Βίος αγίου Γεωργίου - π.Θεοδόσιος Μαρτζούχος

Βίος αγίου Γεωργίου

 π.Θεοδόσιος Μαρτζούχος

«Σήκωσε με παραπάνω.

Τον κροκόδειαλο θα φιλήσω;»

(Βίος Αγίου Γεωργίου)

Ένας πατέρας μαζί με τον μικρούλι γιο του βρίσκονται μπροστά στην εικόνα του έφιππου αγίου Γεωργίου, που διατρυπά με το κοντάρι του τον... "δράκοντα"! Ο πατέρας σηκώνει με τα δυο του χέρια το μικρό του βλαστάρι, που δεν φτάνει από μόνο του λόγω ύψους-ηλικίας, να φιλήσει την εικόνα. Ο μικρός... αποδυσπετεί. Δυσφορεί και στρέφει αλλού το κεφαλάκι του! Ο πατέρας τον προτρέπει να φιλήσει την εικόνα. Ο μικρός δυσφορεί παρά την προτροπή και προκειμένου να δικαιολογήσει την στάση του, φωνάζει με παιδική ειλικρίνεια: «Σήκωσέ με παραπάνω! Το κροκόδειαλο θα φιλήσω;;»!!

Όταν κάποιος βλέπει την εικόνα αυτή του αγίου Γεωργίου, μοιραία απορεί: Τι είναι αυτό το θέαμα το οποίο απεικονίζει; Είναι ακριβολογία; Είναι συμβολισμός; Είναι...; Τι είναι τέλος πάντων;

Ξεκινώντας από τους αποστόλους ο Χριστός έστειλε στην οικουμένη (...ἕως ἐσχάτου τῆς γῆς) μάρτυρες της παρουσίας και της ποιότητας της διδασκαλίας του, όπως είπαμε, φυσικά τους αποστόλους, αλλά και όλους τους «πιστεύοντας διά τοῦ λόγου αὐτῶν (των αποστόλων) εἰς Αὐτόν». Κάθε χριστιανός είναι μάρτυρας για τον Χριστό στο "δικαστήριο" της οικουμένης! Είναι εμφάνιση του προσώπου του Χριστού στους «Αὐτόν εἰλικρινῶς ζητοῦντας». Είναι σάρκωση της αγάπης του Χριστού στις ανθρώπινες σχέσεις.

Με τον θάνατο του ηρωικού και δύσκολου για τους χριστιανούς βασιλιά Δέκιου το 251 μ.Χ. οι χριστιανοί είχαν αριθμητικά σχεδόν εξαφανιστεί από την τότε Ρωμαϊκή Οικουμένη. Ο σκληρότατος διωγμός του Δεκίου δια των "αναγκαστικών" εξωμόσεων και δια των μαρτυρίων τους, είχε σχεδόν εξαφανίσει. Τότε μια πανούκλα που ενέσκυψε, δημιούργησε τις συνθήκες να φανερωθεί η ποιότητα των πραγμάτων. Τους αρρώστους από την πανούκλα συγγενείς τους, που κυριολεκτικά τους πέταγαν στον δρόμο οι ειδωλολάτρες, οι χριστιανοί τους αγαπούσαν, τους φρόντιζαν και τους περιέθαλπαν πεθαίνοντας πολλές φορές και αυτοί μαζί τους. Μια τέτοια θυσιαστική αγάπη, έκανε τόση γοητευτική εντύπωση στον κουρασμένο από την κυριαρχούσα φιληδονία του, ρωμαϊκό κόσμο, ώστε έχουμε μια εντυπωσιακή άνθηση του χριστιανισμού και αύξηση των χριστιανών.

Τα μέχρι τότε μαρτύρια των χριστιανών ήταν (όσον αφορά τον λόγο τους) ακατανόητα στους ειδωλολάτρες. Η αγάπη για το πρόσωπο του Χριστού ούτε φαινόταν, ούτε την φανταζόντουσαν! Κάποιοι υπονοιασμένοι από το αδιέξοδο του τρόπου ζωής τους, γινόντουσαν χριστιανοί συνειδητοποιώντας και βρίσκοντας στην διδασκαλία του Χριστού για την αγάπη, την λύση του αδιεξόδου. Μέσα σ᾿ ένα κόσμο όμως καταγοητευμένο από τις φιλοσοφικές του ασχολίες, διανοούμενο και "φαντασμένο", Αυτός ο γυμνός Σταυρωμένος, έπρεπε να συνειδητοποιηθεί ότι ήταν μια "βόμβα μεγατόνων", που "αναδημιουργεί τον κόσμο", για να γίνει αποδεκτός! Οι Στωικοί και οι Νεοπλατωνικοί διανοούμενοι όσο και αν απαξίωναν το σώμα, καθόλου δεν επιθυμούσαν να το εγκαταλείψουν! Αυτός ο "περίεργος" που δίδασκε την Ανάσταση των σωμάτων και την αγάπη ως προαπαιτούμενο για σωτηρία και υλοποίηση αυτής της Αναστάσεως, έπρεπε να "αποδείξει" με μάρτυρες τα λόγια Του. Κάθε χριστιανός ήταν (και πρέπει να είναι) μια καινούργια σελίδα της ζωής του Χριστού στην γη.

Έτσι και ο μεγαλομάρτυρας Γεώργιος είναι μια καινούργια σελίδα της ζωής του Χριστού στην γη. Είναι στρατιωτικός στο επάγγελμα και ο αυτοκράτορας Διοκλητιανός απαιτεί απ᾿ όλους τους δημόσιους υπάλληλους ομολογία πίστεως στις κυριαρχούσες πολιτικοθρησκευτικές αντιλήψεις του Ρωμαϊκού imperium. Είναι διάδοχος του Δεκίου, το 284 μ.Χ. μετά από τριάντα χρόνια και ύστερα από δέκα έξι "ανύπαρκτους" αυτοκράτορες, στην περίοδο των οποίων, η ρωμαϊκή κρατική υπόσταση είχε αποσυντεθεί και εις... «τέλος ἐξώκειλε». Τον Φεβρουάριο λοιπόν του 303 μ.Χ. υπεγράφει διάταγμα διωγμού των χριστιανών: «... βασιλικά γράμματα, τάς μέν ἐκκλησίας εἰς ἔδαφος φέρειν, τάς δέ γραφάς ἀφανεῖς πυρί γίνεσθαι προστάττον καί τούς τιμῆς ἐπειλημμένους ἀτίμους...» (με αυτοκρατορικά διατάγματα, δινόταν εντολή να κατεδαφιστούν οι ναοί των χριστιανών, και να αφανιστούν με φωτιά (να καούν) τα βιβλία τους (άγιες γραφές) και όσοι εξ αυτών ήταν έντιμοι πολίτες να ατιμασθούν) και έτσι «... οἱ μέν ξίφει κατεσφάττοντο, οἱ δέ διά πυρός ἐτελειοῦντο...» (άλλους λοιπόν τους κατέσφαταν με ξίφη και άλλοι έφταναν στην τελειότητα "δια πυρός"). «Ὁ τῆς κατά Νικομήδειαν Ἐκκλησίας προεστώς Ἄνθιμος διά τήν εἰς Χριστόν μαρτυρίαν τήν κεφαλήν ἀποτέμνεται...» (ο προεστός της Εκκλησίας της Νικομήδειας Άνθιμος, επειδή ήταν μάρτυρας του Χριστού απεκεφαλίσθει). Ο διωγμός εξαπλώνεται σ᾿ όλη την Ευρώπη και εξακτινώνεται από την Μεσοποταμία μέχρι την Λισσαβώνα και από τα Βρετανικά νησιά μέχρι την βόρεια Αφρική.

Σ᾿ αυτό το περιβάλλον γεννημένος το 275 μ.Χ. από πατέρα στρατιωτικό εμφανίζεται στο κοινωνικό προσκήνιο ο μεγαλομάρτυρας Γεώργιος. Ακολουθώντας το επάγγελμα του πατέρα του στα 18 του στρατεύθηκε στον Ρωμαϊκό στρατό. Είναι ευπαρουσίαστος, μεγαλοπρεπής και με κοινωνικό backgroundμεγάλης βαρύτητας από τον πατέρα του. Από την μητέρα του είναι χριστιανός (εξ αιτίας του ήθους της που γεννάει ένα προβληματισμό γόνιμο και δημιουργεί μια ατμόσφαιρα "εύκρατη" και χαρούμενη, αποκύημα της χριστιανικής της ιδιότητας). Στο εργασιακό του περιβάλλον (το οποίο έχει μια αυτοφυή σκληρότητα και απαίτηση) είναι πηγή και εικόνα ανδρικής συνέπειας, δέσμευσης και δυναμισμού. Εμπνέει και προβληματίζει. Δημιουργεί γόνιμη απορία στους στρατιώτες του και στους υφισταμένους του αργότερα, αφού πολύ σύντομα ανέρχεται στο αξίωμα του Τριβούνου της αυτοκρατορικής φρουράς και εν συνεχεία του Έπαρχου.

Όσοι είναι χριστιανοί χαίρονται και καμαρώνουν για τον Γεώργιο. Οι μη χριστιανοί προβληματίζονται γόνιμα και σιγά-σιγά γίνονται όλοι οι "ὑπ᾿ αὐτόν" χριστιανοί. Ο διωγμός του Διοκλητιανού τον βρίσκει στο ζενίθ της πνευματικής του πορείας. Η αυτοκρατορική απαίτηση για συμμόρφωση των δημοσίων λειτουργών στην κρατική λατρεία κάνει την πίστη του στον Χριστό δημόσια ομολογία. Αρνείται. Δεν θυσιάζει στους θεούς του αυτοκράτορα. Καταδικάζεται στον τροχό. Ένα βασανιστήριο ενός ξύλινου κύκλου που στην εξωτερική του πλευρά φέρει μαχαίρια που κυριολεκτικώς κατασφάζουν το σώμα του κάθε κατάδικου. Στον Γεώργιο "δεν λειτουργεί" αυτό το βασανιστήριο, προφανώς με θεϊκή παρέμβαση, πράγμα που κάνει τους αξιωματικούς Πρωτολέοντα και Ανατόλιο μαζί με πλείστους στρατιώτες να ομολογήσουν δημοσίως τον Χριστό Θεό της ζωής τους και να μαρτυρήσουν μαζί με τον Γεώργιο. Η έκπληξη αυτής της αποτυχημένης προσπάθειας φέρνει στο προσκήνιο ένα μάγο (τον Αθανάσιο) που ποτίζει υποχρεωτικά τον Μάρτυρα ένα θανατηφόρο δηλητήριο. Λειτουργεί εδώ ο λόγος του Χριστού «κἄν θανάσιμόν τι πίωσι οὐ μή αὐτούς βλάψει", ακόμα και αν υποχρεωθούν να πιουν κάτι δηλητηριώδες δεν πρόκειται να τους βλάψει! Η εντύπωση είναι τόσο έντονη ώστε ο Αθανάσιος γίνεται χριστιανός και μαζί του και η γυναίκα του Διοκλητιανού Αλεξάνδρα η οποία παρακολουθεί τα μαρτύρια. Το μαρτύριο καταλήγει με αποκεφαλισμό του μάρτυρα, γεγονός που παριστάνεται σε πολλές του εικόνες που τον εμφανίζουν να προσφέρει την κομμένη κεφαλή του στον Χριστό. Αυτό είναι και το όλο μήνυμα σε μας του αγίου μάρτυρα Γεωργίου. Ο κόπος που απαιτείται να "προσφέρουμε" στον Χριστό το δικό μας κεφάλι. Όχι βέβαια κομμένο, αλλά θυσιαστική προσφορά-απαίτηση αλλαγής του "περιεχομένου" του. Να ζητήσουμε δηλαδή από τον Χριστό να μας αλλάξει.

i. Τα διανοήματά μας, ώστε να σκεφτόμαστε όπως Αυτός.

ii. Τις επιλογές μας, ώστε να είναι κατά την υγιά κατάστασή Του.

iii. Τα αξιολογικά μας κριτήρια, ώστε να αποχτήσουμε «νοῦν Χριστοῦ».

Τέτοια πρόσωπα (όπως ο άγιος Γεώργιος) αποτέλεσαν (και αποτελούν) για τους χριστιανούς αναβάθμιση της... αυτοεκτίμησής τους! Ήταν και είναι αφορμές για να... καμαρώνουν για το ποιους αδελφούς έχουν. Ήταν και είναι γοητευτική χαρά από την αίσθηση ότι αυτοί (οι μάρτυρες) όντως φανερώνουν και αποτελούν μια σελίδα της ζωής του Χριστού στην γη.

Και εδώ μέσα σ᾿ αυτά τα τόσα και τόσα καλά εμφιλοχωρούν και στρεβλώσεις και αφέλειες. Οι βιογραφίες τόσο μεγαλειωδών προσώπων αφήνουν πολλές φορές την "αφελή δυνατότητα" σε ανοηταίνοντες χριστιανούς να παρεμβαίνουν για να τις κάνουν... "μεγαλειοδέστερες". Και τότε έχουμε επανάληψη των... απόκρυφων ευαγγελίων! Όπως σε εκείνα γραφόντουσαν τερατώδεις αφέλειες, υποτίθεται παρουσιάζοντας την παντοδυναμία και το θεϊκό μεγαλείο του Χριστού... (ενώ Εκείνος κρυβόταν και γινόταν άνθρωπος), έτσι και στις βιογραφίες κάποιων αγίων (συναξάρια) γράφτηκαν και παρενεβλήθησαν μυθώδη και φλύαρα και "πνευματικά" τερατολογήματα, που τελικώς ανοίγουν την δαιμονική πόρτα της απόρριψης του βίου, λόγω... παραμυθιών με δράκους. Πολλές φορές η αναγωγική και συμβολική εικονογραφική παράσταση του αγίου, έχανε την δυνατότητα να λειτουργήσει ως τέτοια και γινόταν... instantané! Τότε ο δράκος του αγίου Γεωργίου από βύθιος δαίμων που ήθελε να "καταπιεί" την Εκκλησία του Χριστού, γίνεται... δεινόσαυρος παραμυθιού και η παρθένος κόρη Εκκλησία την οποία "σώζουν" και τα αίματα του μάρτυρα, καταντάει... σταχτοπούτα που βρήκε το παληκάρι!! Ο δρόμος για ένα σωρό (μετρήσαμε έξι!) sitesεμπαικτικά αυτών των αφελών αποκρύφων συναξαριακών αναγνώσεων, ανοίγει διάπλατος για απώλεια (αντί για σωτηρία) ψυχών «ὑπέρ ὧν Χριστός ἀπέθανε».

Με το δίκιο του ο μικρός Γιάννης φώναζε στον πατέρα του «σήκωσέ με παραπάνω! Τον κροκόδειαλο θα φιλήσω;». Το υγιές αισθητήριο του παιδιού μας μαθαίνει να αναζητούμε στο πρόσωπο του μάρτυρα το πρόσωπο του Χριστού (σελίδα από τον βίο Του), να μη μας γοητεύει το... άλογο (ως κύρος και άνεση και διασημότητα), να νοιαζόμαστε για μια Εκκλησία σωσμένη από... δράκους και "παραδείσια" φίδια, ελεύθερη και δυναμική να προτείνει την αγάπη (όπως στην κάθε περίπτωση εικονιζόμενου άγιου) ως τρόπο ζωής ακόμα και με τίμημα την βιολογική ζωή.

Μακάρι να έχουμε τις προσευχές και την ευχή του μάρτυρα αδελφού μας αγίου Γεωργίου.

Με αγάπη και ευχές
Ο εφημέριος σας

π. Θεοδόσιος