Ο Ιεφθάε ήταν ένας από τους κριτές του Ισραήλ. (Κριτ.11,12). Το
σπουδαιότερο γεγονός που συνδέεται με το όνομά του είναι το τάμα που έκανε στο
Θεό, όταν βρισκόταν σε πόλεμο με τους Αμμωνίτες. "Σου υπόσχομαι" είπε
στο Θεό, "ότι αν παραδώσεις τους Αμμωνίτες στα χέρια μου, εκείνος που θα
βγεί πρώτος από την πόρτα του σπιτιού μου να με προϋπαντήσει νικητή, θα τον
θυσιάσω προς τιμήν σου" (Κριτ.11,30-31).
Πραγματικά ο Ιεφθάε νίκησε τους Αμμωνίτες και γύρισε περήφανα
στον τόπο του. Όταν όμως έφτασε στο σπίτι του , με πολλή θλίψη είδε να βγαίνει
πρώτη να τον προϋπαντήσει με τραγούδια και τυμπανοκρουσίες η μονάκριβη κόρη
του. Ο Ιεφθάε βρέθηκε σε τραγική θέση, το τάμα του όμως τον υποχρέωνε να
δειχτεί συνεπής, παρά το παράλογο της θυσίας. Έτσι πρόσφερε στο Θεό την κόρη του
η οποία ευχάριστα αποδέχτηκε το τέλος της- και αυτό σύμφωνα με πολλούς
ερμηνευτές, προτυπώνει την εκούσια προσφορά του Χριστού - μόνο που του ζήτησε
αναβολή δύο μηνών. Στο διάστημα αυτό η μελλοθάνατη κόρη ήθελε να πάει στα βουνά
με τις φίλες της και να κλάψει τα νιάτα της, κυρίως δε την ανεκπλήρωτη επιθυμία
της συζυγίας και της μητρότητας που ιδιαίτερα τιμούσαν οι Ισραηλίτες. Ο Ιεφθάε
συγκατατέθηκε στο αίτημα της κόρης του και η θυσία έγινε μετά την επιστροφή
της.
Από τότε έμεινε συνήθεια στις Ισραηλίτισσες νέες να πηγαίνουν, μια φορά τον χρόνο, για τέσσερις μέρες στο βουνό και να κλαίνε την θυσιασμένη κόρη του Ιεφθάε.
Εξ αφορμής του γεγονότος αυτού δεν είναι άσκοπο να αναφέρουμε το
ότι η συνήθεια του "τάματος" - όταν κάποιος βρίσκεται σε ιδιάζουσες
δυσκολίες, αρρώστιες κτλ - έχει τις ρίζες της στην πρωτόγονη ακόμη κοινωνία και
φτάνει μέχρι των ημερών μας. Αυτή η συνήθεια στηρίζεται στη βάση - έστω κι αν
αυτό δεν γίνεται συνειδητά - "σου δίνω για να μου δώσεις".
Στην Π.Δ. συναντάμε πολλές παρόμοιες περιπτώσεις ταμάτων, όπως
εκείνο του Ιακώβ (Γεν. 28,20-22), και της Άννας (Α΄ Βασ.1,11).
Στην Κ.Δ, παρόλο ότι ο Ιησούς Χριστός εμμέσως κατεδίκασε αυτές
τις συνήθειες και μάλιστα όταν έχουν σχέση με την αφαίρεση της ζωής (Μαρ.7,10)
- και οι χριστιανοί ζούν στην κατάσταση της υιοθεσίας, εν τούτοις πολλοί δεν
έχουν απαλλαγεί από αυτή την αρχή της συναλλαγής με το Θεό, ο Οποίος διακήρυξε
ότι "έλεον θέλω και ου θυσίαν". (Ματθ.9,13).
Στην κατάσταση που βρίσκεται η ψυχή όταν κάνει "τάμα",
μπορεί κανείς να διακρίνει πολλά βασικά σημεία αδυναμίας, που υποκινούν τον
άνθρωπο να κάνει από ανάγκη και μόνο "τάμα".
Αρχικά ο φόβος που διαποτίζει αυτή την ενέργεια είναι δείγμα
ανελευθερίας και αδυναμίας που κυκλώνουν τον μεταπτωτικό άνθρωπο, ο οποίος
έχασε με την αμαρτία το βασιλικό του αξίωμα έναντι της κτίσεως. Ενώ, λοιπόν,
εξακολουθεί να βρίσκεται κάτω από τον ζυγό και είναι ακόμη δούλος της κτίσεως,
θέλει να κινείται να "χαρίσει" στο Θεό ό,τι ανήκει σ΄ Αυτόν και
μόνο. Αυτό το κάνει επειδή συνεχίζει, παρά το γεγονός της ενανθρωπήσεως του
Κυρίου, να ζει τον Θεό σαν ανθρωποπαθή και άσπλαχνο αφέντη και όχι σαν πατέρα
και πρωτότοκο αδελφό.
Ο Χριστός όμως σαρκώθηκε και κάλεσε τον άνθρωπο σε ελεύθερη υιική σχέση μαζί Του. Ζήτησε από το πλάσμα Του την πίστη και την αγάπη. Θεμελίωσε τις
σχέσεις τους στην ελευθερία και προέτρεψε τις ψυχές στην αβίαστη αναφορά των
αναγκών και των αιτημάτων τους προς Αυτόν (Ματθ.7, 7-11).
Με το βάπτισμα ο άνθρωπος προσφέρεται ολοκληρωτικά στο Θεό και
με την Θ. Ευχαριστία γίνεται "όλος Χριστός" και επανακτά το βασιλικό
του χάρισμα έναντι του κτιστού κόσμου. Το θέλημά του εντάσσεται πλέον στο θείο
θέλημα και η προσφορά του αρχίζει και τελειώνει στην αναφορά της Θ. Λειτουργίας,
"τα Σα εκ των Σων". Τέλος τα αιτήματά του σφραγίζονται πάντα
με το "αλλ΄ ου τι εγώ θέλω, αλλά ει τι Συ" (Μαρ. 14-36).
Το τάμα μόνο σαν πρώτη κίνηση απομακρυσμένων από τον Θεό ψυχών
μπορεί "οικονομικά" να το δεχθεί η Εκκλησία, με την ελπίδα ότι αυτό
θα βοηθήσει την έξοδο του ανθρώπου από το φίλαυτο πιστεύω του, ότι δηλαδή αυτός
είναι το κέντρο του κόσμου, και στην ανάθεση της ζωής του και των αναγκών του
στον ουράνιο Πατέρα.
(Από το βιβλίο, "ΘΕΙΚΟ ΛΥΧΝΑΡΙ", Εκδ. "Ετοιμασία",
σχόλιο 32,στις σελίδες 220-221).
Για την αντιγραφή
π. Παναγιώτης Ρόδης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου