Από την ομιλία του π. Ανδρέα Γκουζούνη στην ΧΦΔ Θεσσαλονίκης

Από την ομιλία του Αρχιμανδρίτου π.  Ανδρέα Γκουζούνη στην ΧΦΔ Θεσσαλονίκης

Στην αρχή της ομιλίας ο π. Ανδρέας τόνισε ότι θα μοιραστεί μαζί μας σοφές διδαχές του οσίου Πορφυρίου του Καυσοκαλυβίτου σχετικά με την αγάπη, η οποία είναι ο πυρήνας της πνευματικής ζωής και μάλιστα διαφέρει από την αγάπη του κόσμου. Διευκρίνισε επίσης ότι η αγάπη προς τον αδελφό είναι αλληλένδετη με την αγάπη προς τον Θεό. Όπως διαβάζουμε και στον μαθητή της αγάπης «ἐάν τις εἴπῃ ὅτι ἀγαπῶ τὸν Θεόν, καὶ τὸν ἀδελφὸν αὐτοῦ μισῇ, ψεύστης ἐστίν· ὁ γὰρ μὴ ἀγαπῶν τὸν ἀδελφὸν ὃν ἐώρακε, τὸν Θεόν ὃν οὐχ ἑώρακε πῶς δύναται ἀγαπᾶν;» (Α΄Ιωάν. δ΄ 20). Πραγματικά ευτυχισμένοι γινόμαστε όχι απλώς όταν οι άλλοι μας φέρονται αγαπητικά, αλλά κυρίως όταν εμείς αγαπάμε. Η γνήσια αγάπη εκφράζεται με πλήρη ανιδιοτέλεια και αυταπάρνηση, καθώς ενδιαφερόμαστε όχι μόνο για τη δική μας πρόοδο, μα και για την πνευματική προκοπή του πλησίον μας, για τον οποίο προσευχόμαστε θερμά.

Και εδώ ακριβώς διαφέρει η χριστιανική από την κοσμικώς νοούμενη αγάπη, στην οποία υποκρύπτεται μια ενδόμυχη διάθεση δοσοληψίας, όπως φανερώνει και ο αψευδής λόγος του Κυρίου μας: «Και ει αγαπάτε τους αγαπώντας υμάς, ποία υμίν χάρις εστί; και γαρ οι αμαρτωλοί τους αγαπώντας αυτούς αγαπώσι. Και εάν αγαθοποιήτε τους αγαθοποιούντας υμάς, ποία υμίν χάρις εστί; και γαρ οι αμαρτωλοί το αυτό ποιούσι. Και εάν δανείζητε παρ  ων ελπίζετε απολαβείν, ποία υμίν χάρις εστί; και γαρ αμαρτωλοί αμαρτωλοίς δανείζουσιν, ίνα απολάβωσι τα ίσα. Πλην αγαπάτε τους εχθρούς υμών και αγαθοποιείτε και δανείζετε, μηδέν απελπίζοντες· και έσται ο μισθός υμών πολύς, και έσεσθε υιοί του Υψίστου· ότι αυτός χρηστός εστιν επί τους αχαρίστους και πονηρούς. Γίνεσθε ουν οικτίρμονες, καθώς και ο Πατήρ υμών οικτίρμων εστί» (Λουκ. στ΄ 32-36). Αυτήν την ευσπλαχνία και το έλεος καλούμαστε να νιώθουμε για όλους τους ανθρώπους.

Άραγε είναι εφικτή μια τόσο ακραιφνής χριστιανική αγάπη; Είναι, με τη βοήθεια του Θεού, ο οποίος κρούει την θύρα της ψυχής μας και ζητά την δική μας καλή προαίρεση. Αν ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμά Του ανοίξουμε αυτήν την θύρα, θα έλθει η Χάρη, επιδαψιλεύοντάς μας μια πνευματική ευστροφία και ευκινησία του νου. Η αγάπη δηλαδή μαρτυρά παρουσία Αγίου Πνεύματος, έρχεται με την Χάρη, αρκεί εμείς να ανοιγόμαστε, να δραπετεύουμε από το «δικό μου» στο «δικό μας», από το «εγώ» στο «εμείς».

Αν μας κουράζει ο διπλανός μας, ας υπομένουμε ανυστερόβουλα. Αν μας αδικήσει ή μας προσβάλλει, ας πονέσουμε για τον αδελφό μας, ο οποίος βρίσκεται «υπό κατοχή», όπως έλεγε ο όσιος Πορφύριος, προσευχόμενοι να τον ελεήσει ο Κύριος. Αντίθετα, αν αντιδικήσουμε, εντείνουμε τη σφοδρότητα του εμπαθούς κλίματος και δυσκολεύουμε ακόμα περισσότερο τόσο τον αδελφό μας όσο κι εμάς. Άλλωστε, όταν υπομένουμε καρτερικά τον πλησίον, αυτό λογίζεται ως μαρτύριο ενώπιον του Θεού. Ασφαλώς, κατ’ άνθρωπον θα προφυλαχτούμε από τυχόν κινδύνους και δυσάρεστες καταστάσεις, αν χρειαστεί, αλλά μέσα μας να μην τρέφουμε εμπάθεια για κανέναν, να είμαστε γεμάτοι αγάπη. Να μη μισούμε τον εμπαθή, μα το πάθος.

Το ότι η ενδεδειγμένη στάση μας είναι να έχουμε αγάπη και να νιώθουμε κατανόηση το υπαγορεύει το ότι:

α) εμείς έχουμε τα δικά μας πάθη και καλούμαστε να αγωνιζόμαστε ο καθένας για τα δικά του. Ο πραγματικά πνευματικός άνθρωπος θεωρείΆλλωστε, αν επιδιώκουμε να διορθώσουμε τους άλλους και να τους καταστήσουμε «καλούς», προβάλλουμε τον εαυτό μας στους άλλους: επειδή εμείς δεν κατορθώνουμε να βελτιωθούμε, το απαιτούμε από τους άλλους.

β) οι ταλαιπωρημένες από τα πάθη ψυχές πολλές φορές γίνονται οι μεγαλύτεροι άγιοι. Όσο θερμά δίνονται τώρα στην αμαρτία, τόσο θερμά προσφέρονται έπειτα στον Θεό. «οὗ δὲ ἐπλεόνασεν ἡ ἁμαρτία, ὑπερεπερίσσευσεν ἡ χάρις» (Ρωμ. ε΄ 20).

γ) αν φερόμαστε με αγάπη και κατανόηση απέναντι στον πλησίον, αποτελούμε σιωπηλό παράδειγμα, πολύ αποτελεσματικότερο απ’ ό,τι αν ήμασταν αμείλικτοι ή αν επιχειρούσαμε να του κάνουμε διάφορα «κηρύγματα».

δ) ο ίδιος ο Κύριος φέρεται με λεπτότητα, δεν επεμβαίνει απότομα, χτυπά με αγάπη την πόρτα κάθε ψυχής.

Κατακλείοντας ο π. Ανδρέας μας υπενθύμισε ότι η αγάπη προς τον Θεό και προς τον πλησίον δεν έχει όρια. Για να την απολαύσουμε, καλούμαστε να την ζητήσουμε στην προσευχή μας, να αφεθούμε στα χέρια του Θεού, ο οποίος είναι ο μόνος που μπορεί να μας μεταποιήσει από ανέραστα σε αγαπητικά όντα. Γένοιτο!