Ἡ ἐξουσία τοῦ σατανᾶ δέν εἶναι ἀνεξέλεγκτη - Γρηγόριος Μουσουρούλης

Κυριακή Στ´Λουκᾶ

Λόγος εἰς τό Εὐαγγέλιον

Ἡ ἐξουσία τοῦ σατανᾶ δέν εἶναι ἀνεξέλεγκτη

« … καί ὥρμησεν ἡ ἀγέλη κατά τοῦ κρημνοῦ εἰς τήν λίμνην καί ἀπεπνίγη»  (Λουκ. η´33)

« … καί ὥρμησεν ἡ ἀγέλη κατά τοῦ κρημνοῦ εἰς τήν λίμνην καί ἀπεπνίγη»

Δύο εἰκόνες ἐκ διαμέτρου ἀντίθετες πρo­βάλ­λουν, ἀδελφοί μου, μέσα ἀπό τό σημερινό εὐ­αγ­γελικό ἀνάγνωσμα. Ἡ μία εἶναι εἰκόνα χαρᾶς. Ἕνας ἄν­θρωπος ταλαιπωρημένος καί βασανισμένος ἀπό τόν ἀνθρωποκτόνο διάβολο, θεραπευμένος ἀπό τόν Θεάνθρωπο Λυτρωτή μας, κάθεται ἤρεμος καί γαλήνιος κοντά στόν εὐεργέτη του Χριστό.

        Ἡ ἄλλη εἶναι εἰκόνα πένθιμη. Κοπάδι ὁλό­κληρο ζώων ἔπειτα ἀπό ἄδεια πού ἔδωσεν ὁ Κύριος στά πονηρά πνεύματα, πού ἔφυγαν ἀπό τόν δαιμονισμένο ἄνθρωπο, ὡσάν μανιακά ὁρ­μοῦν στον γκρεμό ἀκάθεκτα, πέφτουν στά νε­ρά τῆς λίμνης καί πνίγονται. Ὁλόκληρη περιουσία χάνεται σέ ἐλάχιστα λεπτά χρόνου. Κι ἐμεῖς  μέ­νουμε μέ τήν ἀπορία: Γιατί οἱ δαίμονες ζητοῦν τήν ἄδεια τοῦ Κυρίου γιά νά εἰσέλθουν στούς χοίρους, καί γιατί Ἐκεῖνος πού παν­τοῦ σκορποῦσε τήν ἀγάπη, τούς τό ἐπέ­τρεψε;

*****

        « … καί ὥρμησεν ἡ ἀγέλη κατά τοῦ κρημνοῦ εἰς τήν λίμνην καί ἀπεπνίγη»

        Ἡ αἴτηση ἄδειας τῶν πονηρῶν πνευμάτων προκειμένου νά εἰσέλθουν στούς χοίρους θέτει ἐπί τάπητος τό θέμα τῆς ἐξουσίας τοῦ Διαβόλου στόν κόσμο. Πολλοί ἄνθρωποι νομίζουν ὅτι ὁ διάβολος «ἁλωνίζει» τόν κόσμο καί κάμνει ὅ,τι θέλει χωρίς ἡ ἐξουσία του νά ὑπόκειται σέ κανένα ἔλεγχο.Μιά τέτοια ἰδέα εἶναι τελείως λανθασμένη. Οἱ δαίμονες δέν ἐνεργοῦν ἀνεξέλεγκτα, οὔτε ἀσκοῦν αὐθαίρετα τήν κυριαρχία τους πάνω στούς ἀνθρώπους. Τήν ἐξουσία τους δέν τήν κατέχουν αὐτοδικαίως, ἀλλά τήν λαμβάνουν ἀπό τόν Θεόν. Ὅ,τι κάνουν, ἀκόμη καί τό πιό ἐλά­χιστο, εἶναι κάτω ἀπό τόν ἀπόλυτο ἔλεγχο τοῦ Θεοῦ. Γι᾽αὐτό ἀκριβῶς καί ζητοῦν τήν ἄδεια τοῦ Κυρίου γιά νά εἰσέλθουν στούς χοίρους. Πρέπει  νά εἴμαστε ἀπόλυτα πεπεισμένοι γι᾽ αὐτό. Εῑναι δογματική ἀλήθεια τῆς πίστεώς μας ὅτι δηλαδή τά πονηρά πνεύματα, «οἱ κοσμοκράτορες τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου» ἐξουσία νά προ­βοῦν στήν ἐκτέλεση οὔτε τῆς πιό ἐλάχιστης καί ἀσήμαντης πράξης, χωρίς νά τούς τό ἐπιτρέψει ὁ Θεός.

        Εἶναι μεγάλη πλάνη νά νομίζουμε διοικοῦν κατά τή γνώμη καί τή διάθεσή τους τή ζωή μας. Ἀναφερόμενος στούς ἀνθρώπους αὐτούς πού ὑποστηρίζουν τέτοιες ἰδέες καί μάλιστα ἀγανακτι­σμένος ὁ ἱερός Χρυσόστομος ἔλεγε: Θά ἔπρεπε, νά παραδώσει ὁ Θεός τήν ἐξουσία στούς δαί­μονες, γιά ἀντιληφθεῖτε καλά πάνω στά πρά­γμα­τα πῶς θά διοικήσουν αὐτοί τή ζωή σας. ( P.G.­49, 253). Ἡ ἐξουσία λοιπόν τοῦ πονηροῦ εἶναι περιορισμένη. Δέν μπορεῖ νά κάνει τίποτε ἀπο­λύτως χωρίς τήν ἔγκριση τοῦ Ἁγίου Θεοῦ. Ἀφρίζει καί τρίζει τά δόντια του ἐναντίον τοῦ ἀνθρώπου ἀλλά ὁ Κύριος σύμφωνα μέ τόν λόγο τῆς Ἀποκαλύψεως τόν ἔχει δεμένο μέ «ἅλυσιν μεγάλην» (Ἀποκ. κ´1). Ἡ δύναμη τοῦ σατανᾶ εἶναι ἐλεγχόμενη καί περιορισμένη.

        Κινούμενος ἀπό ἄγριο μίσος ἐναντίον τοῦ ἀνθρώπου, θέλει νά μᾶς κοσκινίσει ὅπως κοσκι­νίζουν τό σιτάρι, νά μᾶς τραντάξει καί νά μᾶς κλονίσει. Δεν μπορεῖ ὅμως νά κάνει ἀπολύτως τίποτε. Γιά νά ἐπιτεθεῖ πρέπει  νά ἔχει ἄδεια. Καί αὐτό μᾶς τό βεβαιώνει ὁ Κύριος ὅταν ἔλεγε στόν Πέτρο ὅτι  «ὁ σατανᾶς ἐξη­τήσατο ὑμᾶς τοῦ συνι­άσαι ὡς τόν σῖτον» ( Λουκ. κβ´31). Ζήτησε νά πάρει ἄδεια ἀπό τόν Θεό, ὅπως ἄλλοτε μέ τόν Ἰώβ, γιά νά μᾶς κοσκινίσει, ὅπως κοσκινίζουν τό σιτάρι. Δέν ἀνέ­χεται, ἀπο­στάτης αὐτός, νά βλέπει ἀνθρώ­πους ἀφοσιω­μένους στόν Θεό καί σταθε­ρούς στήν πίστη. Γι’αὐτό καί ρίχνει ἐναντίον μας «βέλη πεπυρωμένα» (Ἐφεσ. στ´16).

Παρ᾽ ὅλα αὐτά ὅμως δέν μπορεῖ νά κάνει τίποτε χωρίς τήν ἄδεια τοῦ Θεοῦ. Πειράζει τόσο ὅσο τοῦ παραχωρεῖ ὁ Θεός, καί δέν μπορεῖ νά ὑποδουλώ­σει κανένα, ἐκτός ἐάν ὁ ἴδιος ὁ ἄνθρωπος παρα­δοθεῖ σ᾽ αὐτόν μέ τή θέλησή του.

*****

        Γιατί ὅμως ὁ Θεός ἐπιτρέπει στούς δαίμονες νά ταλαιπωροῦν τόν κατ᾽ εἰκόνα Θεοῦ πλασμένο ἄνθρωπο; Γιατί τούς ἐπιτρέπει νά δροῦν κατά­στρεπτικά στόν κόσμο, ὅπως στήν προκειμένη περίπτωση τοῦ κοπαδιοῦ τῶν χοίρων;

        Ὁ Θεός, ἀδελφοί μου, ἐπιτρέπει στά πονηρά πνεύματα νά ἐνεργοῦν μέ καταστροφική μανία, ὄχι γιά νά ἐπιτύχουν τούς ἀνθρωποκτό­νους σκοπούυς τους, ἀλλά γιά νά ὑπηρετήσουν χωρίς νά τό θέλουν τό σχέδιο τοῦ θεοῦ, τό σχέδιο τῆς σωτηρίας μας. Ὅσο παράδοξος καί ἄν ἀκούεται ὁ λόγος αὐτός, εἶναι ἐξ ὁλοκλήρου ἀληθινός. Οἱ δαίμονες χωρίς νά τό θέλουν καί χωρίς νά τό καταλαβαίνουν, ὅταν μέσα στήν μανία τους καταστρέφουν, ὑπηρετοῦν τό σχέδιο τοῦ Θεοῦ.

        Αὐτό ἔγινε καί στήν περίπτωση τοῦ κοπα­διοῦ τῶν χοίρων. Ἄλλος εύαγγελιστής λέει ὅτι τά ζῶα πού πνίγηκαν στήν λίμνη ἔφθαναν τίς δύο χιλιάδες. Περιουσία τεράστια ἡ ὁποία χάνεται σέ ἐλάχιστο χρόνο. Θά ἀπορεῖτε πῶς ὑπηρετοῦν τό σχέδιο τοῦ Θεοῦ μέ τό νά πνίξουν τόσα ζῶα. Ἀπάντηση στήν ἐρώτηση μᾶς δίνει ἡ φύση τοῦ ἐμπορίου πού ἀσκοῦσαν οἱ ἰδιοκτῆτες τοῦ κοπαδιοῦ. Ἄνθρωποι παραδομένοι στήν ὕλη καί τό παράνομο κέδρος, δέν ἐδίστασαν νά κάμνουν ἐμπόριο χοίρων τή στιγμή κατά τήν ὁποία ὁ Μωσαϊκός νόμος ἀπαγόρευε τήν κατανάλωση  ἀπό τούς ἰουδαίους χοιρινοῦ κρέατος. Τό κοπάδι αὐτό λοιπόν, ἦταν παράνομο καί τά κέρδη ἀπό τήν ἐκμετάλλευσή του ἦταν κέρδη παρανομίας. Οἱ κάτοικοι δηλαδή τῆς πόλεως καί τῆς περιοχῆς τῶν Γεργεσηνῶν ἀσκοῦσαν παράνομο ἐμπόριο, καταστρατηγώντας τό νόμο τοῦ Θεοῦ. Ὁ Κύριος λοιπόν ἐπιτρέπει νά καταστρέψουν οἱ δαίμονες τό κοπάδι, γιά νά ξυπνήσουν, νά μετανοήσουν καί νά συνετισθοῦν οἱ ἰδιοκτῆτες του. Μέ ἕνα λόγο νά σώσουν τίς ψυχές τους. Νά μή χαθοῦν αἰώνια στήν ζωή τῆς κολάσεως. Ἐπιτρέπει ὁ Θεός τήν ὑλική καταστροφή γιά νά σώσει τίς ψυχές τῶν παραβατῶν τοῦ Νόμου. Αὐτό πού οἱ δαίμονες ἀπό κακία ζήτησαν νά καταστρέψουν, ὁ Θεός ἀπό δικαιοσύνη τούς ἐπέτρεψε νά τό πραγματο­ποιήσουν. Ἀφ’ἑνός μέν νά τιμωρηθεῖ ἡ παρα­νο­μία, ἀφ’ ἑτέρου δε νά σωθοῦν οἱ παράνο­μοι ἔμποροι.

        Ὁ ἄνθρωπος τῶν ἡμερῶν μας ἔχει ἰδιαιτέ­ρως ἀνάγκη νά κατανοήσει τό βάρος τῆς παρανο­μίας καί νά ἐπιστρέψει ἐν μετανοίᾳ στόν Ἅγιο Θεό. Διότι πολλοί σήμερα θέλουν νά αὐξήσουν τήν περιουσία τους ἀλλά μέ τρόπους κάθε ἄλλο παρά νόμιμους. Θέλεις, ἀγαπητέ μου, νά γίνεις πλούσιος, μεγαλοεπιχειρηματίας, κανείς δέν σέ ἐμποδίζει. Νά φθάσεις ἐκεῖ πού θέλεις ἀλλά μέ νόμιμα μέσα. Ἔντιμα. Δίκαια. Ὄχι μέ ἀπάτη καί δόλο, οὔτε μέ ἐκμετάλλεσυη. Χωρίς πιέσεις καί ἐξαναγκασμούς τῶν ἀδυνάτων, καί ἐκμεταλ­λευόμενος τήν κρίση, νά θέλεις νά σέ δουλεύει ὁ ἄλλος γιά ἕνα κομμάτι ψωμί καί μάλιστα νά κραδαίνεις πάνω ἀπό τήν κεφαλή του τό σπαθί τῆς ἀπόλυσης, γιατί ἀπ᾽ἔξω περιμένουν οὐρά ἄλλοι ἄνεργοι. Καί σύ ὁ μισθωτός νά ἐργάζεσαι φιλότιμα καί ὄχι νά κυττάζεις πότε δέν σέ βλέπει ὁ ἐργοδότης γιά νά χαλαρώσεις ἤ καί νά σταμα­τήσεις τήν ἐργασία.

        Αὐτό πού ἰσχύει γιά τό ἐμπόριο ἰσχύει καί γιά κάθε ἄλλη φιλοδοξία καί ἐπιδίωξή μας. Παν­τοῦ καί πάντοτε ὅ,τι ἐργαζόμαστε καί ἐπιθυμοῦμε νά τό ἐργαζόμαστε καί νά τό ἐπιδιώκουμε μέ ἔντιμο καί δίκαιο τρόπο.

******

        Ὁ Θεός λοιπόν ἐπιτρέπει στόν διάβολο νά πειράζει τόν ἄνθρωπο προκειμένου νά ἀφυπνήσει τήν συνείδησή του, νά ἐντοπίσει τά λάθη καί τίς παραβάσεις του καί νά διορθωθεῖ, γιά νά σώσει τήν ψυχή του. Ἐπιτρέπει ὅμως τόν πειρασμό μέ τό σκοπό νά μᾶς δοξάσει καί νά κάνει τήν ἀρετή μας νά λάμψει καί νά μᾶς προβάλει ὡς παραδεί­γματα πρός μίμηση στούς συνανθρώπους μας. Αὐτό ἔγινε μέ τόν πολύαθλο Ἰώβ. Ὁ διάβολος ζήτησε τήν ἄδεια ἀπό τόν Θεό νά κτυπήσει τόν Ἰώβ γιά νά τόν ἀναγκάσει νά βλασφημήσει τόν Θεό. Καί ὁ Θεός ἔδωσε τήν ἄδεια, γιά νά λάμψει ἡ ἀρετή τοῦ δικαίου ἐκείνου ἀνθρώπου καί νά τόν καταστήσει φάρο καθοδηγητικό καί ὑπόδει­γμα ὑπομονῆς γιά ὅλους τούς ἀνθρώπους.

***

«Παρήγγειλε τῷ πνεύματι τῷ ἀκαθάρτῳ ἐξελθεῖν ἀπό τοῦ ἀνθρώπου»

                Ἀδελφοί μου, ζοῦμε σέ μιά κατ᾽ ἐξοχήν κρίσιμη καμπή τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας, καί ἀνήσυ­χοι παρακολουθοῦμε τίς ταραχές καί τίς ἀνακατατάξεις πού γίνονται πάνω στόν πλα­νήτη τῆς γῆς. Μέσα ὅμως ἀπό αὐτή τήν ἀνατα­ραχή ὀφείλουμε νά στερεώνουμε τήν πίστη μας στήν ἀλήθεια ὅτι ὁ Κύριός μας εἶναι ὁ ἀπόλυτος Κύριος πάνω σέ ὅλα τά γεγονότα τῆς ἱστορίας. Ἐκεῖνος κατευθύνει τά πάντα στόν τελικό προορι­σμό τους. Ὁ Πονηρός δέν ἔχει καμμία ἐξουσία πάνω μας. Μόνο νά ἀγωνιζόμαστε νά ζοῦμε μέσα στήν ἁγιαστική χάρη τῶν Μυστηρίων τῆς Ἐκκλη­σίας μας μέ τέλεια τήν πεποίθηση στή θριαμβική πορεία τοῦ Εὐαγγελίου διά μέσου τῶν αἰώνων καί τήν τελική ἐπικράτησή του στόν κόσμο.

Γρηγόριος Μουσουρούλης

Καθεδρικός Ἱ. Ναός Ἀγίου Ἰωάννου, Ἀρχιεπισκοπῆς Κύπρου 20.10.2013