Υπάρχει λόγος σήμερα να λειτουργούν οι Ορθόδοξοι σε ναούς αλλοδόξων; - Κ. Νούσης

Υπάρχει λόγος σήμερα να λειτουργούν οι Ορθόδοξοι σε ναούς αλλοδόξων;

 
Αφορμή για μια ακόμη φορά σχόλια του διαδικτύου και η πρόσφατη παραχώρηση λατινικού θυσιαστηρίου στην Ορθόδοξη Επισκοπή Σμύρνης. Ο προβληματισμός γίνεται πιο έντονος σε συνδυασμό με τον περιρρέοντα Οικουμενισμό, ο οποίος αποτελεί νεοφανές αιρετικό φρούτο και συγκεκριμένα του εικοστού αιώνα. Φύτρωσε δε στο περιβόλι του Οικουμενικού μας Πατριαρχείου. Δυστυχώς από τότε, λίγο έως πολύ ο εκάστοτε Πατριάρχης Κων/πόλεως θεωρεί μέρος των καθηκόντων του τη συνέχιση αυτής της προσπάθειας προσέγγισης με τους αλλοδόξους χριστιανούς αδελφούς, είτε με θεμιτά είτε με αθέμιτα εξ ιεροκανονικής απόψεως μέσα.
Έχει χυθεί πολλή μελάνη αναφορικά με τις επιδράσεις του δυτικού χριστιανισμού στην καθ’ ημάς Ορθόδοξη Ανατολική Εκκλησία. Η συμβολή της μακραίωνης Τουρκοκρατίας στις Ορθόδοξες χώρες ήταν καθοριστική, ωστόσο τα νεότερα χρόνια περνάμε σιγά σιγά στην αποκάθαρση της Ορθοδοξίας από στοιχεία ξένα και αιρετικά προς την Παράδοση, την οποία διατείνεται πως διαφυλάσσει ανόθευτη από τα Αποστολικά ακόμη γεννοφάσκια του χριστιανισμού.
Η εκκλησιαστική ιστορία απέδειξε περίτρανα ότι το θέμα της ένωσης των εκκλησιών είναι σχεδόν ουτοπία, ωστόσο οι προς τούτο προσπάθειες τον τελευταίο αιώνα δεν θα πρέπει να παραθεωρηθούν και να δαιμονοποιηθούν εν γένει, όπως θα το ήθελαν πολλοί ζηλωτές και εκτός Εκκλησίας χριστιανοί αδελφοί μας. Η φάση αυτή επίσης των διαχριστιανικών διαλόγων και προσεγγίσεων πρέπει να παραδεχθούμε πως έχει τελματώσει και θα πρέπει να αρχίσει να μας προβληματίζει η ανεύρεση νέων τρόπων προώθησης της ορθόδοξης αλήθειας στον σύγχρονο κόσμο, στη μετανεωτερικότητα, όπως αρεσκόμεθα να βαπτίζουμε τη νέα εποχή.
Ο μέγας Γρηγόριος ο Θεολόγος δεν διανοήθηκε ποτέ να συνεργαστεί με τους πολυπληθέστερους αρχικά Αρειανούς της Κωνσταντινούπολης, πολλώ δε μάλλον να δανειστεί ναό τους για τις λειτουργικές ανάγκες των αυξανόμενων αριθμητικά Ορθοδόξων. Προτιμούσε τον ταπεινό ναό της Αναστασίας, δια του οποίου ανέστησε σιγά σιγά την Ορθοδοξία. Σε αντίθεση με αυτό το ιστορικό προηγούμενο, συνηθίζεται στις μέρες μας στους ομογενείς Ορθοδόξους η παραχώρηση ναών αλλοδόξων για τις λατρευτικές τους ανάγκες. Και ποιο είναι τελικά το αποτέλεσμα; Μήπως έχουμε επιστροφή των αλλοδόξων στην Ορθοδοξία; Ή μήπως περνάει το οικουμενιστικό – χριστιανοσυγκρητιστικό μήνυμα ότι μας χωρίζουν ελάχιστα και η σωτηρία βρίσκεται και δω και κει και παραπέρα, πλην όμως όχι αποκλειστικά στην Ορθόδοξη Εκκλησία;
Προ ημερών η ιστορική και πολυπαθής Επισκοπή Σμύρνης στη νυν Τουρκία προέβη σε μια αχρείαστη, κατά τη γνώμη μας, ενέργεια. Δέχτηκε να λειτουργεί σε ρωμαιοκαθολικό ναό κατόπιν συντονισμένων ενεργειών του Οικουμενικού Πατριαρχείου με τον Πάπα Ρώμης. Όπως έγραψα σε απαντητικό σχόλιο άλλου άρθρου, αν ήμουν στη θέση του συμφοιτητή μου Σμύρνης Βαρθολομαίου “δεν θα μου πήγαινε η καρδιά” να μπω να λειτουργήσω σε πρώην λατινικό θυσιαστήριο. Θα προτιμούσα να βρω μια μεγαλύτερη αίθουσα και να τη μετατρέψω σε ναό ή να παραμείνω στους ήδη υπάρχοντες, έστω και αν υπήρχε θέμα “στριμώγματος”. Η εικόνα και μόνο που δίνεται από έναν ρωμαιοκαθολικό ναό στον οποίο λειτουργούν Ορθόδοξοι κληρικοί περνάει προς τα έξω και στις συνειδήσεις όλων μας ένα κάρο μηνύματα, εξάπαντος οικουμενιστικού - ισοπεδωτικού χαρακτήρος και οπωσδήποτε αλλοιωτικού του ορθοδόξου φρονήματος. Ποιος μπορεί, λοιπόν, να αναπαυθεί σε τέτοιου είδους καταστάσεις;
Το ζητούμενο στις μέρες μας είναι η επιστροφή στη μοναδικότητα της Ορθοδοξίας πάση θυσία και ενεργεία. Οι δοκιμασμένες ήδη λύσεις των ψευτοδιαλόγων και της αγαπολογίας με τις δήθεν καλές διαχριστιανικές σχέσεις – στους τύπους και όχι στην ουσία – πρέπει να επαναδιαπραγματευθούν, διότι οι χαμένοι πρωτίστως είναι οι Ορθόδοξοι που ζουν στο εξωτερικό και οι αλλόδοξοι που αφήνονται επαναπαυμένοι στις πλάνες τους. Η ευθύνη για αυτές τις καταστάσεις βαρύνουν πρωτίστως και κυρίως τους Ορθοδόξους Ποιμένες.

 

Κ. Νούσης

Λάρισα, 10/11/2023