Ο ΘΕΟΛΟΓΙΚΟΣ ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΕΚ ΤΩΝ ΕΝΔΟΝ ΚΑΙ … - Αθανάσιος Κοτταδάκης

Ο  ΘΕΟΛΟΓΙΚΟΣ  ΔΙΑΛΟΓΟΣ ΕΚ  ΤΩΝ ΕΝΔΟΝ ΚΑΙ …

ΑΘ. ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ

   1. Αντιπαρέρχομαι ως αστεία και ... ποδοσφαιρικά τα «οικουμενιστής» ή άλλα, κάποιων που, «ζήλον Θεού έχουσιν, αλλ’ ου κατ’ επίγνωσιν»-Ρωμ.10,2-και, αμφισβητώ την Ορθοδοξία τους. Γιατί σαν άλλοι πάπες, με «πρωτείο εξουσίας», δεν αναγνωρίζουν Αποφάσεις Παν-Ορθόδοξων Συνόδων για το Διάλογο, και  με «αλάθητο», αφορίζουν ιεροεξεταστικά, όσους δε συμφωνούν μαζί τους!

  2. Επανέρχομαι στο Θεολογικό Διάλογο Ορθοδοξίας-Ρωμαιοκαθολικισμού και, παραθέτω, για όσους αποζητούν έγκυρη πληροφόρηση για το τι και πώς αυτού, μα δεν έχουν πολύ χρόνο, δυο σχόλια Αγίου Ιωάννη του Χρυσόστομου, και Σύνοψη έκθεσης εκ των ένδον ! Ενώ, για όσους έχουν χρόνο, υπομονή, και κάποια θεολογική γνώση, μια σημείο προς σημείο «αξιολόγηση του Θεολογικού Διαλόγου εξ επόψεως Ορθοδόξου», από, 1980.-2000, που διακόπηκε με υπαιτιότητα του δεύτερου. 

3.       Συνάμα. Απαντώ σε όσους ενοχλήθηκαν, που έδειξα ότι, ο αείμνηστος Καθηγητής Π. Τρεμπέλας και συμφωνούσε, και ήθελε υπεύθυνο Διάλογο, και είχε το θάρρος να ασκεί κριτική, αλλά και ήξερε να εκτιμά, όχι να βρίζει, την άλλη πλευρά ! Και είμαι βέβαιος ότι, δε θα καταδεχόταν να συμπορευθεί, πολύ περισσότερο να ενταχτεί, «σε όσους κορυβαντιούν τελευταία κυμβαλίζοντας με μια αντί-δυτική αφοριστική υστερία»!  

4.       Προσθέτω ότι, γνωρίζω, όχι απλώς τη διαφωνία, αλλά την οργή του, προσέξτε όμως, όχι τόσο για τον όρο, «θεολογία της αγάπης», του μακαριστού Πατριάρχη Αθηναγόρα, που δεν είναι παρά το, «αληθεύοντες εν αγάπη», του Απ. Παύλου, όσο για την κακοποίηση του νοήματός του, τη συνακόλουθη εκμετάλλευση, και τους ατυχείς συνειρμούς που προκαλούσε άρθρο με τον πηχυαίο και παραπλανητικό τίτλο: «Τα δόγματα στο θησαυροφυλάκιο», στην «Έθνος». Γνωρίζω όμως και ότι, το τιμητικό, «ο πρύτανις των ορθόδοξων θεολόγων», του το απηύθυνε Αθηναγόρας ο μακαριστός. Κι, αν κάποιοι δουν το φωτογραφικό υλικό των Τιμητικών Αφιερωμάτων, Εταιρείας «Φίλων του Λαού» και «Σωτήρα» -«Ο Λέων της Ορθοδοξίας»- ίσως λογιστούν αλλιώτικα !

5.       Αξιοπρόσεκτη ως διάθεση η παρέμβαση, «μαθητή της β΄ Λυκείου -αν δεν κρύβεται άλλος, ως με υποψιάζουν τελευταίες φράσεις. Πλην, λίαν ατυχής, «ίνα μη τι χείρον είπω», ο μεγαλοϊδεατισμός, το ύφος δέκα Καρδιναλίων, και η κεκτημένη που αποφαίνεται, ότι ο Διάλογος είναι «τσίρκο»! Που λέει, δηλαδή, ότι, ο ομότιμος Καθηγητής της Θεολογίας στο ΕΚΠΑ κ. Γ. Γαλίτης, τον οποίο επέλεξε ο ίδιος ο αείμνηστος Τρεμπέλας ως διάδοχό του στην Αντιπροσωπεία του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, και οι αντιπρόσωποι των τοπικών Ορθόδοξων Εκκλησιών -το όλο 28- μετέχουν σε «τσίρκο»! Πριν δώσει συμβουλές σε 80χρονους, όφειλε να μάθει ότι η καίρια αρετή του χριστιανού, ιδιαίτερα του ορθόδοξου, είναι το ταπεινό φρόνημα ! Κι αν ήταν στην Ιωνίδειο Πειραματική Σχολή Πειραιά -δεκαετία 1980- θα διαπίστωνε de facto, τι εστί ανοιχτός διάλογος, με Χιλιαστές, Κνίτες-πρώτο χαρτί τότε-Αναρχικούς… και ποια η διαφορά από τη μικρομέγαλη, εξαπόλυση θεσφάτων! Οι, π. Γεώργιος Καψάνης, και Νίκος Σωτηρόπουλος ήταν συμφοιτητές μου, και τον κ. Νικόλαο Βασιλειάδη γνωρίζω 60 χρόνια. Σέβομαι τις θέσεις τους, έχω τις δικές μου.

6.       Τέλος: Μητροπολίτης, μέλος της Ιεραρχίας της Εκκλησίας μας που γνωρίζει ότι: α/ Ο Θεολογικός Διάλογος αποφασίστηκε συνοδικά Παν-Ορθόδοξα, και διεξάγεται με βάση την πίστη και λειτουργική δομή της πριν το Σχίσμα Ενωμένης Εκκλησίας, από εξουσιοδοτημένες ισότιμες αντιπροσωπείες. β/ Που, σε γραμμή «αληθεύοντες εν αγάπη», μελετούν επισταμένα, κατανοούν προσεκτικά, και αναζητούν ενδεχόμενη σύμπτωση - ταύτιση με αυτήν αμφοτέρωθεν. γ/ Αυτήν υποβάλλουν με έκθεση στις εκατέρωθεν Ιεραρχίες, μόνες με αποφασιστική αρμοδιότητα. Άρα ότι, μόνον αν οι εκατέρωθεν Ιεραρχίες τις εγκρίνουν, μπορεί να ανοίξει ο δρόμος για Ένωση των δύο Εκκλησιών. Όταν σε δήλωση, μεταξύ άλλων γράφει: «Δέν εἶναι δυνατόν νά προσευχόμαστε μέ αὐτά τά λόγια στήν Θεία Λειτουρ­γία -«τούς ἐσκορπισμένους ἐπισυνάγαγε … και σύναψον τῇ ἁγίᾳ σου καθολικῇ καί ἀποστολικῇ Ἐκκλησίᾳ»- καί στήν πράξη νά ἐπιδιώκουμε τήν ἕνωση χωρίς ὅρους καί προϋποθέσεις, χωρίς νά ἀντιμετωπισθοῦν τά δογματικά θέματα», έχει πληροφόρηση ότι στην Ορθοδοξία κάποιοι είναι τόσο αφελείς που σκέπτονται να αποτολμήσουν το τοιούτον ;

Α.   Δυο σχόλια Αγίου Ιωάννη του Χρυσόστομου

 α/ Ομιλία στον Άρειο Πάγο Πράξ.17,16 κε. «Συζητούσε… στην αγορά κάθε μέρα με όποιους συναντούσε». Ήταν καταδεκτικός, συζητούσε με κάθε άνθρωπο, ακόμα κι αν όπως εδώ αυτοί δεν μπορούσαν να καταλάβουν εκείνα που τους έλεγε… «Σας βλέπω ευλαβέστατους από κάθε άποψη. Πράγματι ενώ περιδιάβαζα την πόλη σας, και έβλεπα τους ιερούς σας τόπους». Δεν τους λέει, «έβλεπα τους δαίμονές σας», δεν τους προσβάλλει, ούτε τους θίγει, λέει «τους ιερούς σας τόπους», ανοίγει έτσι δρόμο, δημιουργεί έδαφος επαφής μαζί τους … τιμά πρώτα την ως τότε ευσέβειά τους, κι αμέσως μετά προχωρεί σε ανοιχτή και ξεκάθαρη διδαχή». Και πιο κάτω επισημαίνει: Πρόσεξε όμως, δεν τους κατακρίνει, δεν τους λέει, «δε θα πρέπει να νομίζετε ότι η θεότητα είναι κάτι όμοιο με χρυσάφι, η ασήμι, ή πέτρα, δηλαδή με γλυπτό έργο της τέχνης ή της φαντασίας του ανθρώπου», ούτε τους αποκαλεί μιαρούς και παμμίαρους, απευθύνεται σ’ αυτούς και τους μιλάει με μετριοπάθεια, και ταπείνωση. Χρησιμοποιεί πρώτο πληθυντικό πρόσωπο, «δε θα πρέπει να νομίζουμε», όλοι δε θα πρέπει να έχουμε αυτή την αντίληψη, αλλά μια άλλη, ανώτερη.

β/ Κατά Ανομοίων Λογ.β΄. «Παρακαλώ πάντας υμάς καθάπερ τους φρενίτιδι παραπεσόντας νόσω και παραπαίοντας, κατά δύναμιν την υμετέραν πειράσθαι θεραπεύειν μετά προσηνείας και επιεικείας αυτοίς διαλεγομένους... Τα δε φλεγμαίνοντα των τραυμάτων ουδέ επιβολήν χειρός ανέχεται, ουδέ αφήν υπομένει τραχυτέραν. Δια τούτο οι σοφοί των ιατρών μαλακή τινί σπογγιά τα τοιαύτα καταψήχουσιν έλκη. Επεί συν και τούτοις (= τοις αιρετικοίς) έλκος εστίν εν τη ψυχή φλέγμαινον, ώσπερ απαλή τινί σπογγιά προσηνές ύδωρ και πόσιμον σπώντες, ούτω... πειρώμεθα καταστέλλειν αυτών το φύσημα και τον όγκον καθαιρείν άπαντα. Καν υβρίζωσι, καν λακτίζωσι, καν εμπτύωσι, καν ο,τιοϋν ποιώσι, μη καταλείπης την ιατρείαν, αγαπητέ. Τους γαρ άνθρωπον παραπλήγα θεραπεύοντας ανάγκη πολλά τοιαύτα υπομένειν, αλλ' όμως ουδέ όντως αφίστασθαι χρή...» !!!

Β.   Σύνοψη έκθεσης εκ των ένδον 

*  Οι Διάλογοι αποφασίστηκαν πανορθοδόξως… όλες οι ορθόδοξες κατά τόπους εκκλησίες… Πατριάρχες και Αρχιεπίσκοποι, και οι περί αυτούς ιερές Σύνοδοι … τον αποφάσισαν εν Συνόδω.

*   Τα πρόσωπα πού διεξάγουν τον Διάλογο … είναι επιλεγμένα συνοδικώς, λαμβάνουν κατευθύνσεις από τον Πατριάρχη ή τον Αρχιεπίσκοπο και τη Σύνοδο και σ' αυτούς λογοδοτούν…

*  Τα κείμενα των Διαλόγων δεν αποτελούν δεσμευτικές αποφάσεις για την όλη Εκκλησία, γιατί αυτά συντάσσονται και υποβάλλονται ως βοηθητικά κείμενα, ώστε η Εκκλησία να έχει το απαιτούμενο κατάλληλο υλικό, όταν επιστεί η ώρα των μεγάλων αποφάσεων.

*  Τί έγινε… στη Βιέννη; Κάτι πολύ απλό: συνήλθε ή Επιτροπή, και εν φόβω Θεού και εν επιγνώσει της βαρύτητας και υπευθυνότητας του έργου που της ανέθεσε ή Εκκλησία, εξέτασε ένα κείμενο. Που καταλήξαμε; Πάλι, πολύ απλά: οι Ορθόδοξοι είδαμε, ότι το κείμενο δεν ανταποκρινόταν στις απαιτήσεις μας. Και γι' αυτό απορρίψαμε το κείμενο. Προς μεγάλη δυσαρέσκεια των συνομιλητών μας. Με άλλα λόγια: δώσαμε μια μάχη και την κερδίσαμε…

* Το κοινό Ποτήριο προϋποθέτει αδιαπραγμάτευτα την κοινή πίστη. Ποιος επίσκοπος ή ποιός καθηγητής θα τολμήσει να διανοηθεί το αντίθετο;

*    Τί έγινε τελικά στον Διάλογο μεταξύ Ορθοδόξων και Ρωμαιοκαθολικών στη Βιέννη;

«Προδόθηκε η Ορθοδοξία»; «Ναυάγησε ο Διάλογος»; «Κατέληξαν οι συζητήσεις σε Βατερλώ των Ορθοδόξων»; «Ή μη υπογραφή κοινού κειμένου  σημαίνει "ήττα" των  Ορθοδόξων»; Όλα αυτά είναι «επιτυχία» όσων καταφέρονται κατά του Διαλόγου; Φυσικά, τίποτε από όλα αυτά δεν συνέβη … Είμαι σε θέση όμως να γνωρίζω, ως  μέλος της Διεθνούς επιτροπής που διεξάγει το Διάλογο … ότι όλες αυτές οι απόψεις δημιουργούνται, στηρίζονται και συντηρούνται από την ελλιπή πληροφόρηση.

-Περ.»Ανάπλασις»,φ.449/1010, Γ.Γαλίτης, Ομότιμ. Καθηγητής Θεολογικής ΕΚΠΑ επιλεγμένος από αείμνηστο Τρεμπέλα ως διάδοχό του στην Αντιπροσωπεία του Πατριαρχείου Ιεροσολύμων, μετέχων κατά το μαθητή της β  Λυκείου στο … «τσίρκο» !