Παρασκευή 22 Απριλίου 2011

Ο Σταυρός ως Εκτύπωμα πάνω στο Δώρο του Κόσμου - π. Δ. Στανιλοάε

Ο κόσμος είναι ένα δώρο του Θεού, αλλά ο προορισμός αυτού του δώρου είναι να ενώσει τον άνθρωπο με τον Θεό που το παραχώρησε. Σκοπός του δώρου είναι να αυθυπερβαίνεται συνεχώς. Όταν παίρνουμε ένα δώρο από κάποιον, θα πρέπει πρωτίστως να κοιτούμε το πρόσωπο που το έχει δωρίσει και όχι να κρατούμε τα μάτια μας στο δώρο. Ωστόσο, συχνά, το πρόσωπο που λαμβάνει ένα δώρο συνδέεται τόσο στενά μαζί του, ώστε ξεχνά ποιός του το έχει δώσει. Όμως, ο Θεός απαιτεί από εμάς αγάπη χωρίς όρους, γιατί είναι απείρως μεγαλύτερος από οποιοδήποτε δώρο που μας παραχωρεί, όπως ακριβώς σε ανθρώπινο επίπεδο το πρόσωπο που μας δίνει ένα δώρο είναι ασύγκριτα πιο σημαντικό από το δώρο που μας δώρισε, και θα πρέπει να τον αγαπούμε γι' αυτό που είναι και όχι λόγω του δώρου του. Με τον τρόπο αυτό, κάθε δώρο απαιτεί τον δικό του σταυρό, και ο σταυρός αυτός υπάρχει για να μας δείξει ότι όλα αυτά τα δώρα δεν αποτελούν την έσχατη και τελική πραγματικότητα. Ο σταυρός αυτός υπάρχει, με άλλη μορφή, μέσα στο δώρο και, μερικές φορές, μέσα στην πλήρη απώλειά του.
 Μπορούμε να διακρίνουμε πολλές σημασίες στο σταυρό, ως εκτύπωμα πάνω στο δώρο του κόσμου που μας δίνει ο Θεός. Ο άγιος Μάξιμος ο Ομολογητής είπε ότι "όλες οι πραγματικότητες, τις οποίες προσλαμβώνουμε, τις οποίες κατανοούμε με τις αισθήσεις απαιτούν τον σταυρό" και "όλες οι πραγματικότητες, τις οποίες κατανοούμε με το νου μας χρειάζονται τάφο". Σε αυτές τις λέξεις του αγίου Μαξίμου μπορούμε να προσθέσουμε το εξής: ο άνθρωπος, στην πεσμένη κατάστασή του, αισθάνεται την κατάλυση του παρόντος κόσμου και της ίδιας της ύπαρξής του ως πόνο, ως μαρτύριο και ως λύπη, γιατί έχει δεσμεύσει τις ευαισθησίες, που αποτελούν μέρος της ύπαρξής του, με το σχήμα αυτού του κόσμου που παρέρχεται. Αυτός ο σύνδεσμος με τα πράγματα του κόσμου γίνεται αισθητός με ιδιαίτερη δύναμη από εκείνους που δεν πιστεύουν ότι υπάρχει οποιαδήποτε περαιτέρω μεταμόρφωση αυτού του κόσμου μετά από τη ζωή που γνωρίζουμε τώρα.
 Ο χριστιανός, ωστόσο, μεταφέρει αυτόν τον σταυρό του κόσμου και της δικής του ύπαρξης όχι μόνο περισσότερη ευκολία αλλά και με ιδιαίτερη χαρά, γιατί γνωρίζει ότι μετά το σταυρό ακολουθεί ζωή άφθαρτη. Με την  πίστη βλέπει τον κόσμο ως σταυρωμένο και νεκρό γι' αυτόν' και τον εαυτό του, με όλες του τις ροπές, ως σταυρωμένο και νεκρό για τον παρόντα κόσμο. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν ενεργεί στον κόσμο και ότι δεν ασκεί την ευθύνη του απέναντί του, αλλά ότι εργάζεται προκειμένου να αναπτυχθούν στην παρούσα κατάσταση του κόσμου-προορισμένου καθώς είναι να φθαρεί και να πεθάνει- τα σπέρματα, οι σπόροι της μελλοντικής  ανάστασής του. Ποθεί να σταυρωθεί ο κόσμος αυτός, και η δική του ύπαρξη μέσα σε αυτόν, όπως σταυρώθηκε ο Χριστός. Αυτό σημαίνει ότι εκούσια επιθυμεί να υποστεί το μαρτύριο του σταυρού με την ελπίδα της ανάστασης σε ένα υψηλότερο άφθαρτο κόσμο, μιας ανάστασης, η οποία είναι πραγματικά μέσα και μαζί με τον Χριστό.
 Ο χριστιανός δεν βλέπει να οδηγεί η εφήμερη φύση των δομών αυτού του κόσμου και της δικής του ύπαρξης προς μια σταύρωση χωρίς ελπίδα ή να κινείται προς ένα οριστικό, τελικό θάνατο. Βλέπει αυτή την κατάσταση και τη ζει, προσδοκώντας τη σταύρωση με την ελπίδα εντέλει μιας υψηλότερης και αμετάβλητης ζωής.
  Παρ' όλα αυτά, δεν είναι μόνο  ο χριστιανός εκείνος που βιώνει τη δική του ζωή και τη ζωή του κόσμου με την προσδοκία της σταύρωσής του, ως καρφωμένος πάνω στο σταυρό της παροδικότητας της παρούσας μορφής τους' όλοι αναπόφευκτα τις βιώνουν. Γιατί όλοι γνωρίζουμε ότι όλοι όσοι αγαπούμε θα πεθάνουν, και οπωσδήποτε αυτό εισάγει τη λύπη μέσα στη χαρά της κοινωνίας μας μαζί τους. Όλοι γνωρίζουμε ότι τα υλικά αγαθά που κάποιος συσσωρεύει είναι εφήμερα, και η γνώση αυτή επισκιάζει την ικανοποίηση που κάποιος βρίσκει σε αυτά. Με αυτή την έννοια, ο κόσμος και η δική μας ύπαρξη  μέσα στον κόσμο αποτελούν ένα σταυρό, τον οποίο θα σηκώσουμε μέχρι το τέλος της επίγειας ζωής μας. Ποτέ ένας άνθρωπος δεν μπορεί να χαρεί πλήρως με τα δώρα, τα αγαθά και τα πρόσωπα αυτού του κόσμου. Αισθανόμαστε την παροδική φύση αυτού του κόσμου ως συνεχή σταυρό με την ελπίδα της ανάστασης και, επομένως, με χαρά, ενώ εκείνοι που δεν έχουν πίστη πρέπει να ζήσουν αυτή την εμπειρία με όλο και αυξανόμενη λύπη, με την αίσθηση ότι η ύπαρξη στερείται νοήματος και με μιαν απόγνωση την οποία δεν μπορούν να απαλύνουν πλήρως.
 π  Δ. Στανιλοάε

 Υάκινθος.

4 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Υπέροχο!

Ανώνυμος είπε...

Πρώτη φορά διάβασα τέτοιες θεολογικές σκέψεις με αφορμή το Σταυρό.
Νομίζω ότι ήταν ότι το καλύτερο για την σημερινή μέρα.
Δόξα τω Θεώ.

Ανώνυμος είπε...

Οι επιλογές σου αξίζουν πάντα.
Γιατί όμως υπάρχει ρηχότητα σε κάποιους που προσπαθούν να κηρύξουν λόγο θεολογικό στους ναούς μας;
Μπορεί ο κάθε πτυχιούχος να θεολογεί;

Ανώνυμος είπε...

ευχαριστούμε Υάκινθε
που μας "ξεστραβώνεις" θεολογικά με τις αναρτήσεις σου.
Καλή Ανάσταση
γδμ