ίδιο το Χριστό για την επιτέλεση της σωτηρίας τους. Με το αυθεντικό αυτό εκκλησιαστικό και ιερατικό του φρόνημα και ήθος, το μειλίχιο του χαρακτήρα του, την ειρηνική του συμπεριφορά, τη σεμνότητα, την απροσποίητη ταπεινότητα των τρόπων του, αλλά και την αγία του υποχωρητικότητα, έναντι της ευρέως διαδεδομένης στον καιρό μας περί πυγμής και επιβολής εωσφορικής νοοτροπίας ενίων νεόκοπων κατά το πλείστον εκκλησιαστικών ταγών, συμβάλλει ουσιαστικά στην εξομάλυνση των δυσκολιών, στην εξισορρόπηση των πραγμάτων, αλλά και στη διατήρηση της ομόνοιας και της ειρήνης στη Μονή, διαφυλάσσοντας αθόρυβα και αποτελεσματικά σε εξαιρετικά πολλές περιπτώσεις την ακεραιότητα του ήθους και του πνευματικού κύρους της Εκκλησίας του Πρωτοκλήτου, καθώς ενεργούσε πάντοτε και εξακολουθεί να ενεργεί, παρά τους πολλούς και ποικίλους πειρασμούς, θυσιαστικά και ενοποιητικά, έχοντας ως σκοπό την εν Χριστώ καταλλαγή και γνώμονα την πνευματική ωφέλεια του ευσεβούς λαού, το συμφέρον και τη δόξα της Εκκλησίας, αλλά και την αέναη δοξολογία του ονόματος του εν Τριάδι Αγίου Θεού μας.

         Στο πλαίσιο των ηγουμενικών του καθηκόντων, ωστόσο, ο πολυσέβαστος και σοφός μας Γέροντας, διακρίθηκε και ως κήρυκας και διάκονος του λόγου του Θεού, κυρίως στο καθολικό της Ιεράς Μονής τα τελευταία έτη, ενώ εξακολουθεί να φροντίζει μέχρι και τις μέρες μας να διδάσκει τον πιστό λαό του Θεού με τρόπο παραδοσιακό και αγιοπατερικό, ορθόδοξο και ανόθευτο. Στην προσπάθειά του μάλιστα για την πνευματική οικοδομή των πιστών και την ανάδειξη και προβολή της πνευματικότητας και της ιστορίας της Γηροκομιτίσσης, εργάστηκε πολύ αποδοτικά ως συγγραφέας, αλλά και ως εμπνευστής και επιμελητής σημαντικών εκδόσεων της ιεράς Μονής. Για τον σκοπό αυτό και προέβη αρχικά στη σύνθεση δύο βιβλίων, αλλά και πληθώρας άρθρων, ενώ φρόντισε επίσης να εκδοθούν πολύτιμα υμνογραφικά έργα για την ενίσχυση της αγιολογικής παρουσίας και του λειτουργικού πλούτου της Μάνδρας του, με την καθιέρωση σημαντικών νέων λατρευτικών ευκαιριών και πανηγύρεων στο Γηροκομείο. Το πρώτο από τα βιβλία που συνέγραψε είναι η μετάφραση και ο πνευματικός σχολιασμός του βίου της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας, με τίτλο :  Αγίου Σωφρονίου Ιεροσολύμων, Η Οσία Μαρία η Αιγυπτία, μτφρ. Αρχιμ. Συμεών Χατζή, Πάτραι : Έκδοσις Ιεράς Μονής Γηροκομείου, 1989. Στο πόνημα αυτό «παρουσιάζεται η συγκινητική ιστορία της ζωής της Οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας γραμμένη από τη θεολογική και γλαφυρή πένα του Αγίου Σωφρονίου Ιεροσολύμων σε μία πιστή και καλή μετάφραση του ηγουμένου της Μονής Γηροκομείου Αρχιμ. Συμεών Χατζή» (http://i-m-patron.gr/i-m-patron-old.gr/mones/girokomeiou/girokomeiou.html), ενώ, όπως παρατηρεί σε σχετική του βιβλιοκρισία ο Πρωτ. π. Νικόλας Σκιαδαρέσης [Εκκλησία 66/17 (1989), σ. 690-692], το εν λόγω έργο, συνιστά «καλαίσθητη και επιμελημένη έκδοση» (σ. 690), αλλά και ο συγγραφέας του «Αρχιμ. Συμεών Χατζής» είναι «γνωστός για το ήθος του, τη θεολογική και Νομική του κατάρτιση, καθώς και για την αθόρυβη πλην όμως ουσιαστική κηρυκτική και άλλη πνευματική προσφορά του στην Εκκλησία» (σ. 691).

       Το δεύτερο βιβλίο που συνέθεσε ο σεβαστός μας Γέροντας, είναι αφιερωμένο στον αγωνιστικό βίο του αγ. Ιωάννου του Χρυσόστομου, με τίτλο :  Ο Ιερός Χρυσόστομος. Ο Μέγιστος Πατριάρχης της Εκκλησίας, Πάτραι : Έκδοσις Ιεράς Μονής Γηροκομείου,1992, και «περιλαμβάνει με συντομία και σαφήνεια τη ζωή και τη δράση του μεγάλου πατέρα της Εκκλησίας μας, που είναι το στόμα του Αποστόλου Παύλου, όπως χαρακτηριστικά λέγουν για τον άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο». Από την πλούσια αρθρογραφία του επίσης ξεχωρίζουν νομίζουμε τρείς σημαντικότατες μελέτες, η πρώτη από τις οποίες τιτλοφορείται : «Το διδακτικό έργο της Εκκλησίας σήμερα [Εισήγηση στο Ιερατικό Συνέδριο της Ι.Μ. Πατρών (22-23/11/1982)]» [Εφημέριος 34/1-2 (1985), σ. 11-12· 34/3 (1985), σ. 23 και 26 ·34/4 (1985), σ. 39 και 42 και 34/5 (1985), σ. 54-55 και 58], η δεύτερη : «Η επαναφορά του Σταυρού του μαρτυρίου του Αγίου Ανδρέου από Μασσαλίας εις Πάτρας» [στο Χ.Γ. Χοτζάκογλου, (επιμ.), Ο Νέος Ναός του Αποστόλου Ανδρέου Πατρών. 100 χρόνια από τη θεμελίωσή του, Έκδ. Ι.Μ. Πατρών, (Πάτρα) 2008, σ. 135-143] και η τρίτη :  «Ο π. Γερβάσιος Παρασκευόπουλος και η Ιερά Μονή Γηροκομείου» [Αποστολικός Λόγος 5 (2008), σ. 4-7].

          Εκτός από τη συγγραφή όμως, ο σοφός μας Γέροντας, στην προσπάθειά του να εμπλουτίσει και να ενισχύσει ως καθηγούμενος τη λατρευτική ζωή της Μονής, ενθάρρυνε και επιμελήθηκε κατά χρονολογική σειρά την κατάρτιση και ενέταξε στο λειτουργικό πρόγραμμα του Γηροκομείου τη χρήση συνολικά πέντε ιερών ακολουθιών. Επιδιώκοντας αρχικά να καθιερώσει ειδική παράκληση για την «Γηροκομίτισσα», φρόντισε για την έκδοση με δαπάνες της Μονής του πονήματος του μακαριστού Πατρών Νικοδήμου με τίτλο : Παρακλητικός Κανών εις την Υπεραγίαν Θεοτόκον της «Γηροκομίτισσαν. Εποιήθη υπό Μητροπολίτου Πατρών Νικοδήμου, Πάτραι : Έκδοσις Ιεράς Μονής Γηροκομείου Πατρών, 1995, σσ. 46. Για την καθιέρωση επίσης της τελέσεως κατ’ έτος των θεομητορικών εγκωμίων τις παραμονές της μεγάλης θερινής μοναστηριακής πανηγύρεως, μερίμνησε να εκδοθεί το έξοχο ποίημα του Πατρών Διονυσίου με διορθώσεις και προσθήκες του Πατρών Νικοδήμου και τίτλο : Επιτάφιος Ύμνος της Υπεραγίας Θεοτόκου ήτοι Εγκώμια της Κοιμήσεως αυτής, Πάτραι : Έκδοσις Ιεράς Μονής Γηροκομείου, 1997 (η ακολουθία έχει γνωρίσει ήδη πέντε επανεκδόσεις, με τελευταία αυτή του 2015, σσ. 48). Η ιδιαίτερη τιμή που αποδίδει η αδελφότητα της Μονής στον εν Πάτραις ασκητικώς διαλάμψαντα άγ. Αθανάσιο Μεθώνης με την κατ’ έτος μεγάλη πανήγυρη της μνήμης του, ώθησε επιπλέον τον Γέροντα στην ενθάρρυνση της αποπερατώσεως το έτος 2013 ειδικής ακολουθίας με τίτλο : «Ακολουθία του εν Αγίοις Πατρός ημών Αθανασίου, επισκόπου Μεθώνης, του εν Πάτραις διαλάμψαντος», αποθησαυρισμένη σε Βατικανό Κώδικα και εμπλουτισμένη με προσθήκες, αρχικά του Πατρών Νικοδήμου το 1998 και κατόπιν του Αρχιμ. Νικοδήμου Αεράκη το 2006, σσ. 32 [ανέκδοτη]. Το υπερφυές γεγονός της θαυμαστής αποτυπώσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου σε πλάκα του κήπου της Γηροκομιτίσσης το έτος 1969 επίσης, συνεκίνησε βαθύτατα τον Γέροντά μας, ώστε εκτός από την οικοδόμηση του καλαίσθητου προσκυνηταρίου στον τόπο του θαύματος, να επαινέσει και την πρωτοβουλία της οικογένειας του κ. Παν. Παρασκευοπούλου για την προσφορά αντιτύπου της ανέκδοτης ειδικής παρακλήσεως, συντεθείσας («ἀναλώμασί τε καὶ μερίμνῃ» του π. Λογγίνου Καραγιάννη) από τον υμνογράφο κ. Χαρ.Μ. Μπούσια, με τίτλο : Κανών Παρακλητικός εις την Φανερωμένην Θεοτόκον της Ιεράς Μονής Γηροκομιτίσσης Πατρών, Αθήναι 2009, σσ. 13 (έκδοση με χρηματοδότηση του κ. Ν.Δ. Κονταξή και τίτλο : 1969-2019. 50 χρόνια από το Θαύμα, Πάτρα 2019, σσ. 15). Η μεγαλοπρεπής, τέλος, θεομητορική ετήσια εαρινή πανήγυρη της Μονής την Τρίτη του Πάσχα, οδήγησε τον Γέροντα να αιτηθεί και να επιτύχει το έτος 2016 τη σύνθεση από τον Σεβ. Μητροπολίτη Εδέσσης κ. Ιωήλ ειδικής ακολουθίας με τίτλο : «Σύναξις της Υπεραγίας Θεοτόκου Γηροκομιτίσσης, ψαλλομένη τη Τρίτη της Διακαινησήμου Εβδομάδος», σσ. 60 [ανέκδοτη].  

         Ως ρέκτης της Βυζαντινής Εκκλησιαστικής μας μουσικής όμως, ο Γέροντάς μας, υποστήριξε επίσης και έλαβε μέρος, σε συνεργασία με τους τότε ιεροψάλτες της Μονής, στην εγγραφή δύο πολύτιμων κασετών. Η πρώτη από αυτές κυκλοφορήθηκε το έτος 1996 και τιτλοφορείται «Ο Παρακλητικός Κανών εις την Υπεραγίαν Θεοτόκον την ‘Γηροκομίτισσαν’». Πρόκειται για ζωντανή ηχογράφηση της ακολουθίας που «ετελέσθη το πρώτον είς το καθολικόν της Ιεράς Μονής την 30ην Ιουλίου 1995», στην οποία «χοροστατεί - ψάλλει και ομιλεί ο Σεβ. Μητροπολίτης Πατρών κ. Νικόδημος», ενώ στις «δεήσεις και εκφωνήσεις», λαμβάνει μέρος «ο πανοσιολογιώτατος καθηγούμενος της Ιεράς Μονής Αρχιμ. Συμεών Χατζής και ο διάκονος Νικόδημος Σίψας. Τα του αριστερού χορού» επίσης «ψάλλουν οι : Παναγιώτης Ανδριόπουλος Χαράλαμπος Παπαδόπουλος Μιχαήλ Μακρίδης Ιωάννης Σωτηρόπουλος. Ηχογράφηση - Επεξεργασία: Γιώργος Αρβανίτης Γενική - Επιμέλεια: Παναγιώτης Ανδριόπουλος 1996». Στη δεύτερη κασέτα έχει καταγραφεί το έτος 1997 η «Ακολουθία των Α' Χαιρετισμών στην Ιερά Μονή Γηροκομείου … που ετελέσθη στο καθολικό της Μονής
την 1η Μαρτίου 1996». Σε αυτή «ψάλλουν οι ιεροψάλτες Παναγιώτης Α. Ανδριόπουλος» και «Χαράλαμπος Ν. Παπαδόπουλος», ενώ η «Α' Στάσις [των] Χαιρετισμών και [το] Θείον Κήρυγμα υπό του Καθηγουμένου Αρχιμανδρίτου π. Συμεών Χατζή. Ηχογράφηση - Επεξεργασία: Γιώργος Αρβανίτης».

        Όσον αφορά, τέλος, στη συμβολή του Γέροντος μας ως καθηγουμένου στη διαφώτιση και συμπλήρωση της νεότερης κυρίως ιστορίας της Μονής, είναι τοις πάσι γνωστό, ότι ενθαρρύνει και υποστηρίζει κάθε σοβαρή προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση, όπως εκείνη του κ. Ελευθερίου Χ. Μαρινέλλη, ο οποίος συνέθεσε πολύτιμο και πολυσέλιδο έργο με τίτλο «Παναγία η Γηροκομίτισσα. Το Ιστορικό Μοναστήρι της Πάτρας», Πάτραι : Έκδοσις Ιεράς Μονής Γηροκομείου Πατρών, 2003², σσ. 300. Και αυτό διότι, όπως παρατηρεί στον πρόλογο του ο π. Συμεών, «του πανάρχαιου αυτού Μοναστηριού, του Γηροκομείου, την ιστορία και τη δράση δεν μπορεί κανείς εύκολα να διηγηθή και να καταγράψη…. Αν όμως δεν μπορεί κανείς να γράψη τη λεπτομερή ιστορία του, υπάρχουν παρά ταύτα πολλά στοιχεία που είναι ικανά να μας βοηθήσουν να διακρίνουμε τα ίχνη της πορείας του μέσα στο χρόνο και να σχηματίσουμε γι' αυτό μια εικόνα με αρκετά ευδιάκριτα χαρακτηριστικά». Προς την κατεύθυνση αυτή επίσης, ενθάρρυνε ή διευκόλυνε μέλη της αδελφότητας και νέους ερευνητές για τη μελέτη και ανάδειξη του βίου της Μονής, με σκοπό την κατά το δυνατόν συμπλήρωση της ιστορικής της εικόνας, όπως είναι η ανακοίνωση του Αρχιμ. π. Φιλόθεου Μαρούδα με τίτλο «Η μάχη του Γηροκομείου. Ένα παράδειγμα θυσίας της Εκκλησίας, υπέρ πατρίδος» στο ΣΤ΄ Διεθνές Συνέδριο της Ι. Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος με θέμα «Πολεμικές Συγκρούσεις και Τόποι Καθαγιασμού του Απελευθερωτικού Αγώνος κατά την Επανάσταση του 1821» (Τα Πρακτικά του, βλ. στον ομότιτλο τόμο, Αθήνα : Ι.Σ.Ε.Ε - Αρχονταρίκι, 2019), αλλά και πρωτοστάτησε στην διοργάνωση των προεορτίων της θερινής πανηγύρεως της Ιεράς Μονής «Θεομητορικών», στις 31 Ιουλίου 2017 με κεντρικό ομιλητή τον Σεβ. Μητροπολίτη Πατρών κ. Χρυσόστομο και θέμα το ιερό πρόσωπο της Υπεραγίας Θεοτόκου, καθώς και στις 30 Ιουλίου 2018 με ομιλητή τον τότε Επίκουρο (τώρα Αναπληρωτή) Καθηγητή της Νομικής Σχολής του ΕΚΠΑ κ. Γεώργιο Ανδρουτσόπουλο με θέμα : «Η Θεομητορική Μονή του Γηροκομείου Αχαΐας. Σταθμοί στον χώρο και τον χρόνο».

     3. Η άσκηση της ηγουμενίας από τον π. Συμεών και η εκ βάθρων ανακαίνιση του οικοδομικού συγκροτήματος της Μονής

     Εκτός από την άσκηση του παραπάνω πολυποίκιλου πνευματικού του έργου, ο πολυσέβαστός μας π. Συμεών φρόντισε επίσης ως καθηγούμενος και για τη ριζική ανακαίνιση του εξαιρετικά ταλαιπωρημένου και σε κατάσταση σχεδόν ερειπώσεως ευρισκομένου στο μεγαλύτερο μέρος του μοναστηριακού συγκροτήματος στις αρχές της δεκαετίας του 1990, ως συνέπειας της φθοράς του χρόνου, κυρίως όμως εξαιτίας των τεράστιων ζημιών που υπέστη από τον  καταστρεπτικό σεισμό του έτους 1993, ο οποίος έπληξε καίρια στο σύνολό τους τα οικοδομήματα της Μονής, δεδομένου ότι η νότια πλευρά της δυτικής και της ανατολικής πτέρυγας κρίθηκαν κατεδαφιστέες, ενώ η βορειοανατολική πλευρά και ολόκληρη η πληγείσα βαρέως βόρεια πτέρυγα επισκευαστέες, με τεράστιο ωστόσο οικονομικό κόστος. Έτσι, αναλαμβάνοντας την ηγουμενία το 1989 ο Γέροντας, συνέχισε τα έργα συντηρήσεως που είχαν ξεκινήσει το προηγούμενο έτος από τους προκατόχους του, η κύρια όμως δραστηριότητα του επικεντρώθηκε από το έτος 1995 στην εκ νέου ανοικοδόμηση, διεύρυνση, αποκατάσταση ή ανακαίνιση των κτηρίων της Μονής, έργο το οποίο συνεχίζεται ακατάπαυστα έως σήμερα.          

       Εργαζόμενος άοκνα ο πολυσέβαστός μας καθηγούμενος, αλλά και επιδεικνύοντας σοφή ευστροφία, διορατικότητα και σύνεση στην αντιμετώπιση των κάθε φορά αναφυομένων προβλημάτων, κατόρθωσε, με την προσευχή του, την ηπιότητα του χαρακτήρα του, την ειρηνική και ευγενική του παρουσία, αλλά και την αθορύβως μεθοδική και λυσιτελή του ενεργητικότητα, να επιτελέσει το κολοσσιαίο έργο της ολοκληρωτικής σχεδόν ανακαινίσεως και του ε­ξω­ραϊσμού του τεράστιου συγκροτήματος της Γηροκομιτίσσης, έχοντας ένθερμους συμπαραστάτες και συγκυρηναίους τους συμοναστές του Πατέρες, με πρωτοστάτες και πρωτεργάτες τα εκάστοτε μέλη του ηγουμενοσυμβουλίου, όπως τους μακαριστούς Αρχιμ. π. Χριστοφόρο Μεϊντανά και π. Κωνσταντίνο Οικονόμου αρχικά, αλλά και κατόπιν τους Αρχιμ. π. Θεοδόσιο Τσιστσιβό (νύν Μητρ. Κινσάσας), π. Χρυσόστομο Μπαρούση και π. Παΐσιο Γρίβα.

          Ευρισκόμενος παράλληλα ο π. Συμεών σε αγαστή συνεργασία με τους προϊσταμένους του μητροπολίτες Πατρών, μακαριστό Νικόδημο και κ. Χρυσόστομο, τις κρατικές υπηρεσίες (Τ.Α.Σ, Εφορία Βυζαντινών Αρχαιοτήτων, κ.ά), αλλά και τους μηχανικούς και τους αρχιτέκτονες που ανέλαβαν τη μελέτη και την επίβλεψη των έργων, προχώρησε, κυρίως με τη λήψη δανείων για σεισμόπληκτα κτίσματα από το Τ.Α.Σ., στη ριζική αναδιαμόρφωση, συμπλήρωση και αποκατάσταση της Μονής, χωρίς μάλιστα να αλλοιωθεί το πρότερο σχήμα της, καταφέρνοντας να επισκευάσει πλήρως και να καταστήσει λειτουργικούς όλους σχεδόν τους χώρους εντός και πέριξ του συγκροτήματός της. Ειδικότερα :

     1. Επιδόθηκε στην ανακατασκευή εκ θεμελίων, με εμβάθυνση και επέκταση κατά το ήμισυ αρχικά της νοτιοδυτικής πτέρυγας του συγκροτήματος από το ύψος της δυτικής εισόδου της Μονής και προς νότο. Στο μεγάλο υπόγειο που δημιουργήθηκε από την εκσκαφή των θεμελίων ανοικοδομήθηκε και στεγάστηκε η πλούσια μοναστηριακή βιβλιοθήκη με ευρύχωρο αναγνωστήριο, ενώ κατασκευάστηκαν και βοηθητικοί χώροι για την εξυπηρέτηση των αναγκών της αδελφότητος. Στον ισόγειο χώρο δημιουργήθηκε ωραία, φωτεινή και ευρύχωρη αίθουσα υποδοχής (το μικρό αρχονταρίκι) με την κουζίνα και τις τουαλέτες, διαμορφώθηκε στο κέντρο η έκθεση βιβλίου και εκκλησιαστικών ειδών, καθώς και το εξομολογητήριο, ενώ στον πρώτο όροφο κατασκευάστηκαν κελιά μοναχών, όπως και το επίσημο επισκοπικό διαμέρισμα (δεσποτικό).

     2. Στη βορειοδυτική πτέρυγα της Μονής στη συνέχεια, πραγματοποιήθηκε η ανακαίνιση και η αποκατάσταση των κελιών και των αποθηκευτικών χώρων στο ισόγειο, καθώς επίσης και του μεγάλου και επίσημου αρχονταρικιού στον πρώτο όροφο με τους βοηθητικούς του χώρους.

     3. Στη βόρεια πτέρυγα της Μονής μετέπειτα ανακαινίστηκαν στον πρώτο όροφο τα κελιά των μοναχών στο σύνολό τους, αλλά και η τραπεζαρία της Μονής με τους βοηθητικούς της χώρους, με την αλλαγή της σκεπής, τη στήριξη του διαδρόμου με σιδηροδοκούς και την τοποθέτηση κεντρικής θερμάνσεως, που επεκτάθηκε κατόπιν σε ολόκληρο το μοναστηριακό συγκρότημα, ενώ επισκευάστηκαν ακόμη οι βοηθητικοί και οι αποθηκευτικοί χώροι στο ισόγειο, αλλά και κατασκευάστηκε η μικρή κρήνη στη βόρεια πλευρά της εσωτερικής αυλής (αιθρίου) της Μονής.

     4. Στη νότια πλευρά της ανατολικής πτέρυγας επίσης πραγματοποιήθηκε η κατεδάφιση των καταστραφέντων από το σεισμό παλαιότερων αποθηκευτικών χώρων (του παλαιού «κατηχητικού») και κατασκευάστηκε στη θέση τους το εμβληματικό Κειμηλιαρχείο της Μονής.

     5. Το ευρισκόμενο στη βορειοανατολική πλευρά του εσωτερικού κήπου της Μονής κοιμητηριακό Παρεκκλήσιο των Αγίων Πάντων ανακαινίστηκε και επιπλώθηκε εσωτερικά, ενώ απέκτησε και νέα, με εσωτερική επένδυση ξύλου, στέγη.

     6. Αποπερατώθηκε και εγκαινιάστηκε το μεγάλο Παρεκκλήσιο του Αγ. Αρτεμίου απέναντι από  την κεντρική πύλη της Μονής στην ανατολική πλευρά, ενώ επιπλώθηκε, εμπλουτίστηκε με σκεύη και άμφια, αλλά και προχώρησε η αγιογράφησή του.

     7. Για την επέκταση του μεγάλου καθολικού της Μονής και την καλύτερη λειτουργικότητά του κατασκευάστηκε επιπλέον ο ευρύχωρος εσωνάρθηκας το έτος 1992 και κατόπιν προστέθηκε ως «εξωνάρθηκας» το υπόστεγο. Εκτός αυτού όμως, στο εσωτερικό του καθολικού πραγματοποιήθηκαν σημαντικές ανακαινιστικές και συμπληρωματικές εργασίες, όπως ο καθαρισμός, η συντήρηση και η αποκατάσταση των εικόνων, η επισκευή και η ανανέωση της επίπλωσης (στασίδια, καρέκλες, κ.ά), αλλά και η αγιογράφηση στις κόγχες του ιερού Βήματος.

    8. Κατασκευάστηκε ο ευρύς χώρος στάθμευσης αυτοκινήτων με την πολύ ωραία πλακόστρωση, όπως και η περίφραξη στη νότια πλευρά της Μονής και αναδείχθηκε ο χώρος μπροστά από την βοηθητική της είσοδο.

    9. Ανακαινίστηκαν πλήρως και αποκαταστάθηκαν στην αρχική τους μορφή η κυρία είσοδος της Μονής και το παλαιό Κωδωνοστάσιο στην ανατολική πτέρυγα.  

  10. Διαμορφώθηκε και αποκαταστάθηκε ο ευρισκόμενος μεταξύ της κεντρικής πύλης και της κυρίας εισόδου της Μονής εσωτερικός κήπος στην ανατολική πλευρά και κατασκευάστηκε στον τόπο της θαυμαστής αποτυπώσεως της Υπεραγίας Θεοτόκου το εξαιρετικό προσκυνητάρι της Φανερωμένης.

   11. Κατασκευάστηκε εξαρχής στη νοτιοανατολική πλευρά της Μονής ο δεύτερος και μεγαλύτερος χώρος στάθμευσης, με πολύ επιμελημένη πλακόστρωση.

   12. Ανακατασκευάστηκε, πλακοστρώθηκε όμορφα και διακοσμήθηκε με ψηφιδωτές παραστάσεις ολόκληρη η εσωτερική αυλή (αίθριο) της Μονής πέριξ του καθολικού, αλλά και κατασκευάστηκε και επεκτάθηκε το μεγάλο υπόστεγο για τους πολυπληθείς συνήθως εκκλησιαζομένους στη νότια πλευρά, της οποίας επίσης η μεγάλη μάνδρα επισκευάσθηκε εξαρχής.

   13. Στο πλαίσιο της αποκατάστασης της στατικότητας του καθολικού της Μονής, πραγματοποιήθηκε η αφαίρεση των παλαιών επιχρισμάτων και η στερέωση της εξωτερικής του τοιχοποιίας, αλλά και η αποκάλυψη των δομικών της στοιχείων με στόχο τον τονισμό και την ανάδειξη της παλαιότητάς του οικοδομήματος.

   14. Τέλος, ενώ χαράσσονταν οι γραμμές αυτές, ξεκίνησαν και οι εργασίες για την ανακαίνιση της εσωτερικής οροφής και την αντικατάσταση της εξωτερικής στέγης, καθώς και οι προετοιμασίες για την επιπλέον στερέωση της τοιχοποιίας, στο πλαίσιο της συνολικής του ανακαίνισης, του καθολικού της Μονής (Εκκλησιολόγος 848 /13-01-2024, σ. 9), γεγονός που καθιστά πρόδηλο νομίζουμε, ότι ο πολυσέβαστός μας Γέροντας, όπως και ο Ουράνιος Πατήρ του, «ἕως ἄρτι ἐργάζεται» (Ιω. 5,17), συνεχίζοντας μέχρι και τις μέρες μας να αποδεικνύεται ως καθηγούμενος λίαν ευεργετικός και εξαιρετικά ωφέλιμος, όχι μόνο για την Μονή του Γηροκομείου, αλλά και ευρύτερα για την Αποστολική Εκκλησία των Πατρών, εφόσον, όπως «τὸν ἐμπιπλῶντα ἐν ἀγαθοῖς τὴν ἐπιθυμίαν Του», έτσι και εκείνου, ως πιστού δούλου και αγαθού διακόνου των μυστηρίων του Θεού, «ἀνακαινίζεται ὡς ἀετοῦ ἡ νεότης του» καθημερινώς (Πρβλ. Ψαλμ. 102, 5), ώστε να εξακολουθεί να επιτελεί με νεανικό σφρίγος και ενθουσιασμό, παρά το «πολυχρόνιον γῆρας» (Πρβλ. Σοφ. Σολ. 4,8), ένα πολύπλευρο πνευματικό και ανακαινιστικό έργο, με τη θυσιαστική προσφορά ωστόσο και την άοκνη υϊική συμπαράσταση των παροικούντων εντός της Μάνδρας του νεοτέρων αδελφών και τέκνων του εν Κυρίω, των «εὐλογημένων παιδιῶν τῆς Παναγίας μας» της Γηροκομιτίσσης, το οποίο ευελπιστούμε και ευχόμεθα ολοψύχως και εκ μέσης καρδίας, η Χάρις του Τριαδικού Θεού, να τον ενδυναμώνει, «περικρατώντας» το «τίμιον» γήρας του, αλλά και να τον συνδράμει, προκειμένου να συνεχίσει να το πράττει πλείστα όσα έτη ακόμη, προς εύκλεια της αγίας Του Εκκλησίας και σωτηρία του πιστού λαού Του, αλλά και ωφέλεια πνευματική της Μονής και της τιμημένης συνοδείας του. Αμήν!

   

* Πρώτη δημοσίευση στην εφημερίδα «Ο ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΟΣ - ΕΝΘΕΤΟ» 852 / 03-02-2024, σ. 1-7.