Σάββατο 25 Οκτωβρίου 2025

Αγίου Δημητρίου - πρωτ. Βασιλείου Θερμοῦ

Αγίου Δημητρίου

πρωτ. Βασιλείου Θερμοῦ
 πρ. Καθηγητοῦ ΑΕΑΑ - Παιδοψυχιάτρου


Η γιορτή του Αγίου Δημητρίου, αδελφοί μου, μας χαρίζει ένα αποστολικό ανάγνωσμα το οποίο διαθέτει τη δύναμη να συγκλονίσει και να προβληματίσει βαθιά.

Σε αυτό ο απόστολος Παύλος παρομοιάζει τον Χριστιανό με στρατιώτη και με αθλητή. Η Εκκλησία μας σκέφθηκε να επιλέξει αυτή την περικοπή για να τιμήσει έναν μεγαλομάρτυρα και να ωφελήσει όλους εμάς.

Τι κοινό έχουν ο στρατιώτης και ο αθλητής; Τον δυναμισμό. Έτσι αλλάζει εντυπωσιακά η εικόνα: αντί ο μάρτυρας να είναι το αδύναμο θύμα αποδεικνύεται ότι χαρακτηρίζεται από εσωτερική δύναμη, η οποία τον ωθεί να αγωνίζεται και να πολεμά.

Ο άγιος Δημήτριος, μάλιστα, διέθετε και ένα άλλο είδος δυναμισμού: το νοιάξιμο για την Εκκλησία. Δεν εφησύχαζε στο επάγγελμά του, αλλά φρόντιζε να μεταδώσει την πίστη σε νέους. Έτσι μας φανερώνει πως η αγάπη αποτελεί ενεργητικότητα, μια δράση δηλαδή που αναβλύζει όταν κάποιος συνειδητοποιήσει ότι αποτελεί μέλος ενός κοινού Σώματος, του Σώματος του Χριστού.

Μας είπε η περικοπή ότι χρειάζεται η άθλησή μας να είναι νόμιμη – τι να σημαίνει αυτό άραγε; Να μην υπερηφανευόμαστε κατά των συναθλητών μας, να μην υποτιμούμε ή προσβάλλουμε εκείνους που αγωνίζονται στον ίδιο στίβο. Ακόμη και αν φαίνεται μικρή η προσπάθειά του (και ποιος μπορεί να την γνωρίζει, άλλωστε;) έχει την αξία της. Όπως γράφει ο άγιος Μάξιμος, επειδή γίνεται με ολόκληρη την καρδιά εκείνου που την προσφέρει, αλλά και επειδή φέρει επάνω της τη μορφή του Χριστού, δηλαδή γίνεται στο όνομά Του.

Γιατί άραγε μαρτυρία και μαρτύριο μοιάζουν ως λέξεις; Αυτό συμβαίνει επειδή συνδέονται, το δεύτερο έχει ως προϋπόθεση την πρώτη. Η μαρτυρία, δηλαδή ομολογία και φανέρωση, προηγείται, και τότε ο Χριστιανός μιμείται τον Χριστό ο Οποίος είπε πως ήλθε «ίνα μαρτυρήσω τη αληθεία», να φανερώσει τον αληθινό τρόπο Ζωής.  Μια τέτοια στάση απαιτεί φροντίδα, επιμέλεια, άσκηση – «κακοπάθησον», συνέστησε ο απόστολος Παύλος.

Κάποιες φορές το να δίνεις μαρτυρία Χριστού θα γίνει μαρτύριο για ορισμένους. Εκεί η κακοπάθεια φθάνει μέχρι τον θάνατο, εκεί κορυφώνεται η μίμηση του Χριστού.

Η προτροπή «κακοπάθησον» περιλαμβάνει και το εκούσιο (την άσκηση) και το ακούσιο (τους διωγμούς). Αλλά πώς αντέχεται αυτό; Πώς να τα βγάλει κανείς πέρα; Αδύναμοι και αμαρτωλοί είμαστε όλοι. Ο Παύλος ξέρει και γι’ αυτό θυμίζει στον μαθητή του ότι και εκείνος κακοπαθεί: «Με δεσμά, σαν κακούργος» λέει.

Και προσθέτει: «Να θυμάσαι Ιησού Χριστό Αναστημένο». Αλλιώς δεν γίνεται, είναι ανέφικτο. Μόνο με συνεχή μνήμη και προσωπική σύνδεση με τον Χριστό μπορούμε να επιτύχουμε τη μαρτυρία, πολύ περισσότερο το μαρτύριο. Μόνο με τη χαρά και τη βεβαιότητα της Αναστάσεως γίνεται κάποιος ικανός να κακοπαθήσει χωρίς να διαλυθή, χωρίς να αγανακτήσει.  

Αδελφοί, ολόκληρος ο σημερινός απόστολος είναι χριστοκεντρικός. Αρχίζει λέγοντας στον Τιμόθεο: «Να σε δυναμώνει η Χάρη του Χριστού». Παρακάτω τον ονομάζει καλό στρατιώτη του Ιησού. Στη συνέχεια τον συμβουλεύει να θυμάται ότι Αυτός αναστήθηκε ώστε να παίρνει θάρρος και ελπίδα. Και κλείνει με το προσωπικό του παράδειγμα: αναφέρει ότι ο ίδιος κάνει υπομονή στις δυσκολίες για να κερδίσουν οι άλλοι τη σωτηρία και τη δόξα του Χριστού.

Με άλλα λόγια, στον πνευματικό αθλητισμό μέσο για τη νίκη, αλλά και έπαθλο, γίνεται ο Ίδιος ο Χριστός, κάτι που αξίζει κάθε τίμημα και κόπο. Ο απόστολος που ακούσαμε για τον μεγάλο μάρτυρα σήμερα από την αρχή μέχρι το τέλος υμνεί την αφοσίωση στον Ιησού. Μόνο έτσι γίνεται πράξη η αυθεντική χριστιανική ζωή.

Τη νύχτα πριν Τον συλλάβουν ο Χριστός είπε στους μαθητές Του ότι το Άγιο Πνεύμα, ο Παράκλητος, θα έλθει για να «μαρτυρήσει» για τον Ιησού, δηλαδή να φέρει μαρτυρία, μήνυμα, γνώση, φανέρωση. Πράγματι, χωρίς Αυτόν είμαστε φτωχοί και ανεπαρκείς. Όμως ο Χριστός δήλωσε μιαν άλλη στιγμή ότι πρέπει και εμείς να προσκομίσουμε και τη δική μας μαρτυρία. Όχι μόνο το Άγιο Πνεύμα, αλλά και εμείς θα φωτίσουμε το σκοτάδι του κόσμου. Όχι μόνοι μας εμείς, αλλά με το Άγιο Πνεύμα…

Στην ίδια γραμμή και ο άγιος Γρηγόριος Παλαμάς, εξυμνώντας τον άγιο Δημήτριο, τονίζει πως είχε έρωτα για τον Χριστό. Θυμάται το μύρο από το οποίο ευωδιάζει ο νυμφίος (ο γαμπρός) στο Άσμα Ασμάτων, μύρο πίσω από το οποίο τρέχει η νύφη (η ψυχή) αναζητώντας αυτόν που αγαπά και που την αγάπησε. Και έτσι, καθώς ο Άγιος Δημήτριος είναι και μυροβλήτης, μας απευθύνει μια ολοκληρωμένη διδασκαλία σήμερα για το πώς μπορούμε να καταθέσουμε και την δική μας μικρή μαρτυρία, ενδεχομένως και μαρτύριο, όχι από φόβο, ούτε από υποχρέωση, αλλά από βαθειά αγάπη.

Όπως δείχνουν τα πράγματα, αδελφοί μου, αυτό μας λείπει από τη σημερινή χριστιανωσύνη. Οι περισσότεροι από εμάς είμαστε πιστοί από συνήθεια, ή επειδή πιστεύουμε πως είναι καλό πράγμα να είσαι κοντά στον Θεό, ή με την ελπίδα κάποιας ανταμοιβής. Φαίνεται να υστερούμε όμως στην αγάπη. Ας παρακαλέσουμε τον Χριστό να ανάψει τη σπίθα της στην καρδιά μας και ας προσευχηθούμε και στους αγίους να μας δυναμώσουν ώστε κάπως να τους μοιάσουμε. Και να κερδίσουμε έτσι Εκείνον για τον Οποίο δεν υπάρχει άξιο τίμημα.

Πηγή: Περιοδικό Εφημέριος

Δεν υπάρχουν σχόλια: