Εξουσία - Διακονία - Συμπόρευση με τον πάσχοντα Χριστό - π. Γερασιμάγγελος Στανίτσας

ΚΥΡΙΑΚΗ Ε΄ ΝΗΣΤΕΙΩΝ

 Εξουσία - Διακονία - Συμπόρευση με τον πάσχοντα Χριστό

          Η Εκκλησία μας λίγο πριν τη Μ. Εβδομάδα και το Πάσχα, κάνει λόγο για το πάθος του Χριστού, προετοιμάζοντας έτσι τους πιστούς εν όψει των αγίων εορτών.

          Ο Χριστός πορεύεται με τους Δώδεκα μαθητές του στα Ιεροσόλυμα και προλέγει το επικείμενο πάθος του. Δύο απ’ αυτούς, ο Ιάκωβος και ο Ιωάννης, συμμερίζονται ίσως κοσμικές ιουδαϊκές αντιλήψεις περί του Μεσσία και ζητούν από τον Χριστό να τους δώσει τιμητικές θέσεις στην ένδοξη βασιλεία του.

          Το σημερινό ευαγγέλιο επικεντρώνεται σ’ ένα μεγάλο θεολογικό θέμα της πίστεως μας που έχει σχέση με το τι είδους  Μεσσίας προσδοκούμε και ποια μορφή παίρνει η εξουσία του μέσα στον κόσμο.

          Το θέμα αυτό το αναλύει ο ίδιος ο Χριστός με όσα λέει μέσα στην παρούσα περικοπή, λίγο πριν τελειώσει την επίγεια δράση του.

          Την εποχή του Χριστού κυκλοφορούσαν διάφορες απόψεις σχετικά με την έλευση του Μεσσία στον κόσμο. Μια τέτοια θεωρία εξέφραζε ο παραδοσιακός Ιουδαϊσμός. Έλεγε, ότι ο Μεσσίας θα είναι ο απεσταλμένος του Θεού, θα προέρχεται από τη ρίζα του βασιλιά Δαβίδ. Ο Μεσσίας αυτός θα δικαιώσει  τις μακραίωνες ελπίδες του Ιουδαϊσμού για το τέλος των δοκιμασιών του λαού, θ’ αποκαταστήσει το έθνος και θα επιβληθεί η εξουσία του στον κόσμο.

          Μια άλλη θεώρηση του Μεσσία  έχει ιεροκρατική αντίληψη. Ο Μεσσίας θα έλθει από τον Θεό, θα προέρχεται από την ιερατική τάξη και θα ασκεί την δύναμή του μέσω της ιερατικής τάξης, διότι η κοσμική εξουσία είναι ανεπαρκής  και χρειάζεται μια θεία μοναρχία που να εκφράζεται μέσα από την ιερατική τάξη.

          Ο Χριστός απορρίπτει τέτοιες αντιλήψεις για τη μεσσιανικότητά του, κάτι που τον οδήγησε στον σταυρικό θάνατο. Για τον Χριστό ο “Υιός του Ανθρώπου” δηλαδή ο Μεσσίας θα συλληφθεί στα Ιεροσόλυμα, θα παραδοθεί  στη θρησκευτική ηγεσία και θα τον καταδικάσει σε θάνατο, αφού προηγουμένως θα τον ταπεινώσει με όλα όσα προηγήθηκαν πριν τη σταύρωση του.

          Αλλά η παρουσία και η περιπέτεια ενός τέτοιου πάσχοντα Μεσσία σκανδάλιζε τους Ιουδαίους, γιατί αυτοί ανέμεναν ένα κοσμικό άρχοντα  που συντρίβει τους εχθρούς του και επιβάλλει τη δική του εξουσία.

          Μέσα απ’ αυτή την αντίληψη θα μπορούσαμε να καταλάβουμε και την κίνηση, των δύο μαθητών του Κυρίου, του Ιακώβου του Ιωάννου, οι οποίοι ζητούσαν πρωτοκαθεδρίες από τον Διδάσκαλο τους, όταν ανέβη στην εξουσία και να καθίσουν δεξιά και αριστερά του.

          Αλλά ο Χριστός τους απάντησε, ότι δεν ξέρουν τι λένε: “ ος αν θέλει μέγας γενέσθαι εν υμίν, έσται πάντων διάκονος, και ος αν θέλει υμών γενέσθαι πρώτος, έσται πάντων δούλος”.

          Ο Χριστός παρόλο που δεν αγανακτεί για το παράλογο αυτό αίτημα των μαθητών, τους καλεί να τον ακολουθήσουν στο δρόμο της θυσίας και του πάθους. Αλλά αυτή η συμπόρευση με τον Χριστό και η μαθητεία κοντά του έχουν σε κάποιο βαθμό και την έννοια της μιμήσεως με την οποία και συμπληρώνονται. Η συμπόρευση με τον Χριστό μέσα στον κόσμο προετοιμάζει την είσοδο στην αιώνια δόξα του.

          Μέσα στην Εκκλησία μας η μίμηση του Θεού πραγματοποιείται κυρίως ως μίμηση του Χριστού. Η μίμηση του Χριστού είναι μίμηση του Θεού. Ο Χριστός είναι μιμητής του Πατέρα, είναι τέλειος Θεός και ομοούσιος με τον Πατέρα. Ακόμη ο Χριστός είναι η οδός που οδηγεί στον Πατέρα. Γι’ αυτό ο χριστιανός καλείται να επαναλάβει στη ζωή του ό, τι έγινε με τη ζωή του Χριστού και να μιμηθεί τις επίγειες ενέργειες Εκείνου, για να εξομοιωθεί μαζί του σε θείο επίπεδο.

          Κάτω απ’ αυτές τις προϋποθέσεις τα πάθη του Χριστού έχουν βαθύτερο νόημα για τη ζωή του χριστιανού. Δεν αποτελεί ένα απλό επεισόδιο, που αρκεί κάποιος να το δεχθεί για να σωθεί. Όχι. Είναι ένα κεφαλαιώδες ανθρωπολογικό γεγονός που καλείται να το οικειοποιηθεί και να το βιώσει.

          Το πάθος και ο σταυρός του Χριστού είναι το “λύτρον” που δόθηκε  για την εξαγορά του ανθρώπου από την αιχμαλωσία του κακού. Αποτελούν την πιο αξιόλογη προσφορά προς την ανθρωπότητα. Όποιος δεν αναγνωρίζει αυτή την προσφορά, εξακολουθεί να είναι δέσμιος των προβλημάτων του ή ευχαριστείτε με άλλες απατηλές λύσεις, που οδηγούν στην απογοήτευση. Το ίδιο συμβαίνει και σ’ αυτούς  που δεν μπορούν  ν’ ακολουθήσουν το Χριστό στο δρόμο του πάθους και της διακονίας.

          Στο θέμα αυτό της σταυρικής διακονίας το μήνυμα του Χριστού ευτυχώς διασώθηκε, γιατί η διακονία θεωρείται ως ένα δομικό στοιχείο της εκκλησιαστικής εξουσίας. Την εποχή εκείνη, οι ηγέτες ασκούσαν απόλυτη εξουσία και καταδυνάστευαν το λαό. Ο Χριστός με την παρέμβασή του συνέδεσε την εξουσία με την διακονία και τη συμπόρευση και μίμηση της δικής του συμπεριφοράς. Η Εκκλησία δεν ασκεί εξουσία, αλλά διακονεί το λαό του Θεού σε όλες τις μορφές της ζωής. Ο διάκονος και η διακονία δεν αποτελούν απλώς τον πρώτο βαθμός της ιερωσύνης. “Ιερουργώ” σημαίνει διακονώ ταπεινά το λαό και αγιάζω  τον κόσμο”. Πάνω απ’ όλα σημαίνει “θυσιάζομαι στο βωμό του Θεού χάρη των ανθρώπων”.

          Αυτό πρακτικά σημαίνει, ότι δεν “διεκδικώ καμιά θέση δεξιά ή αριστερά σε κάποια εξουσία, αλλά ακολουθώ τη θυσιαστική πορεία του Κυρίου και γίνομαι μιμητής του πάθους του. Αυτό το νόημα έχει η σημερινή ευαγγελική διήγηση, “ Ο Υιός του Ανθρώπου ουκ ήλθε διακονηθήναι αλλά διακονήσαι”.

          Σ’ ένα τέτοιο δρόμο συμπόρευσης  μας προσκαλεί ο Ιησούς Χριστός. Ολόκληρη η Καινή Διαθήκη κάνει λόγο για συμπόρευση με τον Χριστό. Οι πιστοί που μιμούνται την επίγεια ζωή του Χριστού γίνονται μέτοχοι αιώνιας δόξας. Η μίμηση του Χριστού δεν περιορίζεται στη μίμηση ενός ηθικού προτύπου, αλλά επεκτείνεται και στην οικείωση της θείας ζωής του Κυρίου. Προϋπόθεση για την μίμηση του Χριστού είναι η ένταξη στην προοπτική  της ζωής του. Είναι συμπόρευση προς τον σταυρό και τον θάνατο, που συνεπάγεται την απάρνηση του κόσμου, με την έννοια της εκκοσμίκευσης και της αμαρτίας.

          Τα λόγια αυτά λέγονται από τον Χριστό λίγο πριν από το πάθος του. Και η Εκκλησία μας όρισε να διαβάζεται μια εβδομάδα πριν από τη Μεγάλη  Εβδομάδα του πάθους, για να μας θυμίσει, ότι η σκέψη μας πρέπει να είναι να είναι στραμμένη στον Σταυρό και το Πάθος του Χριστού, του μεγάλου  Αρχιδιακόνου της Καινής Διαθήκης, και να μας εμπνεύσει την άσκηση της διακονίας  κατά το πρότυπο του Ιησού Χριστού.

          Ας ακολουθήσουμε με ταπείνωση  και σιωπή τον Κύριο προς το Εκούσιο πάθος Του. Με τον τρόπο αυτό συμμετέχουμε στην πορεία τη Εκκλησίας  που αιώνες τώρα οδηγεί τον λαό του Θεού προς την Ανάσταση.

          Πρωτοπρεσβύτερος Γερασιμάγγελος Στανίτσας