Μεγάλη συνέντευξη του πάπα Φραγκίσκου στο Radio Cope της Ισπανίας

Μεγάλη συνέντευξη του πάπα Φραγκίσκου στο Radio Cope της Ισπανίας

Πάπας Φραγκίσκος

 Απαντώντας για την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στο Αφγανιστάν την περιέγραψε ως δύσκολη και συνέχισε: Είναι αλήθεια ότι ζούμε σε έναν κόσμο πολέμων (σκεφτείτε την Υεμένη, για παράδειγμα). Αλλά αυτό είναι κάτι πολύ ιδιαίτερο, έχει ένα άλλο νόημα. Και θα προσπαθήσω να ζητήσω αυτό που ζητάει πάντα η Εκκλησία σε περιόδους μεγάλων δυσκολιών και κρίσεων: περισσότερη προσευχή και νηστεία. Προσευχή, μετάνοια και νηστεία, που είναι αυτό που ζητείται σε στιγμές κρίσης. Και όσον αφορά το γεγονός της 20ετούς κατοχής και στη συνέχεια της αποχώρησης, θυμήθηκα άλλα ιστορικά γεγονότα, αλλά συγκινήθηκα από κάτι που είπε η καγκελάριος Μέρκελ, η οποία είναι μια από τις μεγάλες μορφές της παγκόσμιας πολιτικής, στη Μόσχα, στις 20 του περασμένου Αυγούστου.

 Είχε πει, ελπίζω η μετάφραση να είναι σωστή: «Είναι απαραίτητο να μπει ένα τέλος στην ανεύθυνη πολιτική της εξωτερικής παρέμβασης και της οικοδόμησης της δημοκρατίας σε άλλες χώρες, αγνοώντας τις παραδόσεις των λαών».

 Συνοπτική και πειστική. Νομίζω ότι αυτό λέει πολλά- και ο καθένας μπορεί να το ερμηνεύσει όπως επιθυμεί. Όμως ένιωσα μια σοφία ακούγοντας αυτή τη γυναίκα να τα λέει αυτά.

 Το γεγονός ότι η Δύση αποσύρεται, ουσιαστικά ο συνασπισμός με επικεφαλής τις ΗΠΑ και την ίδια την ΕΕ, Σας αποθαρρύνει ή πιστεύετε ότι είναι ο σωστός δρόμος; Θα πρέπει να τους αφήσουμε στην τύχη τους; 

Είναι τρία διαφορετικά πράγματα. Το γεγονός της αποχώρησης είναι θεμιτό. Ο απόηχος που έχει μέσα μου είναι κάτι άλλο. Και το τρίτο πράγμα, είπατε «να τους αφήσουμε στη μοίρα τους»- θα έλεγα ότι ο τρόπος να αποσυρθούμε, ο τρόπος να διαπραγματευτούμε μια διέξοδο, έτσι δεν είναι; Απ’ ό,τι βλέπω, εδώ δεν ελήφθησαν υπόψη όλα τα ενδεχόμενα... ή έτσι φαίνεται, δεν θέλω να κρίνω. Δεν ξέρω αν θα υπάρξει επανεξέταση ή όχι, αλλά σίγουρα υπήρξε μεγάλη εξαπάτηση ίσως από την πλευρά των νέων αρχών. Λέω εξαπάτηση ή πολλή αφέλεια, δεν καταλαβαίνω. Αλλά θα έβλεπα τον τρόπο εδώ. Και αυτό που είπε η κυρία Μέρκελ νομίζω ότι το τονίζει αυτό. 

Σε ένα άλλο κόμματι της συνέντευξης και με αφορμή την επέτειο των 9 χρόνων από την εκλογή του ως Πάπα, ο δημοσιογράφος, ρώτησε τον Άγιο Πατέρα αν είναι ικανοποιημένος με τις αλλαγές που έχουν γίνει ή υπάρχει κάτι που εκκρεμεί και θα θέλατε να ολοκληρώσετε άμεσα:

[…] αυτό που έκανα από την αρχή είναι να προσπαθήσω να κάνω πράξη αυτά που είπαμε εμείς οι καρδινάλιοι στις συναντήσεις για την εκλογή Πάπα: ο επόμενος Πάπας πρέπει να κάνει αυτό, αυτό, αυτό, αυτό, αυτό. Και αυτό είναι που άρχισα να κάνω. Νομίζω ότι υπάρχουν αρκετά πράγματα που πρέπει να γίνουν ακόμη, αλλά δεν υπάρχει τίποτα που να έχει εφευρεθεί από εμένα. Υπακούω σε ό,τι είχε οριστεί εκείνη την εποχή. Ίσως κάποιοι άνθρωποι δεν συνειδητοποίησαν τι έλεγαν ή νόμιζαν ότι δεν ήταν τόσο σοβαρό, αλλά κάποια θέματα προκαλούν πόνο, είναι αλήθεια. Αλλά δεν υπάρχει καμία δική μου πρωτοτυπία στο σχέδιο. Και ο οδικός χάρτης εργασίας μου, Η Χαρά του Ευαγγελίου (Evangelii gaudium), είναι ένα κείμενο στο οποίο προσπάθησα να συνοψίσω αυτά που λέγαμε εμείς οι καρδινάλιοι εκείνη την εποχή.

Κουλτούρα της απόρριψης

Αγιότατε, στην Ισπανία έχει νομιμοποιηθεί η ευθανασία, με βάση αυτό που αποκαλούν “δικαίωμα σε έναν αξιοπρεπή θάνατο”. Αλλά αυτό είναι ένας λανθασμένος συλλογισμός, διότι η Εκκλησία δεν υπερασπίζεται τον πόνο, αλλά την αξιοπρέπεια μέχρι τέλους. Κατά πόσο ο άνθρωπος έχει πραγματική εξουσία πάνω στη ζωή του; Τι πιστεύει ο Πάπας;

 Ας τοποθετήσουμε τα πράγματα. Ζούμε σε μια κουλτούρα της απόρριψης. Ό,τι είναι άχρηστο πετιέται. Οι ηλικιωμένοι είναι αναλώσιμο υλικό: είναι ενοχλητικοί. Όχι όλοι τους, αλλά στο συλλογικό ασυνείδητο της κουλτούρας της απόρριψης, οι ηλικιωμένοι... και οι ετοιμοθάνατοι ασθενείς, και τα ανεπιθύμητα παιδιά, επίσης, στέλνονται στον αποστολέα πριν γεννηθούν... Με άλλα λόγια, υπάρχει αυτού του είδους η κουλτούρα.

Έπειτα, ας δούμε στις περιφέρειες, ας σκεφτούμε τις μεγάλες ασιατικές περιφέρειες, για παράδειγμα, για να πάμε πιο μακριά και να μη νομίζουμε ότι μιλάμε μόνο για τα πράγματα εδώ. Η απόρριψη ολόκληρων λαών. Σκεφτείτε τους Ροχίνγκια, τους απορριφθέντες, τους νομάδες σε όλο τον κόσμο. Φτωχά πλάσματα. Με άλλα λόγια, είναι απορριπτέοι. Δεν είναι καλοί, δεν ταιριάζουν, δεν είναι καλοί.

 Αυτή η κουλτούρα της απόρριψης μας έχει σημαδέψει. Και σημαδεύει τους νέους και τους ηλικιωμένους. Έχει ισχυρή επιρροή σε ένα από τα δράματα της σημερινής ευρωπαϊκής κουλτούρας. Στην Ιταλία, ο μέσος όρος ηλικίας είναι 47 ετών. Στην Ισπανία, νομίζω ότι είναι μεγαλύτερη.

 Δηλαδή, η πυραμίδα έχει αντιστραφεί. Είναι δημογραφικός χειμώνας κατά τη γέννηση, στον οποίο υπάρχουν περισσότερες περιπτώσεις εκτρώσεων. Η δημογραφική κουλτούρα βρίσκεται σε έλλειμμα, επειδή κοιτάμε το κέρδος. Κοιτάζει αυτόν που είναι μπροστά... και μερικές φορές χρησιμοποιεί την ιδέα της συμπόνιας: “για να μην υποφέρει αυτό το άτομο σε περίπτωση που...”. Αυτό που ζητά η Εκκλησία είναι να βοηθήσει τους ανθρώπους να πεθάνουν με αξιοπρέπεια. Αυτό γινόταν πάντα.

 Και όσον αφορά την περίπτωση της έκτρωσης, δεν μου αρέσει να μπαίνω σε συζητήσεις για το αν είναι δυνατή μέχρι εδώ ή αν δεν είναι δυνατή μέχρι εκεί, αλλά λέω το εξής: οποιοδήποτε εγχειρίδιο εμβρυολογίας που δίνεται σε έναν φοιτητή ιατρικής στην ιατρική σχολή λέει ότι από την τρίτη εβδομάδα της σύλληψης, μερικές φορές πριν η μητέρα συνειδητοποιήσει [ότι είναι έγκυος], όλα τα όργανα στο έμβρυο έχουν ήδη περιγραφεί, ακόμη και το DNA. Είναι μια ζωή. Μια ανθρώπινη ζωή. Κάποιοι λένε, “Δεν είναι άνθρωπος”. Είναι μια ανθρώπινη ζωή! Αντιμέτωπος λοιπόν με μια ανθρώπινη ζωή, θέτω στον εαυτό μου δύο ερωτήματα: Είναι νόμιμο να εξαλείψουμε μια ανθρώπινη ζωή για να λύσουμε ένα πρόβλημα, είναι δίκαιο να εξαλείψουμε μια ανθρώπινη ζωή για να λύσουμε ένα πρόβλημα; Δεύτερο ερώτημα: Είναι δίκαιο να προσλάβω έναν πληρωμένο δολοφόνο για να λύσω ένα πρόβλημα; Και με αυτά τα δύο ερωτήματα, τι γίνεται με τις περιπτώσεις εξόντωσης ανθρώπων -από τη μία ή την άλλη πλευρά- επειδή αποτελούν βάρος για την κοινωνία;

Θα ήθελα να θυμηθώ κάτι που μας έλεγαν στο σπίτι. Για μια πολύ καλή οικογένεια με πολλά παιδιά και τον παππού που ζούσε μαζί τους, αλλά ο παππούς γερνούσε και άρχισαν να του τρέχουν τα σάλια στο τραπέζι. Τότε, ο πατέρας δεν μπορούσε να καλέσει κόσμο γιατί ντρεπόταν για τον πατέρα του. Έτσι σκέφτηκε να στήσει ένα ωραίο τραπέζι στην κουζίνα και εξήγησε στην οικογένεια ότι από την επόμενη μέρα ο παππούς θα τρώει στην κουζίνα για να μπορούν να καλούν κόσμο. Έτσι και έγινε. Μια εβδομάδα αργότερα, επιστρέφει στο σπίτι και βρίσκει τον μικρό του γιο, 8 ή 9 ετών, ένα από τα παιδιά, να παίζει με ξύλα, καρφιά, σφυριά, και του λέει: “Τι κάνεις;”. “Φτιάχνω ένα μικρό τραπέζι, μπαμπά”. “Για ποιο πράγμα;” “Για σένα, για όταν γεράσεις”. Με άλλα λόγια, αυτό που σπέρνεται με την απόρριψη, πρόκειται να συγκομιστεί αργότερα.

 

Πηγή: εφημερίδα ΚΑΘΟΛΙΚΗ της Καθολικής Εκκλησίας της Ελλάδος, αριθμ. φύλλου 301, 15/9/2021