Ἡ Τεσσαρακοστή εἶναι περίοδος νηστείας. - Ιωάννης Σαλογιάννης

Ἡ Τεσσαρακοστή εἶναι περίοδος νηστείας.

Τό ἐναρκτήριο σάλπισμα τό δίδει ἡ Κυριακή της Τυροφάγου. Θέμα τῆς εἶναι ἡ νηστεία. Ὑποθῆκες γιά τόν ὀρθό τρόπο συμπεριφορᾶς τῶν νηστευόντων πιστῶν δίδει τό ἀποστολικό καί τό εὐαγγελικό ἀνάγνωσμα: ΄΄ Ὁ ἐσθιῶν τόν ἐσθίοντα μή ἐξουθενείτω καί ὁ μή ἐσθίων τόν ἐσθίοντα μή κρινέτω΄΄ καί ΄΄ὅταν νηστεύητε μή γίνεσθε ὥσπερ οἱ ὑποκριται σκυθρωποί...σύ δέ νηστεύων ἄλειψαί σου τήν κεφαλήν καί τό πρόσωπόν σου νίψαι, ὅπως μή φανῆς τοῖς ἀνθρώποις  νηστεύων, ἀλλά τῷ Πατρί σου ἐν τό κρυπτῶ΄΄.

Τήν σπουδαιότητα ὅμως τῆς νηστείας ὑπογραμμίζει κυρίως τό ἐορτολογικό θέμα τῆς ἡμέρας καί ἡ ὑμνογραφία πού ἐμπνέεται ἀπό αὐτό: ΄΄Τή αὐτή ἡμέρα΄΄ γράφει τό συναξάριο τοῦ Τριωδίου, ΄΄ἀνάμνησιν ποιούμεθά της ἀπό τοῦ Παραδείσου τῆς τρυφῆς ἐξορίας τοῦ Πρωτοπλάστου Ἀδάμ΄΄. Καί ἀναλύει ὁ συντάκτης τοῦ συναξαρίου πώς οἱ πνευματοφόροι Πατέρες ἐνόησαν τήν συσχέτισι αὐτή, τῆς Κυριακῆς αὐτῆς πρός τήν ὑπόθεση τῆς νηστείας.

Ὁ Ἀδάμ ἐξεβλήθη ἀπό τόν Παράδεισο, γιατί δέν ἐτήρησε μιά ἐντολή τοῦ Θεοῦ, ἐντολή ἦταν ὅρος νηστείας.Τό πρῶτο παράγγελμα τοῦ Θεοῦ πρός τόν ἄνθρωπο ἦταν ἑπομένως ὁ νόμος τῆς νηστείας, ΄΄τό τῆς νηστείας καλόν΄΄. Ἄν δέν παρέβαινε τόν μοναδικό αὐτόν κανόνα ὁ Ἀδάμ, θά ἐπετύγχανετην θέωσι, θά ζοῦσε στόν Παράδεισο τῆς τρυφῆς διά παντός. Ἡ τήρησις τῆς νηστείας θά ἔφερνε ζωή, ἡ παράβασις ἔφερε τόν θάνατο.

Τά θρηνητικά τροπάρια τῆς ἡμέρας ἀντλοῦν ἀπό τό πλούσιο αὐτό θέμα. Θρηνοῦν μαζί μέ τόν Ἀδάμ  γιά τήν πτῶσι καί παρακινοῦν τούς πιστούς στήν νηστεία καί στήν ὑπακοή στόν Θεῖο Νόμο.  

Ιωάννης Σαλογιάννης