Σάββατο 11 Ιανουαρίου 2025

Κυριακή μετά τα Φώτα - π. Βασίλειος Θερμός

 
Κυριακή μετά τα Φώτα

πρωτοπρεσβύτερος Βασίλειος Θερμός
Ψυχίατρος παιδιών και εφήβων
πρώην Καθηγητής Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Αθήνας
 

Αδελφοί μου, ο απόστολος Παύλος μας θύμισε σήμερα ότι ο Χριστός ανέβηκε στον ουρανό μεταφέροντας μαζί Του ως νικητήρια λάφυρα τους ανθρώπους που ελευθέρωσε, όλους εμάς. Το γνωρίζαμε αυτό, αν και δεν του δίνουμε τη σημασία που του αξίζει.

Αλλά κατόπιν συμπληρώνει: Όταν ο Ψαλμός 67 λέει ότι ανέβηκε, τι άλλο σημαίνει παρά ότι προηγουμένως είχε κατέβει; Και μάλιστα, στα κατώτερα της γης, στον Άδη. Και το έκανε αυτό για να γεμίσουν τα πάντα με τον Ίδιο.

Οι εντυπωσιακές αυτές φράσεις που ακούσαμε στον Απόστολο σήμερα δεν περιγράφουν ένα κατόρθωμα του Χριστού ώστε να Τον θαυμάσουμε. Στην πραγματικότητα πληροφορούν για την άπειρη αγάπη Του. Και τούτο διότι η θαυμαστή αυτή κίνηση του Χριστού έγινε με στόχο οι άνθρωποι να Του μοιάσουν, απαρτίζοντας έτσι το Σώμα Του, την Εκκλησία. Ο Χριστός κατέβηκε για να ανέβει μαζί με τους ανθρώπους και να μοιράσει τα δώρα Του, δώρα όχι για πνευματική «ευζωία» και καύχηση, αλλά για την συγκρότηση της Εκκλησίας.

Το σημερινό αποστολικό ανάγνωσμα συμπυκνώνει την ολοκληρωμένη πρόταση της Θείας Οικονομίας. Ο Χριστός ελευθερώνει παίρνοντας τους αιχμαλώτους της αμαρτίας, εμάς όλους, για να μας εφοδιάσει κατόπιν με δώρα, ώστε όλοι μαζί να οικοδομούμε το Σώμα Του.

Ο Παύλος εδώ χρησιμοποιεί τη μεταφορική εικόνα της ανθρώπινης ανάπτυξης: καλούμαστε να γίνουμε ώριμοι εν Χριστώ, όχι νήπιοι. Σαν ανώριμα νήπια είμαστε όταν απλώς απολαμβάνουμε το έτοιμο δώρο της σωτηρίας, ενώ ώριμοι γινόμαστε όταν το διαδίδουμε στους αδελφούς μας. Μόνο έτσι θα πιάσουν τόπο και για εμάς προσωπικά τα συγκλονιστικά γεγονότα της Ενανθρώπησης, του Πάθους, της Ανάστασης.

Διαφορετικά, θα επρόκειτο απλώς για μια κατανάλωση των έτοιμων αγαθών. Δεν είναι αυτό η Χριστιανική ζωή, αλλά αποτελεί μια ενεργό δράση που συνεχίζει το έργο του Χριστού. Ο Θεός δεν μας θέλει καταναλωτές αλλά συμπαραγωγούς μαζί Του! Δεν θα ήταν υπερβολή να λέγαμε ότι αποστολή της Εκκλησίας είναι η αλληλοβοήθεια με στόχο τη Βασιλεία του Θεού. Και, μάλιστα, όχι μόνο η αλληλοβοήθεια των μελών της Εκκλησίας, αλλά και η βοήθεια προς όσους βρίσκονται έξω από αυτήν.

Εν τω μεταξύ ο Χριστός, αδελφοί μου, κατέβηκε στον Άδη και για έναν άλλο λόγο: προκειμένου να γίνουμε ικανοί να αντέξουμε τον δικόν μας Αδη. Η μετάνοια, δηλαδή, είναι προϋπόθεση για να λάβουμε τις δωρεές του Αγίου Πνεύματος. Χωρίς αυτή την ενεργητική και ευγνώμονα στάση τα όποια φυσικά χαρίσματα διαθέτει ο καθένας μας εξαντλούνται - μάλιστα ενδέχεται να προκύψει και διαίρεση αντί για αγάπη, ακριβώς εξαιτίας των χαρισμάτων μας!

Αυτά για τον απόστολο. Η ευαγγελική περικοπή, από την άλλη, μας πληροφορεί ότι ο λαός θα δει φως αλήθειας. Πράγματι, μετά τα Θεοφάνεια (Φώτα, όπως συνηθίσαμε να τα λέμε), αρχίζει ο φωτισμός της ανθρωπότητας με τη δημόσια δράση του Χριστού.

Ο ευαγγελιστής χρησιμοποιεί έναν όρο της Παλαιάς Διαθήκης, «Γαλιλαία των εθνών», για να περιγράψει τη βόρεια περιοχή της Παλαιστίνης, η οποία συνόρευε με ειδωλολάτρες. Προς αυτούς απευθύνεται το μήνυμα πως ήλθε η ώρα να φωτισθούν. Αντίθετα, το νότιο τμήμα, η Ιουδαία, ήταν γερά εδραιωμένο στην πίστη, έδρα του ναού του Σολομώντα και του ιερατείου.

Και όμως! Στη «Γαλιλαία των εθνών» μεγάλωσε ο Χριστός, εκεί δίδαξε πρώτα, από εκεί διάλεξε τους μαθητές Του, σε αυτήν όρισε τον τόπο συνάντησης για την Ανάληψή Του. Και στην Ιουδαία έδρασε, βέβαια, αλλά αυτή Τον σταύρωσε!

 Με άλλα λόγια, ο Χριστός δείχνει σαφώς την προτίμησή Του προς την άκρη του κόσμου, στο όριο με τα «έθνη». Αντίθετα, ο γνώριμος θρησκευτικός τόπος Τον θανατώνει! Αυτή ακριβώς είναι η πρόσκληση για όλους μας: από τη μια να φωτισθούμε ως «εθνικοί», δηλαδή ως ειδωλολάτρες εξαιτίας του σκότους των παθών μας, από την άλλη να δράσουμε στο όριο της Εκκλησίας, στους υπόλοιπους «εθνικούς». Να μην ενδώσουμε, δηλαδή, στην ασφάλεια μιας θρησκευτικότητας τυφλής και εμπαθούς, η οποία στο τέλος σκοτώνει τον Θεό, όπως έγινε με το ιουδαϊκό ιερατείο.

Αδελφοί μου, τα έθνη δεν εξοντώνονται αλλά μετατρέπονται σε πιστούς, όπως ακριβώς τα πάθη δεν εξαφανίζονται αλλά μετατρέπονται σε αρετές!

Είναι αυτό που ο προφήτης Ησαΐας είχε μεταφέρει ως μήνυμα του Θεού, αιώνες πριν: «Τα έθνη θα πιουν το κρασί μου, θα χρισθούν με το μύρο μου …Θα συγκεντρώσω όλα τα έθνη για να δουν την δόξα μου». Είναι το ίδιο που έκαμε τον Απόστολο Παύλο να ονομάζει τον εαυτό του «λειτουργό του Ιησού Χριστού στα έθνη».

Αδελφοί, ως φωτισμένοι πια, ας μην επιζητούμε το καταφύγιο μιας φοβισμένης κλειστής θρησκευτικότητας, η οποία μπορεί να γίνει και θανατερή. Είναι προνόμιο και αποστολή να ζούμε και να δρούμε, σαν τον Ιησού, ανάμεσα στα σύγχρονα «έθνη». Όπως είπε και ο Χριστός, κανείς δούλος δεν είναι ανώτερος από τον Κύριό του…

Πηγή: Εφημέριος

1 σχόλιο:

Ανώνυμος είπε...

Μας έλειψε ο π. Βασίλειος. Παράκληση για συχνότερες παρεμβάσεις πνευματικές και κοινωνικές.