Πρέπει νά εἴμεθα οἰκτίρμονες - π. Γρηγόριος Μουσουρούλης

Κυριακή Β΄Λουκᾶ

Λόγος εἰς τό Εὐαγγέλιον

Πρέπει νά εἴμεθα οἰκτίρμονες

 «Γίνεσθε οὖν οἰκτίρμονες, καθώς καί ὁ πατήρ ὑμῶν οἰκτίρμων ἐστί»

(Λουκ. στ΄ 36)

         

«Γίνεσθε οὖν οἰκτίρμονες, καθώς καί ὁ πατήρ ὑμῶν οἰκτίρμων ἐστί»

          Τά ὅσα μᾶς εἶπεν ὁ Κύριος στό σημερινό εὐαγ­γελικό ἀνάγνωσμα, ἀγαπητοί ἀδελφοί, ἀποτε­λοῦν τή βάση καί τόν κανόνα τῆς χριστιανικῆς μας ζωῆς καί συμπεριφορᾶς. Τό χαρακτηριστικό γνώρισμα, πού διακρίνει καί ἀναδεικνύει τούς γνήσιους καί ἀληθινούς μαθητές τοῦ Χριστοῦ. Καί εἶναι ἀνάγκη ὅλα νά τά προσέξουμε καί ὅλα νά προσπαθήσουμε νά τά ἐφαρ­μόσουμε στήν καθημερινή πράξη. Τά λόγια ὅμως μέ τά ὁποῖα ἀρχίσαμε τήν ὁμιλία μας, ἀποτελοῦν κατά κάποιο τρόπο τό συμπέρασμα τῶν προηγουμένων καί περιλαμβάνουν ὅλα ὅσα ἐζήτησεν ὁ Κύριος. Γι’ αὐτό ἀκριβῶς καί χρειάζεται νά τά μελετήσουμε σέ βάθος καί μέ πολλή προσοχή. Θά δοῦμε δηλ. σήμερα πρῶ­τον τί σημαίνει ἡ λέξη οἰκτίρμονες, πού χρησιμο­ποιεῖ ὁ Κύριος καί δεύτερον γιατί πρέπει οἱ νά γίνουμε οἰκτίρμονες.

 «Γίνεσθε οὖν οἰκτίρμονες, καθώς καί ὁ πατήρ ὑμῶν οἰκτίρμων ἐστί»

          Τά λόγια αὐτά ἀκούστηκαν πάνω στόν πολυστένακτο πλανήτη τῆς γῆς σέ μιά ἐποχή πού ὁ οἶκτος καί ἡ εὐσπλαγχνία ἦταν σέ πολύ μικρή ἐκτίμηση. Τότε πού τά Νοσοκομεῖα καί τά ἄσυλα ἀνιάτων καί οἱ κοινωνικές ἀσφαλίσεις καί τά Γραφεῖα κοινωνικῆς εὐημε­ρίας ἦταν τελείως ἄγνωστα καί κανείς δέν εἶχε κἄν ὀνειρευτεῖ τήν ἵδρυσή τους. Τότε ἦταν ἐποχή σκληρῆς δουλείας. Γιά τό Θεό ὅμως ὅλοι οἱ ἄνθρωποι καί αὐτοί οἱ ἀχάριστοι καί οἱ πονηροί, εἶναι τό ἀντικείμενο τῆς ἀγάπης Του.  Καί αὐτό ὀφείλεται στό ὅτι ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ εἶ­ναι συμπαθής, οἰκτίρει καί εὐσπλαγχνίζεται τόν ἄν­θρωπο.

          Τή στιγμή κατά τήν ὁποία οἱ ἄνθρωποι ἔχουν παύσει νά πιστεύουν στήν ἀξία τοῦ ἀνθρώπινου προσώπου, καί γιά τούς πολλούς  ἀξία ἔχει τό ἄτομο, ὁ ἄνθρωπος δηλ. ἐκεῖνος πού ἔχει οἰκονομική ἀξία καί χρησιμοποιεῖται σάν ἀριθμός στήν κοινωνική μηχανή, ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ βλέπει τόν ἄνθρωπο ἀπό ἄλλη, τελείως διαφορετική ὀπτική γωνία.

          Τόν βλέπει ὡς  πρόσωπο μέ ἀξία πνευματική καί ἠθική: δημιουργημένο ἀπό τό Θεό λίγο κατώτερο ἀπό τούς ἀγγέλους. «Ἠλάττωσας αὐτόν βραχύ τι παρ’ ἀγγέλους» (Ψαλμ. η΄6) λέγει ὁ Δαβίδ.

          Γι’αὐτό καί ὁ Κύριος μᾶς προτρέπει στήν ἄσκη­ση τῆς ἀγάπης. Μᾶς ζητεῖ νά εἴμαστε οἰκτίρ­μο­νες. Καί ἄνθρωπος οἰκτίρμων σημαίνει ἄνθρωπος μέ τρυφερή, εὐσπλαγχνι­κή  καρδιά πρός τόν συνάνθρωπό του. Σημαίνει ὅτι συμπαθεῖ καί συμπονεῖ τό διπλανό του, πού βρίσκεται σέ κάποια δυστυχία ἤ ἀνάγκη. Εἶναι ἐκεῖνος πού αἰσθάνεται πόνο βαθύ καί εἰλικρινῆ ὄχι μόνο γιά τίς δοκιμασίες τῶν ἀδελφῶν του, ἀλλά καί γιά τίς ψυχικές ἐλλείψεις, τίς  ἀδυναμίες καί τά ἐλαττώματα πού παρουσιάζει ὁ χαρακτήρας τους.

          Πιό ἁπλᾶ καί συγκεκριμένα οἰκτίρμων εἶναι ἐκεῖνος πού πονεῖ μέ τόν πονεμένο. Πού «κλαίει μετά κλαιόντων» (Ρωμ. ιβ΄15). Πού θεωρεῖ τή δυστυχία τοῦ ἄλλου δική του προσωπική δυστυχία καί μέ κάθε τρόπο τρέχει νά βοηθήσει ὅσο μπορεῖ περισσότερο. Ὁ ἄν­θρωπος τῶν οἰκτιρμῶν καί τῆς φιλανθρωπίας  δίνει τροφή στόν πεινασμένο, νερό στό διψασμένο, στέγη στόν ἄστεγο,  ροῦχο στό γυμνό. Τρέχει νά ἐξυπηρετή­σει τόν ἄρρωστο, τό γέροντα, τό βασανισμένο. Νά συμπαρασταθεῖ στόν ἁμαρτωλό νά βγεῖ ἀπό τό λαβύρινθο τῆς ἁμαρτίας, νά ἀποτινάξει τόν τυραννικό ζυγό της καί νά ἀναλάβει τό ζυγό τοῦ Χριστοῦ, πού εἶναι «χρηστός καί ἐπεικής». Θεωρεῖ τό κακό καί τή θλίψη τοῦ ἄλλου ὡς ἰδική του.

          Καί τά ἔχει τά αἰσθήματα αὐτά ἀπέναντι ὅλων τῶν ἀνθρώπων. Γνωστῶν καί ἀγνώστων. Ἀπέναντι ἐκείνων πού τόν ἔχουν βλάψει, τόν ἔχουν ἀδικήσει. Ἀπέναντι ἀκόμη καί τῶν κακῶν  ἀνθρώπων.

          Αὐτός εἶναι ὁ οἰκτίρμων ἄνθρωπος καί τέτοιοι θέλει ὁ Χριστός νά γίνουμε καί ἐμεῖς. Μᾶς τό δίνει ὡς ἐντολή. Γιατί ὅμως;

*****

          Διότι καί «ὁ Πατήρ ὑμῶν οἰκτίρμων ἐστί». Ὁ οὐράνιος Πατέρας μας εἶναι «οἰκτίρμων καί ἐλεήμων». Εἶναι «Πατήρ οἰκτιρμῶν» (Β΄Κορ. α΄3), πηγή συμπάθειας καί εὐσπλαγχνίας. Ποιός δέν τό ἀντιλαμβάνεται αὐτό;»Τόν ἥλιον αὐτοῦ ἀνατέλλει ἐπί πονηρούς καί ἀγαθούς καί βρέχει ἐπί δικαίους καί ἀδίκους» (Ματθ. ε΄45). Ἀνέχεται τούς ἀχάριστους, τούς πονηρούς, τούς ἀποστάτες καί βλάσφημους. Καί τόση ἀγάπη καί εὐσπλαγχνία ἔχει πρός τόν ἄνθρωπο, ὥστε γιά τή σωτηρία μας ἔστειλε τό Μονογενῆ Υἱό Του «ἵνα σωθῇ ὁ κόσμος δι’ αὐτοῦ». Καί ὁ Κύριός μας ἔζησε πάνω στή γῆ καί ἐφέρθηκε στούς ἀνθρώπους μέ ἄπειρη εὐσπλαγχνία.

          Δέν πρέπει νά λησμονοῦμε ὅτι σκοπός τῆς ζωῆς τοῦ ἀνθρώπου εἶναι νά μοιάσει ὅσο εἶναι δυνατό μέ τόν Θεό. Ἀφοῦ λοιπόν ὁ Θεός μας εἶναι οἰκτίρμων, ὁ καλύτερος τρόπος γιά νά τοῦ μοιάσουμε, εἶναι νά γίνουμε καί ἐμεῖς οἰκτίρμονες. Μέ αὐτό λέγει ὁ ἱερός Χρυσόστομος μποροῦμε οἱ ἄνθρωποι νά μοιάσουμε κάπως πρός τό Θεό. «Τοῦτό ἐστι ὧ ἐξισοῦσθαι (πως) δυνάμεθα τῷ Θεῷ, τό ἐλεεῖν  καί οἰκτίρειν». Καί ὁ Ἅγιος Κύριλλος Ἀλεξανδρείας λέγει ἐπίσης ὅτι, τό νά εἴμαστε οἰκτίρμονες, ἄνθρωποι πονετικοί καί σπλαγχνικοί «μορφοῖ ἡμᾶς πρός τόν Θεόν». Μᾶς κάμνει νά μοιάζουμε πρός τό Θεό. Χαρίζει στίς ψυχές μας μερικά χαρακτηριστικά τοῦ Θεοῦ. Τόσο σπουδαῖο θεωροῦν τό ζήτημα αὐτό οἱ πατέρες, ὥστε πάλιν ὁ ἱερός Χρυσόστομος  νά λέγει: ὅτι περισσότερο καί ἀπό τή νηστεία καί ἀπό τήν προσευχή καί ἀπό τήν παρθενία εἶ­ναι νά εἴμαστε ἄνθρωποι σπλαγχνικοί, στοργικοί πρός τούς ἀ­δελ­φούς μας. Καί εἶναι φυσικό αὐτό, ἀφοῦ ὁ οἰκτίρ­μων εἶ­ναι ἐκεῖνος πού τήν ψυχή του στολίζει ἡ ἀγάπη, ἡ κορυφή τῶν ἀρε­τῶν. Χωρίς τήν ἀγάπη ὅ,τι ἄλλο καί ἄν κάμω λέγει ὁ Ἀπ.Παῦλος «οὐδέν εἰμι... οὐδέν ὠφελοῦμαι» (Α΄Κορ. ιγ΄ 1-3).

«Γίνεσθε οὖν οἰκτίρμονες, καθώς καί ὁ πατήρ ὑμῶν οἰκτίρμων ἐστί»

          Ἄς προσέξουμε, ἀδελφοί, τήν προτροπή τοῦ Κυρίου «γίνεσθε οἰκτίρμονες..». Ἰδιαιτέρως σήμερα ὅπου καλλιεργεῖται ἡ σκληρότητα, ἡ ἐγωϊστικά ἀντιμετώπι­ση τῆς ζωῆς, ἡ ἀδιαφορία ἀπέναντι τῶν ἄλλων ἀνθρώ­πων. Σήμερα πού πολλοί ἔχουν γίνει «ἄστοργοι... ἀνε­λεήμονες», χωρίς πόνο καί συμπάθεια καί στοργή πρός τούς ἄλλους. Τά πιστά μέλη τῆς Ἐκκλησίας δέν πρέπει νά παρασυρθοῦμε ἀπό τό πνεῦμα αὐτό τοῦ κόσμου. Ἀντίθετα ἄς εἴμαστε οἱ οἰκτίρμονες καί εὐσ­πλαγχνικοί, ὅπως μᾶς θέλει ὁ Θεός. Ὅταν «φρονοῦμε τά τοῦ Θεοῦ» τότε θά ἀγαπᾶμε, θά ἀνεχόμαστε, θά μακροθυμοῦμε, θά ὑπομένουμε, θά χαριζόμαστε ὅπως καί ὁ Χριστός. Τότε καί τόν ἑαυτό μας θά σώσουμε καί τούς ἄλλους θά ὁδηγήσουμε στόν ἀληθινό Θεό, πρός δόξαν Ἐκείνου πού εἶναι «ὁ πατήρ τῶν  οἰκτιρμῶν».