Η ιατρική, όταν εμπνέεται από τη χριστιανική διδασκαλία, παύει να είναι εμπόρευμα και μεταμορφώνεται σε μυσταγωγία αγάπης. - Μητροπολίτης Χονγκ Κονγκ Νεκτάριος

Στις 17 Οκτωβρίου η Εκκλησία τιμά τη μνήμη των Αγίων Κοσμά και Δαμιανού των εξ Αραβίας, δύο αδελφών ιατρών που ανήκουν στην ομάδα των Αναργύρων, δηλαδή εκείνων που ασκούσαν την ιατρική χωρίς χρηματική ανταπόδοση. Η προσφορά τους αποτέλεσε ζωντανή μαρτυρία της εντολής του Χριστού: «Δωρεάν ελάβετε, δωρεάν δότε» (Ματθ. 10:8). Για τους Αγίους αυτούς, η θεραπευτική πράξη δεν ήταν απλώς επαγγελματική ενασχόληση, αλλά πνευματική διακονία, συμμετοχή στο έργο του Θεού για τη σωτηρία του ανθρώπου.

Η Εκκλησία βλέπει στη μορφή των Αναργύρων την έμπρακτη απόδειξη ότι η ιατρική τέχνη, όταν φωτίζεται από την πίστη, γίνεται διακονία αγάπης. Η θεραπεία που προσέφεραν δεν αφορούσε μόνο το σώμα αλλά και την ψυχή, αφού προσεύχονταν για κάθε άρρωστο και ανέθεταν στον Θεό την τελική ίαση. Μέσα από αυτή την προσέγγιση υπενθυμίζεται ότι για τον Χριστιανισμό το ανθρώπινο σώμα έχει ιερή αξία, καθώς θεωρείται κατοικία του Αγίου Πνεύματος (Α΄ Κορ. 6,19). Γι’ αυτό, η φροντίδα και ο σεβασμός προς το σώμα δεν είναι ένδειξη ματαιοδοξίας, αλλά μορφή τιμής προς τον Δημιουργό.

Αξίζει εδώ να υπογραμμιστεί ότι η Εκκλησία ουδέποτε στάθηκε αρνητική απέναντι στην επιστήμη, όπως συχνά λανθασμένα πιστεύεται. Αντίθετα, αναγνωρίζει ότι η γνώση και η ιατρική δεν είναι ανθρώπινα επιτεύγματα αποκομμένα από τον Θεό, αλλά δώρα που προέρχονται από Αυτόν. Όπως αναφέρεται και στη Σοφία Σειράχ (38,1-2): «Τίμα ἰατρὸν πρὸς τὰς χρείας αὐτοῦ τιμαῖς αὐτοῦ, καὶ γὰρ αὐτὸν ἔκτισε Κύριος· παρὰ γὰρ ῾Υψίστου ἐστὶν ἴασις, καὶ παρὰ βασιλέως λήψεται δόμα.» Έτσι, πίστη και επιστήμη συνυπάρχουν, αλληλοσυμπληρώνονται και συνεργάζονται για την ανακούφιση του ανθρώπου.

Οι Άγιοι Ανάργυροι, μέσα στον ελληνορωμαϊκό κόσμο, πρόβαλαν ένα ριζικά διαφορετικό πρότυπο ιατρού: εκείνον που θεραπεύει όχι από υποχρέωση, επαγγελματικό καθήκον, ή επιθυμία πλουτισμού, αλλά από αγάπη προς τον πλησίον. Ανέδειξαν ότι η ιατρική, όταν εμπνέεται από τη χριστιανική διδασκαλία, παύει να είναι εμπόρευμα και μεταμορφώνεται σε μυσταγωγία αγάπης. Μέσα από αυτούς ο Χριστιανισμός κατέδειξε ότι η αληθινή θεραπεία είναι πνευματική πράξη – δώρο αγάπης, που δεν αποτελεί προϊόν συναλλαγής αλλά προσφέρεται.

Μητροπολίτης Χονγκ Κονγκ Νεκτάριος

***

On October 17, the Church commemorates Saints Cosmas and Damian of Arabia, two brothers and physicians who belong to the group known as the Anargyroi—those who practiced medicine without accepting payment. Their selfless service was a living expression of the command of Christ: “Freely you have received, freely give” (Matthew 10:8). For these Saints, the act of healing was not merely a professional occupation but a spiritual ministry, a participation in God’s work for the salvation of humanity.

The Church sees in the figure of the Anargyroi tangible proof that the practice of medicine, when illuminated by faith, becomes a ministry of love. The healing they offered concerned not only the body but also the soul, for they prayed for each patient and entrusted their final healing to God. Through this approach, Christianity reminds us that the human body possesses sacred value, being regarded as the temple of the Holy Spirit (1 Corinthians 6:19). Therefore, care and respect for the body are not expressions of vanity but acts of reverence toward the Creator.

It is important to emphasize that the Church has never been opposed to science, as is sometimes mistakenly believed. On the contrary, it acknowledges that knowledge and medicine are not human achievements detached from God but gifts granted by Him. As stated in the Book of Sirach (38:1–2): “Honor the physician for the need thou hast of him, for the Lord created him; for healing comes from the Most High, and he shall receive a gift from the king.” Thus, faith and science coexist, complement one another, and work together for the relief and healing of humankind.

Within the Greco-Roman world, the Holy Anargyroi presented a radically different model of the physician—one who heals not out of obligation, professional duty, or the desire for wealth, but out of love for one’s neighbor. They showed that medicine, when inspired by Christian teaching, ceases to be a commodity and is transformed into a sacred act of compassion. Through them, Christianity revealed that true healing is a spiritual deed—a gift of love, freely offered rather than exchanged.