Η ηφαιστειακή τέφρα το 472 στη Κωνσταντινούπολη" - Μητροπολίτης Αλεξανδρουπόλεως Άνθιμος

Στο Συναξάρι της 6 Νοεμβρίου, μαζί με τους αγίους που γιορτάζουν εκείνη την ημέρα, αναφέρεται «Τη αυτή ημέρα μνήμη της μετά φιλανθρωπίας κατενεχθείσης κόνεως η της πεσούσης στάχτης, επί Λέοντος του μεγάλου».

Στους στίχους του Συναξαρίου γράφει «Μας απειλείς να μας κάψεις αλλ’ όμως δεν μας καις, αφού ανακάτεψες την οργή σου με την μακροθυμία σου, Λόγε Χριστέ». Και εξηγεί το κείμενο της 6ης Νοεμβρίου στο μηναίο: «Το 18ο έτος της αυτοκρατορίας του Λέοντος του Μεγάλου(δηλ. το 472 μ.Χ.) στις 5 Νοεμβρίου, στις μεσημεριανές ώρες, όλος ο ουρανός (της Κωνσταντινουπόλεως) γέμισε όχι με τα συνήθη μαύρα σύννεφα, αλλά με σύννεφα κόκκινα σαν φωτιά. Απόρησαν όλοι και φοβήθηκαν ότι θα πέσει φωτιά και φλόγες, που θα τους κατακαύσουν σαν τα Σόδομα. Έτρεξε ο λαός με κλάματα και θρήνους στις εκκλησίες.

Μα ο φιλάνθρωπος Θεός μετρίασε την τιμωρία του με την αγάπη του και το απόγευμα άρχισε να βρέχει μέχρι τα μεσάνυχτα. Η βροχή κατέβασε χώμα, σκόνη που ήταν μαύρη σαν στάχτη και σκέπασε τη γη και τα σπίτια, παραπάνω από μια ανδρική σπιθαμή. Στη γη έκαψε όλα τα φυτά και τα χόρτα. Δεν ήταν εύκολο να ξεκολλήσει αυτή η σκόνη με νερό και φανέρωσε έτσι την αγανάκτηση του Θεού στις αμαρτίες μας.


Τις επόμενες ημέρες έπεσαν πολλές και ραγδαίες βροχές και ξεπλύθηκε η σκόνη. Αυτός σημαίνει ότι οι αμαρτίες μας είναι σαν κόκκινη και μαύρη σκόνη πάνω μας που κατατρώει κάθε αρετή μας και χρειάζονται πολλά δάκρυα και πολύ μετάνοια για να ξεπλύνουμε την καυτερή στάχτη των αμαρτιών μας, ώστε να ξεφύγουμε την τιμωρία της κολάσεως που θα κάψει και τα σώματα και τις ψυχές μας και για να κερδίσουμε τη βασιλεία των ουρανών.

Αυτό λοιπόν το γεγονός, ένα ασυνήθιστο καιρικό φαινόμενο που ο χρονογράφος ιστορικός Προκόπιος και τα Συναξάρια το παρουσιάζουν με τόσο φοβερά χρώματα, έκαμαν το λαό να το ερμηνεύσει σαν οργή του Θεού για τις αμαρτίες των ανθρώπων. Μια δίκαιη οργή ήταν να πέση φωτιά και να κάψει τα πάντα, όμως τελικά η φιλανθρωπία του Θεού, η μακροθυμία του Χριστού και η αγάπη του μετέβαλε τη φωτιά σε ζεστή στάχτη που τελικά ξεπλύθηκε κι έφυγε.

Πρέπει να ήταν τόσο φοβερό το συμβάν που η Εκκλησία έκτοτε το γιόρταζε κάθε χρόνο. Και όρισε να διαβάζεται την Κυριακή από 30 Οκτωβρίου μέχρι 5 Νοεμβρίου αυτή η περικοπή του πλουσίου και του Λαζάρου που μιλάει για την άλλη ζωή, για να μετανοήσουμε, για το φοβερό πυρ της κολάσεως και την τιμωρία των αμαρτωλών. Από ένα δηλαδή ιστορικό, μετεωρολογικό γεγονός, η Εκκλησία υπενθυμίζει στους πιστούς την σωτηρία μας».

Ήταν η έκρηξη του Βεζούβιου στις 6 Νοεμβρίου 472 από την οποία τα σύννεφα μετέφεραν αυθημερόν τη ζεστή στάχτη ως την Κωνσταντινούπολη δημιουργώντας αυτό το φοβερό συμβάν που περιγράφεται στο Μηναίο του Νοεμβρίου, παραπέμποντας στη σχέση των πνευματικών νόμων με τους φυσικούς, έτσι όπως τους θέσπισε ο Θεός και τους διαχειρίζεται ο άνθρωπος

+ Ο Αλεξανδρουπόλεως ΑΝΘΙΜΟΣ