Σάββατο 1 Ιουλίου 2023

Τίποτα δεν σβήνει στο διαδίκτυο | το Cloud / τα κέντρα δεδομένων | Β. Πετρουλέας | Σοφία Χατζή

 Τίποτα δεν σβήνει στο διαδίκτυο | το Cloud / τα κέντρα δεδομένων | Β. Πετρουλέας | Σοφία Χατζή
 
Όσο υπάρχουν υπερυπολογιστές τα δεδομένα μας θα παραμένουν κι αν τα καταργήσαμε εμείς. Τίποτα δεν σβήνει στο διαδίκτυο
με τον Βασίλειο Πετρουλέα, τέως Διευθυντή Ερευνών του Δημόκριτου
____
Η συνέντευξη είναι συνέχεια σχετικών θεμάτων με τον ανθρώπινο λόγο, την τεχνητή νοημοσύνη, τη ρομποτική και τους “υπεράνθρωπους” cyborgs.
Τα δεδομένα δεν είναι άυλα
Το cloud (σύννεφο) είναι υπηρεσία που συνίσταται στην παροχή αποθήκευσης και πρόσβασης στις εκτεταμένες υποδομές εγκαταστάσεων των μεγάλων ψηφιακών εταιριών, μέσω του διαδικτύου. Οι εγκαταστάσεις είναι εξαιρετικά ενεργοβόρες και βρίσκονται σε γεωγραφικά σημεία που διαθέτουν πηγές με φθηνό ηλεκτρικό ρεύμα. Υπολογίζεται ότι φθάνουν να καταναλώνουν το 1/5 της παγκόσμιας ενέργειας.
Τεράστιο δίκτυο από οπτικές ίνες διασυνδέει καλωδιακά όλη την υφήλιο μέσω των πυθμένων των ωκεανών. Οι ταχύτητες των σημάτων, με την ταχύτητα του φωτός, φθάνουν τους 7 γύρους της γης ανά δευτερόλεπτο. Οι ακροδέκτες φθάνουν σε κτίρια μεγαθήρια, τα κέντρα δεδομένων, που φυλάσσονται με πολύ υψηλά μέτρα ασφαλείας.
Είναι τόσες πολλές οι ευκολίες που δίνουν οι ψηφιακές εφαρμογές που δεν μπορεί κανείς να σκεφτεί όλο αυτόν τον ψηφιακό κόσμο. Οι υπηρεσίες αυτές δίνονται δωρεάν.
Ό,τι γίνεται ψηφιακό δεν διαγράφεται
Ακόμη και αν σβήσουμε τα αρχεία από τον υπολογιστή μας, τα δεδομένα παραμένουν στον σκληρό δίσκο ή στο διαδίκτυο και απλώς διαγράφεται το όνομα / κλειδί αναζήτησης του αρχείου. Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε που βρίσκονται τα δεδομένα μας και πώς χρησιμοποιούνται.
Ο γνωστός Edward Snowden, μια μεγάλη ευφυΐα στους υπολογιστές εργάστηκε στην NSA Υπηρεσία ψηφιακής ασφάλειας στις ΗΠΑ και στη συνέχεια έφυγε σε άλλες χώρες και καταζητείται. Έγραψε το βιβλίο Permanent record (μόνιμη καταγραφή) που αφορά στο θέμα αυτό.
Είναι εκπληκτικό πόσο γρήγορα αυξάνεται η ταχύτητα και η μνήμη των υπολογιστών.
Τι είναι τα δεδομένα
Ως προσωπικά δεδομένα εννοούμε οτιδήποτε γίνεται ψηφιακό, ακόμη και το πιο ασήμαντο. Ένα email, φωτογραφίες που ανταλλάξαμε, διάλογος στο κινητό, ένα SMS, η επικοινωνία στο Viber, στο Zoom, οι αναρτήσεις στα κοινωνικά δίκτυα, ένα ψηφιακό πιστοποιητικό του πολίτη, τα ψηφιακά εισιτήρια, η μετακινήσεις με τη χρήση GPS, τα likes. Είναι δύσκολο να καταλάβουμε πόσο πολύτιμα είναι όλα αυτά τα δεδομένα. Πολλές εταιρείες ενδιαφέρονται για μια απλή πληροφορία, όπως για το που θα ταξιδέψω.
Ένα παράδειγμα για να καταλάβουμε περισσότερα σχετικά με την αξιοποίηση των δεδομένων είναι το πως το 2015 εντοπίστηκαν οι δράστες των τρομοκρατικών επιθέσεων στη Γαλλία. Μέσω του FBI δόθηκαν από την Microsoft που διευθύνσεις IP των δραστών, οι οποίοι είχαν λογαριασμό email και έτσι έγινε δυνατός ο εντοπισμός του αυτοκινήτου τους.
Στο ξεκίνημα του διαδικτύου ήταν αδύνατη η διασταύρωση τόσων πολλών στοιχείων. Γρήγορα όμως αναπτύχθηκε η ανάλυση δεδομένων big data που επιτυγχάνει την ενοποιημένη επεξεργασία και κατανόηση αμέτρητων αποσπασματικών δεδομένων.
Τι συμβαίνει σε περίπτωση φυσικής καταστροφής; Χάνονται τα δεδομένα;
Οι εγκαταστάσεις αυτές διαθέτουν πολύ υψηλές προδιαγραφές λειτουργίας και ασφάλειας. Οι αμέτρητοι υπολογιστές ψύχονται και ενεργοποιούνται με υψηλής τεχνολογίας μπαταρίες σε περίπτωση απώλειας ηλεκτρικής ενέργειας. Έχουν κατασκευαστεί δίδυμες εγκαταστάσεις σε άλλο σημείο του πλανήτη όπου αποθηκεύονται ταυτόχρονα τα ίδια δεδομένα και έτσι εξασφαλίζεται ότι δεν χάνεται τίποτα. Φιλοξενούνται εκατομμύρια ιστοσελίδες, είναι μια νέα τεράστια δεδομένα. Πρόκειται να κατασκευαστούν μεγάλα κέντρα δεδομένων στην Ελλάδα, πράγμα που σημαίνει ότι θεωρείται η περιοχή ασφαλής και ειρηνική.
Όλη αυτή η ισχύς των ψηφιακών εταιριών χρησιμοποιείται μόνο για εμπορικούς σκοπούς;
Ο Snowden όταν διέφυγε στο Χονγκ Κονγκ απεκάλυψε ότι η αμερικανική NSA συνεργαζόταν με τις μεγάλες γνωστές εταιρίες και χρησιμοποιούσε τα δεδομένα για την παρακολούθηση πολιτών. Η υπόθεση αυτή θεωρήθηκε πολύ μεγάλο σκάνδαλο.
Η μυστική υπηρεσία των ΗΠΑ διαθέτει δικά της κέντρα δεδομένων και εγκαταστάσεις υποθαλάσσιες και προσπαθεί να διαβάσει τα μηνύματα που διακινούνται στα καλώδια. Ο ιδιωτικός τομέας, οι μεγάλες διαδικτυακές εταιρίες γνωρίζουν περισσότερα από τις κρατικές μυστικές υπηρεσίες.
Δημιουργείται ηλεκτρονικό φακέλωμα, ψηφιακή μνήμη της ανθρωπότητας
Όλα τα ολοκληρωτικά καθεστώτα τηρούσαν τεράστια αρχεία με φακέλους πληροφοριών. Ο αρχικός στόχος της τήρησης δεδομένων ήταν αθώος, για την εξυπηρέτηση του εμπορίου, τη διαφήμιση και στη συνέχεια επεκτάθηκε στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Η ψηφιακή εποχή έχει πλέον τη δική της μνήμη, η οποία δεν σβήνει, είναι ανελέητη, δεν συγχωρεί, όπως ο ΘεόςΗ μνήμη του Θεού οδηγεί στην ελευθερία, ενώ η μνήμη της ανθρωπότητας στην καταδυνάστευση.
Οι ερμηνείες και τα συμπεράσματα αυτά πρέπει να είναι προσεκτικά, να μη συνδέονται με την έλευση του αντιχρίστου. Η αλήθεια είναι ότι σταδιακά δημιουργείται η μνήμη που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να παρακολουθεί όλους τους ανθρώπους.
Μπορούν με βάση τα δεδομένα να γίνονται προβλέψεις;
Υφίσταται αυτή η αντίληψη ότι αν διαθέτεις πολλά δεδομένα μπορείς να προβλέψεις τα πάντα. Με τα δεδομένα μπορεί κανείς να αποκτήσει διορατικότητα και προφητεία. Ένας Άγγλος δημοσιογράφος και συγγραφέας περιγράφει την επίσκεψή του σε ψυχολόγο, ο οποίος, δεν του ζήτησε καμιά άλλη πληροφορία παρά μόνο τα 200 likes που είχε στο Facebook. Στη συνέχεια χρησιμοποιώντας υπολογιστή τα ανέλυσε σε σύγκριση με αυτά εκατομμυρίων άλλων χρηστών και κατέληξε σε ακριβή συμπεράσματα σχετικά με την προσωπικότητά του, την θρησκευτικότητα, τις δεξιότητές του στη δημοσιογραφία και το ισχυρό ενδιαφέρον του για την ιστορία. Μπορούν με βάση τέτοια ελάχιστα στοιχεία να προσδιοριστούν ακόμη οι πολιτικές προτιμήσεις, με ποσοστό επιτυχίας 85% ή η φυλή κατά 95%. Πολλές αποφάσεις θα λαμβάνονται με τεχνητή νοημοσύνη, εξετάζοντας τα ψηφιακά δεδομένα. Σε αμερικανικά δικαστήρια αλγόριθμοι αποφασίζουν εάν κάποιος κακοποιός είναι επικίνδυνος και πρέπει να προφυλακιστεί.
Οι ασφαλιστικές εταιρίες είναι σε θέση να γνωρίζουν καλύτερα από τον καθένα μας το προσδόκιμο ζωής ή εκδήλωσης σοβαρών ασθενειών, συμβουλευόμενες τέτοιους αλγόριθμους, με βάση ψηφιακά δεδομένα. Τράπεζες μπορούν να προβλέψουν με βάση δεδομένα την πιθανότητα διαζυγίου και την επακόλουθη φερεγγυότητα του πελάτη για την αποπληρωμή δανείου.
Ποιές είναι οι εσχατολογικές προεκτάσεις;
Δημιουργείται υποδομή με πολύ μεγάλη ταχύτητα που μπορεί να πετύχει τη στέρηση ελευθερίας του ανθρώπου, τον περιορισμό από ένα παγκόσμιο δικτάτορα. Ο δρόμος βέβαια είναι μακρύς, προηγείται η δημιουργία αχρήματης κοινωνίας. Θυμόμαστε τις ανησυχίες πριν 50 χρόνια γύρω από το θέμα του γραμμωτού κώδικα (barcode), οι οποίες αποδείχθηκαν ανώριμες. Οι εξελίξεις φαίνεται ότι οδηγούν προς τα εκεί.
Υπάρχει ελπίδα;
Είναι σημαντικό να μην είμαστε ανέμελοι, νομίζοντας ότι με την τεχνολογία λύσαμε όλα τα προβλήματά μας. Ζούμε μέσα στην ελπίδα. Το ίδιο το Ευαγγέλιο του Χριστού είναι η βεβαία ελπίδα. «Ιδού έρχομαι ταχύ». Κάθε Θεία Λειτουργία είναι μια αναβάπτιση στην ελπίδα.
Αυτοί που ανεμένουν τη σωτηρία τους από την τεχνολογία είναι τραγικοί. Πιστεύουν ότι έτσι έρχεται ο επίγειος παράδεισος, θεωρούν τα κέντρα δεδομένων σαν ιερά της τεχνολογίας, οραματίζονται μετανθρώπους και cyborgs.
Εμείς οι Χριστιανοί κατέχουμε την ελπίδα. Χρειάζεται να ενημερωνόμαστε έγκυρα και σφαιρικά, ώστε να μην παρασυρόμαστε άκριτα, κολλώντας σε μια ύποπτη ερμηνεία των πραγμάτων σε κάθε αφορμή. Τα έχουμε ζήσει αυτά παλιότερα με τον γραμμωτό κώδικα, αργότερα με το chip που τελικά δεν εφαρμόστηκε στις ταυτότητες. Φανταστείτε διαδηλωτές στους δρόμους να διαμαρτύρονται για το chip στην ταυτότητα, ενώ στο χέρι κρατούν το έξυπνο κινητό που διαθέτει 8 πολύ ισχυρά chips ή τις τραπεζικές κάρτες.
Τα έξυπνα κινητά, οι διασυνδεδεμένες συσκευές και τα προσωπικά δεδομένα
Ο Snowden γράφει στο βιβλίο του ότι, από την εποχή που έκανε τις αποκαλύψεις για το NSA, πλέον χρησιμοποιείται κυρίως το κινητό τηλέφωνο που έχει όλα τα δεδομένα μας. Για ένα νέο άνθρωπο είναι όλη του η ζωή καταγεγραμμένη μέσω του κινητού.
Αμερικανικό δικαστήριο ψήφισε ότι απαγορεύεται να ανοίξεις το κινητό του άλλου χωρίς εντολή εισαγγελέα, όπως ακριβώς ισχύει για το σπίτι του άλλου. Το κινητό είναι πλέον το άβατο και όχι μόνο το σπίτι.
Δεν είναι μόνο τα κινητά τηλέφωνα, είναι όλες οι διασυνδεδεμένες συσκευές οικιακής οργάνωσης, οι εφαρμογές για την υγεία που μετρούν τον σφυγμό, το περπάτημα, δεδομένα που βρίσκονται στο διαδίκτυο. Ακόμη και τα αυτοκίνητα πλέον είναι έξυπνα χάρη στις διασυνδέσεις και τις υπηρεσίες που παρέχουν. Ομοίως και τα «έξυπνα» εισιτήρια.
Γι’ αυτούς τους λόγους οφείλουμε να προσέχουμε, να έχουμε «ψηφιακή εγκράτεια» στον
χειρισμό όλων αυτών των μέσων. Ο κόσμος δεν δείχνει προσεκτικός σε αυτούς τους κινδύνους, θυσιάζει θα λέγαμε την προσωπική του ζωή χάριν της ευκολίας.
Ένα πολύ χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το περιστατικό αμερικανού που έβαλε φωτιά στο σπίτι του για να επωφεληθεί από τα χρήματα της ασφάλειας. Η ασφαλιστική εταιρία στη διερεύνηση της υπόθεσης πήρε από το νοσοκομείο τα δεδομένα του βηματοδότη που είχε πάνω του και με βάση τους παλμούς της καρδιάς κατά την ώρα του περιστατικού αποδείχθηκε ότι η δραστηριότητα ήταν κανονική και δεν επαληθεύτηκαν οι ισχυρισμοί του για την αντίδρασή του για την αντιμετώπιση της πυρκαγιάς.
Πώς προσφέρονται όλες αυτές οι ευκολίες δωρεάν
Είμαστε στην εποχή των παχιών αγελάδων και διατίθενται όλα δωρεάν, παρά το ότι όλη αυτή η τόσο σύνθετη υποδομή και οι εφαρμογές έχουν τεράστια κόστη ανάπτυξης και συντήρησης. Από τα δεδομένα μας συντηρούνται όλα αυτά και οι ψηφιακές εταιρείες έχουν κέρδη. Όμως φαίνεται ότι σφίγγει ο κλοιός της παρακολούθησης του πολίτη και αυτό είναι πολύ επικίνδυνο όταν χρησιμοποιηθεί για άλλους σκοπούς.
Όλα τα παραπάνω ανοίγουν πολλά μεγάλα θέματα, για τα οποία θα ακολουθήσει επόμενη εκπομπή.
____
Ραδιοπαραμυθία 30.06.2023 - Καθημερινή εκπομπή στο ραδιόφωνο της Πειραϊκής Εκκλησίας, 91.2 FM
Επιμέλεια - παραγωγή: Σοφία Χατζή
 
δείτε περισσότερες εκπομπές στο Youtube, στο playlist:
ΡΑΔΙΟΠΑΡΑΜΥΘΙΑ Σοφία Χατζή
https://youtube.com/playlist?list=PLVOw7e45N8AfBDlBujCCViMyx36BQGksz
Spotify (podcast): https://open.spotify.com/show/5X318QLNpY9Og41FIVelGS
 
δημιουργία βίντεο: kkaratz@gmail.com
 
#sofiachatzi


Δεν υπάρχουν σχόλια: