ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΝΘΡΟΝΙΣΙΝ ΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΣΜΥΡΝΗΣ ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ (Ι. ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΒΟΥΚΟΛΟΥ ΣΜΥΡΝΗΣ)

ΟΜΙΛΙΑ

ΤΗΣ Α. Θ. ΠΑΝΑΓΙΟΤΗΤΟΣ
ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ Κ.Κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ
ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΕΝΘΡΟΝΙΣΙΝ
ΤΟΥ ΣΕΒ. ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΣΜΥΡΝΗΣ κ. ΒΑΡΘΟΛΟΜΑΙΟΥ
(Ι. ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΒΟΥΚΟΛΟΥ ΣΜΥΡΝΗΣ)

 (24 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2016)

          * * *  

          Ἱερώτατε καί προσφιλέστατε ἀδελφέ ἅγιε Σμύρνης κύριε Βαρθολομαῖε,

          Ἱερώτατοι καί Θεοφιλέστατοι ἅγιοι Ἀρχιερεῖς,

          Ἐξοχώτατοι Ὑπουργοί, Ἐκπρόσωποι τῶν Κομμάτων καί λοιποί ἐξ Ἑλλάδος ἐπίσημοι,

          Sayın davetliler,

          Τιμιώτατε τῶν Ἱερέων καί Διακόνων Κατάλογε,

          Εὐγενεστάτη κυρία Γενική Πρόξενε τῆς Ἑλλάδος,

          Χριστώνυμον τοῦ ἱεροῦ τούτου σχοινίσματος τῆς Ἰωνίτιδος γῆς πλήρωμα,

          Τέκνα ἐν Κυρίῳ πολυφίλητα, οἱ ἐκ δυσμῶν καί βορρᾶ καί θαλάσσης ἐλθόντες ὧδε εἰς τήν ἐξάκουστον Σμύρνην,

          Ἐν πρώτοις, κομίζομεν τόν ἀσπασμόν τῆς εἰρήνης, τῆς στοργῆς καί τῆς εὐλογίας ἐκ τῆς Μεγάλης καί Οἰκουμενικῆς Καθέδρας τῆς Κωνσταντινουπόλεως πρός πάντας ὑμᾶς, ἀδελφοί καί τέκνα ἐν Κυρίῳ.

          Ἡ χαρά ἡμῶν σήμερον πεπλήρωται καί ἡ καρδία ἡμῶν εὐφροσύνης ἐπλήσθη, ὅτι ἡ περιφανής  καί ἀρχαία αὕτη Μητρόπολις τοῦ Συνταγματίου τοῦ Οἰκουμενικοῦ Θρόνου ἐπληρώθη δι᾽ ἀρχιερέως ἱκανοῦ καί φερέλπιδος, ἀνασυνεστήθη καί ἀνεκαινίσθη ἐκ τῆς τέφρας, τῇ προνοητικῇ μερίμνῃ καί ἀγαπητικῇ φροντίδι τῆς Ἁγίας τοῦ Χριστοῦ Μεγάλης Ἐκκλησίας, καί συγκαλεῖται σήμερον πάντας ἡμᾶς ἐπί τό αὐτό διά τήν ἐνθρόνισιν καί ἐπίσημον ἐγκατάστασιν τοῦ κανονικοῦ Ποιμενάρχου αὐτῆς, μετά παρέλευσιν σχεδόν ἑνός αἰῶνος ἐμπόνου σιωπῆς καί προσευχητικῆς σιγῆς. Σήμερον ἡ ἅλυσος ἡ πάγχρυσος τῆς ἀποστολικῆς διαδοχῆς ἐν τῇ περιφανεῖ ταύτῃ Μητροπόλει συναρμόζεται καί τά διαρραγέντα ἑνοῦνται, καί ὁ Θρόνος Βουκόλου καί Πολυκάρπου καί Χρυσοστόμου τοῦ Μάρτυρος πληροῦται, καί τό ποίμνιον Ποιμένα ἄξιον εὑρίσκει, καί τά ἀρχαῖα καί ἀλγεινά ὀλίγον κατ᾽ ὀλίγον παρέρχονται, καί ἀμφιλύκη ἐλπίδος φαίνει εἰς τόν ὁρίζοντα τόν ὀρθρινόν τῆς μεγαλουπόλεως Σμύρνης.

          Ἡ Μήτηρ Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως ᾐσθάνθη πολλάκις τούς ἥλους καί τήν λόγχην τοῦ μαρτυρίου διά τήν ἀπώλειαν τῶν Ἐπαρχιῶν αὐτῆς καί τόν ἀφανισμόν τοῦ ποιμνίου της, ἕνεκα ἱστορικῶν καί ἄλλων συγκυριῶν, οὐδέποτε ὅμως ἀπεμπόλησε τά κανονικά δικαιώματά της, συνεχίζουσα τήν ἐκλογήν καί χειροτονίαν Ἀρχιερέων εἰς τάς ἀπορφανισθείσας Ἐπαρχίας.
Οὐχί ὡς πρᾶξιν ἐθιμικήν διά νά διατηροῦνται δίκην μουσειακοῦ ἐκθέματος καί τεταριχευμένου πτώματος τίτλοι ἄνευ περιεχομένου καί οὐσίας, ὡς λέγουν τινές, ἀλλά διά νά μή λησμονοῦνται αἱ πατρίδες ἐκεῖναι διά τούς «Νεκρούς πού περιμένουν», κατά τήν ἔκφρασιν τῆς Διδοῦς Σωτηρίου∙ διά νά μή σβεσθῇ τό κερί τῆς ἐλπίδος∙ διά νά διατηρηθῇ ἀκοίμητος ἡ κανδήλα τῆς ὑπομονῆς, διά νά ἔλθῃ «πάλι μέ χρόνια μέ καιρούς» τό «νόστιμον ἧμαρ», εἰρηνικῶς καὶ ἀδελφικῶς, χωρίς πολέμους καὶ αἱματοχυσίας, ἀλλά διά τῆς ἀμοιβαίας καταλλαγῆς καί ἀλληλοπεριχωρήσεως.

  Καί ἰδού, ὅσα πρό ὀλίγων ἐτῶν ἐφαίνοντο ὡς φροῦδαι ἐπιδιώξεις καί μάταιαι ἐλπίδες, σήμερα μέ βήματα μικρά ἀλλ᾿ ἐν ταυτῷ σταθερά καί ἀποφασιστικά ὑλοποιοῦνται καί λαμβάνουν σάρκα καί ὀστᾶ. Τά ἀρχαῖα καί προγονικά σεβάσματα τῆς Πίστεώς μας, ἐν Καππαδοκίᾳ, ἐν Σουμελᾷ, ἐν Κυζίκῳ, ἐν Περγάμῳ, ἐν Ἐφέσῳ, ἐν Σηλυβρίᾳ, ἐν Προύσῃ καί ἀλλαχοῦ, λειτουργοῦνται καί πάλιν∙ αἱ Ἐπαρχίαι τοῦ Θρόνου ἐξέρχονται ἐκ τοῦ ληθάργου καὶ τῆς λησμοσύνης, αἱ ἀδικίαι βαθμιαίως ἀποκαθίστανται... Ὁ δρόμος μακρύς καί ἀνάντης,  στενός καὶ τεθλιμμένος, ὅμως, «ἡμεῖς πορευόμεθα», ἡ Ἐκκλησία πορεύεται, κατά τήν ἔκφρασιν τοῦ ἀειμνήστου μεγάλου Πατριάρχου Ἀθηναγόρου.

  Καί ἐπέστη τό πλήρωμα τοῦ χρόνου καί ἦλθεν ἡ εὐλογημένη στιγμή καί διά τήν Μητρόπολιν τῆς Σμύρνης νά ἀκουσθῇ καί πάλιν φήμη Δεσποτική, ἐν προκειμένῳ τοῦ Βαρθολομαίου ὡς Μητροπολίτου καί Ποιμενάρχου Σμύρνης, ὑπερτίμου καί Ἐξάρχου Ἀσίας, διά νά μνημονεύῃ ὁ Ἀρχιερεύς εἰς τήν Μεγάλην Εἴσοδον «ζώντων καί κεκοιμημένων» καί «τῶν μακαρίων καί ἀοιδίμων προκατόχων» αὐτοῦ, διά νά μή εἶναι τό «μικρόν ποίμνιον» (Λκ. 12, 32), «ὡσεί πρόβατα μή ἔχοντα ποιμένα» (Μτ. 9, 36). Ἡ Ἁγία τοῦ Χριστοῦ Μεγάλη Ἐκκλησία ὑπῆρξεν ἀνέκαθεν δύναμις εἰρηνοποιός καί ἀγαθοποιός, παράγων ἑνότητος καί καταλλαγῆς, κῆρυξ τῆς ἀδελφοσύνης καί τῆς φιλίας ἀνθρώπων καί λαῶν, μάλιστα δέ γειτόνων. Οὐδέποτε ὑπέθαλψεν ἐθνοτικὰς καί ἄλλας διχοστασίας, οὐδέποτε ἐκαλλιέργησε τό θρησκευτικὸν ἤ ἄλλο μίσος, οὐδέποτε ἐξέθρεψε τάς ἀντιθέσεις. Ἐν τούτῳ τῷ πνεύματι καί ὑπό αὐτάς τάς προϋποθέσεις σήμερον ἡ κατά τήν Σμύρνην Ἐκκλησία, ἐπισημοτέρῳ τῷ τρόπῳ, θέτει τόν λύχνον αὐτῆς ἐπί τήν λυχνίαν, (πρβ. Μτ. 5, 15) ἵνα φαίνῃ πᾶσι τοῖς ὑπ᾽ οὐρανόν, καί γεγονυίᾳ τῇ φωνῇ διακηρύσσει πᾶσι τοῖς ἀνθρώποις «ὅτι ἡ θλῖψις ὑπομονήν κατεργάζεται, ἡ δέ ὑπομονή δοκιμήν, ἡ δέ δοκιμή ἐλπίδα, ἡ δὲ ἐλπίς οὐ καταισχύνει,  ὅτι ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ ἐκκέχυται ἐν ταῖς καρδίαις ἡμῶν» (Ρωμ. 5, 3-5).

          Ἱερώτατε καί πολυφίλητε ἀδελφέ ἅγιε Σμύρνης,

  Ἀνέρχεσαι σήμερον, θείᾳ εὐδοκίᾳ, πατριαρχικῇ κελεύσει καί ψήφοις ἀρχιερατικαῖς, εἰς τήν περιώνυμον Καθέδραν τῆς ἀποστολικῆς ταύτης Μητροπόλεως καί ἐνθρονίζεσαι ἐν Ἐκκλησίᾳ πληθούσῃ καί καλεῖσαι εἰς διακονίαν τοῦ λαοῦ τοῦ Θεοῦ ἀπό νέαν καί λίαν εὐθυνοφόρον θέσιν. Κυρίως ὅμως καί πρωτίστως καλεῖσαι εἰς «κοινωνίαν τῶν παθημάτων αὐτοῦ» (Φιλ. 3, 10), τοῦ Χριστοῦ δηλονότι, καθώς ἡ ἀρχιερωσύνη εἶναι ὄχι θῶκος ἐξουσιαστικός καί ἀξίωμα δυναστικόν, ἀλλά διακονία σταυρική καί θυσιαστική. Τό ἀρχιερατικόν ὠμοφόριον εἶναι λέντιον διακονίας καί ἡ ἀρχιερατική μίτρα «στέφανος ἐξ ἀκανθῶν». Σύ, ἅγιε ἀδελφέ, ὡς κληροῦχος Ἐπαρχίας φερούσης νωπούς εἰσέτι «τούς τύπους τῶν ἥλων», καλεῖσαι νά βαστάσῃς περισσοτέρον στερρῶς καί ἀκλονήτως τόν Σταυρόν τοῦ Κυρίου μας ὡς ἄλλος σύγχρονος Κυρηναῖος.

Ἐπαξίως ἐνθρονίζεσαι καί ἀναλαμβάνεις ἐπισήμως τήν ἀρχιερατικήν σου διακονίαν ἐπ᾽ ἐλπίσι χρησταῖς καί προσδοκίαις μεγάλαις. Τά ὑπό τοῦ Κυρίου δοθέντα σοι τάλαντα, ἥ τε θύραθεν καί ἡ θεολογική λιπαρά σου παιδεία καί ἡ μέχρι τοῦδε εὔορκος διακονία σου ἐν τοῖς Πατριαρχείοις συμμαρτυροῦν περί τοῦ πράγματος. Ἠνδρώθης καί ἐκαλλιεργήθης ὑπό τάς εὐσκιοφύλλους ἀναδενδράδας τοῦ Φαναρίου, κοινωνήσας ἐκ τῶν ζωηρρύτων ναμάτων τῆς καλλιρρόου Πηγῆς τοῦ Γένους καί μαθητεύσας παρά τούς πόδας πολυπείρων καί σεβασμίων ἁγίων ἀρχιερέων. Εἰργάσθης ἀόκνως καί προσέφερες ἀφειδῶς καί συνεχίζεις ἐργαζόμενος καί ἐκδαπανώμενος εἰς τό γεώργιον τοῦ Κυρίου καί τόν ἀμπελῶνα τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας. Ἀφ᾽ ἧς στιγμῆς εἰσῆλθες εἰς τό μέγα Μοναστήριον τοῦ Φαναρίου ἠνάλωσες ἑαυτόν εἰς τήν ὑπηρεσίαν αὐτοῦ καί τοῦ Πατριάρχου σου καί τῆς Ἁγίας καί Ἱερᾶς Συνόδου, μή φειδόμενος οὔτε κόπου, οὔτε χρόνου, οὔτε δυνάμεων, οὔτε ἰκμάδος.

Τά ὅσα ἔμαθες καί ἐπιστώθης παρά τῶν πρεσβυτέρων καί δοκιμωτέρων κατά τήν ἀναστροφήν καί βιοτήν σου ἐπί σχεδόν δεκαπέντε ἔτη ἐν τῇ Πατριαρχικῇ Αὐλῇ ἀποτελοῦν ἐχέγγυον καί παρακαταθήκην ἀνεκτίμητον διά τήν ἐπιτυχίαν τῆς νέας καί πολυευθύνου διακονίας σου. «Μένε, λοιπόν, ἐν οἷς ἔμαθες καί ἐπιστώθης, εἰδώς παρά τίνος ἔμαθες» (Β’ Τιμ. 3, 14). Ἡ ἀρχοντική ταπείνωσις τοῦ Φαναρίου, τό μαρτύριον τῆς Μεγάλης Ἐκκλησίας καί τά μαρτύρια τῶν ἁγίων Προκατόχων σου συνιστοῦν τά ὁροθέσια τῆς ἀρχιερατείας σου. Ὀφείλεις νά ἐντρυφήσῃς εἰς αὐτά καί τότε θά διανοιχθοῦν οἱ ὀφθαλμοί τῆς καρδίας σου καί θά κατανοήσῃς τό ὕψος καί τό βάθος τῆς ἀποστολῆς σου εἰς ὅλας τάς ἐκφάνσεις καί τάς πτυχάς αὐτῆς.

Ἡ Μήτηρ Ἁγία Ἐκκλησία τῆς Κωνσταντινουπόλεως, συλλαμβάνουσα τά σημεῖα τῶν καιρῶν, ἐφρόντισε σοφῶς διά τήν προοδοποίησιν τῆς ἀποστολῆς σου καί τήν προλείανσιν τοῦ ἐδάφους, ἀποστέλλουσα ἐνταῦθα τόν τότε Ἀρχιμανδρίτην καί ἤδη ἐψηφισμένον Ἐπίσκοπον Ἐρυθρῶν κ. Κύριλλον, ὅστις καί θά συνεχίσῃ μετά τήν τελεσθησομένην αὔριον χειροτονίαν αὐτοῦ τήν διακονίαν του ἐν τῇ Μητροπόλει Σμύρνης ὑπό τήν σεσοφισμένην καί ἀνύστακτον καθοδήγησιν τῆς ὑμετέρας Ἱερότητος. Ὁ Θεοφιλέστατος ἐψηφισμένος Ἐπίσκοπος Ἐρυθρῶν, μετά κόπων καί θυσιῶν καί στερήσεων πολλῶν, ἀλλά καί μέ ἀξιομίμητον  ὑπομονήν πολλήν καί θυσιαστικόν φρόνημα, ἔθεσε τούς θεμελίους καί ἐφύτευσε τόν σπόρον τόν καλόν καί θά ἀποτελῇ εἰς τό ἑξῆς τόν πλέον στενόν καί πολύτιμον συγκηρηναῖον σου εἰς τό κοπιῶδες ἔργον τῆς διαποιμάνσεως τῆς ἱερᾶς ταύτης ἐκλογάδος.      

        Ἱερώτατε ἅγιε Σμύρνης, τέκνον πεφιλημένον,

Ἐνωτίζου μετά προσοχῆς τί λέγει «τῷ ἀγγέλῳ τῆς ἐν Σμύρνῃ ἐκκλησίας ὁ πρῶτος καί ὁ ἔσχατος, ὅς ἐγένετο νεκρός καί ἔζησεν· οἶδά σου τά ἔργα καί τήν θλῖψιν καί τήν πτωχείαν· ἀλλά πλούσιος εἶ» (Ἀπ. 2, 8-9). Ἀναλαμβάνεις τήν διαποίμανσιν τῆς ἱερᾶς ταύτης καὶ μεγαλωνύμου Μητροπόλεως, γεγυμνωμένης οὔσης  ἐκ τῶν ἀρχαίων μεγαλείων καί  ἀπωρφανισμένης ἐκ τοῦ θάλλοντος ποιμνίου της, ἀλλ᾽ ὅμως «πλούσιος εἶ» διότι, σέ συνοδεύουν ἡ προστασία τῶν ἁγίων Προκατόχων Σου Βουκόλου, Πολυκάρπου, Γρηγορίου - τοῦ μετέπειτα μάρτυρος Πατριάρχου Γρηγορίου τοῦ Ε´ -, καί Χρυσοστόμου, ἡ σκέπη Φωτεινῆς τῆς Μεγαλομάρτυρος, οἱ ἀλάλητοι στεναγμοί τῶν προγόνων μας πού ἀναπαύονται εἰς τήν εὐλογημένην γῆν τῆς Ἰωνίας, ἡ μυχιοκάρδιος εὐχή καί ἡ στοργή τοῦ Πατριάρχου Σου, αἱ εὐχαί καί προσευχαί τῶν ἁγίων ἀρχιερέων ὡς καί συμπάσης τῆς Πατριαρχικῆς Αὐλῆς. Ἔτι δέ, ἡ ἐκτίμησις καί ὑποστήριξις τῶν προσελθόντων σήμερον  ἐδῶ ἐξ Ἑλλάδος ἐπισήμων ἀνδρῶν, τῆς Εὐγενεστάτης κυρίας Γενικῆς Προξένου τῆς Ἑλλάδος, τῶν ἐκπροσώπων τῶν ἐν Ἀθήναις Σωματείων τῶν ἐκριζωθέντων Σμυρναίων, ἀλλά καί ἡ ἀγάπη καί αἱ προσευχαί τοῦ Ποιμνίου σου, μετά τοῦ ὁποίου συναρμό- ζεσαι σήμερον διά δεσμῶν ἀρρήτων καί ἀρρήκτων, ἀκαταλύτων καί ἱερῶν.

          Πορεύου, λοιπόν, θαρσαλέως καί μή φοβοῦ!

          Εἰς ἔτη πολλά, εὐλογημένα καί καλλίκαρπα!  ΑΞΙΟΣ!