Λίγες στιγμές πριν παραδώσει την ψυχή της στον Θεό, η Αγία Μακρίνα - Μητροπολίτης Χονγκ Κονγκ Νεκτάριος

Λίγες στιγμές πριν παραδώσει την ψυχή της στον Θεό, η Αγία Μακρίνα – μία από τις πιο σπουδαίες γυναικείες μορφές της Εκκλησίας – έχει με τον αδελφό της, Άγιο Γρηγόριο Νύσσης, έναν θεολογικό διάλογο γύρω από την ψυχή, τον θάνατο και την ανάσταση.

Ο Γρηγόριος, συντετριμμένος από την ασθένεια της αδελφής του, την επισκέπτεται λίγο πριν από τον επίγειο αποχωρισμό τους. Αντί όμως να βρει εκείνην εξαντλημένη και φοβισμένη, την αντικρίζει γεμάτη γαλήνη και πίστη. Η Μακρίνα, αν και σωματικά εξασθενημένη, ακτινοβολεί πνευματική δύναμη και σοφία — «σαν να είχε ήδη περάσει το κατώφλι του θανάτου και να συνομιλεί από την αιωνιότητα».

Ο Γρηγόριος, με ανθρώπινη αγωνία, της εκφράζει τον προβληματισμό του: τι είναι η ψυχή; Επιβιώνει μετά τον θάνατο; Πώς θα υπάρξει ανάσταση σωμάτων;

Και τότε ξεκινά ένας βαθύς διάλογος, όπου η Αγία Μακρίνα απαντά με λόγια φωτισμένα από το Άγιο Πνεύμα. Περιγράφει την ψυχή ως προερχόμενη στον άνθρωπο από τον Θεό, εικόνα του ίδιου του Δημιουργού. Το σώμα, όπως λέει, είναι το προσωρινό «ένδυμα» της ψυχής, το οποίο φθείρεται με τον χρόνο, ενώ η ψυχή συνεχίζει την ύπαρξή της, αόρατη αλλά ζωντανή.

Η Μακρίνα δεν μιλά θεωρητικά. Μιλά ως κάποια που ήδη αντικρίζει την άλλη ζωή. «Ο θάνατος,» λέει, «δεν είναι αφανισμός, αλλά μετάβαση. Όπως το σιτάρι που πέφτει στη γη, φθείρεται αλλά φέρνει νέο καρπό, έτσι και το σώμα. Η ψυχή, όμως, παραμένει και περιμένει την τελική ανακαίνιση.»

Ο Γρηγόριος ρωτά: «Πώς μπορεί αυτό το φθαρτό σώμα να ξαναζωντανέψει;» Και η Μακρίνα απαντά: «Όπως ο τεχνίτης που έπλασε τον άνθρωπο από το μηδέν, έτσι και τώρα μπορεί να ανασυστήσει το σώμα από τα διαλυμένα του στοιχεία. Δεν είναι πιο δύσκολο για τον Θεό να αναστήσει, απ’ ό,τι ήταν να δημιουργήσει.»

Η ελπίδα της ανάστασης δεν είναι για τη Μακρίνα ένας ευσεβής πόθος, αλλά βεβαιότητα. Και αυτή η ελπίδα γεννά ειρήνη. Δεν φοβάται τον θάνατο. Τον βλέπει ως «λύτρωση» από τα φθαρτά και ως «γέννηση» σε ανώτερη ζωή.

Λίγες ώρες μετά από αυτή τη συζήτηση, η αγία Μακρίνα παραδίδει ειρηνικά την ψυχή της στον Θεό, με προσευχή και χαρά. Ο Άγιος Γρηγόριος, συγκλονισμένος, γράφει το έργο «Περί Ψυχής και Αναστάσεως», όχι απλώς ως θεολογική πραγματεία, αλλά ως μνημείο πίστης και μαρτυρίας μίας αγίας γυναίκας που είχε εμπειρία και μίλησε για τα ουράνια, λίγο πριν εισέλθει στην ουράνια Βασιλεία.

Μητροπολίτης Χονγκ Κονγκ Νεκτάριος