Ομιλία του Οικουμενικού Πατριάρχου κ. Βαρθολομαίου κατά την συνάντησιν αυτού μετά των παιδιών των Ρομά

Ο Μ Ι Λ Ι Α

ΤΗΣ Α. Θ. ΠΑΝΑΓΙΟΤΗΤΟΣ

ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΟΥ ΠΑΤΡΙΑΡΧΟΥ

κ. κ. Β Α Ρ Θ Ο Λ Ο Μ Α Ι Ο Υ

ΚΑΤΑ ΤΗΝ ΣΥΝΑΝΤΗΣΙΝ ΑΥΤΟΥ

ΜΕΤΑ ΤΩΝ ΠΑΙΔΩΝ ΤΩΝ ΡΟΜΑ

(21 Ὀκτωβρίου 2013)

Ἱερώτατε Μητροπολῖτα Νεαπόλεως καὶ Σταυρουπόλεως κύριε Βαρνάβα,

Ἱερώτατοι ἅγιοι ἀδελφοί,

Εὐλογημένοι ἀπὸ Θεοῦ καὶ ἀγαπητοί μας καταγόμενοι ἐκ τῆς ἱστορικῆς φυλῆς τῶν Ρομά,

          "Οὔτε σπίτια, οὔτε καλύβια δὲν σοῦ πόδισαν ποτέ, δὲν σοῦ κάρφωσαν τὸν δρόμο τὸν παντοτινό, τὸν ἀνεμπόδιστο... ἀταίριαστε λαέ...", μᾶς διδάσκει ὁ μέγας ποιητής μας Κωστῆς Παλαμᾶς.

          Ἐκ τῆς ἱστορίας γνωρίζομεν, ἡμεῖς, ὁ Ποιμενάρχης τῆς εὐλογημένης αὐτῆς Ἐπαρχίας τοῦ Οἰκουμενικοῦ Πατριαρχείου Ἱερώτατος ἀδελφὸς Μητροπολίτης Νεαπόλεως καὶ Σταυρουπόλεως κύριος Βαρνάβας, οἱ κληρικοὶ καὶ ὅλοι μας τὰ κατορθώματα καὶ τὰς κατακτήσεις βασιλέων καὶ ἡγεμόνων τῆς γῆς, τὰς ὠφελείας καὶ τὰς καταστροφὰς τὰς ὁποίας προεκάλεσαν, τὴν μετατόπισιν τῶν συνόρων παγκοσμίως, ἀποτέλεσμα τῆς "κακίας" τῶν πολέμων τῆς ἀνθρωπίνης φύσεως ἢ τῆς "διγλωσσίας" τῶν ἀνθρώπων εἰς τὰς πρὸς ἀλλήλους σχέσεις των.

          Λαοὶ καὶ ἔθνη, ἐντασσόμενα εἰς νομοθετικὰ καὶ κοινωνικὰ πλαίσια διέρχονται τὴν ἐπὶ τῆς γῆς πορείαν τοῦ βίου των. Ὑπάρχουν ὅμως ἀνὰ τὸν κόσμον καί "ἀταίριαστοι" λαοί, κατὰ τὴν ρῆσιν τοῦ ποιητοῦ.

          Μία φυλή "ἀταίριαστος", ἡ ὁποία ἀποτελεῖ ζῶν καὶ  ἀδάμαστον σύμβολον, εἶσθε σεῖς, ἡ φυλὴ καὶ τὰ τέκνα τῶν Ρομά. Μία φυλὴ ἐλευθέρας πλανητικῆς καὶ πρωτογενοῦς νομαδικῆς ζωῆς, φυλὴ ἀκατάβλητος ἀπὸ τὸν χρόνον καὶ τὸν λεγόμενον πολιτισμόν, ἐντὸς τοῦ ὁποίου πολιτισμοῦ ὁ Ρομὰ διέρχεται ὡς "λιτανεία ὀνείρου", τέκνον ἀνόθευτον τῆς μεγάλης φύσεως, ὑπεράνω δεσμῶν καὶ συνθηκῶν καὶ ἑστιῶν καὶ βωμῶν καὶ πατρίδων, κύριος, τρόπον τινά, τῆς φύσεως τῆς ὑπὸ τὸν ἥλιον  καὶ τὰ ἄστρα.

          Οἱ Ρομὰ ἀποτελεῖτε μίαν περιπλάνησιν ἱστορίας καὶ ὀνείρου, μίαν ἐνσάρκωσιν ἐλευθερίας, δρόμου, ὁρμῆς, "ἀνταρσίας", φυσιολατρείας, δημιουργίας ἐντὸς μιᾶς παναρμονίου μουσικῆς: «Σάρκα ἡ μουσικὴ θὰ γίνῃ». Ἡ φυλή σας, ἀγαπητοί μας Ρομά, ζῇ τὰ ἰδικά της ὁράματα, κόσμους ἱστορικοὺς καὶ ἐνίοτε φανταστικούς, τοπία πραγματικὰ καὶ ἀνύπαρκτα, καταστάσεις ψυχῆς καὶ συνειδήσεως, κόσμους ἀσυνδέτους πολλάκις, συνδεομένους ὅμως μὲ τὰ ἀόρατα νήματα τῆς λυρικῆς σκέψεως, κόσμους ἐκ τῶν ὁποίων διέρχεται ἡ μεγαλουργὸς Ἑλλάς, ὡς ἰδέα καὶ ὡς πραγματικότης, καὶ διαβαίνει ἡ ἀδάμαστος Ἑλληνικὴ ψυχή, διατρέχουσα ὡς φωτεινὴ λαμπυρὶς μίαν «εἱμαρμένην» τροχιάν, φῶς λεπτὸν καὶ εὐγενικόν, τὸ ὁποῖον ἄλλοτε τὸ ζωογονεῖ μία ἐλαφρόπνους αὔρα, ἐνίοτε τρεμοσβύνει ὡς ἀγρία πνοὴ πόνου, κάποτε τὸ πνίγει σκοτεινὴ ἀναθυμίασις θανάτου, ὅμως πάντοτε προχωρεῖ μὲ τὸ ἀνάλαφρον "πέρασμά" του εἰς τὴν ἀπαρασάλευτον τροχιάν του ἀπὸ τοῦ Βυζαντίου εἰς τὴν Ἀναγέννησιν μέχρι καὶ τῶν ἡμερῶν μας.

          Μὴ λησμονεῖτε, φίλοι Ρομά, ὅτι εὑρίσκεσθε ἐντὸς τῶν ὁρίων τῆς Ἑλλάδος καὶ τῆς Ἐκκλησίας τοῦ Χριστοῦ, τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, δηλαδὴ τῆς παγκοσμίου κυριότητος τῆς ἀγάπης τοῦ Σωτῆρος. Καὶ ἐντὸς τῆς Ἐκκλησίας εἴμεθα οἱ πάντες βέβαιοι ὅτι εὑρισκόμεθα ἐντὸς κοινωνίας ἀδελφωσύνης καὶ ἑνότητος. Ὁ Ἐπίσκοπος καὶ οἱ κληρικοί μας καθοδηγοῦν εἰς τὴν κοινότητα τῆς Ἐκκλησίας διὰ τοῦ Βαπτίσματος καὶ τῆς ἱερᾶς κατηχήσεως, καὶ δι᾿ αὐτῶν εἰς τὸν χριστιανικὸν βίον μὲ κατάληξιν τὴν Βασιλείαν τοῦ Θεοῦ, πρὸς κατάκτησιν τῆς ὁποίας ἐπιβάλλεται διὰ πάντας ὁ εἰρηνικὸς καὶ ὁ ἔννομος βίος ὡς ὅρος καὶ κανὼν τῆς ἐπιγείου ζωῆς τῶν ἀνθρώπων. Καὶ οἱ ἄνθρωποι, ἀσχέτως καταγωγῆς καὶ φυλῆς, εἴμεθα τέκνα τοῦ Θεοῦ. Τὸ ὅραμα τῶν πρὸ Χριστοῦ Προφητῶν, ἡ συμφιλίωσις δηλαδὴ τῶν ἀνθρώπων, ἔγινε πραγματικότης ὡς "ἀπαρχή" καὶ νέον ἐκκίνημα εἰς τὸ πρόσωπον τοῦ σαρκωθέντος Χριστοῦ, τοῦ ταυτισθέντος πρὸς τοὺς Μαθητάς Του καὶ ἐξακολουθοῦντος νὰ ταυτίζηται πρὸς τούς "φίλους" Του, ὅλους  μας, εἰς κάθε ἐποχήν "εἰς τὸ εἶναι αὐτὸν πρωτότοκον ἐν πολλοῖς ἀδελφοῖς" (Ρωμ.η΄,29-30).

          Ὅσοι, λοιπόν, πιστεύομεν εἰς τὸν Κύριον Ἰησοῦν, ἀποκτῶμεν μίαν νέαν ἀντίληψιν ἀδελφωσύνης, ἡ ὁποία δὲν ἔχει ρίζας τὴν φυσικὴν καταγωγήν, ἀλλὰ τὴν σχέσιν πρὸς τὸν Θεὸν Πατέρα μέσῳ τοῦ Υἱοῦ. Πρόκειται, δηλαδή, διὰ μίαν χαρισματικὴν κατάστασιν, ἡ ὁποία ἀναβλύζει ἐκ τῆς νέας γεννήσεώς μας ἐντὸς τῆς Μητρὸς Ἐκκλησίας, τῆς ἀναγεννήσεώς μας δηλαδή, ὅπως τοῦ εὐσχήμονος βουλευτοῦ Νικοδήμου, "ἐξ ὕδατος καὶ πνεύματος", καὶ ἡ ὁποία ἀναγέννησις μεταβάλλει τὸ πλέγμα τῶν σχέσεών μας πρὸς τοὺς ἄλλους. Εἶναι ἡ ἀδελφωσύνη, "ἡ ἐν τῷ κόσμῳ ἀδελφότης" (πρβλ. Α΄Πέτρ. ε΄,9) τῶν υἱῶν τοῦ Θεοῦ καὶ τῶν ἀδελφῶν τοῦ Ἰησοῦ, ἡ ἐκκινοῦσα ἐκ τοῦ Βαπτίσματος εἰς τὸ Ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, καὶ θεμελιουμένη ἐπὶ τῆς μιᾶς Πίστεως, τοῦ κοινοῦ Ποτηρίου τῆς Εὐχαριστίας, τοῦ κοινωνικοῦ Σώματος τῆς Ἐκκλησίας.

Ἀγαπητοί μας Ρομά,

         

Αἱ ἱστορικαί σας καταβολαί, ἡ μεγαλουργὸς σύνδεσίς σας μετὰ τοῦ Ἱεροῦ Χώρου τῆς Ἑλλάδος καὶ τοῦ Ἁγιωτάτου Μυστηρίου τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, τὸ παρελθόν, τὸ παρὸν καὶ τὸ μέλλον σας ἀποτελοῦν μίαν ἀτελεύτητον πορείαν μὲ εὐοιώνους προοπτικὰς ἀγάπης, ἀδελφωσύνης καὶ ἑνότητος, τὴν ὁποίαν εὐλογοῦμεν, τὴν ὁποίαν καμαρώνομεν, διὰ τὴν ὁποίαν χαιρόμεθα καὶ εὐχόμεθα νὰ εἶναι μία πορεία πρὸς ὅσα καλά, ὅσα ἀληθῆ, ὅσα δίκαια, ὅσα σεμνά, διὰ νὰ εἶναι πραγματικὴ πορεία ζωῆς. Ἀμήν.