Η Αγία Πεντηκοστή - π. Θεοδόσιος Μαρτζούχος

Η Αγία Πεντηκοστή

π. Θεοδόσιος Μαρτζούχος

ΠΕΝΤΗΚΟΣΤΗ 2025

Αδελφοί μου, χριστιανοί

Η σημερινή γιορτή της Πεντηκοστής είναι μια μεγάλη υπενθύμιση σε μας να μάθουμε να διεισδύουμε και να ʺβλέπουμεʺ τα θέματα στο βάθος τους και ως Εκκλησία αλλά και ως άτομα. Να βλέπουμε εν προκειμένω ότι η υπόθεση της εορτής είναι το πρόσωπο του Αγίου Πνεύματος στο οποίο πρέπει να δώσουμε τα εύσημα!

Το Άγιο Πνεύμα… ως πνεύμα είναι αόρατο και εμείς το ξεχνάμε εύκολα. Ο Χριστός (το Δεύτερο πρόσωπο της Αγίας Τριάδος) γίνεται ορατός σε εμάς με την ενσάρκωση Του και μας λέει ότι δι’ Αυτού βλέπουμε τον Πατέρα! Η αναγνώριση της Θεότητας του Υιού και του Πατέρα απαιτεί δυνατότητες ελευθερίας από την αυτοθέασή μας, πράγμα που γίνεται όταν το Άγιο Πνεύμα ʺσπάσειʺ την τύφλωση μας! Αυτή η παρέμβαση είναι ιδιαίτερα σαφής σ’ αυτά που γιορτάζουμε την Πεντηκοστή! Ο Χριστός μετά την Ανάληψη υπόσχεται να στείλει το Άγιο Πνεύμα στους μαθητές Του. Και εκείνοι το έχουν σίγουρα ανάγκη, αν θυμηθούμε την συμπεριφορά τους τις ώρες των Παθών…! Ο Πέτρος Τον αρνείται ενόρκως και η υπόλοιπη ομάδα (πλην του Ιωάννη) διασκορπίζεται!

Και μετά την Ανάσταση ακόμα, οι μαθητές είναι αβέβαιοι, φοβισμένοι, κλειδωμένοι στα σπίτια τους, άναυδοι. Δεν είναι εύκολο να τους κατηγορήσει κάποιος…! Αυτά που έχουν ζήσει, τα γεγονότα που παρακολούθησαν, έστω μακρόθεν, ήταν πέρα από κάθε ανθρώπινη εμπειρία. Και το να ξέρουν πώς να αντιδράσουν, ήταν πέρα από κάθε φυσιολογική ανθρώπινη ικανότητα. Χρειάζονταν το Πνεύμα που τους υποσχέθηκε ο Χριστός.

Το Πνεύμα δεν το βλέπουμε όταν έρχεται, όμως το αναγνωρίζουμε από την μεταμόρφωση που επιτελεί. Τα σημάδια της παρουσίας Του, άνεμος και φωτιά, μας φανερώνουν ότι η αλλαγή είναι σε εξέλιξη! Και πρόκειται όχι για ένα επιφανειακό ʺβάψιμοʺ αλλά για μια βαθειά αλλαγή. Το Άγιο Πνεύμα όταν έλθει δεν μας αφήνει όπως είμαστε… 

Ο Πέτρος που είχε φανεί τόσο αναξιόπιστος την Μεγάλη Παρασκευή, τώρα ʺβγαίνει μπροστάʺ και άφοβα και στεντορείως εκφράζει τη πίστη του στον Ιησού, με τόση τόλμη και σοφία, που οδηγεί τους ακροατές του σε μεταστροφή. Έχει αλλάξει, έχει μεταμορφωθεί εσωτερικά–ψυχικά. Αλλά και όλο το φαινόμενο του κηρύγματος σε κάθε γλώσσα, είναι πέρα από κάθε εξήγηση με καθαρά ανθρώπινους όρους. Είναι έργο του Αγίου Πνεύματος.

Πολλές φορές ακούμε να λέγεται ότι η Πεντηκοστή είναι η γενέθλια ημέρα της Εκκλησίας. Μάλλον είναι υπερβολή, αν δεν σκεφτούμε ότι είναι όντως, όσον αφορά την εν χρόνῳ ύπαρξη της, γενέθλια ημέρα, αλλά το Μυστήριο της Εκκλησίας είναι Προαιώνια και άκτιστη Ενέργεια του Θεού. Σίγουρα πάντως η Πεντηκοστή είναι αφορμή να θυμηθούμε ότι το Άγιο Πνεύμα στηρίζει την Εκκλησία μέσα στους αιώνες. Μέσα σε διωγμούς. Μέσα σε πολεμικές εναντίον Της. Μέσα στα σχίσματα. Μέσα στους πάρα πολλούς… αποπροσανατολισμούς! Όταν η ανθρώπινη αδυναμία και αμαρτωλότητα μας καταβάλλει το Άγιο Πνεύμα μας στηρίζει. Ο Χριστός συνέδεσε την συγχώρεση των αμαρτιών μας με την παρουσία του Αγίου Πνεύματος. Με την εξουσία Του στη Εκκλησία. ʺΛάβετε Πνεῦμα Ἅγιονʺ λέει στους Αποστόλους και σε εμάς. ʺΌποιων συγχωρήσετε τις αμαρτίες, θα τους διαγράφονται, όσων δεν συγχωρηθούν, θα παραμένουνʺ .

Το Πρόσωπο του Αγίου Πνεύματος είναι υπομονετικό, ευγενικό και ισχυρό. Είναι η πηγή του ζήλου μας, η απύθμενη πηγή του ελέους του Θεού απ’ όπου εξαρτάται η ζωή της Εκκλησίας και κάθε Χριστιανού. Το έργο του είναι οι καρποί που περιγράφει ο Απόστολος Παύλος: Αγάπη, χαρά, ειρήνη, μακροθυμία, χρηστότητα, αγαθοσύνη, πίστη, πραότητα, εγκράτεια. Τις περισσότερες φορές είναι έργο εν σιγή και εν κρυπτώ. Η Πεντηκοστή είναι μια ημέρα για να ευχαριστήσουμε τον Θεό γι’ αυτό το σιωπηλό έργο του Αγίου Πνεύματος μέσα μας και στην Εκκλησία. 

«Ποιο είναι, λοιπόν, το καθήκον μας σήμερα;

Να απαντήσω: “Πίστη, ελπίδα και αγάπη;”

Ακούγεται όμορφο. Αλλά θα έλεγα – κουράγιο. Το καθήκον μας σήμερα είναι “η απερισκεψία/το θράσος”. Γιατί αυτό που λείπει από εμάς τους Χριστιανούς δεν είναι η ψυχολογία ή η λογοτεχνία… μας λείπει ιερή οργή· η απερισκεψία που προέρχεται από την γνώση του Θεού και της ανθρωπότητας… μια ιερή οργή για τα πράγματα που είναι λάθος στον κόσμο… 

Οργή με το ψέμα που αποκαλεί την απειλή του θανάτου και την στρατηγική της καταστροφής, ειρήνη. 

Οργή ενάντια στον εφησυχασμό. Να μάθουμε να αναζητούμε ανήσυχα αυτή την απερισκεψία, που θα προκαλέσει και θα επιδιώξει να αλλάξει την ανθρώπινη ιστορία μέχρι να συμμορφωθεί με τους κανόνες της Βασιλείας του Θεού.

Και να θυμόμαστε ότι τα σημάδια της Χριστιανικής Εκκλησίας είναι το Αρνί, το Περιστέρι, ο Ιχθύς, και το Λιοντάρι… αλλά ποτέ ο χαμαιλέοντας.»

(Kaj Munk, από το θεατρικό του Ο ΛΟΓΟΣ)

Τέτοιες μέρες και γιορτές, πρέπει να αναζωπυρώνουν μέσα μας, αυτό που λάβαμε και διαρκώς πρέπει να έχουμε, αλλά ατυχώς υποτονεί. Αυτό που γράφει ο απόστολος Παύλος στον Τιμόθεο: «Οὐ γάρ ἔδωκεν ἡμῖν ὁ Θεός πνεῦμα δειλίας ἀλλά δυνάμεως καί ἀγάπης καί σωφρονισμοῦ»

Μακάρι να το καλλιεργήσουμε.

Ο εφημέριός σας

π. Θεοδόσιος

 

Ἐκ τοῦ κατά Ἰωάννην
(Κεφ. ζ’, 37-52. η’, 12)
Τήν τελευταία καί ἐπίσημη ἡμέρα τῆς Ἑορτῆς, ἦταν ὁ Ἰησοῦς στόν Ναό, καί φώναξε καί εἶπε: Ἄν κάποιος διψάει, νά ἔλθει σέ μένα, νά πιεῖ. Σ’ ἐκεῖνον που πιστεύει σέ μέ­­να, θά συμβεῖ αὐτό πού εἶπε ἡ Γραφή: «Ἀπό μέσα του θά ρέουν ποταμοί ζωντανοῦ νεροῦ»
Αὐτό τό εἶπε γιά τό Ἅγιο Πνεῦμα, πού θά ἔπαιρναν ἀργότερα ὅσοι εἶχαν πιστεύσει σ᾿ αὐ­τόν. Γιατί τότε δέν εἶχε ἀκόμη κανείς πάρει Ἅγι­ο Πνεῦμα· ἐπειδή ὁ Ἰησοῦς ἀκόμη δέν εἶχε δοξασθῆ.
Μόλις ἄκουσαν τά λόγια αὐτά πολλοί ἀπό τό πλῆθος, ἄρ­χι­­σαν νά λένε: Ὁπωσδήποτε αὐτός εἶναι ὁ Προφήτης.
Ἄλλοι ἔλεγαν: Μά εἶναι δυνατό νά προέρχεται ὁ Χριστός ἀπό τήν Γαλιλαία; Δέν λέει ἡ Γραφή, ὅτι ὁ Χριστός θά προέρχεται ἀπό τό σπέρμα τοῦ Δα­βίδ καί ἀπό τήν Βηθλεέμ, τό χωριό τοῦ Δαβίδ;
Ἐξ αἰτίας του ἔγινε διχασμός στόν λαό. Με­ρι­κοί μάλιστα ἀπό αὐτούς ἔκαναν καί τήν σκέψη νά τόν συλλάβουν· μά κανείς δέν τόλμησε νά ἁπλώσει χέρι ἐπάνω του. Ἔτσι λοιπόν τά ἀστυνομικά ὄργανα γύρισαν στούς ἀρχιερεῖς καί στούς φαρισαίους ἄπρακτα. Καί ἐκεῖνοι τούς εἶπαν: Γιατί δέν τόν φέρατε;
Ἀπάντησαν: Ποτέ μέχρι τώρα δέν μίλησε ἄνθρωπος, ὅπως μιλάει αὐτός ὁ ἄν­θρω­πος.
Τούς ἀπάντησαν οἱ Φαρισαῖοι: Μήπως καί σεῖς πλανηθήκατε; Εἴδατε νά πίστευσε σ᾿ αὐτόν ἔστω καί ἕνας ἀπό τούς ἄρχοντες ἤ ἀπό τούς φαρισαίους; Αὐτός ὁ ὄχλος πού δέν ξέρει τόν Νόμο, εἶναι καταραμένος.
Τούς λέει ὁ Νικόδημος, πού ἦταν ἕνας ἀπό αὐτούς  καί πού λίγο παλαιότερα εἶχε πάει νύ­χτα νά τόν συναντήσει: Μά μήπως ὁ Νόμος μας ἐπιτρέπει, νά κρίνει κανείς ἄνθρωπο, ἄν πρῶτα δέν ἀκούσει, τί λέει ὁ ἴδιος, καί ἄν δέν μάθει, τί ἀκριβῶς ἔχει κάνει;
Τοῦ ἀπάντησαν καί τοῦ εἶπαν: Μήπως εἶσαι καί σύ ἀπό τήν Γαλιλαία; Ἐρεύνησε τίς Γραφές καί θά τό διαπιστώσεις, ὅτι κανένας προφήτης δέν πρόκειται νά παρουσιασθεῖ ἀπό τήν Γαλιλαία.
Καί πάλι ὁ Ἰησοῦς τούς  δίδαξε, λέγοντας: Ἐγώ εἶμαι τό φῶς τοῦ κόσμου. Ὅποιος μέ ἀκολουθεῖ, δέν θά ζεῖ πιά στό σκοτάδι, ἀλλά θά ἔχει τό φῶς τῆς ζωῆς.-