Ὁ Νεομάρτυς Ἅγιος Ἰωάννης ὁ ἐκ Κονίτσης (Τοῦρκος καί μωαμεθανός πρίν)

Ἀγαπητοί μου Χριστιανοί,

Στά χρόνια τῆς Τουρκοκρατίας, ὅπως εἶναι σέ ὅλους γνωστό, πολλοί ὀρθόδοξοι χριστιανοί – κυρίως νέοι καί νέες – ἐμαρτύρησαν γιά τήν πίστη τους, γιά νά μή γίνουν μουσουλμάνοι. Ἀκόμη καί κάποιοι ἄλλοι – λίγοι πάντως – πού εἶχαν ἀλλαξοπιστήσει, ἀργότερα ἐπέστρεψαν στήν Ἐκκλησία, καί ἀξιώθηκαν καί αὐτοί νά λάβουν «τόν τῆς δικαιοσύνης στέφανον», ἀπό τά χέρια τοῦ ἀγωνοθέτη Χριστοῦ. Κι᾽ ἦταν πολύ δύσκολα τά χρόνια ἐκεῖνα τῆς τουρκικῆς σκλαβιᾶς, ὅσο κι᾽ ἄν ὡρισμένοι «προοδευτικοί» τῆς ἐποχῆς μας, προσπαθοῦν νά τά παρουσιάσουν ὡς, περίπου, ἰδεώδη. Ἀλλά ἡ ἱστορική ἀλήθεια βεβαιώνει, πώς οἱ «ραγιᾶδες» «διήρχοντο διά πυρός καί ὕδατος» (Ψαλμ. ξε΄12), ἀφοῦ εἶχαν συνεχῶς πάνω ἀπό τό κεφάλι τους τόν ἀμείλικτο Τοῦρκο δυνάστη, τετρακόσια (400) χρόνια γιά τήν νότια Ἑλλάδα, καί πεντακόσια (500) γιά τήν Θράκη, τήν Μακεδονία καί τήν Ἤπειρο.

Καί, βέβαια, εἶναι φυσικό, οἱ χριστιανοί νά ἀντιμετώπιζαν τό μῖσος τῶν Τούρκων, ὅταν, μάλιστα, ἠρνοῦντο νά ἐξισλαμισθοῦν, καί ἀπετέλεσαν ἔτσι τήν στρατειά τῶν «Νεομαρτύρων». Συνέβη, ὅμως καί μουσουλμᾶνοι, ὄχι πολλοί, νά γίνουν χριστιανοί, καί νά ἀντιμετωπίσουν κι᾽ αὐτοί τήν δολοφονική ὀργή τῶν πρώην ὁμοθρήσκων τους. Μιά παρόμοια περίπτωση εἶναι αὐτή τοῦ Νεομάρτυρος Ἰωάννου τοῦ ἐκ Κονίτσης. Ὁ Ἰωάννης ἦταν καί μουσουλμᾶνος καί Τοῦρκος, γυιός, μάλιστα, τοῦ Σέχη τῆς Κονίτσης, ὀνομαζόμενος Χασάν.

Τώρα, πῶς ὁ εἰκοσάχρονος Χασάν προσελκύσθηκε στήν Ὀρθοδοξία, δέν τό γνωρίζουμε, ἀφοῦ «τό Πνεῦμα ὅπου θέλει πνεῖ» (Ἰωάν. γ΄ 8) καί ὁδηγεῖ τόν ἄνθρωπο – τόν κάθε ἄνθρωπο, ἀνεξαρτήτως φυλῆς καί ἔθνους – στό Φῶς καί στήν ἀλήθεια του Εὐαγγελίου. Ἐκεῖνο πού εἶναι γνωστό, εἶναι ὅτι ὁ Χασάν, ἔφηβος ἀκόμη, βρέθηκε στό Ἀγρίνιο καί, φαίνεται, ἐντυπωσιάσθηκε ἀπό τήν συνειδητή χριστιανική ζωή τῶν κατοίκων. Ζήτησε, λοιπόν, νά γίνῃ κι᾽ αὐτός χριστιανός. Τοῦ ὑπέδειξαν, ὅμως, μέ σύνεση, ὅτι τό καλλίτερο θά ἦταν νά πήγαινε στήν Ἰθάκη, πού τότε ἦταν ὑπό τήν κατοχή τῶν Ἐνετῶν, ὥστε ἡ μεταστροφή του νά μήν ἔχῃ δυσμενεῖς ἐπιπτώσεις γιά τούς Ἀγρινιῶτες χριστιανούς. Ἔτσι καί ἔγινε. Ὁ Χασάν πῆγε στήν Ἰθάκη κατηχήθηκε, βαπτίσθηκε, καί μέ τό ὄνομα πλέον Ἰωάννης ἐγύρισε στό Ἀγρίνιο, ὅπου δημιούργησε χριστιανική οἰκογένεια, ἐργαζόμενος σάν ἀγροφύλακας στό χωριό Μαχαλᾶς, σημερινές Φυτεῖες.

Ὅταν, ὅμως, ἔγινε γνωστό τό περιστατικό, ὁ Ἰωάννης συνελήφθη, βασανίστηκε, καί ἐπειδή δέν ἀρνήθηκε τήν χριστιανική του πίστη, ἀποκεφαλίστηκε στίς 23 Σεπτεμβρίου 1814. Τόσο βαθειά εἶχε ριζώσει μέσα του ἡ ἀγάπη γιά τόν Χριστό, ὥστε θά μποροῦσε κι᾽ αὐτός νά ἐπαναλάβῃ μαζί μέ τον Ἀπόστολο Παῦλο: «Τίς ἡμᾶς χωρίσει ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Χριστοῦϗ  Θλῖψις ἤ στενοχωρία ἤ διωγμός … ἤ μάχαιρα;» (Ρωμ. η΄ 35). Τίποτε δέν θά μπορέσῃ νά μᾶς χωρίσῃ «ἀπό τῆς ἀγάπης τοῦ Θεοῦ τῆς ἐν Χριστῷ Ἰησοῦ τῷ Κυρίῳ ἠμῶν» (Ρωμ. η΄ 39).

Αὐτό τό παλληκάρι τοῦ Χριστοῦ, τόν Ἅγιο Νεομάρτυρα Ἰωάννη τόν ἐκ Κονίτσης γιορτάζει ἡ Μητρόπολή μας, στίς 22 καί 23 Σεπτεμβρίου 2017. Τήν παραμονή θά ψαλῇ ὁ Μέγας Ἑσπερινός καί τήν κυριώνυμη ἡμέρα θά τελεσθῇ ἡ Θεία Λειτουργία.

Σέ καιρούς ὑποτονικούς ἀπό πνευματικῆς ἐπόψεως, μορφές ὅπως αὐτή τοῦ Νεομάρτυρος Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ ἐκ Κονίτσης, πρέπει νά τιμῶνται καί νά προβάλλωνται σάν πρότυπα, πρό παντός στούς νέους μας. Γι᾽ αὐτό σᾶς περιμένω ὅλους, τόσο στόν Ἑσπερινό, ὅσο καί κυρίως στήν Θεία Λειτουργία, γιά νά συνεορτάσουμε τήν μνήμην τοῦ συμπολίτη μας Ἁγίου Ἰωάννου καί νά ἀντλήσουμε δύναμη ἀπό τό ἡρωϊκό του φρόνημα.

Χρόνια πολλά, καλά, ἅγια, εὐλογημένα, ἡρωϊκά.

Διάπυρος πρός Χριστόν εὐχέτης

Ὁ Μητροπολίτης

+ Ὁ Δρυϊνουπόλεως, Πωγωνιανῆς καί Κονίτσης ΑΝΔΡΕΑΣ