Ἕνας χρόνος φεύγει, ἕνας χρόνος ἔρχεται. - π. Αμβρόσιος Γκουρβέλος

        
Σεβασμιώτατε, σεβαστοί πατέρες καί ἀγαπητοί ἀδελφοί,

Σέ λίγες ὧρες ἡ πατρίδα μας θά ὑποδεχθεῖ, ὅπως καί ὁλόκληρος ὁ κόσμος, τό νέο ἔτος 2013. Οἱ πανηγυρισμοί εἶναι συνήθως λαμπροί καί παλλαϊκοί. Σκέπτομαι ὅμως ποιόν ὑποδεχόμαστε καί γιά ποιό λόγο πανηγυρίζουμε; Τί εἶναι ὁ χρόνος; Εἶναι ἕνα πρόσωπο; Εἶναι κάτι πού μπορεῖ νά ἀλλάξει τή ζωή μας; Καί γιατί ἐνῶ πανηγυρίζουμε μέ τήν ἔλευσή του, ὅλοι οὐσιαστκῶς διακείμεθα ἐχθρικῶς ἀπέναντί του; Τά παιδιά θέλουν ὁ χρόνος νά κυλήσει γρήγορα γιά νά μεγαλώσουν. Οἱ εὑρισκόμενοι στήν ἀκμή τῆς ἡλικίας τους νιώθουν ὁ χρόνος νά μήν τούς ἐπαρκεῖ, νά τούς κυνηγᾶ κυριολεκτικά καί οἱ γέροντες ἐπιθυμοῦν, ἄν εἶναι δυνατόν, ὁ χρόνος νά γυρίσει πίσω ἤ ἔστω νά σταματήσει νά προχωρᾶ. Μήπως κάτι ἄλλο ὑποκρύπτουν οἱ πανηγυρισμοί; Κάτι σάν ἐξευμενισμό τοῦ μέλλοντος; Δέν εἶναι τυχαῖο, ὅτι πολλοί συνάνθρωποί μας αὐτές τίς ἡμέρες ἤ καί γενικώτερα, μέσα ἀπό ποικίλες μαντεῖες, δεισιδαιμονίες, παγανιστικά ἔθιμα καί δαιμονικές πρακτικές θέλουν νά εἰσδύσουν στό μέλλον τους. Διότι ἕνα δέος μᾶς συνέχει ἐνώπιον τοῦ ἀγνώστου καί τῆς ἀένναης ροῆς τοῦ χρόνου. Μά πῶς εἶναι δυνατόν ὁ διάβολος νά γνωρίζει τό μέλλον ἤ νά λέει ἀλήθεια; Ἀλλά τελικῶς τί πανηγυρίζουμε γιά κάτι τόσο σχετικό; Ἀκόμη καί ἡ ἔννοια τῆς Πρωτοχρονιᾶς σχετική εἶναι. Νά τώρα πού μιλοῦμε, σέ ἕνα μέρος τοῦ πλανήτη μας ὁ νέος χρόνος ἤδη ξεκίνησε, ἐνῶ σέ ἕνα ἄλλο θά ἔρθει ἀρκετές ὧρες μετά ἀπό ἐδῶ.

Καί ὅμως ὁ χρόνος εἶναι δημιούργημα τοῦ Θεοῦ καί ἕνα ἀκόμη σπουδαῖο δῶρο Του πού προσφέρεται σέ μᾶς. Ὅπως ἀναφέρει ἡ Γένεση, ὁ Θεός τήν πρώτη ἡμέρα τῆς Δημιουργίας διαχωρίζει τό φῶς ἀπό τό σκοτάδι δημιουργώντας τήν ἡμέρα καί τήν νύκτα. Ἐν συνεχείᾳ τήν τέταρτη ἡμέρα δημιουργεῖ τό ἥλιο καί τήν σελήνη, ὥστε μέ τήν κίνησή τους νά δημιουργοῦνται καί νά ἐναλλάσονται οἱ ἐποχές καί τά ἔτη. Ὅμως ὅλα αὐτά τά κτίσματα, μαζί καί ὁ χρόνος,  θά καταργηθοῦν ὅταν ἔλθει καί πάλι, στήν Δευτέρα Παρουσία ὁ Χριστός στόν κόσμο καί θά δημιουργήσει «καινή γῆ καί καινούς οὐρανούς».

Ὁ Χριστός μέ τήν Ἐνανθρώπησή Του προσέλαβε ὄχι μόνο τήν ἀνθρώπινη φύση ἀλλά ἁγίασε καί μεταμόρφωσε καί τίς συνθῆκες τῆς ἀνθρώπινης ζωῆς, τόν χῶρο καί τό χρόνο. Ὁ ἄναρχος καί ἄχρονος Θεός, ὁ κύριος τοῦ χρόνου εἰσέρχεται ἐν χρόνῳ στήν κτίση γιά νά τῆς δώσει νέο ἀληθινό νόημα. Σέ λίγες ἡμέρες στήν ἑορτή τῶν Θεοφανείων θά ἀκούσωμε ὅτι τήν ὥρα τῆς Βαπτίσεως «ὁ Ἰορδάνης ἐστράφη εἰς τά ὀπίσω». Δηλαδή ὅτι νομοδότης καί νομοθέτης τῶν φυσικῶν νόμων εἶναι ὁ Θεός, ὁ Ὁποῖος μπορεῖ διά τῶν θαυμάτων Του νά ἀναστέλη τήν ἰσχύ τους. Ἐν Χριστῷ ὁ χρόνος μπορεῖ νά γυρίσει πίσω, νά σταματήσει ἤ νά ἔλθει μπροστά. Στήν Ἐκκλησία μέσα ἀπό τήν Μυστηριακή καί πνευματική ζωή ζοῦμε τήν ἑνοποίηση καί ἐπιπεδοποίηση τοῦ χρόνου. Δηλαδή παρελθόν, παρόν καί μέλλον, γίνονται ὅλα παρόν. Χαρακτηριστικό παράδειγμα  γιά νά τό κατανοήσωμε, εἶναι ἡ φράση τῆς Ἁγίας Ἀναφορᾶς στή Θ. Λειτουργία: «μεμνημένοι» δηλαδή βιώνοντας καί πάλι «τῆς σωτηρίου ταύτης ἐντολῆς καί πάντων τῶν ὑπέρ ἡμῶν γεγενημένων τοῦ Σταυροῦ, τοῦ Τάφου, τῆς Τριημέρου Ἀναστάσεως, τῆς εἰς οὐρανούς ἀναβάσεως, τῆς ἐκ δεξιῶν σοῦ τοῦ Θεοῦ καθέδρας, τῆς δευτέρας καί ἐνδόξου πάλιν Παρουσίας». Στήν Θεία Λειτουργία καί κατ΄ ἐπέκταση στήν Ἐκκλησία ζοῦμε τά παρελθόντα, ὅπως τήν Γέννηση, τήν Σταύρωση, τήν Ἀνάσταση, ἀλλά καί τά μέλλοντα, ὅπως τήν Β΄ Παρουσία, ὡς γεγονότα παρόντα.

Πῶς μποροῦμε ἐμεῖς οἱ ἁπλοί καί ἁμαρτωλοί καί φθαρτοί ἄνθρωποι νά ζήσουμε τόν χρόνο τῆς ζωῆς μας; «Ἐξαγοραζόμενοι τόν καιρόν» μᾶς συμβουλεύει ὁ Ἀπόστολος Παῦλος. «Ἐξαγοραζόμενοι»! Αὐτό σημαίνει, ὅτι ὁ παρών χρόνος τῆς ζωῆς μας εἶναι κάτι πού πρέπει νά ἐμπορευθοῦμε. Μέσα ἀπό τήν καλή ἐμπορεία τοῦ δώρου τοῦ χρόνου, μέσα ἀπό τήν ἐν Χριστῷ ἀξιοποίησή του, κερδίζουμε, ἀγοράζουμε κατά κάποιο τρόπο τήν αἰωνιότητα, τόν Παράδεισο. Συνδέοντας τήν κτιστή καί θνητή ὕπαρξή μας μέ τόν ὑπέρχρονο Θεό εἰσερχόμαστε στό χῶρο τοῦ ἀκτίστου καί τοῦ ἀτελευτήτου. Ὁ Χριστός ἦρθε στόν κόσμο αὐτό, γιά νά μπορέσουμε κι ἐμεῖς μαζί Του νά εἰσέλθουμε στήν δική Του Βασιλεία.

Ὅμως καί ἡ ζωή αὐτή εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ. Καί ὁ Χριστός ὄχι ἁπλῶς μᾶς τήν χάρισε ἀλλά κατέβηκε νά τήν ζήσει μαζί μας καί νά τήν μεταμορφώσει. Μποροῦμε καί ἐμεῖς νά ἀγκαλιάσουμε τίς τρεῖς διαστάσεις τοῦ χρόνου, τό παρελθόν, τό παρόν καί τό μέλλον μέ τήν Χάρη τοῦ Τριαδικοῦ Θεοῦ. Μποροῦμε νά διορθώσουμε τό παρελθόν μέσα ἀπό τήν εἰλικρινή μας μετάνοια. Νά ζήσουμε τό παρόν μέ τόν πνευματικό ἀγῶνα καί νά ἀτενίζουμε τό μέλλον μέ τήν ἐλπίδα. Καί ὅλα αὐτά βιώνονται στό τώρα, στήν κάθε στιγμή πού μᾶς χαρίζει ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ.

Σεβασμιώτατε, ἀδελφοί μου,

Ἕνας χρόνος φεύγει, ἕνας χρόνος ἔρχεται. Ὁ νέος χρόνος ἀπό μόνος του δέ θά φέρει μαζί του τίποτε ἀπολύτως. Τίποτε δέ θά ἀλλάξει, ἄν δέν ἀλλάξουμε ἐμεῖς. Καί ἡ ἀλλαγή ἀρχίζει ἀπό τώρα καί ἀπό τόν καθένα μας. Ἄς προσευχηθοῦμε, ἄς ἱκετεύσουμε τό Θεό «τόν καιρούς καί χρόνους ὑπό τήν ἰδικήν Του ἐξουσίαν θέμενον» νά μᾶς χαρίσει στήν καινούργια χρονιά μετάνοια, ἀγωνιστικότητα καί ἐλπίδα. Νά ἐπαναλάβουμε ὁ καθένας μας γιά τόν ἑαυτό του καί τούς ἄλλους τά ὄμορφα καί σοφά λόγια πού ἀκοῦμε καθημερινά στήν Ἐκκλησία μας: «τόν ὑπόλοιπον χρόνον τῆς ζωῆς ἡμῶν ἐν εἰρήνῃ καί μετανοίᾳ ἐκτελέσαι παρά τοῦ Κυρίου αἰτησώμεθα». Καί νά ἀπαντήσουμε στόν Χριστό: «Παράσχου Κύριε». Ἀμήν.

Αρχιμανδρίτης Αμβρόσιος Γκουρβέλος

Ἱερός Ναός Ἁγίου Ἀνδρέου Πατρῶν 31-12-2012
Ἑσπερινός Πρωτοχρονιᾶς