Τρίτη 12 Δεκεμβρίου 2023

Σε έναν δικό τους κόσμο

  Ομολογώ πως είχε καιρό να με εντυπωσιάσει λόγος του Αρχιεπισκόπου Ιερωνύμου. Στην τελετή ενθρόνισης του νέου Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης τα είπε εξαιρετικά. Θα σταθώ σε μία αποστροφή του λόγου του που έχει μεγάλο ενδιαφέρον.

«Να λειτουργήσεις ως εικόνα Κυρίου της Εκκλησίας και όχι ως εκπρόσωπος ή αντιπρόσωπός Του», είπε στον Φιλόθεο, τον νέο Μητροπολίτη Θεσσαλονίκης.

Δεν ξέρω πόσοι από τους νέους, ακόμη ακόμη και από τους παλαιούς Μητροπολίτες, βρίσκονται στο ίδιο πνεύμα με όσα λέει ο Αρχιεπίσκοπος. Πολλοί δεν έχουν ουδεμία σχέση.

Δείτε για παράδειγμα τις ονομαστικές εορτές των «αδελφών» αρχιερέων. Μια ματιά να ρίξει κάποιος σε τι αναρτάται στο εκκλησιαστικό διαδίκτυο και θα … τυφλωθεί από τα λαμπυρίσματα. Ψεύτικα θα πουν, είναι.

Όσο ψεύτικα και να είναι – που πολλά δεν είναι- έχουν μια περιουσία. Είναι δώρα, θα αντιτάξουν. Ας συστήσουν σε αυτούς που κάνουν τα δώρα να ενισχύσουν το φιλόπτωχο της Μητρόπολης καλύτερα.

«Πρέπει να τιμήσουμε λειτουργικά τον Θεό, όχι τον εαυτό μας», υποστηρίζουν. Υπάρχουν καλύτεροι τρόποι να τιμήσεις τον Θεό. Με την στάση σου, τον τρόπο, την ταπεινότητα, τη σεμνότητα.

Παραταγμένοι στη σειρά συρρέουν κατά δεκάδες οι Μητροπολίτες, ο ένας στη γιορτή του άλλου. Φωτογραφίες, ο κακός χαμός. Μέσα από το ιερό, έξω από το ιερό.

Την ώρα του μοναδικού μυστηρίου επιδίδονται σε αγκαλιές, χαμόγελα ή σκηνοθετημένα βλοσυρά βλέμματα και σπουδή. Ο εορτάζοντας περισπούδαστα ποζάρει που κατάφερε «να μαζέψει τόσους».

Γιατί αν μάζεψε δέκα στη γιορτή του, έναν φίλο – ιεράρχη να έχει ο καθένας, να πως μαζεύτηκαν είκοσι ψήφοι. Έτσι για πλάκα.

Εκτός τόπου

Το κακό είναι πως δεν αντιλαμβάνονται οι περισσότεροι πως, πλάκα στην πλάκα, ο κόσμος έφυγε από τους ναούς. Από τις δεκάδες φωτογραφίες που στέλνουν οι Μητροπόλεις όταν γιορτάζει ο «Δεσπότης», ζήτημα είναι να είναι και μία από το εκκλησίασμα. Γιατί αν είναι άδειος ο ναός από κάτω, θα χαλάσει η μαγιά.

Δεν είναι ωραία η εικόνα. Γι’ αυτό και στέλνουν πάντοτε μόνο το … Χόλιγουντ, το Βυζάντιο. Όχι την αποστροφή του κόσμου. Πόσοι νέοι είναι από κάτω στη γιορτή του ιεράρχη; Ελάχιστοι. Πόσοι Μητροπολίτες μιλούν για τον Άγιο της ημέρας και όχι τον φίλο Μητροπολίτη. Ελάχιστοι.

Τα πράγματα είναι δύσκολα. Οι νέοι έχουν φύγει από την Εκκλησία. Είναι στο τικ τοκ, στα σόσιαλ. Η ιεραρχία δεν μπορεί να τους εμπνεύσει να επιστρέψουν. Είναι δικό τους χρέος, όχι των γονιών τους. Να τους δώσουν αυτό που έχουν ανάγκη. Να ακουμπήσουν πνευματικά κάπου.

Δεν χρειάζεται να κάνει ο Μητροπολίτης τον… τράπερ για να τραβήξει τους νέους στους ναούς. Χρειάζεται να αποτελέσει πρότυπο.

Με τη σεμνότητα, την διακριτικότητα και το μήνυμα ελπίδας που θα δώσει σε έναν νέο που είναι γεμάτος αδιέξοδα και κενά. Βλέποντας τις χρυσές μίτρες και τα βαριά άμφια κανένας νέος δεν επέστρεψε στην Εκκλησία.

“Μελχισεδέκ”

*Αναδημοσίευση από την εφημερίδα “Ορθόδοξη Αλήθεια”

8 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Το τραίνο έφυγε και αυτοί μένουν πίσω. Κάνουν παρέα με γριούλες και λίγους γεράκους που δεν ανέβηκαν στο βαγόνι για τον άλλο σταθμό. Έτσι νιώθουν την αυτάρκεια της πλημμυρισμένης κόσμου συνάξεως.

Γιάννης Ιωαννίδης είπε...

1.O λόγος ήταν γραμμένος από τον Ιερόθεο Ναυπάκτου.
2.Οι νέοι δεν έχουν φύγει τώρα από την Εκκλησία, αλλά εδώ και δεκαετίες, ίσως και αιώνες. Διότι ο νέος θέλει να ζήσει το "τώρα" και η απάτη της επιθυμίας των οφθαλμών είναι ισχυρότερη παντός άλλου κινήτρου.
3.Ευχόμεθα εκ βάθους καρδίας ο νέος Μητροπολίτης μας να αποτελέσει αφορμή αναγέννησης της αποστολικής εκκλησίας της Θεσσαλονίκης, η οποία μεταδικτατορικά δεν είχε την αναμενόμενη πορεία.

Ανώνυμος είπε...

Όλα καλά. Όλα ωραία. Ζουν με τους αυλικούς και μόνο αυτό τους ικανοποιεί. Δεν τους νοιάζει ο Λαός. Έχουν την εξουσία. Έχουν τα πολυτελή μέγαρα. Διαθέτουν οδηγό, υπηρεσία, δωρεάν οικία. Ταξίδια με χρέωση στο ιερό ταμείο. Τι άλλο να ζητήσουν. Τίποτα.

Ανώνυμος είπε...

Θα θυμηθώ το στίχο του Σαββόπουλου:
Δεν ακούει κανείς
Στο χειρότερο του ελληνισμού κομμάτι
Στην ελλάδα ζεις

Ανώνυμος είπε...

Για το θέμα αυτό έχουν ευθύνη καί οι λεγόμενοι "άνθρωποι της Εκκλησίας", των Οργανώσεων συμπεριλαμβανομένων, οι οποίοι (αρκετοί από αυτούς), όταν συναντούν Μητροπολίτη αναλώνονται σε υποκλίσεις, χειροφιλήματα, πλατειά χαμόγελα καί δέν συζητούν μαζί του ποτέ τέτοια θέματα, αλλά μόνον σχολιάζουν πίσω από την πλάτη του.
Αυτά που γράφει το άρθρο, θα έπρεπε να συζητηθούν με ηρεμία καί ευγένεια στα γραφεία των Επισκόπων μαζί τους, ώστε καί αυτοί λαμβάνοντας τον παλμό της κοινωνίας, να αντιληφθούν, ότι πρέπει κάτι να διορθώσουν.

Ανώνυμος είπε...

Εδώ γελάμε

Ανώνυμος είπε...

«Η ιεραρχία δεν μπορεί να τους εμπνεύσει να επιστρέψουν»

Θεωρῶ πώς τό παραπάνω κείμενο κινείται σέ λάθος τροχιά σχετικά μέ τούς νέους καί ὄχι μόνο, οἱ ὁποίοι ἀπέχουν τοῦ ἐκκλησιασμοῦ.
Ἐστιάζεται ὁ φακός τῆς κριτικῆς μας στό ρόλο τῶν Ἐπισκόπων καί ἀφήνεται σέ δεύτερη μοῖρα ἡ δική μας εὐθύνη καί ἀρμοδιότητα ὡς μελῶν τῆς Ἐκκλησίας.
Κάποια ἐρωτήματα πού ἀνακύπτουν ἵσως μᾶς βοηθήσουν στό θέμα μας.
Γνωρίζουμε ἄραγε γιά ποιό λόγο πρέπει νά πηγαίνουμε στήν Ἐκκλησία;
Πηγαίνουμε γιά νά δώσουμε ἤ γιά νά πάρουμε;
Πηγαίνουμε γιά τόν παπᾶ ἤ γιά τόν Χριστό;
Κάποιες ἀπαντήσεις νομίζω πώς θά καταδείξουν τήν προβληματική τή δική μας.
Ἄς τά πάρουμε μέ τή σειρά.
Στήν Ἐκκλησία ὀφείλουμε νά πηγαίνουμε ἐπειδή ἡ πίστη μας στό Θεό καί ἡ συμμετοχή μας στή Θεία Λατρεία εἶναι ἀλληλένδετα καί ἀναπόσπαστα στοιχεία μεταξύ τους ἀφοῦ τό ἕνα προϋποθέτει τό ἄλλο καί ἀμφότερα διακρίνουν τούς πιστούς χριστιανούς ἀπό τούς ὀλιγόπιστους καί ἀδιάφορους.
Οἱ θεοφόροι Πατέρες γιά νά ἐπιστήσουν τήν προσοχή καί νά προσδώσουν τήν ἀνάλογη βαρύτητα στόν ἐκκλησιασμό και τή συμμετοχή στή Θεία Λατρεία ἀπό τούς πιστούς, ὑπαγορεύουν καί ὁρίζουν αὐστηρές ποινές ὅπως τήν ἀποκοπή ἀπό τό σῶμα τῆς Ἐκκλησίας ἐφόσον κάποιος ἀπουσιάσει χωρίς σοβαρό λόγο γιά τρεῖς συνεχόμενες Κυριακές.
ΠΗΔΑΛΙΟΝ Κανὼν Π´ τῆς Πενθέκτης (Ἔκτης) Οἰκουμενικῆς Συνόδου σελ.290
«Εἴ τις ἐπίσκοπος, ἢ πρεσβύτερος, ἢ διάκονος, ἢ τῶν ἐν τῷ κλήρῳ καταλεγομένων, ἢ λαϊκός, μηδεμίαν ἀνάγκην βαρυτέραν ἔχοι, ἢ πρᾶγμα δυσχερές, ὥστε ἐπὶ πλεῖστον ἀπολείπεσθαι τῆς αὐτοῦ ἐκκλησίας, ἀλλ᾿ ἐν πόλει διάγων, τρεῖς Κυριακὰς ἡμέρας ἐν τρισὶν ἑβδομάσι μὴ συνέρχοιτο, εἰ μὲν κληρικὸς εἴη, καθαιρείσθω· εἰ δὲ λαϊκός, ἀποκινείσθω τῆς κοινωνίας.»
Ἑρμηνεία «...ὁ λαϊκός ἀφορίζεται διότι ἕνα ἀπό τά δύο, ἤ ὁ τοιοῦτος δέν εἶναι πιστός, ἤ πιστός ὤν, καταφρονεῖ τῆς κοινῆς πρός Θεόν ὑμνωδίας καί προσευχῆς.»

Στό δεύτερο ἐρώτημα πού εἶναι καί τό καίριο, ἀφοῦ ζοῦμε σέ ἕνα κόσμο ὅπου τό «δοῦναι καί λαβεῖν» νοηματοδοτεῖ διαχρονικά τίς σχέσεις μας πρός κάλυψη τῶν ἀναγκῶν μας, ἡ ἀπάντηση εἶναι πώς ἀπό τήν Ἐκκλησία μόνο λαμβάνουμε.
Χωρίς νά δώσουμε τίποτα τό κέρδος μας μεγάλο.
Ὁ ἱερός Χρυσόστομος ἀποφαίνεται:
«Ὁ ναός εἶναι θεμέλιο τῆς ἀρετῆς καί σχολεῖο τῆς πνευματικῆς ζωῆς. Πάτησε στά πρόθυρά του μόνο, ὁποιαδήποτε ὥρα, κι ἀμέσως θά ξεχάσεις τίς καθημερινές φροντίδες. Πέρασε μέσα, καί μιά αὔρα πνευματική θά περικυκλώσει τήν ψυχή σου. Aὐτή ἡ ἡσυχία προξενεῖ δέος καί διδάσκει τή χριστιανική ζωή• ἀνορθώνει τό φρόνημα καί δέν σέ ἀφήνει νά θυμᾶσαι τά παρόντα• σέ μεταφέρει ἀπό τή γῆ στόν οὐρανό. Κι ἄν τόσο μεγάλο εἶναι τό κέρδος ὅταν δέν γίνεται λατρευτική σύναξη, σκέψου, ὅταν τελεῖται ἡ Λειτουργία καί οἱ προφῆτες διδάσκουν, οἱ ἀπόστολοι κηρύσσουν τό Eὐαγγέλιο, ὁ Xριστός βρίσκεται ἀνάμεσα στούς πιστούς, ὁ Θεός Πατέρας δέχεται τήν τελούμενη θυσία, τό Ἅγιο Πνεῦμα χορηγεῖ τή δική Tου ἀγαλλίαση, τότε λοιπόν, μέ πόση ὠφέλεια πλημμυρισμένοι δέν φεύγουν ἀπό τό ναό οἱ ἐκκλησιαζόμενοι;»

Στό τρίτο ἐρώτημα ἡ ἀπάντηση νομίζω αὐτονόητη.
Οὔτε γιά τόν παπᾶ πηγαίνουμε οὔτε για τόν Δεσπότη.
Ὁ Μεγάλος Οἰκοδεσπότης εἶναι ὁ Χριστός.
Αὐτός μᾶς καλεῖ καί γιά Αὐτόν πηγαίνουμε.
Ἄς ἀκούσουμε τόν ἱερό Πατέρα καί πάλι:
«Στήν ἐκκλησία συντηρεῖται ἡ χαρά ὅσων χαίρονται• στήν ἐκκλησία βρίσκεται ἡ εὐθυμία τῶν πικραμένων, ἡ εὐφροσύνη τῶν λυπημένων, ἡ ἀναψυχή τῶν βασανισμένων, ἡ ἀνάπαυση τῶν κουρασμένων. Γιατί ὁ Xριστός λέει: «Ἐλᾶτε σ’ ἐμένα ὅλοι ὅσοι εἶστε κουρασμένοι καί φορτωμένοι μέ προβλήματα, κι ἐγώ θά σᾶς ἀναπαύσω» (Mατθ. 11:28). Tί πιό ποθητό ἀπ’ αὐτή τή φωνή; Tί πιό γλυκό ἀπό τούτη τήν πρόσκληση; Σέ συμπόσιο σέ καλεῖ ὁ Κύριος, ὅταν σέ προσκαλεῖ στήν ἐκκλησία• σέ ἀνάπαυση ἀπό τούς κόπους σέ παρακινεῖ• σέ ἀνακούφιση ἀπό τίς ὀδύνες σέ μεταφέρει. Γιατί σέ ξαλαφρώνει ἀπό τό βάρος τῶν ἁμαρτημάτων. Mέ τήν πνευματική ἀπόλαυση θεραπεύει τή στενοχώρια καί μέ τή χαρά τή λύπη.»
(συνεχίζεται)
Θ.Σ.

Ανώνυμος είπε...

«Η ιεραρχία δεν μπορεί να τους εμπνεύσει να επιστρέψουν»

(συνέχεια)
Πᾶμε τώρα στήν προβληματική τοῦ θέματος πού εἶναι ἡ ἀποχή μας ἀπό τόν ἐκκλησιασμό.
Πάλι ὁ ἱρεός Χρυσόστομος μᾶς δίνει ἀπαντήσεις στοχοποιώντας τή ραθυμία, τήν ἀμέλεια καί τήν ἀναβλητικότητα ὡς τά κύρια αἴτια πού οἱ νέοι καί ὄχι μόνο δέν ἐκκλησιάζονται.
«Παρ’ ὅλα αὐτά, λίγοι εἶναι ἐκεῖνοι πού ἔρχονται στήν ἐκκλησία. Tί θλιβερό! Στούς χορούς καί στίς διασκεδάσεις τρέχουμε πρόθυμα. Tίς ἀνοησίες τῶν τραγουδιστῶν τίς ἀκοῦμε μέ εὐχαρίστηση. Tίς αἰσχρολογίες τῶν ἠθοποιῶν τίς ἀπολαμβάνουμε γιά ὧρες, δίχως νά βαριόμαστε. Καί μόνο ὅταν μιλάει ὁ Θεός, χασμουριόμαστε, ξυνόμαστε καί ζαλιζόμαστε. Mά καί στά ἱπποδρόμια, μολονότι δέν ὑπάρχει στέγη γιά νά προστατεύει τούς θεατές ἀπό τή βροχή, τρέχουν οἱ περισσότεροι σάν μανιακοί, ἀκόμα κι ὅταν βρέχει ραγδαῖα, ἀκόμα κι ὅταν ὁ ἄνεμος σηκώνει τά πάντα. Δέν λογαριάζουν οὔτε τήν κακοκαιρία οὔτε τό κρύο οὔτε τήν ἀπόσταση. Tίποτα δέν τούς κρατάει στά σπίτια τους. Ὅταν, ὅμως, πρόκειται νά πᾶνε στήν ἐκκλησία, τότε καί τό ψιλόβροχο τούς γίνεται ἐμπόδιο. Κι ἄν τούς ρωτήσεις, ποιός εἶναι ὁ Ἀμώς ἤ ὁ Ὀβδιού, πόσοι εἶναι οἱ προφῆτες ἤ οἱ ἀπόστολοι, δέν μποροῦν ν’ ἀνοίξουν τό στόμα τους. Γιά τ’ ἄλογα, ὅμως, τούς τραγουδιστές καί τούς ἠθοποιούς μποροῦν νά σέ πληροφορήσουν μέ κάθε λεπτομέρεια. Eἶναι κατάσταση αὐτή;
Γιορτάζουμε μνῆμες ἁγίων, καί σχεδόν κανένας δέν παρουσιάζεται στό ναό. Φαίνεται πώς ἡ ἀπόσταση παρασύρει τούς χριστιανούς στήν ἀμέλεια• ἤ μᾶλλον ὄχι ἡ ἀπόσταση, ἀλλά ἡ ἀμέλεια μόνο τούς ἐμποδίζει. Γιατί, ὅπως τίποτα δέν μπορεῖ νά ἐμποδίσει αὐτόν πού ἔχει ἀγαθή προαίρεση καί ζῆλο νά κάνει κάτι, ἔτσι καί τόν ἀμελή, τόν ράθυμο καί ἀναβλητικό ὅλα μποροῦν νά τόν ἐμποδίσουν.
Oἱ μάρτυρες ἔχυσαν τό αἷμα τους γιά τήν Ἀλήθεια, κι ἐσύ λογαριάζεις μιά τόσο μικρή ἀπόσταση; Ἐκεῖνοι θυσίασαν τή ζωή τους γιά τό Xριστό, κι ἐσύ δέν θέλεις οὔτε λίγο νά κοπιάσεις; Ὁ Κύριος πέθανε γιά χάρη σου, κι ἐσύ Tόν περιφρονεῖς; Γιορτάζουμε μνῆμες ἁγίων, κι ἐσύ βαριέσαι νά ἔρθεις στό ναό, προτιμώντας νά κάθεσαι στό σπίτι σου; Καί ὅμως, πρέπει νά ἔρθεις, γιά νά δεῖς τό διάβολο νά νικιέται, τόν ἅγιο νά νικάει, τό Θεό νά δοξάζεται καί τήν Ἐκκλησία νά θριαμβεύει.»
.............
«Ναί, ἀλλὰ μπορῶ», λέει κάποιος ἄλλος, «νὰ προσευχηθῶ καὶ στὸ σπίτι μου». Ἀπατᾷς τὸν ἑαυτό σου, ἄνθρωπε. Βεβαίως, εἶναι δυνατὸν νὰ προσευχηθεῖς καὶ στὸ σπίτι σου· εἶναι ἀδύνατον ὅμως νὰ προσευχηθεῖς ἔτσι, ὅπως προσεύχεσαι στὴν ἐκκλησία, ὅπου ὑπάρχει τὸ πλῆθος τῶν πατέρων καὶ ὅπου ὁμόφωνη κραυγὴ ἱκεσίας ἀναπέμπεται στὸ Θεό. Δὲν σὲ ἀκούει τόσο πολὺ ὁ Κύριος ὅταν Τὸν παρακαλεῖς μόνος σου, ὅσο ὅταν Τὸν παρακαλεῖς ἑνωμένος μὲ τοὺς ἀδελφούς σου. Γιατὶ στὴν ἐκκλησία ὑπάρχουν περισσότερες πνευματικὲς προϋποθέσεις ἀπ᾿ ὅσες στὸ σπίτι. Ὑπάρχουν ἡ ὁμόνοια, ἡ συμφωνία τῶν πιστῶν, ὁ σύνδεσμος τῆς ἀγάπης, οἱ εὐχὲς τῶν ἱερέων. Γι᾿ αὐτό, ἄλλωστε, οἱ ἱερεῖς προΐστανται τῶν ἀκολουθιῶν· γιὰ νὰ ἐνισχύονται μὲ τὶς δυνατότερες εὐχὲς τοὺς οἱ ἀσθενέστερες εὐχὲς τοῦ λαοῦ, κι ἔτσι ὅλες μαζὶ ν᾿ ἀνεβαίνουν στὸν οὐρανό.
Ὅταν προσευχόμαστε ὁ καθένας χωριστά, εἴμαστε ἀνίσχυροι· ὅταν ὅμως συγκεντρωνόμαστε ὅλοι μαζί, τότε γινόμαστε πιὸ δυνατοὶ καὶ ἑλκύουμε σὲ μεγαλύτερο βαθμὸ τὴν εὐσπλαχνία τοῦ Θεοῦ. Κάποτε ὁ ἀπόστολος Πέτρος βρισκόταν ἁλυσοδεμένος στὴ φυλακή. Ἔγινε ὅμως θερμὴ προσευχὴ ἀπὸ τοὺς συναγμένους πιστούς, κι ἀμέσως ἐλευθερώθηκε. Τί θὰ μποροῦσε, ἑπομένως, νὰ εἶναι πιὸ δυνατὸ ἀπὸ τὴν κοινὴ προσευχή, ποῦ ὠφέλησε κι αὐτοὺς ἀκόμα τοὺς στύλους τῆς Ἐκκλησίας;.».

Καί πατρικά συμβουλέυει:
«Μὴ ἀπέχου Ἐκκλησίας·
οὐδὲν γὰρ Ἐκκλησίας ἰσχυρότερον.
Ἡ ἐλπίς σου ἡ Ἐκκλησία, ἡ σωτηρία σου ἡ Ἐκκλησία, ἡ καταφυγή σου ἡ Ἐκκλησία.
Τοῦ οὐρανοῦ ὑψηλοτέρα ἐστὶ, τῆς γῆς πλατυτέρα ἐστίν.»
Μέ ἐκτίμηση,
Θεόδωρος Σ.