Η παντοτινή παρουσία του Θεού στη χριστιανική ζωή (Κυριακή Προ Χριστουγέννων) - π. Ιωάννου Γκιάφη

Η παντοτινή παρουσία του Θεού στη χριστιανική ζωή

(Κυριακή Προ Χριστουγέννων)

 Πρωτοπρ. Ιωάννου Γκιάφη

Πολιτικού Επιστήμονος-Θεολόγου

Προϊσταμένου Ι. Ν. Αγίου Χριστοφόρου Αγρινίου

Φθάνοντας από το εξωτερικό στο νησί της Αίγινας ο πρώτος κυβερνήτης της χώρας μας Ιωάννης Καποδίστριας πραγματοποίησε μια σημαντική προκήρυξη προς όλους τους Έλληνες. Γνωστοποίησε μέσω αυτής τις προθέσεις του για τη σωτηρία της πατρίδας μας, τη στιγμή που υπέστη μια μακροχρόνια παρακμή εξαιτίας της Οθωμανοκρατίας. Το συγκλονιστικό όλων είναι ότι σ' αυτή την προκήρυξη αποκαλύπτει και το σθεναρό ορθόδοξο χριστιανικό του ήθος. Αντί για χαιρετισμό ξεκινάει με τη φράση: "Εἰ ὁ Θεὸς μεθ’ ἡμῶν, οὐδεὶς καθ’ ἡμῶν". ("Εάν ο Θεός είναι μαζί μας, ουδείς μπορεί να είναι αντίθετος.") Προτάσσει την πρόνοια του Θεού σε ό,τι πρόκειται να γίνει για τη σωτηρία της Ελλάδας. Έχει βαθιά πεποίθηση ότι η ακμή και η πρόοδος θα επιτευχθούν με τη συνεργεία του Παντοδύναμου Θεού και όχι μόνο με τις πεπερασμένες ανθρώπινες δυνάμεις. Η φράση του λοιπόν αυτή αποτελεί την πεμπτουσία της όλης πνευματικής του υπόστασης, αφού ευελπιστεί και στην βοήθεια του Θεού στην διεκπεραίωση του έργου του.

Γιατί όμως ν' αναφερόμαστε στη φράση αυτή την Κυριακή Προ Χριστουγέννων; Διότι μας υπογραμμίζει μια αλήθεια που διατυπώθηκε αιώνες πριν, τόσο κατά την Παλαιά Διαθήκη, όσο και κατά την Καινή Διαθήκη. Χαρακτηριστικά στο ευαγγελικό ανάγνωσμα της ημέρας αυτής, γίνεται εκτενής αναφορά στο γενεαλογικό δέντρο του Ιησού Χριστού, φθάνοντας στο ρόλο του δικαίου Ιωσήφ, καθώς και στο ρόλο της Μαρίας στο μυστήριο της Θείας Ενανθρωπίσεως.

Αποδεικνύεται ότι ο Ιησούς Χριστός έχει προγόνους. Ο Υιός του Θεού έγινε άνθρωπος και ως άνθρωπος έχει "γένεση", ιστορία. Συγκεκριμένα είναι απόγονος του πατριάρχη Αβραάμ και του βασιλέως Δαβίδ. Εξάλλου ο ίδιος ο Θεός είχε υποσχεθεί τόσο στον Αβραάμ, όσο και στον Δαβίδ, ότι ο Χριστός θα προέρχονταν από αυτούς. Ο μεγάλος γενεαλογικός κατάλογος με τις τρεις δεκατετράδες ονομάτων μας δείχνει την πραγματική ανθρώπινη καταγωγή του Κυρίου μας και τη σχέση Του με την ιστορική πορεία του Ισραηλιτικού λαού. Άρα ο Ιησούς είναι ο Χριστός που περίμεναν γενεές γενεών και απόγονος μιας τεράστιας γενεαλογικής παράδοσης.

Στη συνέχεια ο ιερός ευαγγελιστής Ματθαίος μας εξηγεί το πώς γεννιέται ο Ιησούς, αυτό που κάθε φορά ομολογούμε και στο Σύμβολο της Πίστεώς μας: "ἐκ Πνεύματος Ἁγίου καὶ Μαρίας τῆς Παρθένου καὶ ἐνανθρωπήσαντα." Πράγματι ο Ιησούς γεννιέται από την Παρθένο Μαρία και με τρόπο θαυμαστό. Όπως ο Θεός εκ του μηδενός δημιουργεί τον κόσμο, έτσι μια γυναίκα άνευ σπέρματος ανδρός γεννάει το λυτρωτή του κόσμου. Και έρχεται ο Ιερός Χρυσόστομος να τονίσει ότι "είναι αδύνατον η ανθρώπινη λογική να ερμηνεύσει τον τρόπο διάπλασης του κυοφορούμενου. Το μόνο που μπορούμε να πούμε ότι όλα συμβαίνουν θαυματουργούντος του Αγίου Πνεύματος στην κοιλία της Θεοτόκου. Η σύλληψη είναι παράδοξος, αλλά η απότεξις φυσική." Επομένως η γέννηση του Θεανθρώπου είναι ένα θαύμα που δεν δύναται να προσεγγιστεί με το μυαλό, αλλά μόνο με την καρδιά.

Ως προστάτης της Θεοτόκου στην όλη πορεία της επιλέγεται ο δίκαιος Ιωσήφ. Ο ιερός ευαγγελιστής Ματθαίος μας ομιλεί περί μνηστείας μεταξύ του Ιωσήφ και της Μαρίας. Η μνηστεία με βάση τον αρχαίο Ιουδαϊκό νόμο ήταν ουσιώδες προκαταρκτικό στάδιο του γάμου, αλλά είχε και δεσμευτικό χαρακτήρα ως προς αυτούς που την σύναπταν. Μετά την μνηστεία και πριν το γάμο, ο άνδρας ήταν ο νόμιμος σύζυγος της γυναίκας. Κι εδώ κρύβεται η εξήγηση το πως ο Ιωσήφ και οι πρόγονοί του είναι πρόγονοι και του Ιησού. Ο Ιωσήφ λοιπόν θεωρούνταν με βάση το νόμο πατέρας του Ιησού και με αυτό τον τρόπο δικαιολογείται ανθρωπίνως το γενεαλογικό δέντρο του Κυρίου από τον Αβράαμ μέχρι και τον Ιωσήφ.

Εξαιτίας της δικαιοσύνης και της αγαθοσύνης του, ο Ιωσήφ πληροφορούμενος την εγκυμοσύνη της Μαριάμ, σκέφτηκε να της δώσει μυστικά διαζύγιο. Όμως Άγγελος Κυρίου του εμφανίστηκε κατ' όναρ και του αποκάλυψε το σχέδιο της Θείας Οικονομίας του Θεού. Έμαθε πως το κυοφορούμενο βρέφος της Μαρίας είναι " ἐκ Πνεύματος Ἁγίου", θα γεννηθεί και θα του δώσει το όνομα "Ιησούς", διότι θα σώσει τον λαό από τις αμαρτίες του. Και με αυτή του τη διακονία προς τον Θεό, θα επαληθευτεί η προφητεία του Ησαΐα στην Παλαιά Διαθήκη: "ἰδοὺ ἡ παρθένος ἐν γαστρὶ ἕξει, καὶ τέξεται υἱόν, καὶ καλέσεις τὸ ὄνομα αὐτοῦ ᾿Εμμανουήλ" (ζ',14).Ξυπνώντας ο Ιωσήφ πραγματοποίησε τα όσα τον διέταξε ο Άγγελος Κυρίου και τελικά παρέλαβε τη Μαρία μαζί του.

Και ο ιερός ευαγγελιστής Ματθαίος θα συμπληρώσει όσον αφορά το όνομα "Εμμανουήλ" "ὅ ἐστι μεθερμηνευόμενον μεθ᾿ ἡμῶν ὁ Θεός"(Ματθ. α',23).Ο Ιησούς Χριστός γεννιέται και πλέον ο Θεός είναι μαζί μας και ως άνθρωπος. Ο ερμηνευτής των Ιερών Γραφών Ευθύμιος Ζιγαβηνός θα σημειώσει ότι "ο Θεός μετά την ενανθρώπισή Του μας συναναστρέφεται ως άνθρωπος". Η ένωση της θείας και ανθρώπινης φύσης που τελεσιουργείται στην κοιλία της Θεοτόκου είναι το θεμέλιο της ενώσεως του Θεού με τους ανθρώπους. Και ο άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας θα γράψει: "Με το μεθ' ημών ο Θεός δηλώνει τη δική μας ανθρώπινη φύση, αλλά και τον Θεό Λόγο διακηρύσσει." Συνεπώς το "Εμμανουήλ" έχει λυτρωτική σημασία για ολόκληρο το ανθρώπινο γένος.

Αξίζει να ειπωθεί ότι ο Χριστός δεν ονομάστηκε Εμμανουήλ, αλλά Ιησούς. Ο προφήτης Ησαΐας μαρτυρεί το όνομα αυτό, θέλοντας να μας υπερτονίσει τη φύση του Χριστού, δηλ. τι είναι ο Χριστός. Εμμανουήλ σημαίνει "ο Θεός που ήλθε και είναι μαζί μας." Και εδώ οφείλουμε να προβληματιστούμε: Ο Θεός νοιώθουμε ότι είναι μαζί μας; Επιδιώκουμε με τα έργα μας να ελκύουμε τη Χάρη Του στη ζωή μας; Αγωνιζόμαστε νυχθημερόν να διατηρούμε την παρουσία Του στην ύπαρξή μας ή μήπως με τις αστοχίες μας, τις παραλείψεις μας και τις αδυναμίες μας τον απεμπολούμε από κοντά μας; Διότι η καθημερινή πραγματικότητα μαρτυρεί την διαστροφή και τη διαβολή του αγαθού που είναι απόρροια της απομάκρυνσής μας από το Θεό. Όταν απουσιάζει από τη ζωή μας η κοινωνία μαζί Του, τότε παρεμβάλλονται στο διάβα μας αλλότριες και αντίθεες δυνάμεις που στοχεύουν στον πνευματικό μας μηδενισμό.

Και φέτος στολίσθηκαν τα σπίτια, οι βιτρίνες των μαγαζιών και οι δρόμοι της πόλης με σκοπό να προϋπαντήσουν το υπερθαύμαστο γεγονός της Θείας Ενανθρωπίσεως. Παντού αυτές τις ημέρες κυριαρχεί μια ιαχή: "Καλά Χριστούγεννα". Όλα τα μέσα μαζικής ενημερώσεως από το πρωί μέχρι το βράδυ διαλαλούν το χριστουγεννιάτικο μήνυμα με στόχο τη βίωση του εορταστικού κλίματος από μέρους του κοινού. Όμως η ουσία του μυστηρίου της σαρκώσεως του Θεού Λόγου κρύβεται σε όλες αυτές τις εικόνες, επιγραφές και ευχές; Και βεβαίως αναπτερώνουν την ψυχική διάθεση των ανθρώπων, όμως παράλληλα έχουμε χρέος να φροντίσουμε και τη ψυχή μας. Ο Μέγας Αθανάσιος θα μας συμβουλεύσει ότι με σωφροσύνη, αγνεία, ακακία και πίστη θα υποδεχθούμε τον γεννηθέντα Κύριο. Ενώ ένας ολόκληρος Θεός καταδέχεται να γεννηθεί ως ένα αδύναμο, άκακο και αγνό βρέφος, εμείς όμως  την καρδιά μας την έχουμε γεμάτη πάθη. Ας ευπρεπίσουμε την καρδιά μας με την αγάπη και τη μετάνοια. Ας ετοιμασθούμε την ημέρα των Χριστουγέννων να εκκλησιαστούμε και να μην μείνουμε άγευστοι της Χάριτος του γεννηθέντος Κυρίου. Διότι μακριά από την Εκκλησία χωρίς Θεία Λειτουργία, τα Χριστούγεννα είναι Χριστούγεννα χωρίς Χριστό. Έλεγε ο άγιος Παϊσιος: "Τις γιορτές για να τις ζήσουμε, πρέπει να έχουμε το νου μας στις άγιες ημέρες και όχι στις δουλειές που έχουμε να κάνουμε για τις άγιες ημέρες. Όταν ο νους είναι στα θεία νοήματα, ζει τα γεγονότα ο άνθρωπος και έτσι αλλοιώνεται. Ζει και τη δική του θεϊκή κοινωνία." Καλά και ευλογημένα Χριστούγεννα!