Τρίτη 4 Οκτωβρίου 2011

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ 358 ΠΑΤΡΙΝΟΥΣ ΗΡΩΕΣ ΤΟΥ Α΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΠΙΡΟΤ ΤΗΣ ΣΕΡΒΙΑΣ - π. Στυλιανός Μασσαράς

ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ 358 ΠΑΤΡΙΝΟΥΣ ΗΡΩΕΣ
ΤΟΥ Α΄ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ ΣΤΗΝ ΠΟΛΗ ΠΙΡΟΤ ΤΗΣ ΣΕΡΒΙΑΣ

...Για πά­ντα ευ­γνω­μο­σύ­νη στους Έλ­λη­νες που θυσιά­στη­καν για την
ε­λευ­θε­ρί­α του σερ­βι­κού λα­ού...

ΜΟΝΟ Η ΙΕΡΑ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΣ ΠΑΤΡΩΝ ΕΣΤΕΙΛΕ ΕΚΠΡΟΣΩΠΟ ΤΟΝ π. ΕΡΜΟΛΑΟ ΜΑΣΣΑΡΑ ΣΤΙΣ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ ΜΝΗΜΗΣ, ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΑΞΙΩΜΑΤΙΚΟΥΣ ΚΑΙ ΟΠΛΙΤΕΣ ΤΗΣ 3ης ΜΕΡΑΡΧΙΑΣ ΠΑΤΡΩΝ

Στο στρα­τιω­τι­κό νε­κρο­ταφεί­ο του Πί­ροτ κεί­το­νται 358 Έλ­λη­νες α­ξιω­μα­τι­κοί και ο­πλί­τες της 3ης Με­ραρ­χί­ας Πα­τρών, που συμ­με­τεί­χε στις ε­πι­χει­ρή­σεις της Α­ΝΤΑ­ΝΤ στον Α’ Πα­γκό­σμιο Πό­λε­μο.
28 Ο­κτω­βρί­ου 1918 οι στρα­τιώ­τες της 3ης Με­ραρ­χί­ας πε­ζι­κού Πα­τρών, υ­πό τη διοίκη­ση του συ­νταγ­μα­τάρ­χη Νι­κο­λά­ου Τρι­κού­πη πα­ρε­λαύ­νουν, α­πε­λευ­θε­ρω­τές, στην πό­λη Πί­ροτ που βρί­σκε­ται στα σύ­νο­ρα της Σερ­βί­ας με τη Βουλ­γα­ρί­α.
Ο κό­σμος τους υ­πο­δέ­χε­ται ζη­τω­κραυ­γά­ζο­ντας και ραί­νο­ντας με άν­θη τον κεντρι­κό δρό­μο απ’ ό­που περ­νούν οι Έλ­λη­νες στρα­τιώ­τες. Στο Κα­λέ Κα­πί, την κεντρι­κή πύ­λη του Πί­ροτ, βρέ­θη­κε ε­κεί­νο το φθι­νο­πω­ρι­νό πρω­ι­νό και ο δε­κά­χρο­νος τό­τε Α­λε­ξά­νταρ Γιο­βά­νο­βιτ­ς - Σλαυ­ίν­σκι μα­ζί με ε­κα­το­ντά­δες παι­διά για να υ­πο­δε­χθούν τους α­πε­λευ­θε­ρω­τές.
"Εί­χα­με α­κού­σει ό­τι έρ­χο­νται Γάλ­λοι στρα­τιώ­τες. Μα­ζευ­τή­κα­με στην εί­σο­δο της πό­λης να τους υ­πο­δε­χθού­με και ξάφ­νου, εμ­φα­νί­ζο­νται οι Έλ­λη­νες. Η χα­ρά μας ή­ταν α­πε­ρί­γρα­πτη", ε­ξι­στο­ρεί στο Α­ΠΕ - ΜΠΕ ο Α­λε­ξά­ντα­ερ Γιο­βά­νο­βιτ­ς, τον ο­ποί­ο συ­να­ντή­σα­με στο Πί­ροτ να δια­νύ­ει πλέ­ον το δεύ­τε­ρο αιώ­να της ζω­ής του.
"Οι Έλ­λη­νες, α­μέ­σως με­τά την εί­σο­δο στην πό­λη, κα­τευ­θύν­θη­καν στους πρό­ποδες του ό­ρους Στά­ρα Πλα­νί­να (stara planina), κα­τα­διώ­κο­ντας Γερ­μα­νούς στρα­τιώ­τες που υ­πο­χω­ρού­σαν. Ε­μείς, τα παι­διά, τους α­κο­λου­θού­σα­με πα­ντού για­τί μας έ­δι­ναν στα­φί­δες. Α­κό­μη και στο πε­δί­ο της μά­χης πη­γαί­να­με κι αυ­τοί μας έ­διω­χναν για να μην μας πά­ρει κα­νέ­να βό­λι", θυ­μά­ται ο κ. Γιο­βά­νο­βιτ­ς.
Ο αιω­νό­βιος Σέρ­βος, πα­ρά το γε­γο­νός ό­τι το σώ­μα του τον προ­δί­δει, η μνή­μη τον υ­πη­ρε­τεί πι­στά και θυ­μά­ται α­κό­μη πως κά­ποια μέ­ρα, στο σπί­τι τους έ­φε­ραν έ­ναν Έλ­λη­να στρα­τιώ­τη, ο ο­ποί­ος εί­χε πά­θει ε­ξάρ­θρω­ση του ώ­μου.
"Ο πα­τέ­ρας μου, αν και δεν ή­ταν για­τρός, ή­ξε­ρε για­τρο­σό­φια. Του έ­τρι­βε τον ώμο με ρα­κί κά­θε μέ­ρα και μέ­σα σε λί­γες μέ­ρες ο άν­θρω­πος α­νάρ­ρω­σε. Ό­ταν έ­φυγε μας ευ­γνω­μο­νού­σε", δι­η­γεί­ται ο κ. Γιο­βά­νο­βιτ­ς και τα μά­τια του βουρ­κώ­νουν!
Ο δη­μο­σιο­γρά­φος Νί­κο­λα Τσί­ριτ­ς α­φιέ­ρω­σε πολ­λά χρό­νια στην έ­ρευ­να για την πα­ρα­μο­νή της 3ης Με­ραρ­χί­ας Πα­τρών στο Πί­ροτ. Το ε­πι­στέ­γα­σμα των προ­σπαθειών αυ­τών α­πο­τε­λούν δύ­ο βι­βλί­α που έ­γρα­ψε για την ζω­ή των Ελ­λή­νων στρατιω­τών, τις πε­ρι­πέ­τειες αλ­λά και την τρα­γι­κή κα­τά­λη­ξη που εί­χε για κά­ποιους απ’ αυ­τούς η α­πο­στο­λή στο Πί­ροτ.
"Πολ­λοί στρα­τιώ­τες ή­ταν βα­ριά τραυ­μα­τί­ες ό­ταν έ­φτα­σαν στο Πί­ροτ, άλ­λοι πά­λι προ­σβλή­θη­καν κα­τά την διάρ­κεια της πα­ρα­μο­νής τους α­πό την ‘ι­σπα­νική γρί­πη’ που μά­στι­ζε την πε­ριο­χή και σε συν­δυα­σμό με τις κα­κου­χί­ες και γε­νι­κό­τε­ρα τις ά­θλιες συν­θή­κες δια­βί­ω­σης δεν ά­ντε­ξαν", α­να­φέ­ρει ο κ. Τσί­ριτς.
Και συ­νε­χί­ζει: “οι Έλ­λη­νες στρα­τιώ­τες, προ­κει­μέ­νου να α­πο­τρα­πεί εν­δε­χό­μενη ε­πί­θε­ση α­πό έ­νο­πλες ο­μά­δες Βούλ­γα­ρων, α­να­πτύ­χθη­καν στην πε­ρι­φέ­ρεια του Πί­ροτ, μοι­ρά­στη­καν σε μι­κρές ο­μά­δες και φι­λο­ξε­νού­νταν σε σπί­τια, ή­ταν φυ­σι­κό να προ­σβλη­θούν α­πό την ε­πι­δη­μί­α της γρί­πης. Ό­σοι έ­με­ναν σε εύ­πο­ρες οι­κο­γέ­νειες α­νάρ­ρω­σαν και ε­πέ­στρε­ψαν στην πα­τρί­δα τους, ό­σοι ό­μως έ­μεναν σε φτω­χι­κά νοι­κο­κυ­ριά, ό­που δεν υ­πήρ­χαν οι κα­τάλ­λη­λες συν­θή­κες και η απα­ραί­τη­τη πε­ρι­ποί­η­ση, υ­πέ­κυ­ψαν”.
Συ­νο­λι­κά 358 ο­πλί­τες και α­ξιω­μα­τι­κοί της 3ης Με­ραρ­χί­ας Πα­τρών ά­φη­σαν την τελευ­ταί­α τους πνο­ή στο Πί­ροτ και ε­ντα­φιά­στη­καν σε διά­φο­ρα νε­κρο­τα­φεί­α στα χω­ριά γύ­ρω α­πό την πό­λη. Το 1920, στο Πί­ροτ έ­φτα­σε ως νύ­φη η Αι­κα­τε­ρί­νη Λε­βάντη α­πό τα Κα­λά Νε­ρά Βό­λου, η ο­ποί­α ε­ρω­τεύ­τη­κε το σύ­ζυ­γό της Πέ­ταρ Στάν­κο­βιτς στην Ελ­λά­δα κα­τά τη διάρ­κεια του 1ου Πα­γκο­σμί­ου πο­λέ­μου. Τον α­κο­λού­θησε στη Σερ­βί­α, πα­ντρεύ­τη­καν και α­πέ­κτη­σαν δύ­ο παι­διά. Η Κα­τί­να, ό­πως της ά­ρεσε να την α­πο­κα­λούν, γρή­γο­ρα έ­γι­νε α­γα­πη­τή στην μι­κρή κοι­νω­νί­α του Πί­ροτ.
Το 1972, έ­ναν χρό­νο πριν πε­θά­νει, δι­η­γεί­ται στο δη­μο­σιο­γρά­φο Νί­κο­λα Τσί­ριτ­ς: "ό­ταν έ­φτα­σα έ­μα­θα ό­τι το φθι­νό­πω­ρο και τον χει­μώ­να του 1918-19, πολ­λοί Έλ­λη­νες στρα­τιώ­τες πέ­θα­ναν στο Πί­ροτ και εί­ναι θαμ­μέ­νοι σε νε­κρο­τα­φεί­α στα γύρω χω­ριά. Με τη βο­ή­θεια των κα­τοί­κων ε­ντό­πι­σα τους τά­φους, κα­τέ­γρα­ψα τα ο­νόμα­τά τους και δύ­ο χρό­νια αρ­γό­τε­ρα πε­ρι­συ­νέ­λε­ξα τα ο­στά τους και τα ε­νταφί­α­σα στην Με­τί­λια­βι­τσα, σ΄ έ­να χώ­ρο που μου πα­ρα­χώ­ρη­σε ο δή­μος”.
Το Ελ­λη­νι­κό Στρα­τιω­τι­κό Νε­κρο­τα­φεί­ο ε­πί­ση­μα ευ­λο­γή­θη­κε το 1924 και το ί­διο έ­τος ο δή­μος του Πί­ροτ, σε έν­δει­ξη ευ­γνω­μο­σύ­νης για τη συμ­με­το­χή των Ελ­λήνων στην α­πε­λευ­θέ­ρω­ση της Σερ­βί­ας, κή­ρυ­ξε το χώ­ρο ελ­λη­νι­κό έ­δα­φος και τον πα­ρα­χώ­ρη­σε στην Ελ­λά­δα.
Το 1932, στο μέ­σον του νε­κρο­τα­φεί­ου το­πο­θε­τή­θη­κε έ­να μνη­μεί­ο με­γά­λων δια­στάσε­ων, α­πό λευ­κό μάρ­μα­ρο, που φι­λο­τέ­χνη­σε ο διά­ση­μος γλύ­πτης Α­ντώ­νιος Σώχος. Το 1933, το νε­κρο­τα­φεί­ο ε­πι­σκέ­φτη­κε ο τό­τε υ­πουρ­γός Στρα­τιω­τι­κών Γε­ώρ­γιος Κον­δύ­λης. Με­τά το 1945, το Τι­το­ϊ­κό κα­θε­στώς δεν α­να­γνώ­ρι­σε την α­πό­φα­ση του 1924 για την πα­ρα­χώ­ρη­ση του Νε­κρο­τα­φεί­ου στο ελ­λη­νι­κό κρά­τος και την ευ­θύνη για τη συ­ντή­ρη­σή του εί­χε προ­σω­πι­κά η Αι­κα­τε­ρί­νη Λε­βά­ντη μέ­χρι το 1973, ο­πότε α­πε­βί­ω­σε. Έ­κτο­τε, τη συ­ντή­ρη­ση α­νέ­λα­βε η οι­κο­γέ­νεια του Γε­ώρ­γιου Σουλβα­ντζή, ε­μπό­ρου α­πό την Α­θή­να, ο ο­ποί­ος το 1933 πα­ντρεύ­τη­κε στο Πί­ροτ και ε­γκατα­στά­θη­κε μό­νι­μα ε­κεί.
Το 2004, το δη­μο­τι­κό συμ­βού­λιο της πό­λης Πί­ροτ ε­πι­κύ­ρω­σε την α­πό­φα­ση του 1924 και έ­τσι- ο­ρι­στι­κά- το νε­κρο­τα­φεί­ο έ­λα­βε κα­θε­στώς ελ­λη­νι­κού ε­δά­φους και την ευ­θύ­νη συ­ντή­ρη­σης α­νέ­λα­βε η ελ­λη­νι­κή Πρε­σβεί­α και ει­δι­κό­τε­ρα το Στρατιω­τι­κό Γρα­φεί­ο.
Ο Δή­μαρ­χος της πό­λης του Πί­ροτ, Βλά­νταν Βά­σιτ­ς, δή­λω­σε στο Α­ΠΕ-ΜΠΕ: “οι πο­λίτες του Πί­ροτ θα αι­σθά­νο­νται για πά­ντα ευ­γνω­μο­σύ­νη στους Έλ­λη­νες που θυσιά­στη­καν για την ε­λευ­θε­ρί­α του σερ­βι­κού λα­ού. Η α­να­κή­ρυ­ξη σε ελ­λη­νι­κό έδα­φος του χώ­ρου ό­που κεί­το­νται α­πο­τε­λεί τον ε­λά­χι­στο φό­ρο τι­μής. Α­φού δεν ή­ταν δυ­να­τόν να με­τα­φερ­θούν στην πα­τρί­δα, φέ­ρα­με την Ελ­λά­δα στο Πί­ροτ”.
H πό­λη αυ­τή λοι­πόν, που φι­λο­ξε­νεί τα ο­στά των κε­κοι­μη­μέ­νων στρα­τιω­τών και α­ξιω­μα­τι­κών α­πό την Πά­τρα, εί­ναι α­δελ­φο­ποι­η­μέ­νη με την πό­λη των Πα­τρών, επί των των η­με­ρών του πρώ­ην Δη­μάρ­χου Πα­τρέ­ων κ. Αν­δρέ­α Κα­ρά­βο­λα.
Έ­τσι και φέ­τος λοι­πόν,  έ­λα­βε χώ­ρα η κα­θιε­ρω­μέ­νη  ε­πι­μνη­μό­συ­νη δέ­η­σις, υ­πέρ α­να­παύ­σε­ως των α­νω­τέ­ρω θυ­μά­των του Α΄ Πα­γκο­σμί­ου Πο­λέ­μου.
Ο Νέ­ος Μη­τρο­πο­λί­της Νύσ­σης κ.κ. Ιω­άν­νης, έ­στει­λε πρό­σκλη­ση στον  Σε­βασμιώ­τα­το Μη­τρο­πο­λί­τη Πα­τρών κ.κ. Χρυ­σό­στο­μο και στον Σύλ­λο­γο Ελ­λη­νο­σερ­βικής Φι­λί­ας «Α­γί­α Σο­φί­α-Ά­γιος Σάβ­βας», να συμ­με­τά­σχουν στην α­νω­τέ­ρω τε­λετή.
Ο Σε­βα­σμιώ­τα­τος εκ­προ­σω­πή­θη­κε α­πό τον Πρω­το­πρε­σβύ­τε­ρο π. Ερ­μό­λα­ο Μασσα­ρά, ο ο­ποί­ος εί­ναι και πρό­ε­δρος του Συλ­λό­γου Ελ­λη­νο­σερ­βι­κής Φι­λί­ας και πα­ρέ­στη στην ε­πι­μνη­μό­συ­νο Δέ­η­ση.
Πα­ρό­ντες ή­ταν ε­πί­σης ο πρέ­σβης της Ελ­λά­δας  Δη­μο­σθέ­νης Στω­ί­δης, της Κύ­πρου, Χα­ρά­λα­μπος Χα­τζη­σάβ­βας, εκ­πρό­σω­ποι των Ελ­λη­νι­κών Ε­νό­πλων Δυνά­με­ων, της σερ­βι­κής κυ­βέρ­νη­σης, το­πι­κοί φο­ρείς, α­πό­γο­νοι πο­λε­μι­στών του Α’ Πα­γκο­σμί­ου Πο­λέ­μου.
Τέ­λος ο Δή­μαρ­χος της πό­λης Πί­ροτ και οι το­πι­κές αρ­χές, ε­ξέ­φρσαν την ευ­γνωμο­σύ­νη τους προς τον Μη­τρο­πο­λί­τη μας κ.κ. Χρυ­σό­στο­μο κα­θώς ε­πί­σης και την ά­σβε­στη μνή­μη και α­γά­πη προς την πό­λη των Πα­τρών.

Η Συ­γκί­νη­ση ή­ταν με­γά­λη, βλέ­πο­ντας τα 358 μνη­μεί­α των πε­σό­ντων στρα­τιω­τών μας, και α­κού­γο­ντας τον Ε­θνι­κό ύ­μνο της Ελ­λά­δος, στο μέ­ρος αυ­τό ό­που ά­φη­σαν την τε­λευ­ταί­α τους πνο­ή οι α­νω­τέ­ρω ή­ρω­ες.  
Πρεσβύτερος Στυλιανός Μασσαράς

Από την εφημερίδα «Ο ΕΚΚΛΗΣΙΟΛΟΓΟΣ»

6 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Είναι κρίμα και άδικο να έχουμε συμπολίτες ήρωες και να μην το γνωρίζουμε το γεγογονός. Μια πλάκα ηρώων σε μία πλατεία της πόλεως με τα ονόματά τους ή στο ΚΕΤΧ θα έπρεπε χρόνια τώρα να υπάρχει. Για να τους ευγνωμονούμε και να τους τιμούμε. Μπράβο στη Ι.Μ. Πατρών που έστειλε εκπρόσωπο.

Ανώνυμος είπε...

Ένα ακόμα άγνωστο γεγονός από την ιστορία της πόλης.
Μπορεί η οδός 3ης Ορειβατικού να είναι προς τιμή αυτής της 3ης Μεραρχίας.
Μετά μας λέει ο Αντιπρόεδρος της Κυβέρνησης ότι το επάγγελμα των στρατιωτικών δεν είναι παραγωγικό.
Τιμή και δόξα στους αθάνατους ήρωές μας.

Ανώνυμος είπε...

Καλό θα ήταν στο σχολείο να υπήρχε μια δέσμη Τοπικής ιστορίας ώστε οι πατριώτες μας να γνώριζαν καλύτερα και την ιστορία του τόπου τους.

Ανώνυμος είπε...

Έμαθα κάτι το οποίο αγνοούσα. Κάθε χρόνο θα πρέπει κάποιοι από την Εκκλησία και τον Δήμο να πηγαίνουν για να τιμούν τους ηρωικούς νεκρούς.

Ανώνυμος είπε...

Μπράβο στον Μητροπολίτη Πατρών Χρυσόστομο που δεν ξεχνά ότι εκτός από Επίσκοπος είναι και Έλληνας που τιμά αυτούς που έχυσαν το αίμα τους για ιδανικά και την Ελευθερία. Η Πολιτεία ας κοιμάται ο Μητροπολίτης κάθε χρόνο να κάνει αισθητή της Εκκλησίας των Πατρών στο Κοιμητήριο των νεαρών στρατιωτών Πατρινών.

Κολοκοτρώνης είπε...

ΕΚΕΙ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ Ο ΘΕΙΟΣ ΜΟΥ ΑΛΛΑ ΔΕΝ ΕΧΩ ΕΠΙΒΕΒΑΙΩΣΗ ΚΑΙ ΔΕΝ ΕΧΩ ΔΕΙ ΕΝΑ ΚΑΤΑΛΟΓΟ ΤΩΝ ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΗΡΩΩΝ ΕΚΕΙ ΠΟΥ ΜΠΟΡΩ ΝΑ ΒΡΩ ΕΝΑΝ ΚΑΤΑΛΟΓΟ