Ωρα απιέναι Επικήδειος στον καθηγητή της Νομικής Αθηνών, π. Κωνσταντίνο Μπέη - π.Θεοδόσιος Μαρτζούχος

Ωρα απιέναι

Επικήδειος στον καθηγητή της Νομικής Αθηνών, 

π. Κωνσταντίνο Μπέη

π.Θεοδόσιος Μαρτζούχος

Όταν λιγόστευε το φως και η ημέρα τέλειωνε, εμείς οι άνθρωποι των παλαιοτέρων εποχών, όντας παιδιά που όλη μέρα… περιπολεύαμε στις αλάνες της επικοινωνίας με τους συνομηλίκους και στα παιχνίδια, καταλαβαίναμε ότι ήρθε η ώρα να επιστρέψουμε στο σπίτι. Υπακούαμε ανεπιγνώστως στην Σωκρατική προτροπή, όχι κυριολεκτικά βεβαίως τότε, ότι είναι Ὥρα ἀπιέναι. Ώρα να φύγουμε, να επιστρέψουμε. Έξω γινόταν νύχτα. Στο σπίτι μας όμως υπήρχε φως και αγαπημένα πρόσωπα που γλύκαιναν το βίωμα του σκοταδιού.

Ο καθηγητής Κώστας Μπέης, και στον επίλογο της ζωής του ο ιερέας Κωνσταντίνος Μπέης, προχθές την Τετάρτη επέστρεψε στο σπίτι του Πατέρα μας.

Είχε ήδη παρουσιάσει και σχολιάσει με την ταυτώνυμη προτροπή στον τίτλο–επωνυμία, του Ορατόριου ΩΡΑ ΑΠΙΕΝΑΙ, το τραγικό μεγαλείο αφενός να έχεις πράγματα για τα οποία αξίζει να πεθάνεις, και αφετέρου να συνειδητοποιείς ότι η ζωή είναι σαν ένα μυστήριο που λειτουργεί ως κυλιόμενος διάδρομος που οδηγεί προς το αύριο, και έρχεται κάποτε η ΩΡΑ ΑΠΙΕΝΑΙ.

Αγαπητέ πάτερ Κωνσταντίνε, φίλε Κώστα.

Ήρθες στην Πρέβεζα και σε γνωρίσαμε μέσω του φίλου σου αρεοπαγίτη, επίσης ιερέας, π. Δημητρίου Τζούμα. Η συνάντηση με τον μακάριο πατέρα μας Μελέτιο ήταν προσδιοριστική δι’ αμφότερους. Εσύ είδες στο πρόσωπο του μια γνήσια και υγιά έκφραση Ιερωσύνης (και μάλιστα αρχιερατικής!) και αυτός είδε ένα «ἀληθή Ἰσραηλίτη ἐν ὧ δόλος οὐκ ἦν».

Τον αναγνώρισες Γέροντα της ζωής σου, με την καλή εκδοχή, του απλανούς οδηγού, που συζητάει την διαδρομή και τις αμφιβολίες-αντιρρήσεις κατά την διαδρομή. Έλαβες λοιπόν από τα τίμια χέρια του την Ιερωσύνη του Χριστού.

Πλέον μαζί υπάρχοντες, μέσα στο φως της παρουσίας του Χριστού, με τον Βαγγέλη και την Θεοφανώ συνδαιτημόνες, θάχετε ήδη μετοχή σε κάμποσα από τα θέματα που είναι για μας ακόμα απορίες.

Δεν εξουσιοδοτούμαι και δεν επαρκώ να μιλήσω για την επιστημονική και πολιτική διαδρομή της ζωής σου. Γι’ αυτά μονάχα αυτό που κατάλαβα καταθέτω. Έλεγες, ότι είναι μεγάλο πράγμα να παραμένεις μαθητής, να είσαι αυτός που μαθαίνει. Και ότι το μυαλό υπάρχει για να σκέφτεται το αδιανόητο.

Συγχρόνως ασχολήθηκες με την πολιτική γιατί μαζί με τον Αριστοτέλη πίστευες ότι ο ηλίθιος είναι ο ιδιώτης, ο άνθρωπος που κάθεται σπίτι του και επιτρέπει στους απατεώνες να κυβερνάνε. Πλέον είναι ορατό κάτι τέτοιο εις πάντας!

Η ζωή σου είχε, πλην της επιστημονικής και της πολιτικής έκφρασης, για τα οποία θα μιλήσουν άλλοι, δύο μεγάλα κεφάλαια. Το πρώτο ονομάζεται Ίρμγκαρντ. Και το δεύτερο τετρακτύς των τέκνων. Τρεις κόρες και ένας γιος. Ήσασταν και οι δύο, συ και η Ίρμγκαρντ, έκφραση για τα παιδιά σας του Βιβλικού: Καύχημα τέκνων πατέρες αὐτῶν. Η Ίρμγκαρντ ήταν το θεμέλιο, η βάση και η εστία καταφυγής και θαλπωρής ισόβιας. Είχε απόλυτο δίκιο ο οξυδερκής Γερμανός καθηγητής σου Pole, όταν σε συνεχάρη για την επιλογή. Σύζυγος και μητέρα κατ’ άμφω άψογος. Ο Χριστός ευχόμαστε τώρα που φεύγεις να της δίνει (και της δίνει…) γαλήνη, ψυχική ηρεμία και ουσιαστική χαρά.

Στο δεύτερο κεφάλαιο κρυβόταν ο μεγαλύτερος πόνος της ζωή σας! Ο θάνατος της Θεοφανούς καταρχάς και μετά, εξίσου απρόοπτα και συντριπτικά, και του Βαγγέλη. Μέσα στην τραγική ατυχία ήσουν τυχερότερος από τον Ιώβ γιατί είχες την Ίρμγκαρντ αγκαλιά συνοδείας και όχι απορριπτική κριτική όπως εκείνος ο αρχαίος. Η Θεοφανώ με το θάνατο της “γέννησε” το βιβλίο σου «Ο άνθρωπος μπροστά στο μυστήριο του θανάτου». Εκατόν είκοσι σελίδες που αφιέρωσες σε αυτήν και τον Άρη.

Το καμίνι με τη φωτιά και η σφύρα με την δοκιμασία των επερχομένων οδυνηρών απροόπτων, κάνουν κατάδηλη την ποιότητα του υλικού σας.

Ο Κώστας πήγε, προτρέποντας και συμπαραλαμβάνοντας και τους συμπεθέρους, να συναντήσει και να συγχωρήσει τον άνθρωπο που ήταν υπαίτιος του θανάτου της Θεοφανούς και του Άρη. Ο Άγιος Διονύσιος συνάντησε μεγαλύτερο του! Εκείνου ο φονευθείς ήταν αδερφός, του Κώστα ήταν παιδί του…

Ας σιωπήσουμε μπροστά σε ένα μεγαλείο ψυχής που αντικατοπτρίζει αγιότητα…

Είμαστε πλέον ένας πολιτισμός από τον οποίο έχει χαθεί η δυνατότητα του υπερβατικού. Η μυωπία μας απαιτεί να είναι άδειος ο ουρανός, αφού εμείς (κάποιοι, πολλοί πλέον…) δε βλέπουν κανένα στον ουρανό! Ο Κώστας έβλεπε. Έβλεπε Αυτόν προς τον Οποίον όλοι μέλλομεν ἀπέρχεσθαι όταν φτάσει η «ὥρα ἀπιέναι».

Έγραφε ο μέγας Βιτγκενστάιν: Εάν μπορούσα θα αφιέρωνα τις φιλοσοφικές μου έρευνες στον Θεό! Κάτι τέτοιο θα φαινόταν και ίσως θα ήταν φαντασμένο. Ο Κώστας, χωρίς φαντασμάρα θέλοντας να μοιάσει Αυτού που ἦρθε διακονῆσαι καί ὄχι διακονηθῆναι, από κάποια στιγμή και μετά, αποφάσισε να αφιερώσει τον εαυτό του στον Θεό, συναινούσης και συμπαρισταμένης της συζύγου του Ίρμγκαρντ. Ξεκινώντας το θέμα με τον σεβάσμιο, τότε αρχιεπίσκοπο Αμερικής, Δημήτριο ευδοκίμησε με τον π. Μελέτιο, τον επίσκοπο της Πρέβεζας, τον Γέροντά του, όπως έλεγε, και χειροτονήθηκε, όπως προείπαμε, ιερέας.

Τότε άνοιξε μια άλλη πτυχή της προσωπικότητας του. Η θυσιαστική απλότητα. Να προσφέρεις σε ανθρώπους που σε ξέρουν κι σε αξιολογούν από τα διανοητικά σου δεδομένα (πράγμα που γινόταν χρονιά στο Πανεπιστήμιο, στις δημόσιες πολιτικές θέσεις, στην “Υποδοχή” και στο περιοδικό ΔΙΚΗ) είναι ευχάριστη και ανακουφιστική διαδικασία. Η θυσιαστική προσφορά όμως σε ένα μικρό χωριό (κατ’ επιλογήν του) απέχον τετρακόσια χιλιόμετρα από την οικία του (οκτακόσια αθροιστικά μαζί με την επιστροφή) ήταν υλοποίηση του λόγου του Χριστού γι’ αυτό που κάνουμε σε ένα μικρό αδερφό Του, ελάχιστο! Και πήγε στο χωριό Κορυφούλα με ψυχομέτρι 35 πρόσωπα. Επισκέφτηκε όλα τα σπίτια του χωριού. Προσπάθησε να λύσει θέματά τους χρονίζοντα και με ρύθμιση του, η προβλεπόμενη επιμίσθια αμοιβή του ως ιερέας κατετίθετο λογιστικά κατευθείαν στο Φιλόπτωχο Ταμείο της Μητροπόλεως. Τα έξοδα μετακινήσεων καλύπτονταν ιδίαις αυτού δαπάναις.

Τίς στρατεύεται ἰδίοις ὀψονίοις; ρωτάει ο απόστολος Παύλος. Όμως ο π. Κωνσταντίνος όχι μόνον προσέφερε φροντίδα πνευματική και ποιμαντική, αλλά δαπανούσε και εξ ιδίων. Σαν τον καλό Σαμαρείτη έδιδε τα δύο δηνάρια, και ότι είχε προσδαπανηθεί, το κατέβαλε στην επόμενη επίσκεψη!

Παραπλέοντας το Βόρειο Ακρωτήριο στην Αρκτική, τον Αύγουστο του 2005 με την Ίρμγκαρντ και ένα από τους εγγονούς του έγραψε ένα ποίημα-Προσευχή και ένα Ευχαριστία, με τρία μικρά αποσπάσματα από αυτά θα ήθελα να καταλήξω τον αποχαιρετισμό μου τώρα που το καράβι του μικραίνει στον ορίζοντα μας και χάνεται από τα μάτια ημών που μένουμε στον τόπο μας και στην ξηρά, μέχρι να έρθει και για εμάς η ώρα και η στιγμή του ΑΠΙΕΝΑΙ. Αυτό γίνεται και σε μας, γίνεται και για όλους, για να μας βάλει ο Χριστός, που περιμένει στο Λιμάνι, όπου το πλοίο μας πορεύεται, στον κόπο της ελευθερίας από την αυταπάτη ότι είναι ανύπαρκτο ό,τι δεν βλέπουμε και να μας μάθει ότι μονάχα η παραβολή μας λέει την αλήθεια, γιατί σε λέξεις δεν την φράζει ούτε την φυλακίζει!__

Αλλά ας ακούσουμε τον Κώστα. Γράφει στην “Προσευχή”:

Θεέ μου, σε ευχαριστώ.

Μη τη δική Σου φώτιση

η σκέψη μου διαπερνά

κι ανέγγιχτη αφήνει πίσω της

κάθε αρνητικότητας παγίδα.

Και από το "Ευχαριστώ":

Σ’ ευχαριστώ της ψυχής μου μυστική καταφυγή!

Σ’ ευχαριστώ για τις δυνάμεις

που μου δίνεις ν’ αντιστέκομαι.

Σ’ ευχαριστώ

που με στηρίζεις όταν προσεύχομαι

και ανυπόκριτα εξ ίσου σε παρακαλώ

για αντιπάλους και για φίλους τιμημένους.

Ήρθαμε εδώ φίλοι του και γνωστοί του μια προσευχή να πούμε να συνεχίσει, με του Χριστού τον επιστηριγμό, να διαφεύγει κάθε αρνητικότητας παγίδα. Ήρθαμε επίσης για να πούμε και στον Χριστό για την Ίρμγκαρντ την Μαρία και την Ερατώ και την Σουζάνα, τους γαμπρούς και τα εγγόνια, νάχουνε την ευχή του, τα χρόνια του με υγιεία, και νάναι οι καρδιές τους ολιόγιομες γαλήνη, από αυτήν που μόνο ο Χριστός μπορεί και δίνει.
Εἰς τό ἐπανιδεῖν Κώστα.