Κυριακή Ζ΄ Ματθαίου - π. Βασίλειος Θερμός

 

Κυριακή Ζ΄ Ματθαίου

πρωτοπρεσβύτερος Βασίλειος Θερμός

Ψυχίατρος παιδιών και εφήβων

Καθηγητής Ανωτάτης Εκκλησιαστικής Ακαδημίας Αθήνας

 

Αδελφοί, ακούσαμε σήμερα από τον Απόστολο Παύλο ότι «οφείλουμε»! Αλλά σε κανέναν δεν αρέσει να χρωστάει!

Με κάτι τέτοιες λέξεις ο Χριστιανισμός γίνεται αντιδημοφιλής. Αλλά πρέπει να διαβάζουμε σωστά τα κείμενα! Και αν ετούτη την περικοπή την μελετήσουμε με προσοχή θα διαπιστώσουμε ότι περιέχει κάτι το ξεχωριστό. Κάτι που έχει την δύναμη να καταστήσει την πίστη μας ελκυστική, όπως της αξίζει!

Γιατί ‘οφείλομεν’, λοιπόν; Επειδή αγοραστήκαμε από τον Χριστό! Εκείνος πρόσφερε τον Εαυτό Του τον Ίδιο και μας αγόρασε από το σκοτάδι και τον διάβολο, από την απόγνωση και το αδιέξοδο. Κατόπιν, όπως γράφει ο Άγιος Νικόλαος Καβάσιλας, μας χάρισε το βραβείο και όλα τα καλά που το συνοδεύουν (φως, ειρήνη, θέωση) σαν να είχαμε αγωνισθή εμείς! Σαν να το δικαιούμαστε εμείς.

Μόνο που ζητά να πληρώσουμε κάτι γι’ αυτό. Ποιο είναι το χρέος μας λοιπόν; Τίποτε γι’ Αυτόν! Εκείνο που θέλει είναι να συμπαραστεκόμαστε σε όσους αισθάνονται αδύναμοι, να σηκώνουμε τις δυσκολίες τους, να ελαφρώνουμε τα βάρη τους. Και για να γίνει αυτό, όπως εξηγεί ο Απόστολος Παύλος, θα πρέπει να μην αρέσουμε στον εαυτό μας. Να μην είναι κύρια έγνοια μας το πώς εμείς θα καλοπεράσουμε, ή πώς εμείς θα διαφυλάξουμε καλύτερα την εξωτερική μας εικόνα. Να απαλλαγούμε από την φιλαυτία, δηλαδή.

Αφού ο Χριστός μας έσωσε απολύτως δωρεάν, χωρίς να το αξίζουμε, θα ρωτούσε κάποιος, γιατί βάζει αυτόν τον όρο; Γιατί ζητά ένα αντάλλαγμα, έστω εκ των υστέρων; Μάλλον επειδή χωρίς αυτό δεν θα εκτιμούσαμε το δώρο της σωτηρίας. Αλλά και επειδή, εργαζόμενοι για τους άλλους, σμιλευόμαστε εμείς πνευματικά, ώστε η ψυχή μας να γίνει κατάλληλη να δεχθή το δώρο. Δεν αρκεί να μας χαρίσει ο Χριστός το δώρο, πρέπει να το καταστήσουμε και προσωπικά δικό μας.

Και κοιτάξτε, λοιπόν, αδελφοί μου, τι μας ζήτησε ως προσωπική συμμετοχή. Όχι να εκφράζουμε την ευγνωμοσύνη μας προς Αυτόν με λόγια, αλλά με πράξεις. Τι πράξεις; Ούτε καν μια ανταπόδοση στον Ίδιο, αλλά στους άλλους! Ουσιαστικά ο Χριστός, δια του Αποστόλου Παύλου, μας λέει: «Αφήστε εμένα, τους αδελφούς μου προσέξτε»… 

Ο Χριστιανισμός έτσι γίνεται η μόνη θρησκεία στην οποία ο Ίδιος ο Θεός εκμηδενίζεται προκειμένου να αναδείξει τον άνθρωπο. Παραμερίζει και βάζει τον Εαυτό Του στο περιθώριο για να φροντίσουμε τα ταλαιπωρημένα αδέλφια Του. «Από αυτή τη φροντίδα θα φανή αν είσαι άξιος της Βασιλείας», μας λέει.

Το χρέος μας, λοιπόν, το εξοφλούμε προς τους αδελφούς Του, που είναι φυσικά και δικοί μας αδελφοί. Και έτσι, εκδηλώνοντας αγάπη στις ποικίλες διαπροσωπικές μας σχέσεις, προκύπτει και το παράπλευρο όφελος να αλλάζει το κλίμα, να αυξάνει η αλληλεγγύη, να αναπτύσσεται αμοιβαιότητα. Όλοι βγαίνουν ωφελημένοι από την απόφαση αυτή του Χριστού. Δεν γινόμαστε μια ομάδα πιστών που λατρεύουν τον Θεό μεμονωμένα και παράλληλα, έστω με ευγνωμοσύνη επειδή σώθηκαν, αλλά μια κοινότητα ανθρώπων που βλέπουν τον Θεό στο πρόσωπο του άλλου.

Ποιοι είναι οι ‘δυνατοί’ και ποιοι οι ‘αδύνατοι’; θα ρωτούσε κάποιος. Πρόκειται για μόνιμες κατηγορίες; Φυσικά, όχι. Όλοι έχουμε αδύναμες και δυνατές στιγμές. Η προτροπή είναι ότι, όποιος αισθάνεται μια δεδομένη στιγμή ότι διαθέτει περισσότερα ψυχικά αποθέματα από τον άλλο, να σπεύδει για προσφορά. Αλλά για γίνει αυτό εφικτό απαιτείται ενσυναίσθηση. Ικανότητα, δηλαδή, να διακρίνουμε την ψυχική κατάσταση του άλλου, τις ανάγκες του, τους αγώνες του. Και προθυμία να τον συνδράμουμε χωρίς να τον κρίνουμε.

Έτσι, συντρέχοντας τους αδελφούς μας στις υλικές, ψυχικές, και πνευματικές ανάγκες τους, δεν κάνουμε τίποτε άλλο παρά ό,τι ακριβώς ο Χριστός έπραξε. Ο Παύλος καταλήγει με το λογικό συμπέρασμα όλης αυτής της περικοπής: Βαστάζοντας τα βάρη των άλλων εκπληρώνουμε το έργο του Χριστού. Κάνουμε πράξη τον ‘νόμο’ Του, δηλαδή τον λόγο για τον οποίο έγινε άνθρωπος. Και όσο περισσότερο εξασκούμαστε σε αυτό τόσο λιγότερο το αισθανόμαστε σαν χρέος. Παύουμε να νοιώθουμε ότι οφείλουμε!

Πράγματι, η Ενανθρώπηση του Χριστού είναι η αφετηρία και ο οδοδείκτης κάθε ενσυναίσθησης. Και αφού ο Θεός ο Ίδιος ήλθε στη δική μας θέση, δήλωσε: «Δεν ήλθα για να υπηρετηθώ αλλά για να υπηρετήσω». Και υλοποίησε έτσι εκείνο που είχε εξαγγείλει ο Θεός-Πατέρας μέσω του προφήτη Ησαΐα: «Θ’ αναζητήσω το χαμένο πρόβατο και θα φέρω πίσω το παραστρατημένο. Στο πληγωμένο θα βάλω επιδέσμους και το αδύναμο θα το δυναμώσω».

Και σ’ αυτό το ιαματικό και σωστικό Του έργο ο Χριστός μας καθιστά όλους συνεργάτες! Η αγάπη γίνεται ο τρόπος με τον οποίο εκφράζεται η ευγνωμοσύνη. Και φροντίζοντας τους αδελφούς του Χριστού αποκτούμε σιγά-σιγά το δικό Του ήθος, αγιαζόμαστε.

Πηγή: Περιοδικό ΕΦΗΜΕΡΙΟΣ τεύχος 4^ο 2024