Ο πρόεδρος των ιεροψαλτών κ. Κυριάκος Τζουραμάνης μιλάει για την “ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ,ΔΙΑΣΩΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΗΣ ΨΑΛΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ ΤΗΣ ΠΑΤΡΑΣ” - Συνέντευξη στον δημοσιογράφο κ. Νίκο Σουγλέρη

Ο πρόεδρος των ιεροψαλτών κ. Κυριάκος Τζουραμάνης μιλάει για την “ΚΑΤΑΓΡΑΦΗ,ΔΙΑΣΩΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑΔΕΙΞΗ ΤΗΣ ΨΑΛΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΔΟΣΗΣ ΤΗΣ ΠΑΤΡΑΣ”

Συνέντευξη στον δημοσιογράφο κ. Νίκο Σουγλέρη

Ο νέος πρόεδρος των ιεροψαλτών κ.Κυριάκος Τζουραμάνης, καθηγητής ψαλτικής τέχνης και λαμπαδάριος του ιερού ναού Παντανάσσης, μιλώντας στο περιοδικό Πατρινόραμα αναφέρθηκε στην ιστορικότητα του Συλλόγου, τις δράσεις, και τις πρωτοβουλίες του Διοικητικού Συμβουλίου. Μας μίλησε επίσης για την θέση και τον ρόλο του ιεροψάλτη στην κοινωνία και την κατάσταση της ψαλτικής στη χώρα μας. Τέλος, υπογράμμισε το ευρύτερα διαχρονικά κοινωνικό και εκκλησιαστικό αποτύπωμα του Συλλόγου.

Από την σπουδαία εσπερίδα Εκκλησιαστικής μουσικής με τον Άρχοντα μαΐστορα της Μ.τ.Χ.Ε Γεώργιο Χατζηθεοδώρου 9.03.2024.

 Πείτε μας λίγα λόγια για το ιστορικό του Συλλόγου Ιεροψαλτών Πατρών και Περιχώρων “Ιωάννης ο Δαμασκηνός”.

Κύριε Σουγλέρη, είναι ιδιαίτερη η τιμή και η ευθύνη για εμένα προσωπικά αλλά και για τα υπόλοιπα μέλη του Δ.Σ να υπηρετούμε έναν από τους ιστορικούς συλλόγους της Πάτρας και συνάμα έναν από τους πρώτους εν Ελλάδι συλλόγους ιεροψαλτών.  Η ιστορία του συλλόγου  ανάγεται στην περίοδο του μεσοπολέμου, όταν επίσημα στις 5 Δεκεμβρίου 1919 λαμβάνει  νομική υπόσταση από το Πρωτοδικείο της Πάτρας. Ωστόσο, ο Σύνδεσμος φαίνεται ότι άρχισε να δραστηριοποιείται δυο χρόνια νωρίτερα, το 1917, χρονολογία η οποία διατηρείται στην σφραγίδα του Συλλόγου.

Έκτοτε, το καταστατικό ιδρύσεως έχει τροποποιηθεί τρείς φορές: Το 1933 με την επωνυμία Σύνδεσμος Ιεροψαλτών και φιλομούσων “Ιωάννης ο Δαμασκηνός”, το 1949 με την επωνυμία Σύνδεσμος Ιερoψαλτών Πατρών “Ιωάννης ο Δαμασκηνός” και  τελευταία φορά το 1999, όταν  ο Σύνδεσμος μετονομάστηκε σε  “Σύλλογος Ιεροψαλτών Πατρών και Περιχώρων “Ιωάννης ο Δαμασκηνός”. Eπιτρέψτε μου όμως αξιοχρέως να σας αναφέρω τους συναδέλφους ιεροψάλτες που συγκροτούν το παρόν Δ.Σ.  Αντιπρόεδρος είναι ο  πρωτοψάλτης του παλαιού ιερού ναού του Αγίου Ανδρέου Σωτήριος Καρυτινός. Ταμίας, ο πρωτοψάλτης του Αγ.Γεωργίου Λάγγουρα Θεοδόσιος Μπιλιανός. Γραμματέας: ο πρωτοψάλτης της Αγίας Μαρίνας  Ανδρέας Κοτοπούλης. Έφορος υλικού ο πρωτοψάλτης της Αγίας Τριάδος Καλλιθέας Βασίλειος Χρυσόπουλος και μέλη ο πρωτοψάλτης της ιεράς μονής Αγ.Πάντων Τριταίας Ιωάννης Μυλωνάς και ο πρωτοψάλτης Πολύκαρπος Ευθυμάκης.

Από τον Αγιασμό των γραφείων του συλλόγου, υπό του Μητροπολίτου Πατρών κ.κ Χρυσοστόμου 4.12.2023

Επειδή ο κόσμος δεν γνωρίζει για αυτήν την, πλέον των 100 χρόνων, δράση του Συλλόγου Ιεροψαλτών, θα μπορούσατε να ξεχωρίσετε κάποιες  εκδηλώσεις-δράσεις του Συλλόγου με ιστορικό ενδιαφέρον, πέραν των κατ’ έτος  συναυλιών;

Ευχαρίστως να σας αναφέρω ορισμένες. Αρχικά, θα ήθελα  να καταστήσω ευρύτερα γνωστές δύο ιδιαίτερα σημαντικές δράσεις που αναδεικνύουν το εκκλησιαστικό και  κοινωνικό πρόσωπο του Συλλόγου μας. Τον Απρίλιο του 1953 ο σύλλογος μας, χορηγεί το ποσό των 3.350.000 δραχμών στην επιτροπή ανεγέρσεως του νέου περικαλλούς ναού του πολιούχου μας Αγ.Ανδρέου του Πρωτοκλήτου, ποσό που προήλθε από τα έσοδα μουσικοφιλολογικής εκδήλωσης που διοργάνωσε προς το σκοπό αυτό. Λίγους μήνες μετά, το καλοκαίρι του 1953 και προκειμένου να συμβάλλει οικονομικά στην ανακούφιση των πληγέντων από τον φοβερό σεισμό στα Ιόνια νησιά, αποφασίζει την χορήγηση 500.000 δρχ στην  επιτροπή εράνου σεισμοπαθών που συγκροτήθηκε για τον σκοπό αυτό από την Ιερά Μητρόπολη Πατρών. Στη συνέχεια και μετά  από παράκληση των συναδέλφων ιεροψαλτών του Αργοστολίου, διοργανώνει έρανο μεταξύ των μελών του Συλλόγου μας και προσφέρει επιπλέον 400.000 δραχμές στους σεισμοπαθείς του Αργοστολίου.

Σχετικά τώρα με άλλες εκδηλώσεις, ιστορική θεωρείται η συμμετοχή της χορωδίας του Συλλόγου μας στις εόρτιες εκδηλώσεις  για την επανακομιδή της Τιμίας Κάρας του Αποστόλου Ανδρέου στην Πάτρα, που πραγματοποιήθηκαν τόσο στην Ιταλία όσο και στην πόλη μας το 1964, με χοράρχη τον αείμνηστο Πρωτοψάλτη του Ιερού Μητροπολιτικού Ναού Πατρών Κωνσταντίνο Κατσούλη. Στις 29/6/1983, ο Σύλλογος μας με Πρόεδρο και χοράρχη τον αείμνηστο δάσκαλο Σπυρίδωνα Γεωργακόπουλο, πραγματοποίησε συναυλία στο Αρχαίο Ωδείο Πατρών, από τα έσοδα της οποίας αγοράστηκε το γραφείο του Συλλόγου μας. Επίσης, σημαντική υπήρξε η εμφάνιση  της χορωδίας μας στην Κρατική Τηλεόραση υπό τη χοραρχία του μακαριστού πρωτοψάλτη του Αγ.Ανδρέου Αθανασίου Παπαναγιώτου.  Eπί προεδρίας του πρωτοψάλτου του Αγ.Ανδρέου Αριστείδη Μπουχάγιερ, η χορωδία του Συλλόγου λαμβάνει μέρος στο 15^ο Διεθνές Φεστιβάλ Πάτρας. Eπί προεδρίας του  Ιωάννη Κοττόρου διοργάνωθηκε  ζωντανή χορωδιακή εκδήλωση στην ΕΡΑ Πάτρας και στην συνέχεια πραγματοποιήθηκε συζήτηση στρογγυλής τραπέζης για θέματα σχετικά με την θέση του ιεροψάλτου, με ταυτόχρονες ανταποκρίσεις και παρεμβάσεις προσωπικοτήτων από όλη την Ελλάδα. Τον Απρίλιο του 2003 ο σύλλογος μας οργάνωσε συναυλία και ομιλίες για τον αείμνηστο Άρχοντα Μουσικοδιδάσκαλο Κωνσταντίνο Πανά τον οποίον ανακήρυξε «ΜΕΓΑ ΕΥΕΡΓΕΤΗ». Τέλος, στις 21 Νοεμβρίου του 2012 επί προεδρίας του Δημητρίου Σακαλή ο Σύλλογος τίμησε τον πρώην πρόεδρο  κ. Σπυρίδωνα Γεωργακόπουλο για την πολύχρονη προσφορά του στο Σύλλογο και την Βυζαντινή μουσική και τον ανακήρυξε «ΜΕΓΑ ΕΥΕΡΓΕΤΗ».

Δημοτικό θέατρο Απόλλων 1975. Πρόεδρος Ανδ. Σαββανής, Χοράρχης Σπ.Γεωργακόπουλος

Ποιο είναι το όραμα του νέου Δ.Σ και το δικό σας προσωπικά, ως Πρόεδρος, για το μέλλον  του Συλλόγου Ιεροψαλτών Πατρών.

Το όραμα μας, εάν μπορούσα να το διατυπώσω σε μία φράση, είναι να καταφέρουμε να δικαιώσουμε σε τοπικό επίπεδο το πολυσήμαντο γεγονός της ένταξης της ψαλτικής τέχνης στον πίνακα της Άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της UNESCO, προβάλλοντας ιδιαίτερα την τοπική μας παράδοση. Πρόκειται για ένα ιστορικό γεγονός το οποίο έλαβε χώρα το Δεκέμβριο του 2019 και δεν είναι ευρύτερα γνωστό.  Ακόμα και εμείς οι ιεροψάλτες, δεν είμαι σίγουρος εάν μπορούμε να το αξιολογήσουμε σε όλες του τις διαστάσεις. Προσωπικά πιστεύω ότι ως ψάλτες ωφείλουμε, όχι μόνο  να επικαλούμαστε  την μακραίωνη ιστορία της βυζαντινής μουσικής ή την πολύχρονη τοπική ψαλτική μας παράδοση, επαιρόμενοι για αυτή την κληρονομιά,  αλλά να μπούμε στον κόπο να την ερευνήσουμε, να μαθητεύσουμε σοβαρά σε αυτήν και να την αναδείξουμε,  παραδίδοντάς την στις επόμενες γενιές. Θα ήθελα λοιπόν ο σύλλογός μας να λειτουργήσει ως φορέας αναφοράς σχετικά με την έρευνα, την διάσωση και την ανάδειξη της τοπικής ψαλτικής παράδοσης και ιστορίας. Όνειρό μας είναι ο νέος σπουδαστής της βυζαντινής μουσικής, ο νέος ψάλτης, ο “παλαίμαχος” συνάδελφος ιεροψάλτης αλλά και οι επόμενες γενεές ψαλτών να μπορούν να  ανατρέχουν ανά πάσα στιγμή στο σύλλογο για να αντλούν γνώση, ιστορικές πληροφορίες και ενθυμήσεις από την τοπική ψαλτική παράδοση. Να γίνει ο χώρος και ο τόπος,  όπου το ιδιωτικό θα συναντάει το συλλογικό, όπου τα προσωπικά τάλαντα και οι ατομικές  ιεροψαλτικές δραστηριότητες θα συντονίζονται και θα αφήνουν το αποτύπωμα του ως συλλογική τοπική  ιστορία και παράδοση.

Εκδήλωση προς τιμήν του τέως προέδρου Σπυρ.Γεωργακοπούλου. Χοράρχης Δημ.Σακαλής 21.11.2012

Ποιες είναι συγκεκριμένα οι δράσεις που σχεδιάζετε, προκειμένου να πραγματώσετε το σκοπό αυτό.

Οι άξονες γύρω από τους οποίους θα κινηθούμε ως νέο Δ.Σ κατά την διάρκεια της διετούς θητείας μας 2024-2026 είναι οι εξής:

1^ος άξονας: Η καταγραφή, η διάσωση και ανάδειξη της πανελληνίως αναγνωρισμένης τοπικής ψαλτικής μας παράδοσης. Δεν είναι τυχαίο ότι ήδη από την περίοδο του μεσοπολέμου, η Πάτρα συνδέθηκε ψαλτικά με επιφανείς για την εποχή εκείνη πρωτοψάλτες, οι οποίοι ήσαν φορείς της ψαλτικής παράδοσης  του Πατριαρχικού Ναού και ευρύτερα της Κωνσταντινούπολης. Αλλά και αργότερα, καθ’ όλη την διάρκεια του 20ου αιώνα, σπουδαίοι πρωτοψάλτες, λαμπαδάριοι και δάσκαλοι της ψαλτικής τέχνης χαρακτήρισαν την εποχή τους συμβάλλοντας στην διάδοση της Βυζ.Μουσικής. Κάποιοι από αυτούς, μας έχουν αφήσει μελοποιητικό έργο και ηχογραφημένο υλικό το οποίο έχουμε χρέος να  το  συγκεντρώσουμε, να το ψηφιοποιήσουμε, έτσι ώστε να το διασώσουμε από την φυσιολογική φθορά του χρόνου και  κάποια στιγμή ο Σύλλογος μας να το εκδώσει διατηρώντας ες αεί τα Πνευματικά δικαιώματα αυτού του έργου.

2^ος άξονας. Η διαρκής επιμόρφωση των συναδέλφων  με την διοργάνωση σεμιναρίων και διαλέξεων πάνω σε θέματα ιστορίας, θεωρίας και πράξης της Βυζαντινής μουσικής, αλλά και ευρύτερα  της παραδοσιακής μουσικής.  Θεωρούμε ότι  είναι καθήκον και υποχρέωση ο συλλογικός φορέας των ιεροψαλτών να δίνει τις ευκαιρίες στους συναδέλφους, ιεροψάλτες και δασκάλους της Βυζαντινής μουσικής, να ψάλλουν και να διδάσκουν “μετ’ επιστήμης”, συνειδητοποιώντας το ιστορικό βάθος και τον γνωστικό πλούτο της ψαλτικής. Αν αναλογιστούμε ότι τα παλαιότερα διασωθέντα χειρόγραφα της Βυζαντινής μουσικής ανάγονται στον 10^ο αιώνα και ότι η προφορικότητα αυτής της παράδοσης μας πάει ακόμα πιο πίσω, καταλαβαίνουμε ότι υπηρετούμε μια λειτουργική τέχνη με συνεχή και αδιάκοπη πορεία μέσα στο χρόνο, υπέρ των χιλίων ετών. Νομίζω είναι ένα γεγονός που πρέπει μας γεμίζει με δέος, σεβασμό, ταπείνωση και πνεύμα μαθητείας.

3ος άξονας. Η ψηφιοποίηση του αρχειακού υλικού του γραφείου που συμπυκνώνει την ιστορία του Συλλόγου (πρακτικά Δ.Σ, Γεν. Συνελεύσεων, φωτογραφικό υλικό ) και ο εμπλουτισμός της βιβλιοθήκης του συλλόγου μας  με όλο το εκδοτικό έργο των Πατρινών δασκάλων και ιεροψαλτών από τις αρχές του 20ου αιώνα μέχρι της ημέρες μας.

4^ος άξονας. Συναυλίες και χορωδιακές εμφανίσεις του Συλλόγου μας σε συνεργασία με άλλους συλλόγους.

5^ος άξονας. Η στήριξη όλων των συναδέλφων κατά την διάρκεια της διακονίας τους στα ιερά αναλόγια.

Η χορωδία του συλλόγου στην λιτανεία του Πρωτοκλήτου Αγ.Ανδρέου (έτος 1955)

 Πως θα χαρακτηρίζατε το επίπεδο της ψαλτικής  τέχνης στην Ελλάδα  και ειδικά στην πόλη της Πάτρας το 1ο τέταρτο του 21^ου αιώνα.

Θεωρώ ότι τα τελευταία 25 χρόνια στην χώρα μας η ψαλτική, ως τέχνη και επιστήμη, διανύει μια περίοδο μεγάλης ανάπτυξης,  με υψηλής  ποιότητας παραγωγή έργου στην έρευνα, τις εκδόσεις, τις χορωδίες αλλά και την διδασκαλία Βυζαντινής μουσικής. Όσον αφορά την ψαλτική στην πόλη μας, είμαστε πολύ υπερήφανοι γιατί η πόλη μας δεν έχει να επιδείξει μόνο ένα πολύ αξιόλογο παρελθόν αλλά και  στις ημέρες μας γράφεται λαμπρή ιστορία από συναδέλφους ιεροψάλτες και δασκάλους της Εκκλησιαστικής μουσικής σε όλα τα επίπεδα που αφορούν την ψαλτική  τέχνη. Την καλλιτεχνία και Πρωτοψαλτία με σπουδαίους πρωτοψάλτες και λαμπαδαρίους, την διδασκαλία της ψαλτικής, τα χορωδιακά σύνολα, την παραγωγή μελοποιητικού και θεωρητικού έργου. Είμαι σίγουρος ότι ο μελλοντικός ερευνητής και ιστορικός της Εκκλησιαστικής μουσικής θα αξιολογήσει την περίοδο που διανύουμε, ως μια από τις πλέον γόνιμες και δημιουργικές περιόδους για την Πάτρα.

Εκδήλωση Ρωμαικό Ωδείο Πατρών. (διακρίνεται ο μακαριστός πρώην Μητροπολίτης  Πατρών Νικόδημος Βαλληνδράς)

Ποια είναι η θέση και ο ρόλος του ιεροψάλτου μέσα στην κοινωνία μας;

Είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα ερώτηση αυτή. Σε παλαιότερες εποχές στις αγροτικές κοινωνίες, αλλά ακόμα και στις αστικές κοινωνίες της πρώιμης βιομηχανικής περιόδου, ο ιεροψάλτης είχε κατακτήσει την δική του θέση και τον ρόλο μέσα στην κοινωνία.  Όλοι αναγνώριζαν την σημαντική παρουσία και προσφορά του ιεροψάλτη καθότι, εκ της θέσεως του, συμμετείχε εκτός των λατρευτικών συνάξεων  (Θ.Λειτουργία, εσπερινό κ.α) και σε όλες τις εκκλησιαστικές ακολουθίες που είναι συνυφασμένες και με την κοινωνική διάσταση της ζωής των ανθρώπων (βάπτιση, γάμος, κηδεία, μνημόσυνο, θρησκευτική πανήγυρις). Σήμερα στον κόσμο της νεωτερικότητας και ήδη μετανεωτερικότητας, η θέση του έχει ίσως ξεχασθεί, χωρίς ωστόσο ο ρόλος του ιεροψάλτη μέσα στη Θεία λατρεία  να έχει αλλάξει ή να έχει γίνει λιγότερο σημαντικός. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο ότι δύο φορές στο πρόσφατο παρελθόν, η χρησιμότητα και ο ρόλος του ιεροψάλτη έφθασε πολύ κοντά να αναγνωριστεί και από το κράτος με την εξύψωση του σε δημόσιο υπάλληλο. Σε αυτή μάλιστα την προσπάθεια  είχε πρωτοστατήσει και ο Σύλλογός μας, μέσα από τα κατά καιρούς Δ.Σ και την συμμετοχή του στην Ομοσπονδία των ιεροψαλτικών Συλλόγων.

Πρέπει, ωστόσο να υπογραμμίσουμε ότι  ο ψάλτης ακόμα και σήμερα αναγνωρίζεται και απολαμβάνει την τιμή και τον θαυμασμό ως μουσικός και ως φορέας μιας τέχνης, από καλλιτέχνες  άλλων ειδών μουσικής και αυτό είναι πολύ σημαντικό.

Εκδήλωση στο Ρωμαϊκό Ωδείο Πατρών Χοράρχης Σπ.Γεωργακόπουλος (αρχές ΄80)

Επιτρέψτε μου να κλείσουμε την πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση μας, με μία-δύο ερωτήσεις προσωπικού χαρακτήρα. Είσαστε 20 χρόνια λαμπαδάριος στον ιστορικό ναό Παντανάσσης. Ποιά είναι τα συναισθήματά σας, οι σκέψεις και οι παραστάσεις που έχετε από την διακονία σας στο περικαλλή αυτό ναό.

Κύριε Σουγλέρη θα σας απαντήσω έχοντας στο μυαλό μου  ως μέτρο και ως κριτήριο για οποιαδήποτε αυτοβιογραφική σκέψη και αναφορά, μια πολύ φιλοσοφημένη σκέψη του π.Βασιλείου Γοντικάκη από ένα πρόσφατο βιβλίο του, όπου σημειώνει τα εξής: «Η αυτοβιογραφία ενός ώριμου ανθρώπου αναδίδει την ευωδία της ευγνωμοσύνης προς τον Δωρεοδότη και όχι την προβολή των ικανοτήτων του».   Έχοντας αυτά στο μυαλό και την καρδιά μου, θεωρώ τον εαυτό μου ευνοημένο από την πρόνοια του Θεού που υπηρετώ σε αυτό τον ιστορικό ναό της Πάτρας, ένα διατηρητέο μνημείο, στολίδι για την πόλη μας αλλά και την εν Ελλάδι Ορθόδοξη Εκκλησία. Είναι όντως ένας  περικαλλής ναός, με έναν λαμπρό εσωτερικό διάκοσμο και μια θαυμάσια αρχιτεκτονική που προκαλεί τον θαυμασμό και καθηλώνει πολλούς  Έλληνες και ξένους προσκυνητές ή επισκέπτες. Γνωρίζω  περιπτώσεις  Αρχιερέων και Πρωτοψαλτών οι οποίοι έχουν μιλήσει με θαυμασμό για το ναό.  Εκτός των άλλων, ο ναός  είναι Πανελληνίως γνωστός και για την μεγάλη ψαλτική του παράδοση αφού από τα αναλόγια της Παντανάσσης πέρασαν μεγάλα αναστήματα της ψαλτικής, είτε ως μόνιμοι ψάλτες όπως ο Νικ.Μαυρόπουλος,  ο Σπυρίδων Μαϊδάνογλου, ο Μιχάλης Μελέτης, ο Δημήτριος Βαζάς, και ο νυν Πρωτοψάλτης Γεώργιος Μακρυγιάννης, είτε προσκεκλημένοι από τα Εκκλησιαστικά συμβούλια, όπως ο Μανώλης Χατζημάρκος και ο Θεοδ.Βασιλικός. Η ψαλτική φήμη της Παντάνασσας έχει φτάσει μέχρι την Κωνσταντινούπολη και το Φανάρι. Ακόμη και ο Παναγιώτατος Οικουμενικός μας Πατριάρχης  κ.κ Βαρθολομαίος είχε ευχηθεί πριν πολλά χρόνια σε Πατρινό συνάδελφο και φίλο, κάποια στιγμή να αναλάβει θέση ιεροψάλτου και στο ναό της Παντανάσσης.

Ωστόσο, θα ήθελα να υπογραμμίσω ότι στην εκκλησιαστική ζωή ο άνθρωπος δεν καταξιώνεται από τον ναό που υπηρετεί, από την θέση ή τα αξιώματα που κατέχει, ούτε ακόμα και από αυτά τα φυσικά χαρίσματα που έχει ως δώρο από τον Θεό. Θα ήταν ολίσθημα αν η θέση μου στον ιστορικό ναό της Παντανάσσης, μου καλλιεργούσε συναισθήματα αυτάρκειας, αυταρέσκειας, ναρκισσιστικής ικανοποίησης και  εν τέλει  με έκανε  να ξεχάσω ότι για τον Θεό δεν έχει σημασία σε ποιο ναό υπηρετεί κάποιος.

Πέρα λοιπόν από την ιστορικότητα και την λαμπρότητα του ναού, εκείνο που δυστυχώς ξεχνούμε εμείς που διακονούμε σε αυτό το ναό, είναι η περίπτυστος εικόνα της Παντανάσσης που βρίσκεται σε θαυμάσιο μαρμάρινο θρόνο στη νότιο-ανατολική πλευρά του ναού.  Είναι συγκινητικός ο τρόπος με τον οποίο οι πιστοί σε καθημερινή βάση, ελκυόμενοι από την χάρη και το κάλλος της εικόνος, εναποθέτουν τον πόνο τους, εκδηλώνουν  την ευλάβεια τους και τις προσευχές τους στην Παναγία μητέρα του Θεού. Είναι ενδεικτικό ότι το μάρμαρο του δαπέδου μπροστά από την εικόνα Της, έχει κυριολεκτικά κυρτώσει από το  βάρος και το φορτίο της ζωής των ανθρώπων που εναποθέτουν ενώπιον Της. Αυτά με ώθησαν στο να γράψω το 2016 Παρακλητικό κανόνα εις την Παναγία την Παντάνασσα.

Είσαστε στο χώρο της ψαλτικής τρεις δεκαετίες και από το 2002 δάσκαλος της Βυζαντινής μουσικής στη σχολή της Ιεράς Μητροπόλεως Πατρών. Ποιες οι επόμενες δικές σας δράσεις και πρωτοβουλίες σχετικά με την ψαλτική που υπηρετείτε;

Τα προσωπικά μου σχέδια και οι πρωτοβουλίες σχετικά με την Βυζαντινή μουσική έχουν μείνει λίγο στο περιθώριο ή καλύτερα θα έλεγα έχουν αλλάξει κατεύθυνση, αφού  είναι συνυφασμένες αυτό το διάστημα με τα του Συλλόγου. Θα ήθελα ωστόσο να καταφέρω να συνεχίσω την έρευνα και την μελέτη όσον αφορά την παλαιογραφία της Βυζαντινής μουσικής στα διάφορα είδη μελοποιίας με παράλληλη συμμετοχή σε διάφορα μουσικολογικά συνέδρια και εάν ο Θεός ευλογήσει να συνεχίσω το εκδοτικό έργο που άρχισα το 2020 όταν μετέγραψα και εξέδωσα δύο Αναστασιματάρια του 18^ου αιώνα.

Φωτογραφία εξωφύλλου:  Ο πρόεδρος ιεροψαλτών Πατρών κ.Κυριάκος Τζουραμάνης, δάσκαλος ψαλτικής και λαμπαδάριος του ιερού ναού Παντανάσσης Πατρών, μιλάει στον δημοσιογράφο του περιοδικού “πατρινόραμα-hellenic” κ. Νίκο Σουγλέρη.

 Πηγή: Πατρινόραμα