Κυριακή 30 Μαρτίου 2025

Η ΕΞΟΔΟΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΜΦΙΒΟΛΙΑ 2 - ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ

 

Η  ΕΞΟΔΟΣ  ΑΠΟ  ΤΗΝ  ΑΜΦΙΒΟΛΙΑ   2

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ

          Κυριακή 4η των Νηστειών Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής 2025. Κήρυγμα στην Ευαγγελική περικοπή, Κατά Μάρκον θ΄ 17-31.

      Υπάρχει κάτι κοινό ανάμεσα στον πατέρα της σημερινής ευαγγελικής περικοπής και στον άνθρωπο της εποχής μας, τον τυπικά χριστιανό, τον τυπικά ορθόδοξο, υπάρχει κάτι σαν συγγένεια εδώ. Αυτό το κοινό, αυτή η συγγένεια είναι η ολίγη πίστη, και η πολλή αμφιβολία. Όπως γράφτηκε «η ψυχή εκατομμυρίων ανθρώπων της σήμερον ταλαντεύεται, αν μη βασανίζεται μεταξύ πίστης και αμφιβολίας, αν μη απιστίας. Το δράμα τους συνίσταται στο ότι πιστεύουν τόσο μόνο, όσο χρειάζεται να μη φανούν και άπιστοι, δεν πιστεύουν όμως τόσο, όσο χρειάζεται να θεωρηθούν πραγματικά πιστοί» !

     Ο δύστυχος πατέρας της ευαγγελικής ιστορίας φέρνει το γιο του στο Χριστό. «Κύριε, του λέει, σου έφερα το γιο μου που έχει καταληφθεί από δαιμονικό κι έχει μείνει άλαλος. Και όχι μόνο, κάθε που τον πιάνει κρίση βγάζει αφρούς, τρίζει τα δόντια, πέφτει, μένει σχεδόν σαν νεκρός. Τον πήγα στους μαθητές σου πιο μπροστά, μα δεν μπόρεσαν να κάνουν τίποτα». Αλλά, και προσθέτει, και προσέχουμε πολύ τον όλο διάλογο που ακολουθεί. «Αν εσύ μπορείς να κάνεις κάτι, λυπήσου μας και κάνε το». Τον κοιτάζει ο Χριστός, αναλογίζεται το δράμα του, αλλά και του επισημαίνει. «Αυτό το αν μπορείς να μας κάνεις κάτι, δε φτάνει. Πιστεύεις ότι μπορώ να θεραπεύσω το παιδί σου ή δεν πιστεύεις; Αν όντως το πιστεύεις, όλα είναι δυνατά». «Ποτάμι το δάκρυ στα μάτια του δύστυχου πατέρα, και έκραξε παρευθύς και έλεγε δυνατά. «Πιστεύω Κύριε βοήθα με να ξεπεράσω την όση με διακατέχει ολιγοπιστία» !

       Ο Κύριος θεραπεύει το παιδί, παίρνει τους μαθητές, μπαίνει σε σπίτι μαζί τους, κι αυτοί τον ρωτούν, γιατί οι ίδιοι δεν μπόρεσαν να κάνουν κάτι. Ίσως φαντάστηκαν, ας πούμε, πως με το που πήγαν μαζί του μπορούν έτσι απλά να κάνουν τα ίδια. «Και είπεν αυτοίς. Τούτο το γένος εν ουδενί δύναται εξελθείν ει μη εν προσευχή και νηστεία»-«Κι εκείνος τους απάντησε. Το δαιμονικό γένος έχει ρίζες, και δε βγαίνει παρά με προσευχή, πολλή προσευχή, και επίμονο, επίπονο αγώνα πνευματικό» ! Με άλλα λόγια «η ολίγη πίστη και η πολλή αμφιβολία» εύκολα δεν ξεπερνιέται, και η πίστη θέλει και άνωθεν βοήθεια-«προσευχή»- κι επίμονο, επίπονο αγώνα-«νηστεία» !

******   ***   ******

     Εκείνο που ιδιαίτερα τραβάει την προσοχή σ’ αυτή την ιστορία, είναι η απροκάλυπτη αμφιβολία του πατέρα, για το αν, κι ο ίδιος ο Χριστός, μπορεί να θεραπεύσει το δαιμονιζόμενο γιο του, εκείνο το. «Αλλ’ ει τι δύνασαι βοήθησον ημίν σπλαχνισθείς εφ’ ημάς»-«Αν μπορείς να κάνεις κάτι, σπλαχνίσου μας, και κάνε το». Η αμφιβολία του, δηλαδή, μένει ακέραια ως το τέλος. Έχω κάποια πίστη, Κύριε, είναι σαν να λέει, έτσι αόριστα και δειλά, αλλά βάλε εσύ την παραπάνω που λείπει. Εμμέσως πλην σαφώς δέχεται και ομολογεί πως η πίστη του δεν είναι όση πρέπει, και ζητάει την ευσπλαχνία του για την όση του απολείπει !

     Αλλά τραβάει την προσοχή μας επίσης, και η αδυναμία τον μαθητών να θεραπεύσουν το παιδί. Μη νομιστεί πως δεν είχαν πίστη ή ότι δεν είχαν τέτοια που να κάνει και θαύματα. Πριν λίγο είχαν γυρίσει από περιοδεία και του είχαν διηγηθεί πόσα θαυμάσια και θαύματα είχαν κάνει, και πως και δαιμονιζόμενους είχαν θεραπεύσει, ως γράφει το Ευαγγέλιο. Όμως καθώς δείχνουν τα πράγματα, δεν είχαν ακόμα σταθεροποιηθεί στην πίστη. Γι αυτό και ο Χριστός τους επισημαίνει πως η πίστη θέλει και προσευχή και αγώνα, πολλή προσευχή, πολύ αγώνα ! Και ίσως ταιριάζει να προστεθεί εδώ και το ακόλουθο ενδιαφέρον. «Την πίστη δεν την έχει κανείς στο τσεπάκι του» !

      Αφήνουμε όμως τώρα και το δύστυχο πατέρα και τους μαθητές κι αρχόμαστε στους ανθρώπους της εποχής μας, ενδεχομένως σ’ εμάς τους ίδιους. Υπάρχουν, λοιπόν, σήμερα πολλοί καλοπροαίρετοι άνθρωποι, που δε λένε βέβαια, και δε θεωρούν ότι όλα τα πράγματα έγιναν έτσι στην τύχη ή ότι πέραν από την εδώ ζωή δεν υπάρχει δα τίποτα άλλο ! Δε θέλουν όμως να πιστέψουν σε Θεό Πατέρα, παρότι αυτό μπορεί και να το ψελλίζουν μηχανικά κάποια φορά στη Λειτουργία-στην Εκκλησία. Θεό που τόσο πολύ τον κόσμο όλο αγαπά, ώστε θυσίασε και το παιδί του για τούτο το λόγο, για να έχουν όλοι οι άνθρωποι, αν το θέλουν, αν τον πιστεύουν, «όντως ζωή», «ζωήν και περισσόν ζωής» ! Τους φτάνει να θεωρούν έτσι αόριστα πως εκτός από τον άνθρωπο και τον κόσμο, κάποιο άλλο ανώτερο ον θα υπάρχει.

      Δεν αφήνονται να θεωρηθούν και καθυστερημένοι, ώστε να χαρακτηριστούν και άθεοι, ο αθεϊσμός ήταν κάτι και περίπου σε πρώτη γραμμή το 19ο αιώνα, αλλά στην εποχή μας δε φαίνεται και πολύ να στέκει, όσο κι αν θέλουν μερικοί να τον στεριώσουν. Οι ίδιοι όμως καλοπροαίρετοι άνθρωποι δε θέλουν να προχωρήσουν και να περάσουν σ’ αυτό που είναι όντως πίστη, προσθέτω πάντα, «δι αγάπης ενεργούμενη», γράφε, αποδεικνυόμενη. Είτε γιατί φοβούνται μη και δε θεωρηθούν σύγχρονοι ακολουθώντας μια πίστη παραδομένη πριν είκοσι αιώνες, δυο χιλιάδες χρόνια, είτε γιατί η πίστη αυτή συνεπάγεται και κάποιες άλλες υποχρεώσεις, πράγμα που ευδιάκριτα νιώθουν να μην τους πάει και θέλουν να αποφύγουν.

     Υπάρχουν και άλλοι που αμφιταλαντεύονται, ωστόσο κρατούν κάποια πίστη. Περνούν καιρό κάτω απ’ το ολόλαμπρο αυτής φως-επισκέψεις στο Όρος και άλλα- χαίρονται χαρά Ιησού Χριστού, ηρεμούν με τη γαλήνη που προσφέρει. Συμβαίνει όμως ν’ ακούσουν αντίθετο κάτι, συναντούν ίσως στη ζωή μια προσωπική δυσκολία. Κλονίζονται, χάνουν την πίστη. Παραδέρνουν στον τρομερό σάλο της αστάθειας, της αβεβαιότητας για όλα. Εδώ είναι που έχει θέση αυτό που ο Κύριος είπε στους μαθητές. Χρειάζεται προσευχή, εκζήτηση άνωθεν βοήθειας, απαραίτητα κάποια προσπάθεια, προσωπικός αγώνας, που λέει, υπομονή, επιμονή κι ελπίδα για επαναφορά, καθώς είναι και το άλλο. «Ο υπομείνας ως το τέλος σωθήσεται». Γιατί βάζει το χέρι τότε και ο Χριστός ο Θεός, και ευλογεί να βγει ο αγώνας νικηφόρος !

.******   ***   ******

      «Συνελόντι ειπείν», ως λέγαμε παλιά, ήτοι με λίγα λόγια και απλά, όχι μεγάλα και παχιά, και για τις δυο περιπτώσεις χρειάζεται η συγκεκριμένη πίστη και η ουσιαστική. Προς την οποία και αρχίζουμε να κινούμαστε με μικρό βηματισμό, αλλά με θαρραλέα απόφαση εξόδου από τις περιπλοκές της αμφιβολίας ! Βάζουμε στο πλάι τις αοριστίες, για ένα κάποιο τάχα μου ανώτερο ον, και αναψηλαφούμε και μαθαίνουμε τι και πώς και ποιος είναι ο Θεός. Πρώτα καλά και απαραίτητα ως Πατέρας, και κατόπιν, ως Παντοκράτορας και όλα τα άλλα. Δε μένουμε παθητικά, σ’ αυτό που είπε κάποιος, και ήμασταν κι εμείς ασυνείδητα ίσως εκεί. «Εγώ τους ζήτησα έναν πατέρα, κι αυτοί μου έδωσαν ένα μεγάλο αφεντικό» !

     Κρατάμε καλά μέσα μας εκείνο το, «Πατέρας», και αναλογιζόμαστε, που αυτός ο πατέρας, λέει, «Αγάπη εστί» ! Αγαπάει όλα, και τα όποια, και όπως κάποια στιγμή παιδιά του. Και αυτά που στάθηκαν απέναντι και άνοιξαν με οποιοδήποτε τρόπο, με λόγια ή αρνητικό τρόπο ζωής πόλεμο μαζί του. Κάπου εδώ μπορεί να ήμασταν κι εμείς, τώρα όμως ακουμπάμε λίγο, τόσο δα έστω, και ξαποσταίνουμε. Και πάμε πιο πέρα, ενδέχεται δυο βήματα μπρος ένα πίσω, όσο ή όπως οι μαθητές στην πρώτη περιοδεία, για την οποία πόσο καλά πήγε είπαν στο Χριστό, όχι όμως στην περίπτωση του δύστυχου πατέρα και του γιου του με το δαιμονικό.

    Είναι που κι εμείς κράζουμε και λέμε. «Σε πιστεύουμε Κύριε, πάρε όμως πάνω σου αυτή μας την ολιγοπιστία» ! Και τον ακούμε να μας λέει ευδιάκριτα κκαι να υπενθυμίζει. «Ναι, αλλά κάντε και πολλή προσευχή, και μην σταματάτε την αγωνιστική σας πορεία ! Η αγκαλιά μου, τουτέστιν, η Εκκλησία μου είναι για σας πάντα ανοιχτή».

     Μακάριοι όσοι φτάσουν ως εδώ ! Και πιο μακάριοι φτάσουν να απαντήσουν. Αμήν !

Αθανάσιος  Κοτταδάκης


Παναγία Αγιάσου Λέσβου
4.4.1965, μικρή διασκευή.

2 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Σας παραδέχομαι εσάς τους παλαιούς θεολόγους, διότι όπως βλέπω, κρατούσατε αρχείο το οποίο το διατηρείται μέχρι σήμερα. Αυτό σημαίνει ότι μιλούσατε πάντοτε προετοιμασμένοι, και όχι σαν κάποιους σημερινούς, οι οποίοι ανεβαίνουν στον άμβωνα και λένε άρρητα ρήματα, δηλαδή ότι τους κατέβει στο μυαλό.

Ανώνυμος είπε...

Εκπληκτικό διδακτικό επίκαιρο.