Οι πυκνοί ελληνικοί πληθυσμοί των 60 πόλεων, χωριών και οικισμών της
Ερυθραίας (περιφέρειες του Τσεσμέ, των Καράμπουρνων, των Βουρλών και του
Σιβρισαριού, με περίπου 80.000 Έλληνες κατοίκους το 1921) γιόρταζαν τσι Μεάλες
Σκόλες γενικά όπως και οι άλλοι Έλληνες. Υπήρχαν όμως και πολλά αντέτια (έθιμα)
που έδιναν το τοπικό χρώμα στις γιορτές του Δωδεκάμερου και πρόσθεταν μια
ιδιαιτερότητα, την ερυθραιώτικη, που ίσως δεν συναντάμε σε άλλα ελληνικά μέρη.
Βασικό ρόλο στα Δωδεκάμερα κατέχει το παιδιολάσι
(παιδομάνι), που η συμμετοχή του είναι μεγάλη και καθοριστική σε πολλά έθιμα
και δοξασίες (κάλαντρα, στρενιάσματα, καρκάντζαροι, ποδαρικά κλπ.).
Δυστυχώς πολλά από τ’ αντέτια αυτά χάθηκαν και
χάνονται με ταχύτατο ρυθμό, αφού οι φυσικοί φορείς τους, δηλαδή όσοι γεννήθηκαν
και μεγάλωσαν στην Ερυθραία της Ιωνίας, πέθαναν και πήραν για πάντα μαζί τους
τις παλιές μικρασιάτικες συνήθειες. Αλλά και η πρώτη γενιά των προσφύγων, που
τηρούσε ευλαβικά τα πατροπαράδοτα χωρίς ξένες προσμίξεις, εκλείπει σταδιακά.
Σήμερα οι απόγονοι των προσφύγων ελάχιστα τηρούν
από τα ερυθραιώτικα χρουστουεννιάτικα κι αηβασιλειάτικα έθιμα και γνωρίζουν
ακόμη λιγότερα από τα προγονικά μας αντέτια. «Άλλοι καιροί, άλλα ήθη» κι ο
ελληνικός κόσμος είναι χαμένος πια μέσα στην παγκοσμιοποίηση.
Στα γλωσσικά ιδιώματα των Ερυθραιωτών ο Δεκέβρης ή
Δικέβρης λέγεται επίσης Χρουστουεννάρης, Χρουστουεννάς και Χριστουγεννάς, ενώ
οι γιορτές καλούνται γενικώς Καλές Μέρες, Μεάλες Σκολάδες ή Μεάλες Γορτάδες και
θεωρούνται μέρες πίσηνες (επίσημες).
Συνεχίζεται... (Μέρος 2ο)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου