Η αρχοντική αγάπη του Θεού Πατέρα - π. Γερασιμάγγελος Στανίτσας

ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΟΥ ΑΣΩΤΟΥ

Η αρχοντική  αγάπη του Θεού Πατέρα

          Η  παραβολή που ακούστηκε σήμερα στην Εκκλησία, χαρακτηρίστηκε από τους ερμηνευτές ως Ευαγγέλιο ανάμεσα στο Ευαγγέλιο. Οι βιβλικοί θεολόγοι την ονομάζουν και παραβολή του σπλαχνικού πατέρα η του πρεσβυτέρου υιού. Πράγματι θεωρείται πολύ περίεργη η στάση του μεγαλύτερου παιδιού, όταν πληροφορήθηκε  την επιστροφή του νεώτερου αδελφού του. Δεν ήθελε να εισέλθει και κατηγορούσε τον πατέρα του ότι τον αδικεί με αυτήν του τη συμπεριφορά. Η κατηγορία εστιαζόταν στο ότι ενώ αυτός δούλευε σαν σκλάβος στα χωράφια αδιάκοπα, δεν αμείβονταν όπως έπρεπε, ενώ ο άσωτος αδελφός  “ ο καταφαγών σου τον βίον μετά πορνών” , στο τέλος όταν γύρισε, έτυχε μιας καλής υποδοχής.

          Αξίζει να δούμε λίγο καλύτερα και τον πρεσβύτερο υιό της παραβολής.

          Στο πρόσωπο του πρεσβυτέρου υιού οι εκκλησιαστικοί ερμηνευτές  βλέπουν τους Φαρισαίους. Επειδή οι αμαρτωλοί και οι τελώνες  προσέγγιζαν τον Ιησού και τον άκουγαν, και πολλοί απ’ αυτούς μετανοούσαν, αυτό ερέθιζε τους Φαρισαίους. “Διεγόγγυζον οι τε Φαρισαίοι και γραμματείς λέγοντες ότι ούτος αμαρτωλούς προσδέχεται και συνεσθίει αυτοίς”.

          Αυτή η κατηγορία εναντίον του Χριστού ήταν μόνιμη, γι’ αυτό και ο Κύριος με παρόμοιες παραβολές προσπαθούσε να τους αλλάξει γνώμη, όπως λ. χ. με την παραβολή του χαμένου προβάτου και της απολεσθείσης δραχμής. Και ο ιερός Χρυσόστομος αναφέρει: Όλα είναι επιτρεπτά για τη σωτηρία των αδελφών μας. Τόσο σπουδαία είναι η ψυχή του κάθε ανθρώπου, ώστε να θυσιάσει και τον Υιό του, τον μόσχο τον σιτευτό, για τη σωτηρία μας.

          Υπάρχει και μια άλλη ερμηνεία σε σχέση με τον πρεσβύτερο υιό. Ο υιός αυτός συμβολίζει τους αγίους της Εκκλησίας μας. Οι Άγιοι αυτοί, που βάσταξαν το βάρος της ημέρας και που δούλεψαν στον αμπελώνα του κυρίου απ’ την πρώτη ώρα, αυτοί που υπάκουσαν στις εντολές του Θεού, απαιτούν να εφαρμοσθεί δικαιοσύνη. Δηλαδή ο Θεός να αμείψει τους ευσεβείς ή να καταδικάσει του ασεβείς. Οι Άγιοι μένουν κατάπληκτοι μπροστά στην μεγάλη  ευσπλαχνία του Θεού, ο Οποίος συγχωρεί αυτούς που μετανοούν και επιστρέφουν σ’ Αυτόν. Μάλιστα τους δίνει και τα ίδια δώρα που χαρίζει στους Αγίους. Και σαν να διαμαρτύρονται οι Άγιοι-παραβολικά βέβαια-, που ο Θεός δείχνει μια “σκανδαλιστική” συμπεριφορά ελέους και ευσπλαχνίας προς τους αμαρτωλούς. Και έτσι αποδεικνύεται πως η δικαιοσύνη των ανθρώπων είναι αλλιώτικη από την δικαιοσύνη του Θεού. 

           Πολλές φορές  οι άνθρωποι που εργάζονται πνευματικά  μέσα στην Εκκλησία, νοιώθουν μια υπεροψία, μια υπεροχή απέναντι στους αμαρτωλούς και δυσκολεύονται να αποδεχθούν πως είναι δυνατόν και οι αμαρτωλοί να μετανοήσουν, ν’ αλλάξουν τρόπο ζωής,  να μπουν στην Κιβωτό της σωτηρίας, την Εκκλησία, και να σωθούν.

          Νομίζουν πως έχουν ίσως περισσότερα δικαιώματα από τους αμαρτωλούς  απέναντι στον Θεό. Μάλιστα προβάλλουν τα καλά τους έργα και ότι δεν πρόδωσαν ποτέ την εμπιστοσύνη τους στον Θεό. Έρχεται όμως ο Χριστός και μας λέγει πως η μετάνοια είναι σπουδαιότερη εργασία  από τα νομιζόμενα καλά μας έργα. Διότι όπως λέγει ο άγιος Κύριλλος Αλεξανδρείας, η σωτηρία του ανθρώπου είναι χάρισμα του Θεού στον άνθρωπο και όχι αποτέλεσμα πολλών ή λίγων καλών πράξεων.

          Εξ άλλου άλλα είναι τα μέτρα με τα οποία ο άνθρωπος κρίνει και καταδικάζει σύμφωνα μ’ αυτά που βλέπει, κι άλλα τα μέτρα του Θεού. Σύμφωνα λ. χ. με τα ανθρώπινα  κριτήρια ο ληστής, η πόρνη γυναίκα , ο τελώνης  ή και πολλοί άλλοι άνθρωποι δεν έπρεπε να σωθούν. Ο Θεός όμως με την μεγαλειώδη και απέραντη αγάπη που τον χαρακτηρίζει, και με το μέτρο της δικαιοσύνης Του τους σώζει, τους λυτρώνει. Ο αββάς  Ισαάκ ο Σύρος λέγει: “ Μπορεί ο Θεός να ονομάζεται δίκαιος , αλλά περισσότερο είναι χρηστός και αγαθός”. Από εμάς ζητάει να Του δώσουμε τον εαυτό μας, “υιέ δος μοι σοι καρδίαν”. Να Του δώσουμε όλη την πνευματική μας ικμάδα και την καρδιά μας. Ο γέροντας Παΐσιος έλεγε, ότι ένας αναστεναγμός έχει μεγαλύτερη βαρύτητα, όταν προέρχεται από το βάθος της καρδιάς μας, παρά ένα δοχείο συναισθηματικά δάκρυα.

          Ας προσεγγίσουμε τον Θεό με ταπείνωση και  με διάθεση συντριβής του αρρωστημένου εγωκεντρικού εαυτού μας για να γευτούμε, έστω και ακροθιγώς το μυστήριο της σωτηρίας.

Πρωτοπρεσβύτερος Γερασιμάγγελος Στανίτσας