ΕΞΙ ΟΣΙΟΙ ΝΥΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΚΛΗΣΙΑ ΚΑΙ ΜΙΑ ΟΣΙΑ - ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ

ΕΞΙ  ΟΣΙΟΙ  ΝΥΝ  ΓΙΑ  ΤΗΝ  ΕΚΚΛΗΣΙΑ  ΚΑΙ  ΜΙΑ  ΟΣΙΑ

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ  ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ

     Τέσσερα χρόνια από την κλήση του εις τα Άνω, «εν τοις μακαριστοίς -01.02.2020- εκατόν ένα επιγείων ετών ο π. Ηλίας Μαστρογιαννόπουλος. Και, εκτός από τη σειρά «Άνθη της Ερήμου», με πλήρη στοιχεία που είχε συλλέξει αθόρυβα ως μέλισσα εργατική είχε φροντίσει να έχει γραφεί και εκδοθεί συλλογικά-Εκδόσεις «Τήνος»-Βιογραφική Δοκιμή, «Συναξάρι», για μια σειρά,  «Μορφές αγωνιστικής αγιότητας της Εκκλησίας των χρόνων μας». 

Ανάμεσα σ’ αυτούς και οι ακόλουθοι έξι ως και πρόσφατα Άγιο Καταταγέντες : 1. παπά Νικόλας Πλανάς-1992. 2. π. Άνθιμος Βαγιάνος-1992. 3. π. Αμφιλόχιος Μακρής-2018. 4. π. Ιερώνυμος Σιμωνοπετρίτης-2019. 5. Μοναχή Γαβριηλία Παπαγιάννη-Οκτ.2023. 6. π. Γερβασιος Παρασκευόπουλος-Νοεμ.2023. 7. π. Αθανάσιος Χαμακιώτης-Νοεμ.2023.

      Κατά ταύτα οι γραμμές που ακολουθούν ας είναι μικρό θυμίαμα μνήμης του.

******   ***   ******

     Οι ανωτέρω «Βιογραφικές Δοκιμές», είχαν το πρώτο παρουσιαστεί από την εκπομπή «Συναξάρι του 20^ου Αιώνα» στο Ρ.Σ. «Πειραϊκή Εκκλησία».  Σύνοψη δε -«Φιλοκαλία»-τεσσάρων έχει αναρτηθεί και στην έγκριτη αυτή Ιστοσελίδα-«Αναστάσιος». 1. «Ο Αλύγιστος», Γερβάσιος Παρασκευόπουλος, 25.07.17. 2. «Το Παπαδάκι του Λωβοκομείου και της Παναγίας Βοήθειας», Άνθιμος Βαγιάνος, 16.03.18,  3. «Αγάπη χωρίς Σύνορα, Αγαπάτε χωρίς Όρια», Η μοναχή Γαβιηλία Παπαγιάννη, 18.06.18.  4. «Ο άγγελος τηςΛυχνίας της Πάτμου», Αμφιλόχιος Μακρής, 04.09.18.  5. «Αθωνικός Πρεσβευτής στην Αθήνα», Ιερώνυμος Σιμωνοπετρίτης, 26.10.19.

      Ευκαιρίας δοθείσης προσθέτω και μια μικρή γεύση από : 1^ο. Παπά-Νικόλα Πλανά. «Τα μωρά του κόσμου».

     «Ο Σκιαθίτης «άγιος των ελληνικών γραμμάτων» Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης γράφει. «Μεταξύ των υπαρχόντων ιερέων υπάρχουσιν ακόμη πολλοί ενάρετοι και αγαθοί εις τας πόλεις και εις τα χωρία. Είναι τύποι λαϊκοί, ωφέλιμοι και σεβάσμιοι. Ας μην εκφωνούσι λόγους, ηξεύρωσιν αυτοί άλλους τρόπους, πώς να διδάκωσιν το ποίμνιον.

     Γνωρίζω έναν ιερέα εις τας Αθήνας. Είναι ο ταπεινότερος των ιερέων και ο απλοϊκώτερος των ανθρώπων. Δια πάσαν ιεροπραξίαν εάν του δώσης μίαν δραχμήν ή πενήντα λεπτά ή μία δεκάραν, τα παίρνει. Αν δεν του δώσης τίποτε, δεν ζητεί … Κάθε ψυχοχάρτι φέρον τα μνημονευτέα ονόματα των τεθνεώτων, αφού άπαξ του το δώσης, το κρατά δια πάντοτε. Επί δύο ή τρία έτη εξακολουθεί να μνημονεύη τα ονόματα … Είναι απλοϊκός και ενάρετος. Είναι άξιος του πρώτου μακαρισμού του Σωτήρος …»

    Το πρώτο και έσχατο, και ουσιαστικό στοιχείο της ζωής του Παπά-Νικόλα είναι η αδιάκοπη κοινωνία του με το Θεό … Πρέπει να υπολογίσουμε ότι η ημερήσια λατρευτική κοινωνία του με το Θεό έφτανε τις δεκαπέντε ως δεκάξι ώρες … Στα πενήντα χρόνια της ιερατείας του δεν υπάρχει μέρα που να μη λειτούργησε. Η Λειτουργία του κρατούσε ως τις δύο το μεσημέρι, κι ας ήταν κατακαλόκαιρο. Διάβαζε τρία και τέσσερα Ευαγγέλια καμιά φορά. «Να πούμε και για κείνον τον άγιο και για κείνην την αγία», έλεγε με την απλή του καρδιά, «θα τους ευχαριστήσει» … Συχνά κάποιοι του φώναζαν με τρόπο «και πάντων σου των Αγίων», μα εκείνος συνέχιζε ατάραχος-Φιλόθεος Ζερβάκος. Και να σκεφτεί κανείς ότι αυτή η πολύωρη Λειτουργία τις πιο πολλές φορές ήταν συνέχεια κάποιας δεκάωρης αγρυπνίας σε εξωκκλήσια … στον αγαπημένο του άγιο Ελισαίο, που βρισκόταν στην πλατεία Μοναστηρακίου … Όπου … είχε την ευτυχία να περιβάλλεται στο Ψαλτήρι από τους δυο μεγάλους Σκιαθίτες Αλέξανδρους,  Παπαδιαμάντη και Μωραϊτίδη …

     Η αφιλοχρηματία του ήταν αφάνταστη, παρά ταύτα το φιλανθρωπικό έργο του αθόρυβο, βέβαια, αλλά γόνιμο, πλατύ, ουσιαστικό … Αναφέρεται πως μια κυρία για να τον δοκιμάσει του ζήτησε να της κάνει σαράντα παρακλήσεις μια κάθε μέρα. Όταν τέλειωνε του έβαζε στο χέρι μια δεκάρα. Την έπαιρνε, κι ευχαριστούσε κάθε φορά με απλή καρδιά. Αυτό έγινε αρκετές φορές, ώσπου κάποια μέρα η κυρία δεν άντεξε, έπεσε στα πόδια του και του ζήτησε συγχώρεση …

     Αλλά και το αντίθετο, πολλές αρχόντισσες τις εποχής, και κυρίες των τιμών της βασίλισσας που άκουσαν τη φήμη του, θεωρούσαν τιμή να τον καλέσουν στο αρχοντικό τους … για κάποιον αγιασμό. Και τον φιλοδωρούσαν με αρκετά χρήματα, που όμως δεν έμεναν στα χέρια του ούτε λεπτό … Περισσότερες από δέκα φτωχές οικογένειες, κάποιες χήρες βοηθιούνταν, οι τελευταίες ιδιαίτερα ως έλεγε, «για να μην πέσουν στον πειρασμό». Άλλοτε αγόραζε βιβλία για φτωχούς σπουδαστές, ιδιαίτερα ιεροσπουδαστές, ή έπαιρνε τα απαραίτητα σε φτωχά κορίτσια για το πρώτο τους νοικοκυριό …

      Η ζωή του θα ευλογηθεί από το Θεό και με όχι λίγα θαυμαστά και θαύματα … Όταν κλήθηκε εις τα Άνω από το Θεό τρεις ολόκληρες μέρες ποτάμι ατέλειωτο οι χριστιανοί στου σκηνώματος το προσκύνημα. ελεύτητο προσκηνούσε το σκήνωμά του. Ο Αρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος Παπαδόπουλος που προέστη στην εξόδια Ακολουθία του υποχώρησε στο αίτημα του πλήθους να γίνει η ταφή του απόγευμα της τρίτης μέρες ώστε να τον χαιρετήσουν και αρκετοί που δεν πρόλαβαν … Τα μωρά του Θεού που είναι πιο δυνατά από τους δυνατούς, και πιο σοφά από τους σοφούς δε λείπουν και δε θα λείψουν στους αιώνες των αιώνων ….

      

Και 2^ο πιο μικρή από π. Αθανάσιο Χαμακιώτη, «Της Νερατζιώτισσας και της Αγάπης».

     «Καλοκαίρι 1953, έχω εκκλησιαστεί στην Παναγία Οδηγήτρια του Μαρουσιού, τη γνωστή Νερατζιώτισσα, πριν την καταπιεί ο ΗΣΑΠ … Έχει τελειώσει η Λειτουργία, μια σεπτή λευιτική μορφή, λεπτές ροδόχρωμες παρειές στεφανωμένες το κατάλευκο της κεφαλής και της πυκνής γενειάδας, λιτός, μετρημένος, όλος «εν προσευχή» βγαίνει και κοινωνεί με Κύριο ημών Ιησού Χριστό όσους πιστούς. Που παράξενο, πρωτόφαντο, εκπληκτικό, πλησιάζουν ευλαβικά, κλίνουν τα γόνατα και μεταλαβαίνουν γονατιστοί !

     «Αυτός είναι ο πάτερ Αθανάσιος», μου λένε ψιθυριστά κάποιοι, και προσθέτουν. «Είναι άγιος άνθρωπος» ! Και οποία ευτυχία και ευλογία, όταν τριάντα πέντε χρόνια μετά, έχω στα χέρια μου από π. Ηλία στοιχεία της ζωής και του έργου του κι ακούω. «Είναι άγιος άνθρωπος, προχώρησε». 

       «Τουρλίδα, ορεινό χωριουδάκι κατά τα Καλάβρυτα, εκεί είχε ο Θεός το δικό του. Το Γιωργάκη, του Βασίλη και της Κωνσταντίνας Χαμακιώτη, που πριν  τελειώσει το Δημοτικό από Άγιο Αντρέα άρχιζε, κι έπαιρνε σειρά τα εξωκκλήσια, Άη Γιώργη, άγιο Στέφανο, Άγιο Ιωάννη το Θεολόγο, αφήνοντας πρώιμα να φανεί κατά που θα πάει η ζωή  του … Στα δεκαπέντε είναι στην Αγία Λαύρα, καλογεροπαίδι … Ο μακαριστός Πατρών Νικόδημος Βαλληνδράς από τα πρόσωπα που νωρίς θα τον ξεχωρίσουν «ως έμψυχο υλικό έτοιμο ήδη» …. Ενώ ο π. Επιφάνιος Θεοδωρόπουλος, όταν χρειαστεί να πάει για εξομολόγηση, θα μείνει ενεός από την ταπείνωση του, γιατί αντί να εξομολογηθεί από αυτόν, θα υποχρεωθεί κάνοντας υπακοή, εκείνος να τον εξομολογήσει …

      Βλέπετε στη Νερατζιώτισσα από καιρό θα έχει διακριθεί για την εξομολογητική του χάρη. Ουρά οι χριστιανοί από Μαρούσι, Πειραιά, Αίγινα,  Πόρο … «Όστις αποφάσιζε να τον πλησιάσει … με το «καλωσόρισμα του το γλυκύτατο αφοπλιζόταν … εξεδήλωνε πολλή αγάπη και ζωηρό ενδιαφέρον προς τον εξομολογούμενο» … Και μη νομίσει κανείς ότι χαριζόταν, ή ότι δεν έδινε τα κατάλληλα πνευματικά φάρμακα … Εκείνο που τα νικούσε όλα ήταν η αγία ατμόσφαιρα που ήξερε να δημιουργεί … με την άκρα ταπείνωση του …

     Και την αγάπη, το «πλήρωμα του νόμου»-Ρωμ.13,10-όπου επέβαλε το χρέος … Όπως στην παράλυτη γιαγιά που της σκούπιζε, της έπλενε, της μαγείρευε για όχι μικρό χρόνο … Ή στις σκόρπιες καλύβες των φυματικών των Μελισσίων, τότε που η αρρώστια θέριζε, και έφτανε με τη βοήθεια σε ρουχισμό, κι έδινε μαζί και τα δικά του, κρατώντας μόνο το ράσο για να μη γυρίσει γυμνός πίσω … Ή στον απελπισμένο που έφτασε ένα λεπτό πριν στις ράγες του Ηλεκτρικού για το ανέλπιδο τέλος, κι έφυγε για το σπίτι του πνιγμένος στο δάκρυ, ανάλαφρος όμως, με κέφι για μια νέα ζωή …

      Μοναχός, ασκητής μέχρι μυελού οστέων δε θα αφήσει αδώρητη αυτή την πρώτη αγάπη, θα ευλογηθεί να γίνει κτήτορας και ιδρυτής Μονής …

******   ***   ******

     Λοιπόν. «Μη φοβού το μικρόν ποίμνιον», ιδιαίτερα αυτές τις άθλιες μέρες. Κρατάει ο Θεός τις εφεδρείες του, αλλά και δοκιμάζει πόσοι απόμειναν όντως δικοί του ! Να βγουν να δείξουν θαρρετά, και βέβαια συνετά ότι : «Ου γαρ έδωκεν ημίν ο Θεός πνεύμα δειλίας, αλλά δυνάμεως, και αγάπης, σωφρονισμού»-2Τμ.1,7..

Αθανάσιος Κοτταδάκης