50 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΑΡΑΘΕΟΔΩΡΗ! (1873 – 1950)

 

 50 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΗ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΚΑΡΑΘΕΟΔΩΡΗ! (1873 – 1950)

«Κύριοι, ζητήσατε να σας απαντήσω σε χίλια δυο πράγματα, κανείς σας όμως δεν θέλησε να μάθει ποιος ήταν ο δάσκαλός μου, ποιος μου έδειξε και μου άνοιξε το δρόμο προς την ανώτερη μαθηματική επιστήμη, σκέψη και έρευνα. Και για να μη σας κουράζω, σας το λέω έτσι απλά χωρίς λεπτομέρειες, ότι μεγάλος μου δάσκαλος υπήρξε ο αξεπέραστος Έλληνας Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή, στον οποίο εγώ προσωπικά, αλλά και η μαθηματική επιστήμη, η φυσική και η σοφία του αιώνα μας χρωστάμε τα πάντα».
( από συνέντευξη του Αϊνστάιν λίγο πριν το θάνατό του )
Σήμερα, 13 Σεπτεμβρίου 2023, συμπληρώνονται 150 χρόνια από τη γέννηση του Κων/νου Καραθεοδωρή. Ο Καραθεοδωρή πέρασε τα παιδικά του χρόνια στις Βρυξέλλες, όπου ο πατέρας του υπηρετούσε ως πρεσβευτής. Πολύ νωρίς φανέρωσε το μαθηματικό του τάλαντο, πρωτεύοντας σε δύο διαγωνισμούς μαθηματικών μεταξύ όλων των μαθητών του Βελγίου.
Φοίτησε στη Στρατιωτική Σχολή του Βελγίου στο τμήμα των μηχανικών. Εργάστηκε ως μηχανικός στην Αίγυπτο. Οι μελέτες του στην πυραμίδα του Χέοπος τον οδήγησαν στην απόφαση να ασχοληθεί με την μαθηματική επιστήμη.
Φοίτησε στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου και στη συνέχεια της Γοτίγγης όπου μετά την εκπόνηση της διδακτορικής του διατριβής αναγορεύθηκε υφηγητής. Το κύρος του αναγνωρίζετε ευρύτατα και το 1913 διαδέχεται τον Klein, τον Δία των Μαθηματικών, στην έδρα του στη Γοτίγγη. Στη συνέχεια καλείται να διαδεχθεί τον Schwarz στο Βερολίνο.
Όταν ο Βενιζέλος τον κάλεσε να οργανώσει το Πανεπιστήμιο της Σμύρνης ο Καραθεοδωρή μεσουρανούσε στη Γερμανία. Δίδασκε στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου που το λάμπρυναν οι αριστοκράτες του Γερμανικού πνεύματος Μαξ Πλανκ,΄Αλμπερτ Αϊστάϊν, ΄Ερχαρτ Σμιθ κ.α. Χωρίς καθόλου να διστάσει εγκαταλείπει μια λαμπρή καριέρα και έρχεται στη Σμύρνη. Τα όνειρά του είναι μεγάλα. Θεωρεί ότι το Πανεπιστήμιο της Σμύρνης θα πραγματώσει την μεγάλη ιδέα, το μεγάλο όραμα. Θα ενώσει τη σοφία της Ανατολής με τη γνώση της Δύσης.
Όμως τα όνειρα του Καραθεοδωρή και μαζί όλων των Ελλήνων δεν θα πραγματοποιηθούν. Ο μοιραίος Αύγουστος του 1922 έσβησε τα πάντα.
Μετά την καταστροφή της Σμύρνης δίδαξε στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών και στο Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο. Το 1924 ανέλαβε την μαθηματική έδρα του Πανεπιστημίου του Μονάχου.
Το διάστημα από το 1929 έως το 1932 σε συνεργασία με τον Αϊνστάιν βοήθησε πολλούς επιστήμονες εβραϊκής καταγωγής να φύγουν από τη Γερμανία εξασφαλίζοντάς τους προσκλήσεις για εργασία σε Πανεπιστήμια των ΗΠΑ.
΄Έχοντας κατακτήσει τη γενική αναγνώριση και τον θαυμασμό, τόσο για την επιστημονική του ιδιοφυΐα, όσο και για τις ανθρώπινες αρετές του, ο Κ. Καραθεοδωρή πέθανε στο Μόναχο τον Φεβρουάριο του 1950 μετά από μια ζωή αφιερωμένη στην υπηρεσία των επιστημονικών και κοινωνικών αξιών, όσο και των εθνικών συμφερόντων.
Δέσποινα Βλαχοστέργιου-Βασβατέκη - Βιογράφος του Κων. Καραθεοδωρή
(Πνευματικό τέκνο της οικογένειας Καραθεοδωρή)
Η ΕΣΤΙΑ Ν. Σμύρνης τίμησε τη μνήμη του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή του εμπνευστή και αναδιοργανωτή του Ιωνικού Πανεπιστημίου Σμύρνης, του Δάσκαλου του Αϊνσττάιν, την Δευτέρα 10 Απριλίου 2006. Η εκδήλωση πραγματοποιήθηκε στην αίθουσα της ΕΣΤΙΑΣ Νέας Σμύρνης «Πάνος Χαλδέζος» με ομιλήτρια την συγγραφέα κ. Δέσποινα Βασβατέκη, η ομιλία της οποίας έχει περιληφθεί στο ετήσιο περιοδικό της Εστίας για το έτος 2006.
Στη Βιβλιοθήκη της ΕΣΤΙΑΣ υπάρχει το βιβλίο της κ. Βασβατέκη με τίτλο: «Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή: Ο Σοφός Έλλην του Μονάχου». Αθήνα, Κάκτος, 2001. (Στη σελίδα τίτλου του βιβλίου υπάρχει αναγραμμένο τιμητικά προ του ονόματος της συγγραφέως το όνομα: Δέσποινα Καραθεοδωρή – Ροδοπούλου, κόρη του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή και πνευματική μητέρα της συγγραφέως για τα στοιχεία, την βοήθεια και τις διηγήσεις της για την ολοκλήρωση του βιβλίου).
Στη Βιβλιοθήκη Υπάρχουν ακόμα τα βιβλία:
«Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή»: Οργανωτής του Πανεπιστημίου Σμύρνης» σε επιμέλεια Μιχ. Αναστασιάδου. Αθήνα. Σύλλογος των Φοιτησάντων στην Ευαγγελικήν Σχολήν Σμύρνης, 1973
«Η ζωή και το έργο του Κ. Καραθεοδωρή» του Ευαγγέλου Σπανδάγου. Αθήνα, Αίθρα, 2001
«Μνήμη Κωνσταντίνου Σ. Καραθεοδωρή». Ομιλία του Ακαδημαϊκού κ. Νικολάου Αρτεμιάδου» στην έκτακτη συνεδρία της Ακαδημίας Αθηνών την 21ην Νοεμβρίου 2000. Εν Αθήναις, Ακαδημία Αθηνών, 2000
«Το γένος Καραθεοδωρή 1740-1950: Από την Μπόσνα της Αδριανουπόλεως στα παλάτια των Σουλτάνων, στις πρεσβείες και στα πανεπιστήμια της Ευρώπης» Νέα Ορεστιάς, έκδοση Πολιτιστικού Συλλόγου Νέας Βύσσας «Ο Στέφανος Καραθεοδωρής», 1989
«Κωνσταντίνος Καραθεοδωρή: Ένας μαθηματικός υπό την σκέπη της εξουσίας» της Μαρίας Γεωργιάδου, σε πρόλογο του Γιώργου Παπανικολάου. Ηράκλειο, Πανεπιστημιακές εκδόσεις, Κρήτης, 2007
«Η Αίγυπτος» του Κ. Στ. Καραθεοδωρή, Εν Αθήναις, Σύλλογος προς Διάδοσιν Ωφελίμων Βιβλίων, 1901
«Η Αίγυπτος: Μετά εικόνων και χάρτου» του Κ. Στ. Καραθεοδωρή» Έκδοσις Τρίτη. Εν Αθήναις, Βιβλιοπωλείον Ιωάννου Ν. Σιδέρη, 1928
Όλα τα βιβλία είναι στην διάθεση του αναγνωστικού κοινού.

Πηγή: Από το Αρχείο της Βιβλιοθήκης της ΕΣΤΙΑΣ Ν. Σμύρνης