Ἡ γλῶσσα τῆς λατρείας μας. Δευτερολογία μέ ἀφορμή τά σχόλια - ὑπό Ἀρχιμ. Βασιλείου Μπακογιάννη

 
 Ἡ γλῶσσα τῆς λατρείας μας.

         Δευτερολογία μέ ἀφορμή τά σχόλια 

     ὑπό Ἀρχιμ. Βασιλείου Μπακογιάννη

Τό  ἐπίκεντρο τοῦ ἄρθρου «Ἡ γλῶσσα τῆς λατρείας μας»,  πού ἀναρτήθηκε στό φιλόξενο  "anastasios" , ἦταν,   ἄν  εἶναι πνευματικά ὠφέλιμο  τά ἀναγνώσματα καί οἱ εὐχές νά διαβάζονται, ἐν ὥρᾳ λατρείας, σέ γλῶσσα μή κατανοητή, καί ἄν ἡ ἐμμονή μας στό «ὄχι», εἶναι θέμα πνευματικό, πού ἔχει σχέση μέ τήν ἱερότητα τῆς Λειτουργίας, ἤ ἁπλά ψυχολογικό, γιατί, ἄν  ἰσχύει τό πρῶτο, θά πρέπει ἅπαντες, κληρικοί καί λαϊκοί, νά στεκόμαστε ὡς «ἀγάλματα» ἐν ὥρᾳ Λειτουργίας, ἀπό σεβασμό στό Μυστήριο. Ὅμως, σχεδόν ὅλα τά σχόλια ἦταν ἐκτός στόχου...

Ἡ γλῶσσα αὐτή καθ'ἑαυτή,  δέν εἶναι ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, ἀλλά εἶναι τό  «μέσο», πού μεταφέρει τό λόγο τοῦ Θεοῦ. Καί τό «μέσο» πρέπει νά εἶναι  σύγχρονο, καί ὄχι τοῦ παλιοῦ καιροῦ...!  Ἄλλωστε, ἡ Ἐκκλησία δέν εἶναι ἀρχαιολογικό μουσεῖο, γιά νά διατηρεῖ τήν ἀρχαία γλῶσσα, ἀλλά εἶναι κιβωτός σωτηρίας. Ἡ δέ ἱερότητα τῆς Λειτουργίας, δέν  ἐξαρτᾶται ἀπό τή γλῶσσα πού ἐπιτελεῖται,  ἀλλά ἀπό τόν  (κατανυκτικό!) τρόπο πού ἐπιτελεῖται. 

Εἶναι  ἄξιο ἀπορίας, πῶς μερικοί, ἀπό τή μιά  μεριά ἀντιστέκονται  στήν  ἁπλούστευση τῆς γλῶσσας τῆς λατρείας,  κι ἀπό τήν ἄλλη,  δέχονται ἀδιαμαρτύρητα τόσες καί τόσες   καινοτομίες πού γίνονται στήν Ἐκκλησία, ἀκόμα καί κατά τήν ἐπιτέλεση τῆς Λειτουργίας!

 Π.χ. ἀπό τή μιά  μεριά, ἐγκαινιάζουμε μεγαλοπρεπῶς τήν Ἁγία Τράπεζα,  μέ μοναδικό, ἀποκλειστικό σκοπό τήν ἐπιτέλεση τῆς Θ. Λειτουργίας, καί ἀπό τήν ἄλλη,  τήν ἀκυρώνουμε, καί λειτουργοῦμε  ἄνευ λόγου, ἐκτός Ἱεροῦ (π.χ Λειτουργία Ἰακώβου)  πάνω σέ ἕνα τραπεζάκι, κοιτώντας, σάν τούς παπικούς, πρός δυσμάς, ἐπιτελώντας  τό Φρικτό Μυστήριο  πρός τό θεαθῆναι τοῖς ἀνθρώποις! Τό ἄλλο;

Ἐνῶ  ἔχουμε δίπλα μας τήν ἐκκλησία, πᾶμε στίς  αἴθουσες καί στά προαύλια τῶν σχολείων (λές καί ἔχουμε νά κάνουμε μέ παράλυτους μαθητές καί καθηγητές, καί δέν μποροῦν νά πᾶνε στήν ἐκκλησία!),   καί λειτουργοῦμε πάνω σ'ἕνα τραπεζάκι, εὐτελίζοντας τό Φρικτό Μυστήριο!  (Τό ἀντιμήνσιο δέν ἀντικαθοστᾶ τήν ἐγκαινιασμένη Ἁγία Τράπεζα, διαφορετικά ποιός ὁ λόγος νά γίνονται Ἐγκαίνια, τή στιγμή πού ὑπάρχουν ἀντιμήνσια; Καί κατά  τήν τάξη τῆς Ἐκκλησίας, σέ ἀντιμήνσιο λειτουργεῖ μόνο ὁ Ἱερέας, καί ποτέ Ἀρχιερέας!). 

  Ὅμως, γιά ὅλα αὐτά τά ἁμαρτωλά,  «τσιμουδιά...!».  Μᾶς θυμίζει τούς φαρισαίους, πού ἀπό τή μιά μεριά, πρόσεχαν νά μήν καταπιοῦν κανένα κουνουπάκι,  καί στράγγιζαν τό νερό πού θά ἔπιναν, καί ἀπό τήν ἄλλη, κατάπιναν ὁλόκληρη καμήλα...! (Μτ. 23:24).

 Ὁ ἀοίδιμος Μητροπολίτης Νικοπόλεως Μελέτιος ἔκανε μιά τιτάνια προσπάθεια, ὥστε τ'ἀναγνώσματα καί οἱ εὐχές τῶν Μυστηρίων, νά ἀπαγγέλονται σέ γλῶσσα κατανοητή.  Οἱ καλοπροαίρετοι πού τ'ἄκουγαν,  ἀγάλλιαζε  ἡ καρδιά τους, κι ἔλεγαν μετ΄ἐκπλήξεως,   «Τί ὡραῖα λόγια  ἀκούσαμε σήμερα! Πρώτη φορά τ'ἀκούσαμε!», ἐνῶ οἱ κακοπροαίρετοι ταράσσονταν,  καί ἔφευγαν (!) ἀπό τήν ἐκκλησία...! Κατά τά ἄλλα, πῆγαν στήν ἐκκλησία γιά νά σώσουν τήν ψυχή τους....! 

 Τήν ἴδια κίνηση προσπάθησε (πρίν δέκα περίπου χρόνια)  νά κάνει κι  ἕνας ἄλλος Μητροπολίτης τῆς κεντρικῆς Ἑλλάδος, ἀλλά, ὅταν ἄρχισε νά διαβάζει τά ἀναγνώσματα σέ γλῶσσα κατανοητή, κάποιοι  ἐν ὥρᾳ λατρείας (!), ἄρχισαν νά φωνάζουν καί νά διαμαρτύρονται, ταράσσοντας τό ἐκκλησίασμα! (Ὑπάρχει  στό διαδίκτυο σχετικό βίντεο). Καί ἄν ὁ συγεκριμένος Μητροπολίτης δέν ἔδειχνε ἀξιοθαύμαστη μακροθυμία, καταπραϋνοντας τά πνεύματα, ἴσως νά  εἴχαμε  καί παρατράγουδα,  μέσα στό χῶρο τοῦ Ναοῦ! Κατά τά ἄλλα,  αὐτοί οἱ χριστιανοί προστάτευσαν (!)  τή  λατρεία ἀπό τή «βεβήλωση» τῆς γλῶσσας....! 

«Κλεῖσε τό παράθυρο, γιατί κρυώνω», λές  στήν ἐκκλησία, γεμάτη κόσμο.Ὅμως, στήν ἐκκλησία δέν εἶσαι μόνο  σύ,  εἶναι κι  ἄλλοι, καί μπορεῖ νά θέλουν τό παράθυρο ἀνοιχτό. Αὐτό γιατί δέν τό σκέπτεσαι;

Σκεπτόμαστε ἐγωκεντρικά, τί ἀρέσει σέ μένα, τί ἐκφράζει μένα, χωρίς κἄν νά σκεπτόμαστε, ἄν αὐτό ὠφελεῖ πνευματικά τόν ἀδερφό μας, λές καί στήν Ἐκκλησία ἀνήκουμε μόνο ἐμεῖς...