Η δοκιμασία του νερού της κατάρα; - Μητροπολίτης Χονγκ Κονγκ Νεκτάριος

Σε έναν ναό του 9ου αιώνα, την Santa Maria foris portas, περίπου πενήντα χιλιόμετρα βορειοδυτικά του Μιλάνου, σώζεται μια εξαιρετικά σπάνια απεικόνιση της Παρθένου Μαρίας να πίνει το πικρό νερό — σκηνή που προέρχεται από το Πρωτευαγγέλιο του Ιακώβου. Το απόκρυφο αυτό κείμενο του 2ου αιώνα αφηγείται ότι, όταν η Μαρία βρέθηκε έγκυος, οδηγήθηκε μαζί με τον Ιωσήφ ενώπιον των ιερέων του Ναού, προκειμένου να υποβληθούν στη δοκιμασία του νερού της κατάρας, ώστε να φανεί αν είχαν αμαρτήσει. Η αμαρτία αφορούσε την Μαρία αν είχε μοιχεύσει, αλλά και τον Ιωσήφ αν είχε ολοκληρώσει τον γάμο χωρίς την ευλογία των Ιερέων.

Η δοκιμασία αυτή στηρίζεται σε πρακτική που περιγράφεται στην Παλαιά Διαθήκη (Αριθμοί 5:11–31): μια γυναίκα ύποπτη για μοιχεία έπινε αγιασμένο νερό αναμεμειγμένο με χώμα από τη Σκηνή του Μαρτυρίου, αφού πρώτα μέσα σε αυτό είχε εμβαπτισθεί ένας πάπυρος με γραμμένη κατάρα. Η γυναίκα ορκιζόταν πως ήταν αθώα και έπινε το νερό. Εάν ήταν ένοχη, τότε η κοιλιά της θα πρηζόταν και ο μηρός της θα σάπιζε. (Αριθμοί 5:27), ένδειξη θείας τιμωρίας. Αν έμενε ανεπηρέαστη την άφηναν ελεύθερη.

Στο Πρωτευαγγέλιο διαβάζουμε:

Είπε ο ιερέας: «Δώσε πίσω την παρθένο που παρέλαβες απο το Ναό του Κυρίου». Τότε ο Ιωσήφ άρχισε να κλαίει. Ο ιερέας συνέχισε: «Θα σας δώσω να πιείτε το ‘ύδωρ της ελέγξεως του Κυρίου’ που θα φανερώσει ενώπιον σας τις αμαρτίες σας». Πήρε ο ιερέας και έδωσε στον Ιωσήφ να πιεί, στέλνοντας τον στο βουνό. Και επέστρεψε σώος. Έδωσε και στη Μαριάμ να πιει στέλνοντάς την στο βουνό. Και επέστρεψε σώα. Θαύμασε τότε όλος ο λαός , αφού δεν βρέθηκε αμαρτία σε αυτούς. Και είπε ο ιερέας: «Αφού ο Κύριος δεν αποκάλυψε αμαρτίες σε σας, ούτε εγώ σας κατακρίνω» και τους άφησε ελεύθερους. Πήρε ο Ιωσήφ τη Μαριάμ και επέστρεψε στο σπίτι του χαρούμενος και δοξάζοντας το Θεό του Ισραήλ.

Μητροπολίτης Χονγκ Κονγκ Νεκτάριος

***

In a 9th-century church, Santa Maria foris portas, located approximately fifty kilometers northwest of Milan, there survives an exceptionally rare depiction of the Virgin Mary drinking the bitter water — a scene derived from the Protoevangelium of James. This apocryphal text of the 2nd century recounts that when Mary was found to be pregnant, she and Joseph were brought before the priests of the Temple to undergo the trial of the water of cursing, in order to determine whether they had sinned. The sin in question referred to Mary in case she had committed adultery, and to Joseph if he had consummated the marriage without the priests’ blessing.

This trial is based on a practice described in the Old Testament (Numbers 5:11–31), in which a woman suspected of adultery was made to drink holy water mixed with dust from the Tabernacle floor, after a scroll bearing words of curse had been washed into it. The woman swore her innocence and drank the water. If she was guilty, “her belly would swell and her thigh would rot” (Numbers 5:27), as a sign of divine punishment. If she remained unharmed, she was set free.

The Protoevangelium recounts:

The priest said, “Return the virgin whom you received from the Temple of the Lord.” And Joseph began to weep. The priest continued: “I will give you to drink of the water of the Lord’s reproof, which will reveal your sins before you.” The priest took it and gave it to Joseph to drink, sending him into the mountains, and he returned unharmed. He also gave it to Mary to drink, sending her into the mountains, and she returned unharmed. Then all the people were astonished, seeing that no sin was found in them. And the priest said, “Since the Lord has not revealed your sins, neither do I condemn you.” He released them, and Joseph took Mary and returned to his house rejoicing and glorifying the God of Israel.