π. Θεοδόσιου Μαρτζούχου, - «Αν ο σπόρος δεν πεθάνει… Κηρύγματα στα ευαγγελικά αναγνώσματα των Κυριακών του έτους»

Εδώ και λίγες μέρες εκδόθηκε το βιβλίο του 

π. Θεοδόσιου Μαρτζούχου, 

«Αν ο σπόρος δεν πεθάνει… 
Κηρύγματα στα ευαγγελικά αναγνώσματα των Κυριακών του έτους» 

(εκδ. Εν Πλω).

Ο π. Θεοδόσιος με χαροποίησε και με τίμησε ζητώντας μου να γράψω τον Πρόλογο. Δίνω λοιπόν εδώ ένα μικρό απόσπασμα του Προλόγου μου, για να τονίσω το ειδικό βάρος του βιβλίου, κοντολογίς το ειδικό βάρος της οπτικής του π. Θεοδόσιου, ο οποίος μας δίνει χαρτί που αξίζει να κρατηθεί κι όχι να ανακυκλωθεί.

Από τον Πρόλογο:

«Πολύ συχνά, για τον εκκλησιαζόμενο η ώρα του κηρύγματος ανήκει στις στιγμές της μεγάλης υπομονής και της μεγάλης ανοχής. Υπομονής, γιατί ο εκκλησιαζόμενος απλώς περιμένει να περάσει το αναπόφευκτο: μια ανούσια λογοδιάρροια. Ανοχής, διότι δεν αντιδρά στο μπούλινγκ που ο κήρυκας ασκεί στη νοημοσύνη του εκκλησιάσματος. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις οι εκκλησιαζόμενοι ακούνε βερεσέ, πλην βεβαίως εκείνων που είναι προκαταβολικά ενθουσιασμένοι με τον μάγο της φυλής, ό,τι κι αν ξεστομίσει. Και η κατάληξη; Ο κήρυκας συνεχίζει να ασχημονεί – ουσιαστικά σε βάρος του Ευαγγελίου.

Μα, μόνο αυτό το σκηνικό υπάρχει άραγε στο κήρυγμα; Όχι. Εξαρχής το ‘πα, ότι συμβαίνει «πολύ συχνά». Είναι το σκηνικό που εύκολα κυριαρχεί, μα υπάρχουν και μερικές πολύτιμες περιπτώσεις, κατά τόπους, όπου το κήρυγμα χαρίζει αληθώς άρτο επιούσιο σε συνθήκες επισιτιστικής κρίσης. Καθόσον ο προφήτης μας τα έχει πει: «Ἰδοὺ, ἡμέραι ἔρχονται͵ λέγει Κύριος͵ καὶ ἐξαποστελῶ λιμὸν ἐπὶ τὴν γῆν͵ οὐ λιμὸν ἄρτου οὐδὲ δίψαν ὕδατος͵ ἀλλὰ λιμὸν τοῦ ἀκοῦσαι λόγον Κυρίου» (Αμώς 8:11).

Στις μερικές πολύτιμες περιπτώσεις συγκαταλέγω ετούτο το βιβλίο. Χάρηκα τα κείμενά του –άκουσα τα κείμενά του– σαν κουβέντες που μπορούν πραγματικά να προκαλέσουν αλλαγή στη ζωή σου. Φέρνουν μπροστά στα μάτια σου νεύματα της Γραφής, που μπορεί μεν να τα έχεις κοιτάξει, μα τα έχεις προσπεράσει˙ ουσιαστικά δεν τα έχεις δει. Τα κηρύγματα του βιβλίου αυτού δένουν τη θεία λειτουργία, το μυστήριο και τον λόγο, ή μάλλον δένουν το μυστήριο της προσευχής, το μυστήριο του αοράτου αλλά δρώντος Θεού και το μυστήριο του λόγου. Τα δένουν, αντίθετα προς απόψεις οι οποίες αποσυνδέουν τη λατρεία από την επίγνωση ή αντικαθιστούν τη θεολογία με την αισθητική ή υποτάσσουν την περιπέτεια της ελευθερίας στον αυτόματο πιλότο της μαγείας [...].

Η διαβεβαίωση του ποιμένα Χριστού ότι τα πρόβατά του ακούν τη φωνή του και ακολουθούν, μπορεί να γεμίζει με ικανοποίηση όσους κατανοούν τους ποιμαινόμενους σαν τα σκυλάκια του Παβλόφ. Όμως ο Χριστός λέει κάτι διαφορετικό: Ότι για να τον ακολουθήσει κάποιος πρέπει να το θέλει (Ματθ. 15:24), και ότι τα πρόβατά του αναγνωρίζουν τη φωνή του και την διακρίνουν από φωνές άλλων. Αυτά δεν είναι χαρακτηριστικά άσκεφτων προβάτων. Η ικανότητα για αναγνώριση και διάκριση είναι για τα πρόβατα στοίχημα, είναι ζητούμενο. Είναι λοιπόν δουλειά του ποιμένα να τα ασκήσει σε αυτή την ευθύνη της «ξε-προβατοποίησής» τους. Κορυφαίο: Πού θεμελιώνει ο Χριστός την ιδεώδη (την ολόκαρδη, ηθελημένη, υπεύθυνη και όχι μηχανιστική και «προβατίσια») σχέση προβάτων και ποιμένα; Στη σχέση του ίδιου με τον Πατέρα, σχέση ολόκαρδη, ηθελημένη, υπεύθυνη και όχι μηχανιστική και «προβατίσια»: «Γνωρίζω τα πρόβατα που είναι δικά μου, και τα δικά μου με αναγνωρίζουν, όπως με αναγνωρίζει ο Πατέρας, κι εγώ αναγνωρίζω τον Πατέρα» (Ιω. 10:14-15)».

Θανάσης Ν. Παπαθανασίου / 2-11-2022