«Γέροντα, ευωδιάζει, λέει εκφράζοντας …» - ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ

 «Γέροντα, ευωδιάζει, λέει εκφράζοντας …»

ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ  ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ

         Ας μου συγχωρηθεί που προτάσσω την εξήγηση που ακολουθεί, Από σχόλιο του π. Νικολάου Μεσσαλά στο, «ΟΥΤΕ ΨΙΧΑ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΗ ΟΥΤΕ ΦΛΟΙΟ», και σχετική τηλεφωνική επικοινωνία μαζί του φάνηκε ότι, η πυκνή διατύπωση της πρώτης παραγράφου μπορεί να λειτουργήσει και σαν παγίδα παρανόησης αυτού που θέλω να πω. Παρότι στη συνέχεια διασαφηνίζεται επαρκώς αυτό,, η πιο αναλυτική αναδιατύπωσή της στη συνέχεια ξεκαθαρίζει  απόλυτα το θέμα του ποιος σέβεται τον Όσιο, και ποιος τον χρησιμοποιεί γραπτά του για αλλότριους σκοπούς.

       «Μετά λύπης μου, από όσους φιλενωτικούς έχω γνωρίσει, δεν είδα να έχουν ούτε ψίχα πνευματική, ούτε φλοιό», έλεγε το απόσπασμα-παράθεμα από παλιά επιστολή του Οσίου Παϊσίου στον αρχιμανδρίτη Χαράλαμπο Βασιλόπουλο, με αφορμή τα Δυτικά ανοίγματα του μακαριστού Οικουμενικού Πατριάρχη Αθηναγόρα, που διάβασα σε κάποιο γραπτό. Και, είναι λίαν ευδιάκριτο ότι ο συντάκτης του γραπτού και χρήστης αυτού του αποσπάσματος, με δεδομένο ότι άλλα συνάγονται από τη συνέχεια της επιστολής-δες σχόλιο Ν. Μεσσαλά και επιστολή Π. Μαρτίνη-απέβλεπε να περάσει στη συνείδηση κάποιων ορθόδοξων στιγματισμένους τους φιλενωτικούς, ως κενούς, επικίνδυνους, και άλλα τινά με υπογραφή επιπέδου !

Πολύ περισσότερο, κατά προέκταση, τους εκτός Ορθοδοξίας … αιρετικούς, παπικούς και λοιπούς. Παράλληλα, να ενισχύσει κατά έναν ακόμα τόνο την αυτό-δικαίωση ιδιαίτερα των πούρα ορθόδοξων, οι οποίοι διαβάζοντάς το θα σκεφτούν ότι, «για να το λέει ο Όσιος, έτσι είναι», και όχι, βέβαια, ότι πολλοί άλλοι φιλενωτικοί, που δεν έτυχε να τους γνωρίσει ο Όσιος, μπορεί να έχουν «ψίχα πνευματική και φλοιό», και ενδεχομένως καλύτερης ποιότητας, πράγμα που γνωρίζει πολύ καλά μόνο ο Θεός !

…………………………………………………………………

       «Εώμεν ουν νυν χαίρειν» τους βραχυκυκλωμένους στο ιδεοληπτικό ψευτοείδωλο του λεγόμενου Οικουμενισμού «και επισείειν τούτο» δονκιχωτικά, ήγουν, φοβικά ως μορμολύκειο ! «Και διαχέειν ποταμόν χολής», βλέποντας όλους τους έξω από το γκέτο τους ξεστρατισμένους και εχθρούς της Ορθοδοξίας ! Αυτό ξέρουν, αυτό συνηθίζουν, αυτό κάνουν ! Και, βαυκαλίζονται πως κερδίζουν πόντους ζηλωτικής … αξιομισθίας !

     Επανερχόμαστε προς χάριν αναγνωστών κρατούντων εντός τους ακόμα και ψήγματα ορθόδοξης νηφαλιότητας και σύνεσης, με ένα συνοπτικό υπομνηματισμό κάποιων βασικών συναγωγών, καθαρά και απερίφραστα, και κλείνουμε από δρόμο παράδοξο επισφραγίζοντας ad hoc την ουσία των πραγμάτων !

1.       Ο Όσιος Παϊσιος στο απόσπασμα που χρησιμοποίησε από την πάλαι ποτέ-1969- επιστολή του στον Αρχιμανδρίτη Χαράλαμπο Βασιλόπουλο ο αρθρογράφος, καταθέτει ακριβώς αυτό που έχει κάθε δικαίωμα να καταθέσει και να πει. Αυτό που διαβάζει στο απόσπασμα, αυτονόητο, όποιος δε φοράει μονοδιάστατους φακούς. «Από όσους φιλενωτικούς έχω γνωρίσει». Και είναι απόλυτα σεβαστό, γιατί και πριν κοντά πενήντα χρόνια που το καταθέτει, και είναι 45 χρονών, δεν είναι ένας τυχαίος ασκητής ! Από κει και πέρα, πάλι όποιος δε φοράει φακούς μονοδιάστατους μπορεί να υπονοήσει ως συνέχεια: «Πολλοί άλλοι φιλενωτικοί», και, «ει τινές και άλλοι», που δε συνέβη  να γνωρίσει ο όχι τυχαίος τότε, αλλά και ανερχόμενος σταθερά την οσιακή κλίμακα, ασκητής, δεν αποκλείεται να έχουν «ψίχα πνευματική και φλοιό», και ίσως καλύτερα ποιοτικά. Επαναλαμβάνω με νόημα και νεύμα προς πολλές κατευθύνσεις, πράγμα το οποίο γνωρίζει πολύ καλά μόνο ο Θεός ! Αλλά και ότι, όποιος παίρνει το μερικό και το ανάγει αφαιρετικά σε γενικό, γνωρίζοντας, μάλιστα, ότι, ο όχι τυχαίος και τότε ασκητής στη συνέχεια καταθέτει και σκέψεις που ωθούν σε άλλη συναγωγή, υπηρετεί σκοπιμότητες αλλότριες του πνεύματος του Οσίου, ίνα μη τι χείρον είπομεν.  

2.       Τα «έργα και λόγια» του Χριστού που παρέθεσα ενδεικτικά, και το προστεθέν από το συνάδελφο Π. Μαρτίνη-ο Χριστός αποκαλύπτει τη θεότητά Του, όχι σε ορθόδοξο Ιουδαίο, αλλά στην ξεστρατισμένη και επικατάρατη Σαμαρίτισσα- μόνο «μωροί και τυφλοί», δεν καταλαβαίνουν και τι διαμηνύουν, και αν είναι κατοχυρωμένα Αγιογραφικά και θεολογικά ! Διό και αποτολμούν να γράφουν με ύφος δέκα Καρδιναλίων αοριστολογίες-γράφε, αερολογίες-σαν την εξής: «Όταν γράφουν κείμενα κάποιοι θεολόγοι, υπάρχει τεράστιο πρόβλημα. Έχουν τόσα πολλά θεολογικά λάθη, ώστε δεν ξέρει κανείς από πού να αρχίσει και πού να τελειώσει. Και ο χρόνος είναι πολύτιμος για να ασχοληθεί κανείς με αθεολόγητα επιχειρήματα και κείμενα».

3.       Ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός δια χειρός Αγίου Ιωάννη του Χρυσόστομου προσδιορίζει ρητά τα ουσιαστικά συστατικά του, «ψίχα πνευματική και φλοιός». Που, δεν είναι άλλα από αυτά της Παραβολής της Μελλούσης Κρίσεως.  Και όχι μόνο, αλλά και, κάθε άλλο παρά τυχαία, επισημαίνει ότι, μπορεί να μην έχουν αυτά και άνθρωποι πρώτης εκκλησιαστικής γραμμής, όπως μοναχοί, που κατ’ εξοχήν όφειλαν να τα έχουν. Να έχουν φτάσει σαν τις πέντε μωρές παρθένες να μην έχουν «λάδι» με τέτοια συστατικά ! Πράγμα που είχε ως φυσικό επακόλουθο να βρουν, και βρήκαν την πόρτα του Νυμφώνα κλειστή. Και ν’ ακούσουν να εκφέρεται από τα θεία χείλη Του εκείνη η φοβερή αποστροφή: «Ουκ οίδα υμάς» !  Θα επαναλάβω ότι αυτό πρέπει να προσεχθεί πολύ ιδιαίτερα σήμερα, που και άλλα «περιτυλίγονται» ως «ψίχα πνευματική και φλοιός», και προβάλλονται μονοδιάστατα περίπου ως το Α και Ω της χριστιανικής-όποιος θέλει μπορεί να γράψει, της ορθόδοξης- τελείωσης !

4.        Αυτά γράφονται από τον Άγιο Ιωάννη το Χρυσόστομο, που είναι Μεγάλος Πατέρας και Οικουμενικός Διδάσκαλος της Εκκλησίας, αλλά και ασκητής  απροσπέλαστου πνευματικού ύψους ! Πράγμα που παραπέμπει στο: «Άλλη δόξα ηλίου, άλλη δόξα σελήνης, άλλη δόξα αστέρων. Αστήρ γαρ  αστέρος διαφέρει εν δόξη» - «Άλλη η λάμψη του ήλιου, άλλη της σελήνης και άλλη των άστρων. Αλλά και μεταξύ των άστρων, άλλη η λάμψη του ενός και άλλη των άστρων»-1Κορ.15,41. Όχι από τον Όσιο Ρωμανό το Μελωδό, όπως για ευδιάκριτους λόγους έγραψε κάποιος. Ο Όσιος Ρωμανός τα διάβασε, συγκατένευσε εσωτερικά, και μας τα έδωσε σε ένα θαυμάσιο μελοποιημένο ποίημα-Κοντάκιο. Από το οποίο και παρατέθηκαν σε λόγο νεοελληνικό  «δια το εύχαρες και ευληπτότερον».

5.       Η καταφορά σειράς συγχρόνων Οσίων ή άλλων Γερόντων και ασκητών εναντίον του λεγόμενου  Οικουμενισμού, και αυτή η καταδίκη του ως αίρεσης και παν-αίρεσης κατανοούνται με ταπείνωση και σεβασμό ως ιερός ασκητικός καημός, πόνος, αγωνία ή άλλο τι σχετικό. Οπωσδήποτε όμως δεν αποτελούν θέσφατο-αλάθητο ! Το προνόμιο αυτό ανήκει αποκλειστικά στην Εκκλησία, που  αποφαίνεται από Σύνοδο Οικουμενική, περί της ορθής πίστης, υπό τον όρο ότι αυτή θα γίνει αβίαστα αποδεκτή από τη συνείδηση των πιστών. Από τούτο, ιδιαίτερα στη σύγχρονη πολύ-πολύ από περίεργη ως και πολύ-πολύ δύσκολη εποχή, όπου όμως η όλη Ορθόδοξη Εκκλησία, πιστή στο χρέος καθολικής μαρτυρίας της πίστης έχει προκρίνει ανοιχτό διάλογο με όλους, κάποια αυτοσυγκράτηση, σύνεση, και εμπιστοσύνη στους Ποιμένες της, χωρίς να αναιρείται το χρέος της πνευματικής αγρύπνιας κανενός, το του Αποστόλου Παύλου στη 2^η προς Τιμόθεο Επιστολή: «Συ δε νήφε εν πάσι»-4,5-είναι προτιμότερο και ωφελιμότερο να διακρίνει τους χριστιανούς.

6.       Τέλος σε ότι αφορά στην επίμονη προβολή και επίκληση από κάποιους του αναντίρρητου, άλλωστε, φωτισμού τους, αυτός ακουμπάει καλά στο άλλο γραφόμενο από τον Απ. Παύλο στην προς Εφεσίους Επιστολή. «Ενί δε εκάστω ημών εδόθη η χάρις κατά το μέτρον της δωρεάς του Χριστού»- «Στον καθένα μας όμως έχει δοθεί κάποιο ιδιαίτερο χάρισμα, σύμφωνα με το μέτρο που δωρίζει ο Χριστός»-4,7. Που πάει να πει ότι, «το μέτρον της δωρεάς», ας πούμε έτσι, το πόσος  και ποιας έκτασης είναι ο φωτισμός που τους έχει δοθεί, και το καθορίζει, και γνωρίζει αποκλειστικά και μόνο ο Χριστός ! Διό και είναι τελικά ο Μόνος που μπορεί να αποφανθεί, αν ή ποιος έχει, «ψίχα πνευματική και φλοιό» ! Και, ας μην παρατρέχουμε και  ξεχνάμε  ότι, η απόφανση Αυτού μπορεί να κρύβει και εκπλήξεις εντελώς απροσδόκητες !

       Κλείνω, λοιπόν, παραθέτοντας ένα παράδοξο περιστατικό ! Που, αντλώ από το μικρό πλην θαυμάσιο βιβλίο: «Το Άγιον Όρος-Το υψηλότερο σημείο της γης»-σελ. 93. Βιβλίο, εκ βαθέων ύμνο αγάπης, για τον αγιώνυμο αυτό της Ορθοδοξίας θησαυρό, από λίαν υψηλού πνευματικού επιπέδου υπογραφή, όπως αυτή, του  Σεβασμιώτατου Μητροπολίτη  Μεσογαίας και Λαυρεωτικής κ. Νικολάου, που έχοντας καταγράψει την οσιακή κοίμηση Αγιορείτη μοναχού, συνεχίζει:

    «Ανάλογο περιστατικό μου διηγήθηκε κατασυγκινημένος ένας αγιορείτης ηγούμενος. Στο μοναστήρι υπήρχε κάποιος μοναχός αρκετά αμελής. Σπάνια πήγαινε στις ακολουθίες. Έμπαινε μέσα, προσκυνούσε τις εικόνες και εξαφανιζόταν. Σαν να μην τον χωρούσε ο τόπος. Κανείς δεν ήξερε πού πήγαινε. Κανείς δε γνώριζε τι έκανε. Είχε και ένα ακόμα ελάττωμα. Έπινε. Μονίμως ευωδίαζε …κρασί. Κανέναν δεν ενοχλούσε. Κακό λόγο ποτέ δεν έβγαζε. Σε τίποτα όμως δε θύμιζε η ζωή του μοναχό.

     Πέρασε καιρός και ο μοναχός εκοιμήθη. Η αδελφότητα βυθίστηκε σε αγωνία. Αγωνία για την ψυχή του. Έφυγε απροετοίμαστος, ακοινώνητος για χρόνια, τουλάχιστον από ό,τι οι πατέρες έβλεπαν, Τον  ξενύχτησαν με  δάκρυα στα μάτια, με αναστεναγμούς θερμής προσευχής.

Έφτασε η στιγμή της ταφής. Οι πατέρες γύρω από το σκήνωμά του δεν θρηνούν το χωρισμό, όσο πάσχουν για το θάνατο, τον αληθινό θάνατο του κοιμηθέντος αδελφού. Τη στιγμή που τον κατεβάζουν στον τάφο, αντί να αντικρύσουν το μοναχό για τελευταία φορά, διασταύρωναν όλοι με απορία τα βλέμματά τους για πρώτη φορά. Ο πιο απλός από τους πατέρες σπάει την αμηχανία:

--Γέροντα, ευωδιάζει, λέει εκφράζοντας ό,τι όλοι αισθάνονταν και κανείς δεν τολμούσε να ομολογήσει.

   Πράγματι ευωδίασε ο τόπος. Ο τάφος του για μέρες πιστοποιούσε κάποιο κρυμμένο μεγαλείο και επιβεβαίωνε το μυστήριο του Θεού. Ο άνθρωπος που σ’ αυτόν τον κόσμο μύριζε κρασί, αιώνια αναδύει το άρωμα της θεϊκής χάριτος και ευαρέσκειας. Πίσω από τα φαινόμενα των αδυναμιών του κρυβόταν ο θησαυρός μιας αγίας ζωής και μιας μοναχικής ψυχής που σήμερα μεν αναπαύει τους αδελφούς της, για πάντα όμως ανάπαυε το πνεύμα του Θεού.

Πόσο διαφορετικός είναι ο Θεός από τους ανθρώπους ! Πόσο το κριτήριό Του διαφέρει από τις κρίσεις μας !...»

******   ****   ******

Ας μου συγχωρηθεί να προσθέσω ότι, αυτό επιμαρτυρεί πιο καλά, πιο ατόφια, και πιο αυθεντικά όσα έχουν προαναφερθεί, για να μην πω και ότι καθιστά την καταγραφή τους περιττή !

Πάντα με «την αγάπην την πρώτην ην ουκ αφήκα»

Αθανάσιος Κοτταδάκης