ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΔΙΑΧΩΡΙΣΤΕΙ Ο ΚΑΤΗΧΗΤΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ - Β. Χαραλάμπους

ΔΕΝ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΔΙΑΧΩΡΙΣΤΕΙ Ο ΚΑΤΗΧΗΤΙΚΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΑΣ ΤΟΥ  ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ

(Απάντηση στον υφυπουργό Παιδείας κ. Κ. Ζουράρι)

Του Β. Χαραλάμπους

Όπως αναφέρουν αρκετά δημοσιεύματα, ο υφυπουργός Παιδείας κ. Κώστας Ζουράρις συμφωνεί με τον καθηγητή κ. Χρήστο Γιανναρά, ότι το μάθημα των Θρησκευτικών δεν πρέπει να είναι κατηχητικό στα σχολεία. Γιατί τηρεί ο κ. Ζουράρις τέτοια στάση για τον κατηχητικό χαρακτήρα του μαθήματος των Θρησκευτικών;  Τι επιζητεί να διαχωρίσει  τον κατηχητικό χαρακτήρα του μαθήματος των Θρησκευτικών;  Δεν μπορεί να διαχωριστεί ο κατηχητικός, αλλά ούτε και ο ομολογιακός χαρακτήρας από το μάθημα των Θρησκευτικών. 

Η αναφορά του κ. Ζουράρι μάλιστα για το θέμα της κατήχησης,  σε συνδυασμό με το ότι πρέπει  διδάσκεται η μεταφυσική που δημιούργησε τον Παρθενώνα, μας λύπησε ακόμα περισσότερο.  Η αναφορά του υφυπουργού Παιδείας κ. Κώστα Ζουράρι είχε ως εξής :

«Κατήχηση κάνουν οι εκκλησίες, το μάθημα των θρησκευτικών είναι αδιανόητο να μη διδάσκεται στα παιδιά, τόσο στα ελληνικά όσο και στα αλλόγλωσσα σχολεία.  Πρέπει να διδάσκονται τη μεταφυσική που δημιούργησε τον Παρθενώνα και την Αγιά Σοφιά.  Δεν μπορεί ένα από τα σπουδαιότερα ποιήματα της ελληνικής γραμματείας, ο Ακάθιστος Ύμνος, να μη διδάσκεται στα παιδιά».

Αναλογίστηκε ποτέ ο κ. Υφυπουργός, αφού τόσο αρέσκεται στις αναφορές στην αρχαία ελληνική μας γλώσσα, τι σημαίνει η λέξη ‘’κατ-ήχηση’’;    Αν και η ρίζα της λέξης ‘’κατήχηση’’ συνθετικά  έλκει την καταγωγή σε δύο αρχαιοελληνικές λέξεις, από το ‘’κάτω’’ και ‘’ηχος’’  (δεν υπάρχει  η λέξη ‘’κατηχώ’’στην αρχαιοελληνική γραμματεία), εν τούτοις η δημιουργία της λέξης  έχει την αναφορά της στο γεγονός της Πεντηκοστής.

Διαβάζουμε στις Πράξεις των Αποστόλων «Και εν τω συμπληρούσθαι την ημέρα της πεντηκοστής ήσαν άπαντες ομοθυμαδόν επί το αυτό και εγένετο άφνω εκ του ουρανού ήχος ώσπερ φερομένης πνοής βιαίας» (Πραξ. 2,1-2).  Αυτός ο «εκ του ουρανού ήχος», ο ήχος εκ των άνω προς τα κάτω, ήταν η αφορμή για τη δημιουργία αυτής της σύνθετης λέξης και της επακόλουθης σημασίας της ως διδασκαλίας της  Χριστιανικής Πίστης.  Τι επιζητεί λοιπόν να ‘’αφαιρέσει’’ τον κατηχητικό χαρακτήρα του μαθήματος των Θρησκευτικών;

Όσο αφορά την ‘’έγνοια’’  του κ. Ζουράρι για τη  μεταφυσική που δημιούργησε τον Παρθενώνα, είναι παραλογισμός να γίνει τέτοια ανάμειξη, στο μάθημα των Θρησκευτικών.  Μέσα από το πρίσμα της Ορθόδοξης κριτικής, στα πλαίσια  του μαθήματος των Θρησκευτικών, μπορεί να γίνει κάλλιστα ομολογιακή αναφορά στις διάφορες αιρέσεις που έλκουν την καταγωγή τους στην αρχαιοελληνική φιλοσοφία, όπως για παράδειγμα η περίπτωση της χρήσης του αριστοτελικού σχολαστικισμού από τον Παπισμό, αλλά ομολογιακός χαρακτήρας του μαθήματος των Θρησκευτικών δεν είναι αποδεκτός στην εκπαιδευτική πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ . 

Την αγιότητα πρέπει να μεταδίδει το μάθημα των θρησκευτικών.  Μέσα από τη γνωριμία με τους Αγίους μας δίδεται η κατά Χριστόν παιδεία.  Ο  Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς σημειώνει χαρακτηριστικά :  «Η παιδεία χωρισμένη από την αγιότητα, αντιτιθέμενη εις το Ευαγγέλιον καθίσταται μία τραγική ματαιοπονία.  Το περισσότερον, που ημπορεί να επιτύχη η επιφανειακή, εξωδερμική παιδεία δια τον άνθρωπον είναι να τον μεταβάλη εις ένα ευγενές, αλλά πονηρόν, ανθρωπόμορφον θηρίον»

Όσον αφορά την αναφορά του ότι «δεν μπορεί ένα από τα σπουδαιότερα ποιήματα της ελληνικής γραμματείας, ο Ακάθιστος Ύμνος, να μη διδάσκεται στα παιδιά», θα πρέπει να σημειώσουμε ότι το μεγαλείο   του Ακαθίστου Ύμνου είναι πρωτίστως η κατηχητική και η ομολογιακή του αξία και δευτερευόντος η ποιητική του αξία.

Δηλαδή θα αρκεσθούμε στην υψηλή ποιητική του Ακαθίστου Ύμνου, την εφαρμογή των κανόνων ισοσυλλαβίας, ομοτονίας και της μερικής ομοιοκαταληξίας του;  Θα αρκεσθούμε στο λεξιλογικό πλούτο του Ακαθίστου Ύμνου.  Θα αγνοήσομε την  κατηχητική αξία της ελπίδας στην αρωγή της  Υπεραγίας Θεοτόκου, αλλά και τη σπουδαία ομολογιακή συνέχεια του όρου Θεοτόκος, που οι Πατέρες της Γ΄ Οικουμενικής Συνόδου εδογμάτισαν;  Μπορούμε να διαχωρίσομε την ομολογιακή  και συνάμα κατηχητική αναφορά από τον Ακάθιστο Ύμνο; 

Είναι μεγάλο λάθος να διαχωρίσομε το μάθημα των Θρησκευτικών από τον κατηχητικό, αλλά και τον ομολογιακό του  χαρακτήρα.  Ο Άγιος Ιουστίνος Πόποβιτς αναφέρει ότι «η παιδεία εις την πραγματικότητα σημαίνει φωτισμόν, τον φωτισμόν δια του αγιασμού εν Αγίω Πνεύματι, το οποίον είναι φορεύς και δημιουργός της αγιότητος και του φωτός και της γνώσεως.  Και οι Άγιοι επειδή είναι αγιασμένοι και φωτισμένοι δια του Αγίου Πνεύματος, δια τούτο είναι και αληθινοί διδάσκαλοι και παιδαγωγοί».  Το μάθημα των Θρησκευτικών είναι συνυφασμένο αδιάρρηκτα με τον κατηχητικό και ομολογιακό του χαρακτήρα.