Κυριακή 9 Φεβρουαρίου 2025

Η προσευχή τού ταπεινού είναι ολιγόλογη

 «Ταπεινοφροσύνη αληθινή είναι του Τελώνη, όπως τον βλέπουμε στην παραβολή. Προσεύχεται και μηδέ τα μάτια του τολμά να σηκώσει στον ουρανό, μόνο χτυπά το στήθος του και λέγει τα ίδια λόγια, «Ο Θεός, ιλάσθητί μοι τω αμαρτωλώ».

Γιατί η προσευχή τού ταπεινού είναι ολιγόλογη και δεν ζητάει από το Θεό παρά το έλεός του. Ο ταπεινός δεν δικαιώνει τον εαυτό του ενώπιον του Θεού, μα τον καταδικάζει· και ζητάει όχι να τον αμείψει ο Θεός για την αρετή του, μα να τον λυπηθεί για τις αμαρτίες του...».

Μητροπολίτη Σερβίων και Κοζάνης Διονυσίου

5 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Υπάρχει μια στρεψοδικία στη συγκεκριμένη παραβολή.
Ως γνωστόν πόρνες και οι τελώνες είναι οι "κακώς έχοντες", οι γνωστοί αμαρτωλοί συμφωνα με τα λόγια του Κυρίου,
(Ματθ. 9,11
διατί μετὰ τῶν τελωνῶν καὶ ἁμαρτωλῶν ἐσθίει ὁ διδάσκαλος ὑμῶν; Ματθ. 9,12 ὁ δὲ Ἰησοῦς ἀκούσας εἶπεν αὐτοῖς· οὐ χρείαν ἔχουσιν οἰ ἰσχύοντες ἰατροῦ, ἀλλ᾿ οἱ κακῶς ἔχοντες Ματθ. 9,13 πορευθέντες δὲ μάθετε τί ἐστιν ἔλεον θέλω καὶ οὐ θυσίαν. οὐ γὰρ ἦλθον καλέσαι δικαίους, ἀλλὰ ἁμαρτωλοὺς εἰς μετάνοιαν. )

Όπερ σημαίνει μια πόρνη ή ένας τελώνης θα ήταν ηλίθιος αν κομπορρημονούσε για την πνευματική του κατάσταση και εν ολίγοις δεν λογίζεται για ταπεινοφροσύνη η αναγνώριση τής οικτρής τους κατάστασης.
Επουδενί λοιπόν δεν στέκει το "ὁ δὲ ταπεινῶν ἑαυτὸν ὑψωθήσεται" για τον τελώνη. Οι τελώνες, οι πόρνες και όλοι οι φανερά αμαρτωλοί δεν υπάρχει περίπτωση να χαρακτηριστούν ταπεινόφρονες σε πνευματικό/ηθικό επίπεδο!

Έτσι αν το δούμε ορθώς ο Φαρισαίος είπε και το "καὶ ὡς οὗτος ὁ τελώνης" μιας και ήταν γνωστό πώς οι τελωνες ήταν οι "κακώς εχοντες " δλδ γνωστοί για την αμαρτωλότητά τους!

Τώρα πώς μια τέτοια παραβολή που χωλαίνει έχει γίνει σήμα κατατεθέν της ταπεινοφροσύνης είναι απορίας άξιον!

Παναγιώτης Γραμματικάκης

Ανώνυμος είπε...

Ε, ήρθε ο καιρός λοιπόν κ. Γραμματικάκη, να διορθώσετε τον Κύριο μας που έκανε λαθος

Ανώνυμος είπε...

κε Γραμματικάκη δεν σας κρινω ως αμαρτωλο, αλλα αποτυπώνω μία κατάσταση η οποία χαρακτηρίζεται από εναν θρασυτατο εωσφορικό εγωισμό που έχει κατακυριέψει ολόκληρο το ειναι-σας και σας εχει οδηγησει στο να είστε ενας πλανεμενος, ενας καθαρά ΑΙΡΕΤΙΚΟΣ, εκτός της Εκκλησίας του Χριστού, καθότι αναιρείτε τον ίδιο τον Χριστό, δηλ. τον ίδιο τον Θεό! Προφανως θα μου πειτε πως δεν συμφωνειτε με αυτο , οπως δεν συμφωνούσε και ο Αρειος οταν τον καταδικασαν ως Αιρετικό. Και αυτό ακριβως ειναι η απόδειξη οτι έχετε καταληφθει από το εωσφορικό πνευμα της πλάνης.

Ανώνυμος είπε...

«Ὁ μὲν γὰρ ἔργοις δικαιοσύνην ἀπώλεσεν, ὁ δὲ λόγῳ ταπεινοφροσύνης δικαιοσύνην ἐκτήσατο. Καίτοι γε οὐδὲ ταπεινοφροσύνη ἦν ἐκεῖνο·ταπεινοφροσύνη γὰρ τοῦτό ἐστιν, ὅταν τις μέγας ὢν ἑαυτὸν ταπεινοῖ· τοῦτο δὲ τοῦ τελώνου οὐκ ἦν ταπεινοφροσύνη, ἀλλ' ἀλήθεια· ἀληθινὰ γὰρ ἦν τὰ ῥήματα· ἁμαρτωλὸς
γὰρ ἦν.»
(ΠΕΡΙ ΜΕΤΑΝΟΙΑΣ, Ἱεροῦ Χρυσοστόμου Ὁμιλία βʹ)

Αὐτά τά ὁποία ἰσχυρίζεται ὁ κ. Παναγιώτης Γραμματικάκης ἐν μέρει ἔχουν κάποια ὑπόσταση.
Διότι πράγματι, ὄπως μᾶς ἐπεξηγεῖ ὁ Ἱερός Χρυσόστομος, κατ’ ἀπόλυτη ἀκρίβεια ταπεινοφροσύνη δέν λογίζεται ἡ τοῦ τελώνη στάση, διότι ἔλεγε τήν ἀλήθεια, πώς ἦταν ἕνας ἁμαρτωλός.
Καί ἀναρωτιέται στή συνέχεια μέ θαυμασμό ὁ ἱερός Πατήρ:
«Ὥστε εἰ ἁμαρτωλὸς ὢν ὁ τελώνης τοσαύτης ἐπέτυχε τῆς δωρεᾶς ταπεινοφρονήσας, πόσῳ μᾶλλον ὁ ἐνάρετος ὢν καὶ ταπεινοφρονῶν;»
Ἐάν ὁ τελώνης δικαιώθηκε, παρά τίς πολλές του καί μεγάλες ἁμαρτίες μέ τήν ταπεινοφροσύνη πού ἔδειξε ἀναγνωρίζοντας τήν ἁμαρτωλότητά του καί ζητῶντας τό ἔλεος τοῦ Θεοῦ, φανταστεῖτε τόν ἐνάρετο πού ἔχει ταπεινό φρόνημα, τί δωρεές θά λάβει ἀπό τό Θεό!
Μπροστά στήν ὑψηλοφροσύνη καί τόν κομπασμό τοῦ Φαρισαίου, ἡ ταπεινή στάση τοῦ τελώνη εἶναι θεάρεστη καί γιά τό λόγο αὐτό δικαιώνεται ἔστω καί χωρίς ἔργα ἀρετῆς.

Ὅσο δέ, γιά τό ὅτι «μια πόρνη ή ένας τελώνης θα ήταν ηλίθιος αν κομπορρημονούσε για την πνευματική του κατάσταση» ἄς δοῦμε τούς δύο ληστές πάνω στό σταυρό πού εἴχαν καί οἱ δυό τό ἴδιο πνευματικό ἐπίπεδο καί τό ἴδιο βεβαρημένο παρελθόν.
Θά δοῦμε τή στάση τοῦ ἑνός ἀπέναντι στό Χριστό, πού ἄν δέν «κομπορρημονοῦσε» καί δέν καμάρωνε γιά τά «ἔργα» του, τουλάχιστον δέν τά θεωροῦσε ὡς ἀξιοκατάκριτα καί γι’αὐτό δέν ἐξέφραζε οὔτε ἴχνος μεταμέλειας ἤ ντροπῆς, ἀλλά τουναντίον βλασφημοῦσε λέγοντας «εἰ σὺ εἶ ὁ Χριστός, σῶσον σεαυτὸν καὶ ἡμᾶς» καί ἀπό τήν ἄλλη, θά δοῦμε τήν τόσο διαφορετική στάση ἀπό τόν ἕτερο ληστή, ὅπου μέ τή συναίσθηση τῆς ἁμαρτωλότητάς του πού ἐπέδειξε καί μέ ἕνα «μνήσθητί μου, Κύριε» τοῦ ἀνοίχθηκε πάραυτα ἡ πύλη τοῦ παραδείσου!
Τό ἴδιο συνέβη μέ τόν τελώνη καί τόν Φαρισαῖο.
Ὁ Κύριος δέν ἐπιβράβευσε οὔτε καταδίκασε τήν ὕπαρξη ἔργων ἤ μή, ἀλλά τή στάση τους ἀπέναντι στό Θεό.
Ἐν ὀλίγοις, γίνεται ἀπόλυτα σαφές πώς ἄσχετα μέ τήν πνευματική μας κατάσταση καί τί ἔργα ἔχουμε νά ἐπιδείξουμε, ἡ στάση πού ἔχουμε ἀπέναντι στό Θεό, αὐτή εἶναι πού μᾶς διαφοροποιεῖ καί καθίσταται βασικό κριτήριο σωτηρίας.

Ὅμως, παρά ταῦτα, σέ σχέση μέ τόν τελώνη, ἄς μᾶς ἐπιτραπεῖ νά κάνουμε καί μιά σκέψη, πού ἴσως μᾶς βοηθήσει νά δοῦμε ἄν καί κατά πόσο δείχνει ταπείνωση ἡ στάση του, κι ἄς άναρωτηθοῦμε:
Πῶς μποροῦμε νά χαρακτηρίσουμε κάποιον τή στιγμή πού δέν εἶναι οὔτε ὑψήγορος, οὔτε ἀλαζόνας, οὔτε ὑπερήφανος, οὔτε ὑπερόπτης, οὔτε κομπορρήμων, οὔτε ὑπερφίαλος, οὔτε ἐγωϊστής, οὔτε κι ἐπηρμένος;
Νομίζω πώς θά τόν χαρακτηρίζαμε ὡς σεμνό, ἤ ταπεινό, ἤ μετριόφρονα.
Ἄς διαλέξουμε λοιπόν τότε ἕνα ἀπό αὐτά πού ταιριάζει κι ἄς τό βάλουμε δίπλα στόν τελώνη πού ἐν ἀντιθέσει μέ τόν ὑπερήφανο Φαρισαῖο «μακρόθεν ἑστὼς οὐκ ἤθελεν οὐδὲ τοὺς ὀφθαλμοὺς εἰς τὸν οὐρανὸν ἐπᾶραι, ἀλλ᾿ ἔτυπτεν εἰς τὸ στῆθος αὐτοῦ λέγων· ὁ Θεός, ἱλάσθητί μοι τῷ ἁμαρτωλῷ.»
Νομίζω πώς αὐτό πού θά προκύψει εἶναι αὐτό πού μᾶς εἶπε ὡς ἐπιστέγασμα τῆς παραβολῆς ὁ Κύριος: «...ὁ δὲ ταπεινῶν ἑαυτὸν ὑψωθήσεται» (Λουκ.ιη΄13-14).
Κάτω λοιπόν ἀπό αὐτή τήν προοπτική ὄχι μόνο δέν «χωλαίνει» ἡ παραβολή πού «έχει γίνει σήμα κατατεθέν της ταπεινοφροσύνης» ἀλλά ἀντιθέτως ἡ στάση τοῦ τελώνη γίνεται μέγα καί τρανό παράδειγμα πρός μίμηση ἀπό ὄλους μας καθόσον «ἐὰν εἴπωμεν ὅτι ἁμαρτίαν οὐκ ἔχομεν, ἑαυτοὺς πλανῶμεν καὶ ἡ ἀλήθεια οὐκ ἔστιν ἐν ἡμῖν» (Α΄ Ἰω. α΄8).

«Φαρισαίου φύγωμεν ὑψηγορίαν,
καὶ Τελώνου μάθωμεν,
τὸ ταπεινὸν ἐν στεναγμοῖς,
πρὸς τὸν Σωτῆρα κραυγάζοντες•
Ἵλαθι μόνε ἡμῖν εὐδιάλλακτε.»

Μἐ ἐκτίμηση
Θεόδωρος Σ.

jean alatzo είπε...

Ο σχολιαστής 10.24 παρέλειψε να εκδόσει αφορισμό ή ανάθεμα ,ή κάτι συναφές .Θυμίζει τον μητρ.Πειραιώς και το γραφείο του των καθ-αιρέσεων .