Πέμπτη 24 Μαρτίου 2016

Ο Μπονχαίφερ, ο Νίτσε και ο ασκητισμός - Μητροπολίτης Σηλυβρίας Αιμιλιανός.

 Α. Στην εποχή αυτή της αλληλοεπικοινωνίας μέσα στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα, είμεθα υπερβολικοί συχνά,  όταν μονοπωλούμε τα ευεργετήματα του μοναχισμού ως αποκλειστικά ιδικά μας, των Ορθοδόξων. Πόσα γράφονται εναντίον των προτεσταντών με ανάρμοστες φράσεις ωσάν αυτοί να διέγραψαν από τα κατάστιχά τους την Άσκησιν.
 Ο Γερμανός θεολόγος Ντήτριχ Μπονχαίφερ δεν αξιοποίησε λιγότερο από ημάς τους Ορθοδόξους την κεντρική της θέση. Είχε στενές σχέσεις με μονές της Αγγλίας, με τους Βενεδικτίνους της Γερμανίας Ettal, όπου έγραψε το έργο Ethik. Κατακρίνει, όταν η θεολογία μένει αποκλειστικώς και μόνον διά την θεολογία. Ζητεί κάθαρση της Εκκλησίας δια της Μοναστικής ζωής. Ζητεί μάλιστα η Μονή να στηθή στην καρδιά του κόσμου. Ιδού η ομολογία του:
   "Δεν πιστεύω πια στα Πανεπιστήμια. Σας εστενοχώρησα όταν σας έλεγα, ότι ποτέ δεν τους είχα εμπιστοσύνη. Η κατάρτισις της νέας γενεάς θεολόγων πρέπει να γίνεται σε εκκλησιαστικές μάλλον σχολές με βαθειά πνευματικότητα. Σ' αυτά η Διδασκαλία, η επί του Όρους Ομιλία και η Λατρεία θα πρέπει ν' αντικρύζονται πιό σοβαρά".
 Ο μοναχισμός ήτο το μεγαλύτερο πάθος του. Έβλεπε πόσα λείπουν στην Εκκλησία και στους Πάστορας πνευματικώς. Από το 1935, προτού συλληφθή από τους Ναζί προτείνει στη Σύνοδό του την ίδρυση μιάς αδελφότητος με ασκητικές βάσεις. Σέβεται τις ι. ακολουθίες, την επανάληψη των ψαλμών, διότι πρόκειται περί Μεσσιανικής χριστολογίας, τονίζει δε την πτωχεία των υλικών αγαθών. Ο Μπονχαίφερ επεδίωκε την σύστασιν ζωντανών αδελφοτήτων, όπου θα εκθειάζετο η ομορφιά της Λειτουργίας, η προσευχή. Εννοούσε όμως όλα αυτά να επροσφέροντο στον κόσμο.

 Πώς όμως; Η ζωή των μελών τους θα είναι κρυμμένη εν τη σιωπή. Θα προσεύχονται, θα ζουν την δικαιοσύνη αναμένοντες την Βασιλεία του Θεού. Όλα τα γραπτά του έχουν μια διάσταση μοναστική. Στα τέλη της ζωής του ακόμη στη φυλακή, εσυμβούλευε το κλασσικό σύνθημα του μοναχισμού: " Πιστά φύλαγε το κελλί σου, και αυτό θα σε προστατεύσει πιστά".
  Β. Μιά συνεχής ιλαρότης, ψυχική γαλήνη, ήρεμο πρόσωπο χαρακτηρίζει τον Μέγαν Αντώνιον. Διότι η γνησία Μοναστική πνευματικότης πλημμυρίζει χαρά αυθόρμητη. Και το μυστικό της αυτό εξηγείται, από το ότι ο Χριστός κατοικεί  μέσα της, έγινε δεκτός, εσκήνωσεν εν ημίν. Αυτήν την χαρά κανείς δεν ημπορεί να την αναλύσει διαφορετικά. Σε αιχμαλωτίζει, διερωτώμενος από πού αντλείται. Ο Νίτσε δεν διέκειτο εχθρικά στον Μοναχισμό. Αλλά περίμενε μιά αγαλλίαση στο πρόσωπο των μοναχών. Δεν ευχαριστείτο με ανθρώπους χριστιανούς και μελαγχολικούς. Θα ήθελε μάλλον να είναι γελαστοί,  πρόσχαροι:
 " Θα ήθελα να τους έβλεπα να τραγουδούσαν καλύτερα άσματα, ώστε να μάθω κι εγώ να πιστεύσω στον Σωτήρα τους. Θα έπρεπε οι μαθηταί Του να έχουν ένα ύφος πιο λαμπερό πιό ευχάριστο".  (Τάδε έφη Ζαρατούστρα).
 Μητροπολίτης Σηλυβρίας Αιμιλιανός.

    ΑΡΙΣΤΑΡΧΟΣ

2 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Άριστες και σωστές σκέψεις του μακαριστού π. Ειρηναίου.
Άκουγα χθες την ημερίδα για την Μεγάλη Σύνοδο και ο καθηγητής Τσελεγκίδης είπε δυο-τρεις φορές εγώ ως «επιστήμονας». Όχι δεν είναι η θεολογία επιστήμη, αλλά βίωμα. Και αυτό το βίωμα μπορείς να το ζήσεις μέσα στον μοναχισμό. Όχι στα οσμικά μοναστήρια αλλά στα ασκητικά. Νομίζω ότι ο Νίτσε είχε απόλυτο δίκιο. Η εποχή μας έχει ανάγκη από θεολόγους και όχι από πτυχιούχους θεολογίας. Στους θεολόγους θα δεις το χαμόγελο της ελπίδας στους άλλους της απογοήτευσης.

Ανώνυμος είπε...

Λέει αλήθειες. Πρέπει να το δουν αυτό το θέμα γιατί γεμίσαμε από θεολόγους άπιστους ή επιεικέστερα χωρίς να μυρίζουν καθόλου λιβάνι.