Η αλήθεια ως σφυρί και η Αλήθεια ως αγκαλιά! - π. Θεοδόσιος Μαρτζούχος

Η αλήθεια ως σφυρί και η Αλήθεια ως αγκαλιά!

π. Θεοδόσιος Μαρτζούχος

«Μίσος στο όνομα της αγάπης»
Ι. Μ. Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως
21-22/9/2023

 
Coram fratribus intellexi
«Μαζί με τους αδελφούς κατανοώ»
 
Το 1855 ο Αβραάμ Λίνκολν (1809-1865) έγραφε σε μια επιστολή στον φίλο του Τζόσουα Σπίντ: «Δεν ανήκω σ’ αυτούς που λένε ανεύθυνα: Δεν ξέρω τίποτα! Ξέρω ότι ο εκφυλισμός  μας προχωράει γρήγορα! Ξεκινήσαμε διακηρύσσοντας ότι όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι και τώρα πρακτικά το διαβάζουμε: Όλοι οι άνθρωποι είναι ίσοι... εκτός από τους νέγρους και ίσως προχωρήσουμε και στους αλλοδαπούς και τους καθολικούς! Όταν φτάσουμε και σ’ αυτό το σημείο, θα προτιμούσα να μεταναστεύσω σε κάποια χώρα, που δεν θα προσποιείται ότι αγαπά την ελευθερία»!!
 
Α. Η κατάσταση και... το τώρα
Τώρα, 170 χρόνια από τότε που γράφτηκαν αυτές οι γραμμές, δυστυχώς και για μας, είναι ακόμα οδυνηρά επίκαιρες, παρ’ ότι είμαστε στην από εδώ πλευρά του Ατλαντικού και παρά ταύτα μας... χαρακτηρίζουν. Όχι ως εκφράσεις αλλά ως... πραγματικότητα! Γιατί, όπως λέει η πανάρχαια σοφία: «Το άρωμα των λουλουδιών εξαπλώνεται μόνο προς την κατεύθυνση του ανέμου, το άρωμα και η δυσωδία όμως εκείνων που ζουν σύμφωνα με την αρετή ή την κακία, εξαπλώνεται προς όλες τις κατευθύνσεις»!
Γράφει ένας πανέξυπνος Σουηδός συγγραφέας ονόματι Stig Dagerman, σταλμένος το φθινόπωρο του 1946 στην ισοπεδωμένη Γερμανία ως παρατηρητής: «Όλο το φθινόπωρο τρένα με πρόσφυγες από την ανατολική ζώνη κατέφθαναν στην δυτική ζώνη.  Κουρελιασμένοι, πεινασμένοι και ανεπιθύμητοι, στριμώχνονταν σε σκοτεινά βρομερά σιδηροδρομικά κοντέινερ ή στα ψηλά, χωρίς παράθυρα, τεράστια κοντέινερ που μοιάζουν με τετράγωνους μετρητές γκαζιού και ορθώνονται σαν μεγαλοπρεπή μνημεία της ήττας πάνω από τις κατεστραμμένες γερμανικές πόλεις. Η σιωπή και η παθητική υποταγή αυτών των, προφανώς, ασήμαντων ανθρώπων χάραξε ανεξίτηλα μια σκοτεινή πικρία τούτο το γερμανικό φθινόπωρο. Έγιναν σημαντικοί ακριβώς επειδή ήρθαν και ποτέ δεν σταμάτησαν να έρχονται – και γιατί ήρθαν τόσο πολλοί. Έγιναν σημαντικοί ίσως όχι παρά την σιωπή τους αλλά εξαιτίας της, γιατί καμιά κουβέντα δεν φαντάζει πιο απειλητική από αυτήν που ποτέ δεν ειπώθηκε. Η παρουσία τους ήταν και δυσάρεστη και ευχάριστη· δυσάρεστη επειδή κατέφθασαν με μόνα υπάρχοντα την πείνα και την δίψα τους και ευχάριστη επειδή έδωσαν τροφή στο είδος των υποψιών στο οποίο αρέσκεται ο κόσμος, στην καχυποψία την οποία με ευχαρίστηση καλλιεργεί, στην απελπισία στην οποία αναλαμβάνει να βυθίζεται.
Όποιος βίωσε πραγματικά τούτο το γερμανικό φθινόπωρο μπορεί άραγε να ισχυριστεί ότι αυτή η καχυποψία δεν ήταν δικαιολογημένη ή ότι αυτή η απελπισία δεν είχε κίνητρο; Οφείλουμε να παρατηρήσουμε ότι τα ατέλειωτα προσφυγικά ρεύματα που πλημμύρισαν τις γερμανικές πεδιάδες, από το χαμηλότερο σημείο του Ρήνου και το υψηλότερο σημείο του Έλβα μέχρι τα ανεμοδαρμένα οροπέδια κοντά στο Μόναχο, ήταν ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα της εσωτερικής πολιτικής σε αυτή τη χώρα που δεν είχε εσωτερική πολιτική. Ένα ακόμη ζήτημα εσωτερικής πολιτικής περίπου ανάλογης σημασίας ήταν η βροχή , που το ύψος της έφτασε τα δυο πόδια στα κατοικημένα υπόγεια της περιοχής του Ρουρ.»
(«Γερμανικό Φθινόπωρο»)

Έχουν περάσει σχεδόν 80 χρόνια από τότε και εμείς, τώρα, έχουμε αναλογίες όχι τόσο στο κατεστημένο κοινωνικό και οικιστικό πλαίσιο όσο στην πραγματικότητα των μεταναστών και των αναγκών τους.
Μέσα στην απορρυθμιστική του συνήθους κοινωνικού μας status, κίνηση των ξένων μεταναστών (αγνώστων, αλλογλώσσων, αλλόθρησκων) γεννιέται πράγματι (χωρίς να είναι απαραιτήτως υπαίτιοι οι μετανάστες) καχυποψία και απελπισία. Ατμόσφαιρα ανασφάλειας. Φέρνει η ατμόσφαιρα αυτή ένα... "φθινόπωρο", που ερμηνεύεται ως προάγγελος βαρυού "χειμώνα".
Σήμερα έχουμε ως χριστιανοί να αντιμετωπίσουμε την αλλαγή των δεδομένων, για τα οποία σχεδόν μέχρι το τέλος του 20ού αιώνα πιστεύαμε ότι έχουμε την αποκλειστική αρμοδιότητα ευθύνης και ρύθμισης. Κάποτε στήθηκε μια πολιτεία με χριστιανικές αρχές και με μια νομοθεσία θεωρητικά επηρεαζόμενη από αυτές, πράγμα που έδινε την δυνατότητα να συζητάμε για κοινωνία. Κοινή μετοχή σε κοινώς αποδεκτά δεδομένα πίστεως και ζωής, υποτίθεται.
Όμως παρερχομένων των χρόνων, καθ’ οδόν, οι ανεπίγνωστες φθορές των απόψεων, η αλλαγή των συνθηκών, η πολύπλευρη επιρροή, η λανθασμένη αξιολόγηση ότι είναι αυτονόητα τα κάποτε υπάρχοντα δεδομένα, αν θέλετε το θράσος μας... «του κατέχοντος», έκαναν και έφεραν, τους χριστιανούς σιγά-σιγά σε επίπεδο μειοψηφίας και στο περιθώριο. Ξένοι άνθρωποι, και ξένες αντιλήψεις από τους (με την έννοια του εντόπιου) δικούς μας, μάς "ξύπνησαν" κάποιο πρωί με "άγριο" και οδυνηρό τρόπο. Η ζωτική ορμή των μεταναστών και ο ιεραποστολικός φανατισμός των νέων αντιλήψεων για τη ζωή και το περιεχόμενο που πρέπει αυτή η ζωή να έχει, ή να μην έχει, μας έβαλαν στη θέση των ανακρινόμενων και των απολογούμενων!
Εμείς από την άλλη έχοντας ακόμα στο νου ανύπαρκτα αυτονόητα, και με την φαντασιακή ισχύ ότι εδώ αυτά είναι δεδομένα, μπήκαμε σε φαύλο κύκλο λανθασμένων αντιδράσεων. Το χειρότερο...! Αντιδράσεων που η ποιότητά τους επιβεβαιώνει τις τελικά λανθασμένες αντιλήψεις μας, αφού η πράξη – δράση – τοποθέτηση, γεννιέται από τις απόψεις!
Ετέθη de facto το πανάρχαιο και πανανθρώπινο ζήτημα: Τι από όλα αυτά είναι αλήθεια; Τι είναι τελικώς η αλήθεια; Το ΣωκράτοΠλατωνικό... «ἐάν κοινωνοῦμεν αληθεύομεν καί ἐάν ἰδιάζωμεν ψευδόμεθα»; Το ΣοφιστικόΓνωστικιστικό της υποκειμενικής αλήθειας του καθενός; Αν εξετάσουμε τις δύο εκδοχές για την πρώτη γεννιέται η απορία: Τελικώς μια καλώς οργανωμένη συμφωνούσα συμμορία... αληθεύει; Και για τη δεύτερη: Εγώ και «η αλήθεια μου» υπάρχουμε χωρίς τους άλλους; Όμως κανένας δεν είναι... νησί!
Μέσα στο όλο σκηνικό οι ανασφάλειες για την αμφισβήτηση την δική μας και των κατεστημένων μας γέννησαν ή ξύπνησαν φοβίες και ανασφάλειες και εγωκεντρισμούς, που έδειξαν την λάθος ψυχική μας σχέση με τον Χριστό και το Ευαγγέλιο. Ο Χριστός είναι αγάπη, και το Ευαγγέλιο–Διδασκαλία Του, ελευθερία αδιαπραγμάτευτη. Ὅστις θέλει... μας λέει ο ίδιος ο Χριστός στο Ευαγγέλιο. Εμείς όμως αντί να Τον ακούμε θεωρήσαμε–αποδεχτήκαμε και "αναπαυτήκαμε" σε συντηρητικές αντιλήψεις-τοποθετήσεις, «καθώς πρέπει», καθιερωμένες και εξασφαλιστικές! Έτσι τουλάχιστον νομίσαμε! Θεωρήσαμε αναρχία την σκέψη που ανατρέπει (έτσι προσπαθεί τουλάχιστον) το λανθασμένο κοινωνικό στάτους για να το καλυτερεύσει, αλλά φυσικά γεννάει αρχικά σύγχυση. Σύγχυση φέρνουν και οι ποικιλότροπες αντιλήψεις ζωής, οι ασύμβατες και θορυβώδεις... Εμείς όμως δεν καταλάβαμε ότι οι χριστιανοί είναι οι συνετά σκεπτόμενοι, όσον αφορά το περιεχόμενο και τα κριτήρια και όχι την συμπεριφορά! (Παράδειγμα οι δια Χριστόν σαλοί!!).
Με το Ευαγγέλιο ανά χείρας δε γίνεται να καθιερώνεις κατεστημένα... αλλά να ανατρέπεις βολέματα! Προσωπικά σου πρώτα, και κατόπιν να προτείνεις και για τα κοινωνικά. Έλεγε ο Πάπας Φραγκίσκος στην Λέσβο στις 12 Φεβρουαρίου 2022: «Είναι εύκολο να διεγείρεις την κοινή γνώμη ενσταλάζοντας μέσα στους ανθρώπους τον φόβο για τον άλλο. Ωστόσο, γιατί δεν μιλάμε με την ίδια ένταση για την εκμετάλλευση των φτωχών, για τους πολέμους που σπάνια αναφέρονται αλλά συχνά χρηματοδοτούνται καλά, για τις οικονομικές συμφωνίες όπου οι λαοί πρέπει να πληρώσουν, για τις μυστικές συμφωνίες για την εμπορία όπλων, που ευνοούν την εξάπλωση του εμπορίου όπλων; Γιατί δεν γίνεται λόγος γι' αυτά; Στις γενεσιουργές αιτίες πρέπει να επιτιθόμαστε και όχι στους φτωχούς ανθρώπους, που πληρώνουν τις συνέπειες και χρησιμοποιούνται ακόμη και για πολιτική προπαγάνδα. Για την εξάλειψη των βαθύτερων αιτιών, απαιτούνται περισσότερα από το να μπαλώνουμε απλώς καταστάσεις έκτακτης ανάγκης. Χρειάζονται συντονισμένες δράσεις. Οι κοσμογονικές αλλαγές πρέπει να προσεγγιστούν με ευρύτητα προοπτικής. Δεν υπάρχουν εύκολες απαντήσεις σε πολύπλοκα προβλήματα».
Οι χριστιανοί είναι οι ενεργούντες ελεύθερα από χρησιμοθηρικές σκοπιμότητες, ακόμα και μπροστά στον θάνατο. «Ἡ χαρά τῆς καρδίας αὐτοῦ θάνατον ἐμπαίζει», φωνάζει ήδη από τον πρώτο αιώνα ο άγιος Ιγνάτιος. Με ένα λόγο ο χριστιανός δεν μπορεί να είναι ούτε συντηρητικός ούτε φιλελεύθερος. Χριστιανός είναι αυτός που αγωνίζεται να μάθει να αγαπάει, με το σθένος της θαρραλέας απλότητας. Δεν χωρίζεται δυαλιστικά ανάμεσα σε καλό, που πολλάκις γίνεται επικίνδυνα αυτάρεσκο, ούτε πάλι σε, κατά τα τυπικά εξωτερικά, κακό, που όμως μπορεί παρά ταύτα να κάνει ένα σωρό ευγενή πράγματα!
 
Β. Οι σωστές αλλά όχι πάντα υπαρκτές τοποθετήσεις
Οι χριστιανοί ξεκινούν με την πραγματική ηθική αρετή της εντιμότητας. Αυτό γίνεται βάση για την αλήθεια, αφού το ψέμα απορρίπτεται εξαρχής και θεσμικά. Η αλήθεια όμως δεν δίνεται ποτέ μόνο στις γνωστικές ικανότητες, και τις εξωτερικές αισθήσεις, που υπάγονται στη λογική. Περιλαμβάνει όλη την ψυχοσωματική οντότητα του ανθρώπου. Δεν υπάρχει αλήθεια άξια του ονόματός της που να μη προέρχεται από αγάπη και να μην οδηγεί σε αυτήν! Το καλό και το κακό, πρέπει να είναι διαίρεση σε αλήθεια και ψέμα, όχι αστικοί καθεσπρεπισμοί! Δεν είναι χριστιανικό κάτι τέτοιο. Αν επικρατήσει κάτι τέτοιο (και όπου αυτό έγινε) ένας ηθικισμός, παραμορφώνει ό,τι πιο ζωντανό έχει η πίστη.
Ο Χριστός λέει: Εγώ είμαι η οδός και η αλήθεια και η ζωή. Τα ερωτήματα (από αυτόν το λόγο του Χριστού) για τους χριστιανούς είναι:
Ποιο είναι το νόημα της ζωής, και της δικής μου ζωής;
Ποια είναι η οδός και η δική μου οδός;
Η ηθική είναι σημαντικός κανόνας, αλλά κάποιες φορές δημιουργεί φαινόμενα εξουσίας (έστω πνευματικής) και αποδυναμώνει στον άνθρωπο την συνεργασία ανάμεσα, στην συνείδηση, την υπευθυνότητα και την συγνώμη! Κόβει μανιχαϊστικά τη ζωή στα δύο μεταξύ... «καλού και κακού». Αυτός ο δυαλισμός είναι αυταπάτη. Είμαστε όλοι γκρι. Όχι μαύρο ή άσπρο. Αν προσθέτουμε άσπρο... θα λευκανθούμε σιγά-σιγά. Αν προσθέτουμε μαύρο θα γίνουμε έρεβος! Κάποιοι άνθρωποι που ισχυρίζονται ότι «κάνουν το καλό» μερικές φορές τα ισοπεδώνουν όλα. Από την άλλη πάλι, αυτός που αμφιβάλλει μπορεί και να έχει τύψεις συνειδήσεως. Αυτός που νομίζει ότι το κατέχει και είναι ταυτισμένος με το καλό, δεν έχει ενδεχόμενο τύψεων συνειδήσεως. Κάποτε, ίσως δεν έχει συνείδηση...! Καμιά φορά βέβαια είναι χειρότερο να έχει περιδεά συνείδηση. Δηλαδή στρεβλή, που τα βλέπει όλα ευθυνοφοβικά και με νοσηρότητα, η οποία δεν αφήνει να αγαπάει κάποιος από το φόβο του λάθους...! Η στρεβλή αντίληψη για τον Θεό κάνει τον άνθρωπο να νομίζει ότι η αλήθεια αυξάνει τα δικαιώματα (...όπως στον Θεό!!), ενώ η αλήθεια αυξάνει τις υποχρεώσεις. Δείτε το σε μικρογραφία στη σχέση σας με τα μέλη της οικογενείας σας.
Άλλωστε, πατέρες, το μεγάλο μυστήριο στο οποίο πρέπει να εμβαθύνουμε δεν είναι το κακό, αλλά η ζωή, που έχει πολύ θαυμαστότερη δύναμη από το κακό...! Αφού πραγματική Ζωή είναι ο Χριστός.
Η αλήθεια είναι πρώτα και κύρια ο καρπός μιας έρευνας. Ο Φίλιππος και ο Ναθαναήλ είναι για μας οδηγοί. «Ο Χριστός είναι η αλήθεια· δεν είναι η συνήθεια», λέει ο άγιος μάρτυρας Κυπριανός το 258 μ.Χ., και εμείς πρέπει να Τον αναζητήσουμε και όχι μόνον να Τον αποδεχτούμε διανοητικά, απλώς και μόνον γιατί οι πριν από εμάς, μας μιλούν(;) γι’ Αυτόν. Τον Χριστό μπορεί να μας Τον δείξει–διδάξει περισσότερο μια αγία γυναίκα ή ένας παππούς με την ποιότητα της ζωής τους και πολύ λιγότερο ο καθηγητής των Θρησκευτικών με τα λόγια!
 
Γ. Ας έρθουμε στην οδυνηρή πραγματικότητα.
Σχεδόν ξεχασμένο στην πανδημία, το μεγαλύτερο μεταναστευτικό–προσφυγικό κύμα στην ανθρώπινη ιστορία συνεχίζει να αυξάνεται. Το 1945 ήταν 20 εκατομμύρια άνθρωποι. Το 2015 ήταν 60 εκατομμύρια. Σήμερα περισσότεροι από 75 εκατομμύρια. Από το φλεγόμενο προσφυγικό στρατόπεδο το κλάμα των ανίσχυρων ανθρώπων ανεβαίνει στον αδιάφορο αέρα. Οι αιτίες της μεταναστευτικής κίνησης ποικίλουν. Η φτώχεια, η φιλοδοξία, ο φόβος, ο πόλεμος διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο. Κάποιοι εγκαταλείπουν την σύγχρονη δουλεία. Άλλοι φεύγουν από ταραχές οικογένειας ή φυλής. Κάποιοι έχουν ψευδαισθήσεις για τον προορισμό, ωστόσο φεύγουν, και οι λόγοι τους είναι λίγο πολύ κατανοητοί. Βρίσκονται κάποιοι μπροστά μας.
Εμείς άραγε είμαστε η Χώρα του Θεού; Η Χώρα του Θεού δεν είναι δημοκρατία, είναι αυταρχία της αγνότερης αγάπης και της μεγαλύτερης αγνότητας. Στο Ευαγγέλιο βλέπουμε τη φύση του Σπιτιού! Το Σπίτι μας δεν είναι το κτίριο ούτε το μεγαλείο των καθεδρικών ναών. Σπίτι είναι οι άνθρωποι του Θεού που "χτίστηκαν" μαζί ως ζωντανοί λίθοι από τον Κύριο Οικοδόμο κάθε δημιουργίας. Από Αυτόν που «ἐποίησεν ἐξ ἑνός αἵματος πᾶν ἔθνος ἀνθρώπων» (Πραξ. 17,26) όπως διδάσκει ο Παύλος. Από αυτό το Σπίτι ο Χριστός εκτοπίζει τους χρηματιστές και τους εμπόρους, το θυμόμαστε όλοι. Έφερε μέσα κουτσούς και τυφλούς. Πρέπει να μη το ξεχνάμε ποτέ. Η Βασιλεία του Θεού δεν είναι η Εκκλησία, η Εκκλησία πρέπει να δείχνει και να σαρκώνει τη Βασιλεία του Θεού.
Η Εκκλησία γνωρίζει την εξορία της (αλίμονο της αν πιστέψει ότι έχει εδώ μένουσαν πόλιν...) και ξέρει να αγαπά τον Ξένο και μαζί Του κάθε ξένο, διότι η Χάρη που έλαβε είναι να αγαπά τους εχθρούς, τους φτωχούς, τους αδύναμους και να συγχωρεί, αφού είναι το σπίτι ενός συγχωρητικού Πατέρα. Ενός Πατέρα που κάρφωσε την αγκαλιά Του ανοιχτή στον Σταυρό ΓΙΑ ΤΟΝ ΚΑΘΕΝΑ, και του Οποίου ΟΛΟΙ είμαστε παιδιά, και όσοι το συνειδητοποιούμε και το θέλουμε, αλλά και όσοι δεν θέλουν να το ξέρουν και δεν Τον αγαπούν. Η ύψιστη μορφή αγάπης είναι η σωτηρία, δηλαδή η συγχώρεση που προσφέρεται σε αυτόν ο οποίος είναι το αντίθετο της αγάπης. «Η απόδειξη ότι ο Θεός μάς αγαπάει είναι ότι ο Χριστός πέθανε για μας ενώ εμείς ήμασταν ακόμα αμαρτωλοί» (Ρωμ. 5,8).
 
Δ. Η σύγχυση
Όλα αυτά που είπαμε, λίγο ή πολύ είναι γνωστά και εν πολλοίς αποδεκτά. Τι είναι αυτό που διαφοροποιεί την συμπεριφορά κάποιων χριστιανών που απορρίπτουν, υβρίζουν και μπαίνουν σε αγωνία μονομανίας, γιατί φοβούνται ότι αν αγαπάς, όπως έδειξε και είπε ο Χριστός, κινδυνεύεις να αλλοιώσεις την αλήθεια; Γίνεται έτσι η αλήθεια σφυρί στο μυαλό και στο χέρι ενίοτε, και όχι περιεχόμενο θεολογίας και καρδιάς, και φαντάζει όπλο, και όχι ποιότητα, και μοιραίως βλέπουν παντού... πρόκες, που πρέπει να καρφώσουν, ως συνεπαγωγική υποχρεωτική, εξ αιτίας της πίστης τους, συμπεριφορά! Αφού... κρατούν σφυρί, που το φαντάζονται πίστη!
Πάνω σε μια τέτοια στρεβλή αντίληψη για την πίστη και τον Θεό αρμοδένεται και προϋπάρχει η λανθασμένη αντίληψη θεοπνευστίας των κειμένων, που τα κάνει να εξαντλούν το περιεχόμενο στις λέξεις, γιατί χρειάζεται, αυτός που σκέφτεται έτσι, ένα αδιαμφισβήτητο μπούσουλα. Δεν θέλουν να σκεφτούν οι άνθρωποι αυτοί ότι στα κείμενα υπάρχει πολύ μεγαλύτερο βάθος από αυτό που αντιλαμβάνεται ένα βιαστικό μάτι. Η μετάβαση από το προφορικό (παλαιότερα) στο γραπτό κείμενο συχνά οδηγεί σε στενόμυαλες λανθασμένες βεβαιότητες. Δίνει την ψευδή εντύπωση ότι μπορεί καθένας μόνος του να συλλάβει το νόημα των ιερών κειμένων. Coram fratribus intellexi, γράφει ο άγιος Γρηγόριος ο Διάλογος, «Μαζί με τους αδελφούς μου καταλαβαίνω».
Οι άνθρωποι δεν υπακούουν σαν ρομπότ σε κάθε φράση των ιερών τους κειμένων! Αν ήταν έτσι, ο κόσμος θα ήταν γεμάτος χριστιανούς που αγαπούν τους εχθρούς τους και γυρίζουν και το άλλο μάγουλο όταν τους χαστουκίζουν. Οι φονταμεταλιστές (χριστιανοί και μουσουλμάνοι) εκσφενδονίζουν φράσεις και στίχους των ιερών κειμένων σαν μπαλάκια του πινγκ-πονγκ, χωρίς να σκέφτονται το απλούστερο ότι αυτό ήταν αδύνατο πριν την τυπογραφία! Ακόμα και το «Κουρ αν»–Κοράνιο, σημαίνει αφήγηση, που εμπεριέχει "αγιάτ" δηλαδή παραβολές. Οι εικόνες του παραδείσου, της κόλασης, της Κρίσης είναι ακριβώς παραβολές–αγιάτ, υποδείξεις μιας υπερβατικής πραγματικότητας, που μόνον συμβολικά μπορούμε να κατανοήσουμε, αφού και ο απόστολος Παύλος, που είχε εμπειρία του παραδείσου, δεν λέει τίποτα γι’ αυτό, παρά μόνον το, ότι δεν ήξερε αν είναι εντός ή εκτός του σώματος!! Βασανίζονται πολλού συγχέοντας την ύπαρξη της υπόθεσης με την φύση της υπόθεσης.
Ένας καθολικός παπάς ονόματι Μαξιμιλιανός Κόλμπε μπήκε στη θέση ενός οικογενειάρχη στο Νταχάου και πέθανε αντί για εκείνον. Στο τελευταίο άρθρο, που έγραψε πριν την φυλάκισή του, γράφει: «Κανείς στον κόσμο δεν θα μπορούσε να αλλάξει την αλήθεια. Αυτό όμως που μπορούμε και πρέπει να κάνουμε είναι να την αναζητήσουμε να την βρούμε και να την υπηρετήσουμε». Το να παραμένουμε στην αγάπη δε σημαίνει ότι θα ταλαντευόμαστε διαφοροποιούμενοι από την αλήθεια. Μια αγκαλιά, σαν εκείνη του Σταυρωμένου, μαθαίνει τους ανθρώπους την αλήθεια. Και η αλήθεια δεν αυξάνει τα δικαιώματα αυτού που την αποδέχεται και την κατέχει... κάνει απαράγραπτες τις υποχρεώσεις!! Πρέπει η Εκκλησία μας να μην συνεχίσει να είναι με την πλάτη στον τοίχο, αλλά με το βλέμμα στην απεραντοσύνη της θάλασσας του Θεού. Γιατί αλλιώς αυτά που θα έχουμε να δώσουμε θα είναι παράξενα μπαγιάτικα άψυχα και στεγνά.
 
Ε. Η λύσις του... δράματος
Δεν μπορείς να αγαπάς αν δεν μπορείς να δώσεις, και φυσικά, δεν γίνεται να δώσεις ό,τι δεν έχεις! Ο Χριστός έχει αγάπη σωστή και υγιά, και μπορεί να τη δώσει. Και έτσι μπορεί και αγαπάει. Εμείς δεν έχουμε αγάπη, είμαστε σε μια στενόκαρδη λογική συναλλάγματος και αυτή η συναλλαγή κάποια στιγμή στραβώνει ή γεννάει «θεματάκια», που φανερώνουν το «εύθραυστό» της. Και εμείς, τότε, θεωρούμε τον εαυτό μας δικαιολογημένο να διαγράψουμε τον άλλο.
Ο Χριστός όμως μας αγαπάει όταν εμείς δεν το αξίζουμε. Έχουμε άραγε δοκιμάσει ποτέ να αγαπήσουμε κάποιον που δεν το αξίζει; Όχι κατά την δική μας μονάχα κρίση, αλλά και εξ αντικειμένου. Έχουμε μάθει να αγαπάμε το παιδί μας, που μας θίγει με τον τρόπο της ζωής του; Που μας πληγώνει με τον τρόπο της ζωής του; Πριν να φτάσουμε στο παιδί μας, έχουμε μάθει να αγαπάμε στη σχέση μας, την οικογενειακή, τη συζυγική, τον άνθρωπό μας, που ώρες-ώρες  είναι όχι όπως θα θέλαμε να είναι;
«Αυτό που πρέπει να μας απασχολήσει είναι πόσο έχει γκετοποιηθεί η Εκκλησία. Πόσο τα μέλη της βιώνουν μια εσωστρέφεια· μια ατομιστική συνείδηση που, τελικά, αγνοεί και, συνεπώς, καταργεί την αίσθηση της κοινότητας. Σίγουρα, ο τρόπος που έχουν σχεδιαστεί και δομηθεί οι σύγχρονες πόλεις και  «κοινωνίες» σπρώχνουν σε ένα τέτοιο αποτέλεσμα. Αντίστοιχα, ο τρόπος που έχουν συσταθεί οι αστικές ενορίες, μαζί με έναν συντηρητικό πουριτανισμό, που καλλιεργούν αρκετοί κληρικοί, έχει συμβάλει σε αυτό.
Ο Alexis de Tocqueville διαπίστωσε αυτή την εξέλιξη πολύ νωρίς, ήδη από το 1840, στο δεύτερο τόμο του βιβλίου του Democracy in America, λέγοντας: "Κάθε πρόσωπο, που έχει αποσυρθεί στον εαυτό του, συμπεριφέρεται σαν να είναι ένας ξένος σε σχέση με τη μοίρα των άλλων ανθρώπων. Τα παιδιά του και οι καλοί του φίλοι αποτελούν το σύνολο του ανθρώπινου είδους. Όσο για τις συναλλαγές με τους συμπολίτες του, μπορεί να αναμειχθεί ανάμεσά τους, αλλά δεν τους βλέπει· τους αγγίζει, αλλά δεν τους αισθάνεται· ο ίδιος υπάρχει μόνος στον εαυτό του και για τον εαυτό του. Και αν, με αυτά τα δεδομένα, υπάρχει για αυτόν μια αίσθηση της οικογένειας, δεν υπάρχει πια η αίσθηση της κοινωνίας".
Σε ένα μεγάλο ποσοστό, δεν μπορούμε να αρνηθούμε ότι τα ίδια συμβαίνουν σε πολλά μέλη της Εκκλησίας. Συνεπώς, δεν υπάρχει η αίσθηση της Εκκλησίας ως κοινωνίας ανθρώπων· η  αίσθηση της ευρύτερης Εκκλησίας ως ένα καθολικό γεγονός· η  αίσθηση της Ευαγγελικής μας αποστολής στον ευρύτερο κόσμο, πέρα από τη «μάνδρα» της εγωκεντρικής και απομονωμένης μας «μονής».  Ίσως τα τραγικά γεγονότα των ημερών μας να μας αφυπνίσουν.»
π. Σταύρος Κοφινάς, από το site
Δίκτυο Οικουμενικού Πατριαρχείου
για την Ποιμαντική στο χώρο της Υγείας
15 Σεπτεμβρίου 2023
Και θα προσθέταμε, πόσο διαφέρουμε κάμποσες φορές από... τους φανατικούς οπαδούς μια πολιτικής παράταξης ή μιας ποδοσφαιρικής ομάδας!
 
ΣΤ. Επίλογος
Ο χριστιανισμός έχει πεθάνει πολλές φορές και έχει αναστηθεί, γιατί έχει ένα Θεό που ξέρει την έξοδο από τον τάφο.
Αυτό αμφισβητεί την τάση μας προς «δυαδική σκέψη». Προσπαθεί ο Χριστός να μας επεξηγήσει ότι η υγιής τοποθέτηση «όλα ή τίποτε» «θερμός ή ψυχρός», αφορά την επιλογή της σωστής πλευράς, όχι τον αποκλεισμό των οδυνηρών θεμάτων, που τελικώς είναι διλληματικός "έλεγχος" του αν όντως αποφασίσαμε... Πρέπει να γίνουμε κάτοχοι αμφότερων των γνώσεων που μπορούν να συγκρατήσουν δύο φαινομενικά αντίθετα δεδομένα, όπως:
τον πόνο και την ελπίδα·
την θλίψη και την χαρά·
την πίστη και τα έργα.
Ο χριστιανισμός ξεπέρασε την δυσκολία να συνδυάσει τα έξαλλα αντίθετα, διατηρώντας τα και τα δύο. Και διατηρώντας και τα δύο σε... έξαλλη κατάσταση, όχι ευνουχίζοντας τα δύσκολα!
Η αλήθεια είναι τρόπος και αγάπη. Δεν είναι λόγια. Πολύ περισσότερο δεν είναι σφυρί. Μεταδίδεται με τον τρόπο, δηλαδή την ποιότητα, όχι με προπαγάνδα. Αν θέλουμε κάποιος να γίνει χριστιανός πρέπει να του δείχνουμε ότι αξίζει κάτι τέτοιο. Ο 21ος μάρτυρας της Λιβύης το υπογράφει. Αν «του σπάσουμε το κεφάλι» για να το καταλάβει, μάλλον έχουμε καταστρέψει (ΕΜΕΙΣ) την δυνατότητα να σκεφτεί το ενδεχόμενο!!
Είναι σαφές ότι μπορούμε ακόμα να μάθουμε από τους πατέρες μας που, αν και είναι νεκροί, εξακολουθούν να μας μιλάνε, ο λόγος του Γρηγορίου Νύσσης «Περί Εὐποιίας», που σας μοιράστηκε, επεξηγεί πολλά. Ας τον αφουγκραστούμε.
Σας ευχαριστώ.