«Η θάλασσα μέσα μου» Παράλυτος σωματικά ή ψυχικά; - π. Θεοδόσιος Μαρτζούχος

Κυριακή Β' των Νηστειών

«Η θάλασσα μέσα μου» Παράλυτος σωματικά ή ψυχικά;

Η σωματική ασθένεια είναι πάντοτε ένα σκάνδαλο και ένας κόπος οδυνηρός και απεχθής. Όσο υπάρχουν άνθρωποι μέσα στον πόνο, στο κακό και στην δυστυχία, δεν θα πάψει να μας ταράζει το δίλημμα: ή ο Θεός είναι μεν παντοδύναμος, αλλά δεν μας αγαπάει ή μας αγαπάει μεν, αλλά δεν είναι παντοδύναμος! Εάν ο Θεός υπάρχει και είναι παντοδύναμος, όπως λένε οι Χριστιανοί, γιατί υπάρχει το κακό και ο πόνος;

Η πίεση της ανάγκης πολλές φορές δημιουργεί την πίεση της απαίτησης να απαλλαγώ, εδώ και τώρα, από οτιδήποτε με πιέζει και με πονά. Η φιλαυτία γίνεται πολλαπλάσια μέσα στην οδύνη. Πολλοί άρρωστοι γίνονται απαίσια σκληροί προς τους γύρω τους, οι οποίοι και τους υπηρετούν, ενώ συγχρόνως γυρεύουν καλοσύνη και θεραπεία. Ατυχώς έχουμε όλοι την κεντρομόλο φιλαυτία να υπολογίζουμε πάνω από όλα τον δικό μας κόπο και πόνο! Η αμεσότητα της οδύνης μας κυριεύει την ψυχή μας.

Ο Χριστός στην συνείδηση των συγχρόνων του φαινόταν σαν ένας δημόσιος θεραπευτής! Είχε κάνει καλά αρρώστους (παράλυτους-τυφλούς-κουτσούς) και η φήμη Του είχε χτίσει μέσα στους ανθρώπους την σκέψη του δημόσιου θεραπευτή. Και εμείς σήμερα ακόμα Τον βλέπουμε με μια τέτοια προοπτική.

Στο Ευαγγέλιο το σημερινό, ένας παράλυτος βρίσκεται ξαφνικά μπροστά στον Χριστό με μια… σκηνογραφική διαδρομή. Τέσσερεις φίλοι (του παράλυτου) που τον μεταφέρουν στην αναπηρική πολυθρόνα-κρεβάτι του, μην μπορώντας να πλησιάσουν, σκαρφίζονται την «από μηχανής» λύση και τον κατεβάζουν από μια ανοιγμένη οροφή ενώπιον Του.

Η έκπληξη της εντύπωσης που προκαλεί αυτή η πρόσβαση προς τον Χριστό, ακολουθείται από μια ακόμα μεγαλύτερη έκπληξη. Ο Χριστός απευθυνόμενος στον παράλυτο του συγχωρεί τις αμαρτίες. Η σωματική κατάσταση του ανθρώπου και βέβαια η διαδικασία προσέγγισης προς Αυτόν «φωνάζουν» ότι... άλλο θέλει ο παράλυτος μπροστά στον Χριστό…

Ο Χριστός όμως μεταφέρει το βάρος του θέματος, από τα οδυνηρά φαινόμενα, στο ουσιαστικό δράμα της αμαρτίας, ενώ εμάς μας δεσμεύουν τόσο πολύ τα φαινόμενα, που τα αξιολογούμε ως την μόνη πραγματικότητα! Είμαστε σε χειρότερη μοίρα και από εκείνη των Φαρισαίων που είχαν αντίρρηση όχι για τα φαινόμενα, αλλά για την ουσία… : Ποιος είσαι εσύ, που συγχωρείς αμαρτίες;

Ο Χριστός στέκεται ανάμεσα σ’ εκείνους, τους Φαρισαίους, που δεν του αναγνώριζαν το δικαίωμα και την δυνατότητα συγχώρησης αμαρτιών, και σ’ εμάς, που μόνο τον παράλυτο βλέπουμε (χωρίς εσωτερικό κόσμο και άρα χωρίς αμαρτίες) και μας νοιάζει μόνο να περπατήσει. Ο Χριστός στέκεται και πάλι σαν «Ζυγός Δικαιοσύνης». Για εκείνους, με την θεραπεία, φανερώνει το δικαίωμα και την δυνατότητα συγχώρησης των αμαρτιών του «κάθε παράλυτου». Εμάς, με την θεραπεία, μας εισάγει στο μέγα μυστήριο της ανθρώπινης ψυχής («η Θάλασσα μέσα μου») που μπορεί να είναι βουλιαγμένη σε θάλασσα αμαρτιών.

Πολλές φορές, μπροστά στο σκάνδαλο του κακού, ο Θεός φαίνεται να σωπαίνει. Ακατανόητη σιωπή της αγάπης μπροστά στα βάσανα. Ο ίδιος ο Χριστός στον Σταυρό διερωτάται, γιατί τον εγκατέλειψε ο πατέρας του. «Στον Σταυρό όμως υποφέρει μέχρι θανάτου όχι για να μην υποφέρουν οι άνθρωποι, αλλά για να είναι τα παθήματά τους όμοια με τα δικά Του»( George Mαcdonald). Δεν είναι εύκολη γνώση, ούτε επιτρέπονται εύκολα λόγια στο "γιατί" των ασθενειών και των προβλημάτων. Όλοι είμαστε μέσα σε ένα κύκλο αλληλεπίδρασης ψυχοσωματικής. Πολλά φαίνονται και ακόμα περισσότερα είναι αδιόρατα και αφανή. Οι εύκολες ερμηνείες είναι ψεύτικες λύσεις, που δημιουργούν μεγαλύτερα χάσματα. Ο Κάιν αναμφίβολα θα έθαψε το σώμα του αδερφού του. Εμείς θάβουμε, πολλές φορές, εκείνα κι εκείνους που «σκοτώνουμε» μέσα μας. Έρχεται ο Χριστός και μας λέει να συγχωρήσει αυτό που πολλές φορές δεν φαίνεται ούτε στα ίδια μας τα μάτια. Εμείς του λέμε ότι μας νοιάζει μόνο ό,τι φαίνεται. Εκείνος προσπαθεί να μας πει ότι θα βγάζουμε προς τα έξω ό,τι έχουμε κρυμμένο μέσα μας, και χωρίς να το θέλουμε! Καμιά φορά (όχι πάντα και ούτε ως νομοτέλεια) αυτό το μέσα θα αρρωσταίνει και το έξω…

Έρχονται στιγμές που έχουμε την εντύπωση ότι η δυστυχία είναι ο κανόνας στην ζωή, και οι στιγμές ευτυχίας η εξαίρεση. Σε αυτές τις ώρες της οδύνης, δεν έχουν θέση τα λόγια. Όπως η Παναγία κάτω από τον Σταυρό (Stabat Μater), ας προτιμάμε την σιωπή. Δεν ερμηνεύονται αυτά που μας ξεπερνάνε. Σφάλαμε, ως προς την εικόνα που φτιάξαμε, ενός Θεού παντοδύναμου, με καταλυτικές επεμβάσεις. Η δύναμη του Θεού δεν είναι η λύση των αδυναμιών μας μέσω κάποιας διαδικασίας. Είναι απόσταση ελευθερίας, όχι δήλωση αδυναμίας ούτε και σημάδι αδιαφορίας. Είναι ένδειξη αγάπης. Αγάπης που η ανθρώπινη ανυπομονησία την καθιστά δυσνόητη. Ο Θεός στο πρόσωπο του Χριστού, εγκαταλείπει κάθε ισχύ και τάσσεται στο πλευρό μας. Ο Χριστός πάλι στους πειρασμούς στην έρημο αρνείται διαρρήδην την ισχύ, την κοσμική δύναμη και την εξουσία. Στην Γεσθημανή εισέρχεται στο πάθος, στην δυστυχία, στον πόνο, και στον θάνατο. Όμως με αυτό το πέρασμα μέσα από την ανθρώπινη αδυναμία, ο Χριστός οδηγείται στην «Ισχύ της Αναστάσεως» (Φιλιπ. 3, 10) και στην ατελεύτητη ζωή.

Δεν υπάρχει άλλη διαδρομή για εμάς. Η Ανάσταση γίνεται προφανής στο τέλος μιας πορείας παθημάτων και Σταυρού. «Ο Θεός μας φτιάχνει, όπως η θάλασσα την στεριά: με το να αποτραβιέται» (Frid. Hölderlin).

Οι Φαρισαίοι πρέπει να καταλάβουν ότι ο Χριστός είναι Θεός που συγχωρεί αμαρτίες. Και εμείς πρέπει να καταλάβουμε ότι δεν είμαστε μόνοι με τα προβλήματα μας, που ψάχνουν ρυθμιστή, αλλά μαζί με τον Πατέρα μας που νοιάζεται να μεγαλώσουμε σε ωριμότητα, όχι με μια εύκολη και αμέτοχη από μέρους μας λύση των προβλημάτων μας, αλλά με την απόκτηση της δύναμής Του, ώστε να υπομένουμε το εξωτερικό κακό είτε είμαστε υπεύθυνοι γι’ αυτό είτε όχι, και να μισούμε το εσωτερικό κακό, την αμαρτία. Αν ο Θεός ενεργούσε με τρόπο μαγικό, θα σήμαινε ότι δεν είμαστε τίποτα γι’ Αυτόν.

Μέσα στο μυστήριο της ζωής στο οποίο όλοι είμαστε, και βρισκόμαστε μάλιστα σε… περιδίνηση, ας έχουμε μόνιμη κραυγή προσευχής τον λόγο του Σαίρεν Κίρκεγκωρ:

Ουράνιε Βασιλεύ,

δώσε μας να συνειδητοποιήσουμε

ότι δεν είσαι, λόγω των αμαρτιών μας,

εναντίον μας, αλλά μαζί μας,

ώστε η ενθύμησή σου,

όταν ξυπνάει μέσα μας και κάθε φορά που ξυπνάει,

να μη μας θυμίζει τις αθετήσεις μας,

αλλά την συγχώρεσή Σου.

Με αγάπη και ευχές

π. Θεοδόσιος Μαρτζούχος

Πηγή: Ενοριακό info