Διαφορά τρόπου ζωῆς ( Γ΄Στάσις Χαιρετισμῶν) - π. Γρηγόριος Μουσουρούλης

Γ΄Στάσις Χαιρετισμῶν

Διαφορά τρόπου ζωῆς

 (ἐκ τοῦ Οἴκου «Ξένον τόκον»)

«Ξένον τόκον ἰδόντες, ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου, 

τόν νοῦν εἰς οὐρανούς μεταθέντες»

                   ˜˜˜˜˜˜˜˜ 

«Ξένον τόκον ἰδόντες, ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου, τόν νοῦν εἰς οὐρανούς μεταθέντες»

         Ὁ ἱερός ὑμνογρράφος μέ τά λόγια αὐτά μᾶς προτρέπει νά ἀποξενωθοῦμε ἀπό τόν κόσμο, μεταθέτοντας τόν νοῦ μας στόν οὐρανό. Καί αὐτή τήν κίνηση θά τήν κάνουμε φυσικά καί ἀβίαστα, ὅταν κατανοήσουμε ὅτι τό Παιδίον πού γεννήθηκε ἀπό τήν Ὑπεραγία Παρθένο τῆς Ναζαρέτ δέν προέρχεται ἀπό τήν γῆ, ἀλλ᾽εἶναι «ξένος τόκος», οὐράνιος καί θεῖος.

          Ὁ λόγος αὐτός ἠχεῖ κάπως παράδοξα στά αὐτιά μας καί μάλιστα σήμερα, στόν 21ο αἰώνα. Μήπως λοιπόν ἔχουν δίκηο ὅσοι κατηγορεῖ τήν πίστη τή χριστιανική, ὅτι κάνει τούς ἀνθρώπους ἀπόκοσμους καί ἀντικοινωνικούς; Νά δοῦμε λοιπόν ποιά εἶναι ἡ σχέση τοῦ πιστοῦ χριστιανοῦ μέ τόν κόσμο.

****

«Ξένον τόκον ἰδόντες, ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου, τόν νοῦν εἰς οὐρανούς μεταθέντες»

          Γιά νά βροῦμε τή σωστή ἀπάντηση στό ἐρώτημα πού θέσαμε, θά πρέπει νά φέρουμε στή μνήμη μας τήν Παναγία μας, πρός τήν ὁποία ἀπευθύνουμε τά ἀλλεπάλληλα «χαῖρε» τοῦ Ἀκαθίστου Ὕμνου.

          Ἄς ἀναλογισθοῦμε, πρό πάντων, ποῦ ἔζησε καί ποῦ ἀνατράφηκε ἡ Κυρία Θεοτόκος. Ἔζησε καί ἀνατράφηκε ὡς γνωστόν σρτή Ναζαρέτ. Ποιά ἦταν ὅμως ἡ ἠθική ἀτμόσφαιρα τῆς Ναζαρέτ; Ποιό ἦταν τό πιοιόν τῶν κατοίκων της; Τί περιβάλλον ἐπικρατοῦσε γενικά στήν πόλη ἐκείνη; Θά τό καταλάβουμε  ὅταν φέρουμε στή μνήμη μας τό ἐρώτημα τοῦ Ναθαναήλ πρός τόν φίλο του Φίλιππο, ὅταν τόν κάλεσε νά γνωρίσει τόν Υἱόν τῆς Παρθένου καί νά τόν ἀποδεχθεῖ ὡς τόν ἀναμενόμενο Μεσσία. Εἶπε τότε ὁ «ἀγαθός Ἰσραηλίτης»: «ἐκ Ναζαρέτ δύναταί τι ἀγαθόν εἶναι;»  (Ἰω. α´17). Ἐπίσης εἶναι χαρακτηριστικό ὅτι οἱ ἐχθροί τοῦ Κυρίου, θέλοντας νά μειώσουν τό κύρος Του, τόν ὀνόμασαν Ζαζωραπιον, «ἵνα πληρωθῇ τό ρηθέν διά τῶν Προφητῶν, ὅτι Ναζωραῖος κληθήσεται» (Ματθ. β´23).

          Σ᾽αὐτή λοιπόν τή Ναζαρέτ ἔζησε καί ἀνατράφηκε ἡ Παναγία μας. Καί ὅμως παρ᾽ὅλη τήν ἀθλιότητα τοῦ περιβάλλοντος ἐκείνου, ἡ Παρθένος κατόρθωσε νά μείνει ὄχι ἁπλῶς ἀνέπαφη καί ἀνεπηρέαστη ἀπό τήν κακία πού ἐπικρατοῦσε γύρω της, ἀλλά κατόρθωσε νά ἀναδειχθεῖ Ὑπέ-αγία. Νά φθάσει δηλαδή σέ ὑπέροχο ὕψος ἠθικῆς τελειότητας, ὥστε αὐτός ὁ Πανάγιος Θεός, διά τοῦ Ἀρχαγγέλου Του, νά τήν ὀνομάσει «Κεχαριτωμένην»· καί ὁ Υἱός καί Λόγος Του νά γεννηθεῖ ὡς ἄνθρωπος ἀπ᾽αὐτήν.

          Πόσο οὐράνια καί ὑπεραγία ὕπαρξη ἔπρεπε νά εἶναι ἐκείνη πού θά ἐβάσταζε στήν κοιλία της, καί ἔπειτα στίς ἅγιες ἀγκάλες της, τόν Υἱό τοῦ Θεοῦ!  Καί ἡ ἀσύγκριτη αὐτή προσωπικότητα παρουσιάσθηκε μέσα μιᾶς ἄθλιας κοινωνίας, ὅπως ἦταν ἡ κοινωνία τῆς Ναζαρέτ.

****

          Τό γεγονός αὐτό ἀποδεικνύει, ἀδελφοί μου, κλείνει τό στόμα ἡμῶν τῶν χριστιανῶν τοῦ σήμερα πού ἐπικαλούμαστε τίς προκλήσεις τοῦ περιβάλλοντος καί τό ὅτι ἔτσι κάνουν οἱ πολλοί καί ὅτι δέν μποροῦμε νά πᾶμε ἀντίθετα ἀπό ἐκεῖ πού πηγαίνουν οἱ πολλοί.  Ἡ Παναγία μας μέ τή ζωή καί τή συμπεριφορά της μέσα στήν κοινωνία τῆς Ναζαρέτ μᾶς ὑπογραμμίζει ὅτι ἡ ἐπίδραση τοῦ περιβάλλοντος δέν εἶναι ἀδύνατο νά ὑπερνικηθεῖ καί νά ἐξουδετερωθεῖ.

          Ὁ ἄνθρωπος βέβαια εἶναι ὕπαρξη κοινωνική. Ζεῖ ἀνάμεσα στούς συνανθρώπους του. Καί εἶναι ἀναπόφευκτη ἡ συνύπαρξη, μέσα στήν ἴδια κοινωνία, καλῶν καί κακῶν στοιχείων. Τό «καλόν σπέρμα» σύμφωνα μέ τήν παραβολή τοῦ Κυρίου μας γιά τά ζιζάνια, ἔχει δίπλα του τά βλαβερά «ζιζάνια» καί συναναπτύσσεται μέ αὐτά ( Ματθ. ιγ´24-30).

          Αὐτό δέν σημαίνει ὅτι ὁ πιστός δέν θά παίρνει κάθε δυνατή φροντίδα, ὥστε ἡ κοινωνική αὐτή συμβίωση νά εἶναι μόνο ἐξωτερική καί συμβατική· χωρίς νά ἔχει βαθύτερες ἐσωτερικές συνέπειες.

          Ἡ συμβίωση θά εἶναι τοπική· ὄχι ὅμως καί τροπική. Τοπικά ὁ καλός χριστιανός, ὁ σεμνός νέος, ὁ ἔντιμος οἰκογενειάρχης ζοῦν δίπλα καί ἀνάμεσα στούς κακούς, τούς ἀνέντιμους, τούς ἄδικους, τούς ἀνθρώπους πού δέν γνωρίζουν φραγμό ἠθικό στή ζωή τους. Δέν θά ἐγκαταλείψουν τήν κοιννωία καί νά πᾶνε στήν ἔρημο, γιά νά προστατευθοῦν ἀπό τό ρεῦμα τοῦ κακοῦ πού τούς πιέζει. Δέν καλούμαστε νά ἀλλάξουμε τόπο ζωῆς. Ἀλλά μόνο στόν τρόπο ζωῆς πρέπει νά προσέξουμε. Νά μή μᾶς παρασύρει τό κοσμικό ρεῦμα Νά μή «συσχηματισθοῦμε» νά μή προσαρμοσθοῦμε δηλαδή πρός τίς ἁμαρτωλές καταστάσεις καί τό πνεῦμα «τοῦ αἰῶνος τούτου» (Ρωμ. ιβ´2). Τοπικά θά εἴμαστε μέσα στόν περιβάλλοντα κόσμο. Τροπικά θά εἴμαστε ξένοι καί ἄσχετοι καί ἀμέτοχοι σέ ὅ,τι κακό καί ἀμαρτωλό ὑπάρχει γύρω μας.  Δεῖτε τά ἄνθη στόν κῆπο σας. Στό ἴδιο χῶμα, στήν ἴδια γλάστρα ὑπάρχει ἡ εὐωδία τοῦ ἄνθους καί ἡ δυσωδία τοῦ βορβορώδους λιπάσματος. Ἔτσι καί μέσα στήν ἴδια κοινωνία μπορεῖ νά ὑπάρχουν ἑνωμένοι τοπικά καί χωρισμένοι τροπικά, οἱ καλοί καί οἱ κακοί. Αὐτή τήν ἔννοια ἔχει ἡ προτροπή τοῦ ἱεροῦ ὑμνογράδφου: «ξένον τόκον ἰδόντες ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου»

****

          Πῶς  θά κατορθωθεῖ κάτι τέτοιο;  Τήν ἀπάντηση μᾶς τήν δίδει πάλι τό ἱερό κείμενο τοῦ ὕμνου «ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου, τόν νοῦν εἰς οὐρανούς μεταθέντες». Νά στρέφουμε δηλαδή συχνά τή σκέψη μας στόν οὐρανό. «Ἄνω σχῶμεν τάς καρδία». Νά θυμούμαστε τόν Θεό, τόν Πατέρα μας τόν ἐν τοῖς οὐρανοῖς.

          Τό νόημα αὐτῆς τῆς προτροπῆς, πού μᾶς προσανατολίζει πρός τόν οὐρανό, δέν εἶναι ἀδιαφορία γιά τά ἐπίγεια ζητήματά μας. Ἀλλά σημαίνει νά ἐμπνεόμαστε ἀπό τόν οὐρανό, ὤστε καί τά ζητήματα τῆς καθημερινότητας νά βρίσκουν φωτισμένες λύσεις. Λύσεις σύμφωνες μέ τό θέλημα τοῦ Θεοῦ.

          Πόσο εὐτυχισμένοι θά εἴμασταν ἄν τό θέλημα τοῦ Θεοῦ ἐφαρμοζόταν «ὡς ἐν οὐρανῷ καί ἐπί τῆς γῆς»!  Θά ἐπικρατοῦσε ἡ ἀρετή, τό σωστό καί τό δίκαιο, ἡ ἠθικότητα καί ἡ ἐντιμότητα καί ἡ εύσυνειδησία  καί ἡ κοινωνία καί ἡ γῆ ὁλόκληρη θά γινόταν ἕνας ἀπέραντος παράδεισος καί ὄχι κόλαση ὅπως εἶναι σήμερα.

«Ξένον τόκον ἰδόντες, ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου, τόν νοῦν εἰς οὐρανούς μεταθέντες»

Ὁ θεόπνευστος συγγραφ´λεας τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης μᾶς λέγει: ὁ Θεός «παρέθηκέ σοι πῦρ καί ὕδωρ· οὗ ἐάν θέλῃς, ἐκτενεῖς τήν χεῖρα σου» (Σοφ.Σειρ. ιε´15). Ὁ Θεός ἔβαλε μπροστά σου τή φωτιά καί τό νερό. Ἅπλωσε τό χέρι σου σ᾽ὅποιο ἀπό τά δύο θέλεις. Μπροστά σ᾽αὐτό τό δίλημμα, ἀδελφοί μου, βρισκόμαστε συνεχῶς. Καλούμαστε νά ἐκλέξουμε μεταξύ πυρός καί ὕδατος δηλαδή μεταξύ θανάτου καί ζωῆς. Ἀπό τό ἔνα μέρος μᾶς ἑλκύει τό κακό καί μᾶς πιέζει. Ἀπό τό ἄλλο μᾶς καλεῖ τό καθῆκον Ἡ σωστή ἐκλογή ἀπό μέρους μας θά εἶναι ἄν «ξένον τόκον ἰδόντες, ξενωθῶμεν τοῦ κόσμου, τόν νοῦν εἰς οὐρανόν μεταθέντες» καί ἔτσι βαδίζουμε τόν δρόμο τόν «ἀπάγοντα εἰς τήν ζωήν».

Αρχιμανδρίτης Γρηγόριος Μουσουρούλης

Ἱερός Καθεδρικός Ναός  Ἁγίου Ἰωάννου Λευκωσίας,

  Παρασκευή 15.04.2016 (Ἀκάθιστος)