Ή Ιστορική, Αγιοτόκος Θεσσαλονίκη.
Β μέρος
Ό Απόστολος Παύλος διαβάς είς Μακεδονίαν, κατευθύνεται τόν 1 ον μ.Χ
αιώνα στήν Θεσσαλονίκη, γιά νά ιδρύσει εκεί Εκκλησία. Εισήλθε λοιπόν καί επί
τρια Σάββατα κήρυττε τόν Ιησού Χριστό μάς. Δικαιούται λοιπόν ή Θεσσαλονίκη, νά
θεωρείται ή Ωραία Πύλη, μέσω τής οποίας διεδόθη ό Χριστιανισμός στήν Ευρώπη. Ή
ευλαβέστατη πόλη εδέχθη, πλήν εξαιρέσεων, τό κήρυγμα τού Αποστόλου τών Εθνών
καί ή Χριστιανική Κοινότητα τής Θεσσαλονίκης, ήταν μία έκ τών προσφιλών στήν καρδιά
τού Αποστόλου, ό οποίος τήν επισκέφθηκε δύο φορές καί τής έστειλε δύο
επαινετικές καί φιλόστοργες επιστολές. Μέσα σέ αυτές, εξαίρει τήν ευσέβεια, τήν
σταθερότητα, τήν πίστη τούς καί προβάλλει αυτούς ώς ζηλευτόν παράδειγμα
μιμήσεως είς τούς άλλους Έλληνας.Οί
καρποί τού Παύλειου κηρύγματος υπήρξαν έκτοτε εύχυμοι καί πλούσιοι.
Καί ή ιστορία τής Θεσσαλονίκης θά εισέλθει είς τήν πλέον ένδοξον φάσιν
τής, καθώς αρχίζει ή ιστορία τών Μακεδονικών χρόνων. Οί αρχαίοι Θεοί
παραδίνουν, μετά από αιματηρές μάχες[ δωγμούς] τά κλειδιά τής πόλεως, γιά νά
τήν φρουρεί, στό λαμπρό τέκνον τής, τόν
υπερένδοξον Μεγαλομάρτυρα Δημήτριο τόν Μυροβλήτην. Μέ τό αίμα τής τίμιας αυτού
πλευράς, εθεμελίωσε ό Μεγαλομάρτυρας, ασάλευτον τήν πίστην στήν πόλη καί μέ ιδρώτας επί γενεάς γενεών,
συνύφανε στενότατα τήν τύχην τής, μέ τήν λατρεία τού.
'Εκτοτε ή ζωή τής πόλεως καί κατά τάς ημέρας τής ευδαιμονίας καί κατά
τάς αποφράδας ημέρας, είναι μία συνοπτική ιστορία τών ατελειώτων περιπετειών
τού μεσαιωνικού Ελληνισμού.
Αλλά καί ό κοινωνικός καί λογοτεχνικός καί καλλιτεχνικός βίος τής, είναι
εικόνα ακριβής τού βίου τής βυζαντινής αυτοκρατορίας. Διότι ή Θεσσαλονίκη είχε
ανωτέραν αυτής, μόνο τήν Ρώμη καί τήν Κωνσταντινούπολη κατά τήν μαρτυρία τών
Γερμανών απεσταλμένων καί ήταν ή δευτέρα Πρωτεύουσα τής αυτοκρατορίας,
εφάμιλλος κατά τήν λαμπρότητα καί τά αγαθά καί πρός τήν Κωνσταντινούπολη.
Ή ιστορία τής πόλεως είναι μία αιώνιος περιπέτεια. Καμμία άλλη Ελληνική
πόλη, δέν υπέστη τόσα δεινά, τόσες σφοδρές πολιορκίες καί τραγικές αλώσεις. Καί
όλα αυτά διότι, σύμφωνα μέ τόν Νικηφόρο Χούμνο, ή πόλη ήταν πανέμορφη, είχε τά
πάντα, όλα τά αγαθά, μέ αποτέλεσμα νά καταστεί πόθος, όλων τών εχθρών. Βάρβαροι
εχθροί, λαοί όλων τών αποχρώσεων, τήν επεθύμησαν. Αλλά καί άλλες περιπέτειες
πέρασε ή πόλη. Σεισμούς, πείνες, εμφύλιους σπεραγμούς, ασθένειες. Αλλά άντεξε καί κατάφερε νά ανεγείρεται θαλερά καί
ακμαία, από κάθε συμφορά. Διότι είχε τείχος ακαταγώνιστον, τήν φιλοπατρίαν και
τήν ανδρεία τών πολιτών τής καί φύλακα άγρυπνο, τόν φιλόπολιν, τόν φιλόπατριν,
τόν σωσίπολιν , τον στρατηλάτη Άγιο Δημήτριο.
Ή πόλη τής Θεσσαλονίκης, δέν προσέφερε μόνο τήν ασφάλεια είς τήν
βυζαντινή αυτοκρατορία, ώς ισχυρός κυματοθραύστης. Πολύ περισσότερο, ήταν
πλούσια βιομηχανική, εμπορική καί ευδαίμων πόλη. Εντός τού ευανθούς λειμώνος
αυτής, εκαλλιεργήθηκαν ή τέχνη, τά γράμματα. Ήταν ό κραταιός προμαχών, διά τήν
Ευρώπη, όχι μόνο εναντίον τών βαρβάρων, αλλά καί ό Προμαχών τής χριστιανοσύνης
καί τού πολιτισμού. Συνανθροίσεις, διαλέξεις λογίων καί καλλιτεχνών, σχολεία
ονομαστά, ανώτερες σχολές γραμμάτων, όπου συνέρρεαν σπουδαστές από όλη τήν
οικουμένη, εργαστήρια τέχνης καί σχολές καλλιτεχνών, καθιστούσαν τήν ζωή τής, πλήρη πνευματικών απολαύσεων.
Υπερήφανη ήταν καί γιά τό πλήθος τών λογίων τής. Ρήτορες, φιλόσοφοι,
γραμματικοί, καλλιτέχνες τιμούσαν τήν πόλη μέ διαλέξεις, στίς στοές, τά θέατρα καί τά μουσεία.
Μαθήματα φιλοσοφίας, ρητορικής, μαθηματικών, ιατρικής καί νομικής, καθώς καί
σοβαρές συζητήσεις, έρευνες θεολογικές καί φιλοσοφικές, γίνονταν δημόσια μεταξύ
τών Θεσσαλονικέων λογίων. Έτσι αναδείχθη ή Θεσσαλονίκη, ή Αθήνα τού Μεσαιωνικού
Ελληνισμού. Εξ αυτής καταγόντουσαν, οί περίφημοι Απόστολοι τού Χριστιανισμού
στούς Σλάβους, ό Κύριλλος καί ό Μεθόδιος, τόν θρόνο τής ελάμπρυναν
επιφανέστατοι λόγιοι Μητροπολίτες, όπως ό Αλέξανδρος, ό Ευστάθιος Θεσσαλονικης,
ό Γρηγόριος ό Παλαμάς, Νείλος ό Καβάσιλας, Συμεών ό Θεσσαλονίκης, Ιωακείμ,
Παντελεήμονας Β ό Χρυσοφάκης καί πολλοί άλλοι Κληρικοί καί λαικοί λόγιοι καί
καλλιτέχνες, όπως ό Νικηφόρος Χούμνος, Ιωάννης Καμενιάτης, Αναγνώστης, ό Νομοδιδάσκαλος
Αρμενόπουλος, καθώς καί πολλές σπουδαίες γυναίκες. Πράγματι στήν Θεσσαλονίκη
ζούσε κανείς, ανεκλάλητο ευφροσύνη καί ευδαιμονία Παραδείσου.
Ακόμα σέ αυτήν, λειτουργούσαν, αγαθοεργά ιδρύματα, βρεφοκομεία,
ορφανοτροφεία, ξενοδοχεία γιά τούς ξένους. Οί Θεσσαλονικείς ήταν πραγματικοί
Αβραμιαίοι άνδρες, καταστώντας τήν Πόλη, τήν πιό φιλόξενη από όλες.
Επίσης τί νά πούμε γιά τήν προσφορά τής Θεσσσαλονίκης, στόν
Χριστιανισμό? Ό σπόρος τής αληθινής πίστεως, πού έσπειρε ό Απόστολος Παύλος,
απέδωσε πλουσιότατους καρπούς. Τρανό παράδειγμα ό Μεγαλομάρτυρας Δημήτριος καί
πλήθος ακόμα Μαρτύρων. Έτσι ή Θεσσαλονίκη κατά τήν σοφία καί τήν ευσέβεια καί
τήν αρετή ξεπέρασε κάθε πόλη. Πραγματκά Ορθόδοξος καί ισχυρή ή πόλη, είχε τήν
πλέον τιμητική θέση μεταξύ τών Εκκλησιών τής Ελληνοιλλυρικής Χερσονήσου. Ό δέ
Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης, ώς διευθύνων έξαρχος καί βικάριος τής Εκκλησίας τής
Ρώμης, διότι τότε τό Ιλλυρικό υπαγόταν στήν Δύση, ετιμήθη μέ τόν τίτλον τού
Παναγιωτάτου, μέ τόν οποίο μόνο ό Οικουμενικός Πατριάρχης αποκαλούνταν.
'Η Θεσσαλονίκη παρουσιάζει τό μοναδικό φαινόμενο, στήν παγκόσμια
ιστορία, νά παραμένει ολοζώντανη πνευματικά, παρά τίς δεινές επιδρομές καί τίς
φοβερές καταστροφές, τίς οποίες βίωσε καί βιώνει μέχρι σήμερα. Ποιά όμως είναι
ή αιτία αυτής τής ιστορικής καί πνευματικής συνέχειας? Οί παλαοί χρονογράφοι
καί εγκωμιαστές καί οί ιστορικοί ξένοι καί Έλληνες όλων τών εποχών, συμφωνούν
ότι τό Μαρτύριο τού Αγίου Δημητρίου καί ή σύνδεση τής τύχης τού, μέ τήν τύχη
τής πατρίδος τού, αποτελούν τό σημαντικότερο γεγονός τής Θεσσαλονίκης, πού τήν
πότισε μέ τό βότανο τής αθανασίας.
Οί Θεσσαλονικείς πιστεύουν, ότι ό Άγιος κατοικεί ανάμεσα τούς, μέ
αποτέλεσμα νά μήν τούς φοβίζει τίποτα. Μέ τόν Άγιο, ώς πρότυπο Αυτοθυσίας γιά
τήν Πατρίδα, αγωνίστηκαν σέ όλες τίς κρίσιμες περιστάσεις καί νίκησαν. Στόν
μεγαλύτερο όρκο τούς << Μά τόν σόν
καί ημών απάντων Δημήτριον τόν κηδεμόνα τής Θεσσαλονίκης καί πολιούχον>>
καί στήν μορφή τού, έβρισκαν τήν δύναμη καί προχωρούσαν. Άς δούμε τί αναφέρει
καί ό Άγιος Γρηγόριος ό Παλαμάς << Διά τού θανάτου τού Αγίου Δημητρίου ή
πόλις όλη συνεφιλιώθη μέ τόν Θεόν καί παρρησιάζεται τήν ευσέβειαν επί αιώνας.
Διότι τό μαρτύριον καί τό μύρον τού Αγίου εχύθη επάνω είς τήν πόλιν, έδιωξε τήν
ασέβειαν καί τήν ανέδειξε πόλιν τού Θεού, άλλον Παράδεισον...>>
Καί συνεχίζει μέχρι καί σήμερα ή πόλη τής Θεσσαλονίκης, υπό τήν
Καθοδήγηση τού Αγαπημένου μάς Ποιμένα καί Πατέρα, Παναγιωτάτου κ.Ανθίμου, νά
διατρανώνει καί νά ομολογεί Χριστό, Ορθοδοξία καί Ελλάδα, είς τά πέρατα τής
οικουμένης. Κάτι πού θά συνεχίσει νά κάνει μέχρι τέλους, διότι αυτή είναι ή
Ιερή Αποστολή τής. ΑΜΗΝ.
Υ.Γ. Ώς ανάξιο τέκνο τού Αγίου
Δημητρίου, αισθάνομαι μεγάλη ευγνωμοσύνη,στόν Μητροπολίτη Βεροίας
κ.Παντελεήμονα, ό οποίος συνέγραψε ένα εξαιρετικότατο βιβλίο γιά τήν
Θεσσαλονίκη, μέ τίτλο << ΜΥΡΙΠΝΟΑ ΑΝΘΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ >> από όπου
εμπνεύστηκα νά γράψω τό παραπάνω κείμενο, παίρνοντας τά περισσότερα στοιχεία
από εκεί.
Μέ απέραντη ευγνωμοσύνη στήν
Αγιοτόκο Θεσσαλονίκη
Άγις Μπεκιάρης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου